به گزارش مشرق، "جان بولتون" مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا این هفته، 27-25 ژوئن (6-4 تیر ماه) به مسکو سفر خواهد کرد. اصلیترین هدف این سفر فراهم سازی مقدمات دیدار رهبران روسیه و آمریکا است و همانطور که در مسکو و واشنگتن تایید شده، این ملاقات احتمالا در ماه جولای و در وین انجام خواهد شد.
کاخ کرملین امکان ملاقات جان بولتون با ولادیمیر پوتین را بعید ندانسته است. البته وی یکی از منتقدین اصلی سیاستهای روسیه در حزب جمهوریخواه است که بارها اظهارات تندی علیه کرملین داشته است. وی رئیس جمهور روسیه را به دروغگویی به خاطر رد کردن دخالت روسیه در انتخابات آمریکا متهم نموده است. خود دونالد ترامپ نیز به آمریکاییها اطمینان داده که مواضع سختگیرانهای در برخورد با روسیه خواهد داشت. وی در عین حال یادآور شده که قصد ندارد درهای مذاکره با رهبران روسیه را ببندد.
بیشتر بخوانید:
نادیده گرفتن دستور ترامپ توسط مشاورانش
روزنامه «کامرسانت» مینویسد: این دیدار در صورتی که انجام شود، سومین ملاقات شخصی روسای جمهوری روسیه و آمریکا خواهد بود. این دیدار در شرایطی در حال فراهم سازی است که وضعیت سیاست داخلی آمریکا چندان مناسب نیست و تحقیقات درباره «پرونده روسیه» ادامه داشته و حتی احتمال بازجویی از شخص دونالد ترامپ نیز وجود دارد.
در روسیه نسبت به این دیدار با دیده تردید نگاه می کنند. سیاستمداران و کارشناسان در توانایی ترامپ برای تاثیر گذاشتن بر مواضع آمریکا در مسائلی که برای مسکو اهمیت زیادی دارند ابراز تردید کرده اند.
این دیدار این دیدگاه غالب است که رئیس جمهوری آمریکا گروگان تمایلات ضدروسی مقامات واشنگتن است و به همین دلیل هر نوع توافقی با ترامپ ممکن است توسط کنگره یا حتی اطرافیان خود رئیس جمهور، متوقف گردد.
البته روسای جمهوری روسیه و آمریکا باید نه تنها به فکر تمایلات داخلی باشند، باید در مورد عواقب منفی وضعیت کنونی روابط دو کشور نیز بیندیشند. این مسئله نه تنها منافع روسیه و آمریکا بر امنیت جهانی را در بر می گیرند.
باید گفت افزایش تمایلات جنگ طلبانه میتواند عواقب جدی برای دو کشور داشته باشد و دیدار آینده ترامپ و پوتین مسلما نمی تواند مشکلات بنیادین در روابط مسکو و واشنگتن را حل کند. هیچیک از رهبران دو کشور نیز نمیتوانند امتیازات یکجانبه برای تامین امنیت کشور خود به طرف مقابل بدهد. در چنین شرایطی مهمترین اقدام می تواند صدور یک بیانیه مشترک و تاکید بر اهداف مشترک دو کشور در زمینه مسائل مورد علاقه دو طرف باشد.
مسکو و واشنگتن در مناقشات نظامی سوریه و اوکراین دارای منابع، ابزار و اهرم های نفوذ خاص خود هستند و توافق در بالاترین سطح بین دو کشور میتواند تاثیر زیادی بر روند اوضاع، از جمله اجرای توافقات مینسک در مورد اوکراین و فعال سازی مذاکرات ژنو درباره سوریه بگذارد.
در نهایت در نتیجه جنگ چندین ساله تحریمها و سیاست منزوی سازی متقابل، روند تماسها بین مردم عادی دو کشور به پایینترین سطح رسیده که پاسخگوی منافع هیچ یک از طرفین نیست. با وجود بحران در روابط دو کشور آمریکاییها و روسها همچنان به داشتن روابط عادی با یکدیگر علاقهمندند.
نگرانی از تاثیر منفی نشست سران پوتین-ترامپ بر اهداف ناتو
روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» در تحلیلی نوشته است: دیدار احتمالی روسای جمهوری روسیه و آمریکا باعث نگرانیهایی در محافل سیاسی انگلیس شده است. اصلی ترین نگرانی مقامات لندن احتمال برگزاری دیدار ترامپ و پوتین در آستانه نشست سران ناتو است که یکی از موضوعات آن بازدارندگی روسیه خواهد بود و به عقیده آنان، این مسئله ممکن است روی تصمیمات دونالد ترامپ درباره اهداف کلی ناتو تاثیر منفی داشته باشد. ضمن اینکه شرکای آمریکا در ناتو دچار نوعی سردرگمی و نگرانی خواهند شد. این مطلب را یک مقام بلندپایه دولتی انگلیس که خواست نامش فاش نشود به روزنامه «تایمز» گفته است. البته کاخ سفید و کرملین هنوز اعلامیه رسمی درباره زمان و مکان دیدار رهبران دو کشور صادر نکردهاند.
"ینس استولتنبرگ" دبیر کل ناتو مخالفتی با برگزاری دیدار ترامپ و پوتین در جریان سفر دورهای رئیس جمهور آمریکا به چند کشور اروپایی ندارد. وی در کنفرانس مطبوعاتی در لندن با استقبال از این ملاقات گفت، این دیدار نمی تواند تاثیری بر سیاستهای ناتو بگذارد و تردیدی در وحدت فراآتلانتیکی ندارد.
"متیو بولگ" کارشناس ارشد مرکز تجزیه و تحلیل «چتم هاووس» در لندن نیز معتقد است زمان برگزاری مذاکرات رهبران آمریکا و روسیه اهمیت زیادی ندارد و برگزاری آن قبل از نشست سران ناتو چندان مهم نیست و نمی تواند تاثیر منفی بر آن داشته باشد. برگزاری این نشست به طور کلی یک اقدام مثبت ونشان دهنده تمایل دو کشور برای داشتن گفتگوهای شفاف است.
پوتین و ترامپ در آستانه مذاکرات مهمی قرار دارند
روزنامه اینترنتی «وزگلیاد» یادآور شده است: دونالد ترامپ از زمان انتخاب خود بعنوان رئیس جمهوری آمریکا همواره خواسته تا با ولادیمیر پوتین گفتوگوهای مفصلی داشته باشد، ولی تاکنون موفق به برگزاری نشست جداگانه و تمام و کمالی با او نشده است. آنچه مانع از این دیدار شده بود، فعالیتهای بی سابقه در رابطه با متهم شدن او به ارتباط با روسها بود که اکنون یک سال و نیم است مانع از آن شده تا او خط مشی مورد نظرش در روابط با روسیه را اجرا کند.
کنگره آمریکا و مطبوعات این کشور به طور جدی به دنبال «رد پای روسیه» در انتخابات سال 2016 هستند و در چنین شرایطی ترامپ ترجیح داد تا مذاکرات مهم خود با پوتین را به زمان بهتری موکول کند. در طول این یک سال و نیم رهبران دو کشور توانستند فقط دو بار با یکدیگر مذاکرات مختصری داشته باشد. یکبار در ماه جولای سال گذشته در حاشیه نشست سران کشورهای گروه 20در هامبورگ و سپس چهار ماه بعد در ویتنام ودر جریان نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاریهای آسیا و اقیانوس آرام که این گفتگوها به صورت سرپایی و کاملاً مختصر بود.
البته اکنون خطر برگزاری نشست سران روسیه و آمریکا برای ترامپ کمتر از گذشته شده، هرچند تحقیقات درباره ارتباط وی با کرملین همچنان ادامه دارد. پوتین و ترامپ در ماه مارس سال جاری در جریان مذاکرات تلفنی خود درباره برگزاری یک نشست دوجانبه کامل به توافق رسیده بودند، ولی این مسئله تا این اواخر چندان جدی مطرح نشده بود.
تکرار سناریوی نشست سران آمریکا-کره شمالی درباره روسیه
"کنستانتین بلوخین" کارشناس مرکز تحقیقات مسائل امنیتی در آکادمی علوم روسیه در گفتوگو با روزنامه «پراودا»، چاپ مسکو درباره نتیجه نشست سران روسیه و آمریکا گفته است: «اگر چنین نشستی واقعاً انجام شود، خود یک موفقیت محسوب خواهد شد. برای اینکه برقراری گفتوگو در هر صورت بسیار بهتر از عدم انجام آن است. در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما ابتدا ولادیمیر پوتین با او دیدار نمیکرد، چرا که واشنگتن روسیه را جزو کشورهای تردشده قرار داده بود. سپس در دوران دونالد ترامپ، وی با پوتین دیدار نکرد، برای اینکه به خاطر ارتباط احتمالی ستاد انتخاباتیاش با مسکو، حتی امکان استیضاح وی وجود داشت. ولی اکنون وضعیت بهبود یافته و حتی این احتمال وجود دارد که دونالد ترامپ برای دور دوم ریاست جمهوری به مبارزه پرداخته و حتی پیروز شود. به همین دلیل قصد دارد سناریوی نشست سران آمریکا-کره شمالی را در مورد روسیه نیز به اجرا بگذارد و از برگزاری این دیدار برای تقویت مواضع داخلی خود حداکثر بهره را ببرد.»
ترامپ و پوتین، هریک چه انتظاری از نشست سران دارند؟
سایت خبری-تحلیلی «راس بالت» نیز در این باره نوشته است: جالب است که دونالد ترامپ اکنون آشکارا در حال فراهمسازی دیدار خود با ولادیمیر پوتین است و تلاش می کند تا جو حاکم برآمریکا در رابطه با روسیه را تغییر دهد. وی مستقیما تحقیقات درباره «رد پای روسیه» در انتخابات ریاست جمهوری را نادیده گرفته و قصد دارد با همتای روسی خود دیدار و گفتوگو کرده و روابط با مسکو را سر و سامان دهد.
در این مقاله یادآوری شده، ملاقات پوتین و ترامپ اگر تحقق یابد، بیشتر شبیه به یک بازی پوکر دو نفره خواهد بود که شامل بلوفهای زیاد، لبخندهای مصنوعی، جوکهای متقابل و مسلما امید زیاد برای ترساندن طرف مقابل خواهد بود. این شکل مذاکره سبک هر دو رهبر در این اواخر است و بعید است آنها از چنین برخوردی در دیدار با یکدیگر صرفنظر کنند.
حال سئوال اینجاست، آیا با چنین روشی میتوان به توافق رسید؟ البته رهبران روسیه و آمریکا اگر به توافق خاصی هم دست نیابند، چیزی را از دست ندادهاند. رئیس جمهور روسیه می تواند حتی سادهترین مذاکره با همتای آمریکایی خود را به عنوان آمادگی آمریکاییها برای گفتوگو با مسکو در سطحی برابر نام ببرد و دونالد ترامپ هم برغم هر نوع نتیجه واقعی، می تواند بگوید که برخلاف باراک اوباما با روسها محکم و قاطع صحبت کرده و به درک مشترک با پوتین دست یافته و «معامله عالی» با او انجام داده است. احتمالا چنین نتیجه گیری را میتوان بعد از این دیدار در توئیتر ترامپ دید.