سرویس ورزش مشرق – با توجه به فاصله دو هفته ای به دیدار تیم ملی برابر مراکش در جام جهانی و برگزاری یکی دو بازی دوستانه اخیر این حریف آفریقایی به اتفاق یکی از کارشناسان و مدرسان فوتبال کشورمان به تحلیل و بررسی شرایط این تیم پرداختیم.

جلال چراغپور در گفت و گو با مشرق، درباره تیم ملی مراکش، سیستم بازی این تیم در حین دفاع و حمله، مطالبی را بیان کرد که قطعا برای علاقمندان به فوتبال حاوی نکات مهمی برای بهتر شناختن این تیم است.

متن صحبت‌های وی در ادامه می آید:

*در حال گذار از میدان جنگ اطلاعاتی هستیم

این روزها همه تیم ها اعم از تیم ملی کشورمان در حال مخفی کردن برنامه های خود هستند چون این روزها روز های جنگ اطلاعاتی است. مربی مراکش هم گفته بود با همه کادر فنی تیم مان بازی ایران را دیدیم و بررسی کردیم ولی کی روش آدم باهوشی است. این جمله ای بود که سرمربی مراکش درباره ایران گفت. خود این جمله بار زیادی را با خودش حمل می کند. اینکه ما دیدیم ولی چیزی دستگیرمان نشد. وقتی می گوید با همه کادرمان هم دیدیم ولی کی روش آدم باهوشی است یعنی او در مخفی کاری موفق عمل کرده است.

*تیم کی روش عریان نبود

الان زمان جنگ مخفی کردن هاست. اگر قرار باشد یک هفته مانده به جام جهانی دست ما رو شود که دیگر به درد نمی خورد. مسلم است بازیکنانی که از سراسر دنیا جمع می شوند و به تیم ملی می روند برای تنظیم شدن نیاز به زمان دارند. برای تنظیم شدن نیاز به بازی دوستانه هم دارند. پس بهترین لحظه ای که می توانید آهو را شکار کنید زمانی است که می رود آب بنوشد. اینجا هم بهترین وقتی که می توان تاکتیک های تیم را به صورت عریان دید. وقتی است که هنوز غلافی روی تاکتیک ها کشیده نشده است. تیم ها در حال تمرین ابتدایی هستند... یا روان نیستند و مَسترینگ نشده است. طوری که بیننده نتواند تشخیص بدهد یا اینقدر متنوع باشد که ما متوجه اش نشویم. بنابراین وقتی تیم ها در این روزها یکدیگر را می بینند از هم نکته برمی دارند.

*جنگ از حالا شروع شده است

قسمت بعد این است که ما در تاریخ فوتبال مان در 50 سال گذشته تا به الان چند بار با مراکش بازی کرده ایم؟ چه شناختی از فوتبال غرب آفریقا داریم؟ از نژاد و وضعیت فوتبال شان چه می دانیم؟ ولی می دانیم بازیکن خوب تولید و خوب صادر می کنند. الان ما درگیر جنگ اطلاعاتی هستیم. تعریف این جنگ این است که "من می دانم که دانش داری" و "تو می دانی که من هم سواد دارم" ولی "من نمی دانم که تو چقدر از دانش مرا می دانی" و در نقطه مقابل "تو هم نمی دانی که من چقدر از دانش تو را می دانم"...پس جنگ از اینجا شروع می شود که "من بدانم چقدر از دانش من را می دانی"! برای اینکه او کمتر از من بداند باید مخفی کاری کنم و دستم را نشان ندهم. دقیقا جنگ مانند جنگ روی زمین یا همان WAR است. آنجا هم می گویند "هنر جنگیدن" این است که او نداند تو چه ابزاری در دست داری! اما از آنطرف ما نیاز داریم که شمشیرمان را صیقل بدهیم و افرادمان را بشناسیم! پس یک پارادوکس بوجود می آید از اینکه "هم باید مخفی کنید و هم باید درست کنید". هم باید خودتان ببینید که کدام بازیکن بهتر است و چه کسی نمی تواند! آنجاست که باید نقشه داشته باشید.

*کی روش دائم در حال امتحان کردن است

در بازی های تدارکاتی این خیلی مسأله مهمی است. در این قبیل مصاف ها به صورت عامیانه و با چشم غیر مسلح یعنی چشم تماشاچی نمی توان تیم را آماده کرد. در بازی های تدارکاتی ممکن است یک بار "عمودی" بازی شود یکبار "افقی" باشد. عمودی (vertically) یعنی یکبار تیم را جوری سازماندهی و آرایش کنید که قسمت عمودی های تیم تنظیم شوند. این به مفهوم آن است که یکبار می خواهید تنظیم کنید "دفاع وسط راست با دفاع راست با هافبک وسط راست با هافبک راست با فورواردی که سمت راست بازی می کند" کار کنند که این می شود ورتیکال. یکبار هم می خواهید "دفاع زنجیره ای" تان را ببینید که چطور با هم کار می کنند. یعنی "دفاع راست، دفاع وسط راست، دفاع وسط چپ و دفاع چپ" یا "هافبک راست، هافبک وسط راست، هافبک وسط چپ و دفاع چپ" این یعنی روش افقی (horizontally) یا همان زنجیره ای، اما ما این را نمی بینیم. الان کی روش به فکر این است که چپِ زنجیره روبه بالای چپش را یعنی "دفاع چپ، هافبک چپ، هافبک وسط چپ با فوروارد چپش" را تعویض یا جابجا می کند و یک زمان در حال دستکاری مرکز تیم است. یعنی "دفاع وسط که روزبه چشمی است و هافبک وسط و نوک مرکزی و فوروارد سایه" را امتحان می کند.

*لطفا به احترام کی روش تحلیل جزء به جزء ندهید

پس ما به عنوان چشم غیرمسلح وقتی در حال تماشای تیم ملی مان هستیم نباید خیلی مصاحبه کنیم و خیلی اطلاعات بدهیم و افراد را به اسم بگوییم. باید به سرمربی و تیم ملی مان کمک کنیم که مرموز بازی تدارکاتی اش را برگزار کند. یعنی به تفکر کی روش یا به تیم ملی خودمان احترام بگذاریم. چون ما همه چیزش را می دانیم پس بلندگو دستمان نگیریم که "چه کسی کریم انصاری‌فرد را هافبک وسط می گذارد؟" نه! هیچکس او را آنجا نمی گذارد حالا که گذاشته بگذارید کارش را بکند. حتما مصلحتی داشته که گذاشته! شاید در حال تمرین کردن کاری است.

*همه چیز، حتی تحلیل های ایران را هم می بینند

چون همه مطالب را می خوانند و همه آنها آدم هایی دارند که فارسی می دانند یا انگلیسی می دانند و یا ایرانی های خارج از کشور را می بینند و نقد فلان کارشناس را می خوانند. اینکه با ترکیه چه روشی در تیم ایران بوده است! مربی شان می خواهد این مطالب را برایش ببرند. ما نباید بنشینیم و تمام مطلب را عریان کنیم و بگوییم. این درست نیست. این شد که من سعی کردم در 72 ساعت بعد از بازی به سهم خودم حرفی نزنم ولی البته آنهایی هم که حرف زدند همه را تعقیب می کردم و کسی چیز پیچیده ای نتوانست از بازی تیم ایران استخراج کند. کسی نتوانسته بود رازی را برملا کند.

*فریب "لاین آپ" مراکش را نخوریم

درباره مراکش باید بگوییم اولین چیزی که ما با آن مواجه خواهیم شد سیستم مراکش است. ما در مواجهه با مراکش ممکن است "Line Up" یا چیدمان اولیه شان یا اینکه امروز برخی می گویند "چینش شماتیک" یعنی ایستادن بازیکنان در خطوط را به شکل 2-4-4 یا 3-3-4 ببینیم. یعنی چهار دفاع دیده شود، چهار نفر در میانه به صورت دو یک و سه نفر هم در جلو که بغل راست، بغل چپ و نوک باشد. این لاین آپ اولیه است. اما در ادامه وقتی در این سیستم توپ به حرکت در می آید مانند چرخ دنده مانند ماشین استارت می خورد و شروع به گردش می کند. این گردش را که سیستم را به حرکت در می آورد "پرمجوتیشن" می گویند. پرمجوتیشن یعنی چرخش دنده های سیستم یعنی چرخش 10 نفره. این همان چیزی است که تیم ها از هم مخفی می کنند .اگر کی روش می گوید من بازی آخر را پشت درهای بسته می خواهم انجام بدهم دلیل دارد. سیستم وقتی سیستم خوانده می شود که "پرمجوتیشن" رمزگشایی شود.

*مراکش توپ بگیرد کوئیک اتک می کند

مراکش پس از اینکه بازی به جریان می افتد در وضعیت دفاعی قرار می گیرد. یعنی وقتی توپ ندارد و توپ در اختیار حریف است روش مالکیت توپ حریف B.P.O (Ball Possession Opponent) استفاده می کند. مراکش در آن لحظات با سیستم 0-6-4 بازی می کند. یعنی کسی جلوتر از توپ نیست یا بازیکنی جایی نمی ایستد که توپ پشت سرش باشد. این وضعیت بسیار پرتحرک و همان چیزی است که در اواخر بازی با اوکراین از این تیم در دیدار دوستانه اش دیدیم. اگر به نظر می رسید که اوکراینی ها را خیلی می زدند یعنی در این روش درصد درگیری و اصطکاک بالا می رود. این زنگ خطر بسیار بزرگی برای ماست. چون وقتی مراکش توپ ندارند خطرناک تر از زمانی هستند که توپ دارند چون 6 نفره وسط را بازی می کنند و اگر توپ را بدست بیاورند و در میانه زمین صاحب توپ شوند شش نفر آنجا هستند که بلافاصله "کوئیک اتک" می کنند. حمله سریع انجام می دهند نه ضد حمله. این دو با هم متفاوت هستند. وقتی شش نفره توپگیری می کنند با همان تعداد حمله می کنند و آن حالت دیگر ضد حمله نیست. بنابراین ما در دیدار با مراکش با حملات سریع مواجه خواهیم شد. اگر توپ را در میانه از ما بگیرند که احتمالش زیاد است حالت "ژیگن پِرِس" (این لغت ریشه آلمانی دارد و انگلیسی نیست) را اجرا می کنند. کاری که یورگن کلوپ در لیورپول ابداع کرده و در دیدار فینال لیگ قهرمانان اروپا هم در دقایقی از بازی دیدیم.

*در حالت حمله ما عقب تر از مراکشیم

اما وقتی مراکش در وضعیت B.P (Ball Possession) مالک توپ قرار می گیرد چه می کند؟ در این حالت که عبارت است از تسلط بر توپ، عبور انفرادی، دریبل فردی، چرخیدن با توپ و پاس دقیق از فوتبال آسیا جلوتر است. یعنی ما در بهترین حالت مان باز هم کلاس این 5 عامل در بازیکنان ما از کلاس بازیکنان مراکش یک درجه عقب تر هستیم. در این روزها تعارف هم با خودمان نداریم. حدود دو هفته بیشتر به بازی اول ما باقی نمانده است.

*هر جا توپ باشد سه مراکشی هم هستند

در حالت حمله 4 دفاع مراکش در همان وضعیت قبلی باقی می مانند. یعنی دفاع چهارنفره تمام عرض زمین را پوشش می دهند بدون اینکه از پست شان خارج شوند ولی شش نفر باقیمانده تقریبا یک 6 ضلعی مُدَوَّر درست می کنند. یعنی با شش نفر یک 6 ضلعی می سازند. اگربرای هر ضلع این شش ضلعی اسم بگذاریم مراکش شش ضلعی با A.B.C.D.E.F دارد. این ها را اگر به شکل یک چند ضلعی مدور درست کنید حتی یکی از این شش نفر بیرون از این شش ضلعی نیست. وقتی توپ در میانه زمین می چرخد این شش نفر حتی گاهی چند نفره توپ را محاصره می کنند، برای همین زمانی می بینید که دو تا سه نفری بازیکن حریف را می زنند. یکی از راست، یکی از چپ و یکی از پشت می ریزند روی سرش. به این دلیل در دیدار این تیم با اوکراین به نظر می رسید بازی مراکش خشن بود ولی نه کسی اخراج شد نه کسی مصدوم. شاید از نظر ظاهری بازی به نظر خشن بیاید ولی در واقع یک فوتبال کاملا جدی است.

*مواجهه با شش ضلعی خطرناک مراکش

در حین تصاحب توپ یک شش ضلعی دوّار دونده جلوی خط دفاعی چهار نفره زنجیره ای مراکش شروع به چرخیدن می کند، مانند لیورپول. این همان سبک تفکر جدیدی است که شاید اولین نفر هم یورگن کلوپ باشد که درستش کرده و اولین تیمی که من دیدم با این روش بازی می کند مراکش است. البته فرانسه هم مقابل ایتالیا دقایقی شبیه به این روش کار می کرد. در این حالت اتفاق جالب این است که مراکش با سیستم 5-1-4 بازی می کند! در حالت B.P مراکشی ها پس از تصاحب توپ با آن خواص بازی که اشاره کردیم جلو می آیند و با بازی مورب، مستقیم، هوریزنتال یا ورتیکال هر یک از این نفرات به یک شکل می دوند و چون دهنده پاس اختیار و تسلط روی توپ دارد از بین نفرات یکی را انتخاب می کند و پاس می دهد و در نتیجه بازی سنگین، خطرناک و قابل توجهی برای فوتبال ایران در روز اول جام جهانی در پیش خواهیم داشت.