به گزارش مشرق، تحرکات خصمانه آمریکا ضد ایران در تمامی ابعاد به ویژه بُعد اقتصادی ادامه دارد و در این راستا یک مسئول در وزارت خارجه آمریکا اخیرا اعلام کرد که واشنگتن استثنایی در تحریم های آمریکا علیه ایران قائل نیست و شرکت های هندی و چینی باید قبل از ۴ نوامبر از خرید نفت ایران خودداری کنند و گرنه مشمول تحریم ها خواهند شد. واشنگتن همزمان از همپیمانان خود در خاورمیانه به ویژه عربستان هم خواست که کمبود نفت احتمالی بازار نفت را جبران کنند.
این موضع گیری آمریکایی ها قیمت نفت را به ۷۸ دلار رساند به ویژه که علاوه بر بحث تحریم های ایران و نگرانی ها در این زمینه، تحریم های آمریکا بر ونزوئلا و درگیری ها در لیبی و نیجریه نیز در این قیمت موثر بود.
اما نکته جالب توجه آمادگی سعودی ها برای جبران کمبود بازار نفت به خواست ترامپ و همسویی کامل آنها با آمریکایی ها در بحث نفت است
اما نکته جالب توجه آمادگی سعودی ها برای جبران کمبود بازار نفت به خواست ترامپ و همسویی کامل آنها با آمریکایی ها در بحث نفت استاما نکته جالب توجه آمادگی سعودی ها برای جبران کمبود بازار نفت به خواست ترامپ و همسویی کامل آنها با آمریکایی ها در بحث نفت است. ترامپ روز شنبه نهم تیرماه در توییتی از موافقت ملک سلمان با افزایش تولید نفت سخن گفت. این در شرایطی بود که خالد الفاح وزیر انرژی و امین الناصر رئیس اجرایی شرکت آرامکو عربستان از توان افزایش تولید نفت این کشور تا ۱۲ میلیون بشکه در روز سخن گفتند.
برخی کارشناسان اقتصادی علت پایین آمدن قیمت به ۷۰ دلار پس از اینکه قیمت به ۷۸ رسیده بود را این سیاست سعودی ها و همسویی آنها با آمریکا اعلام کرده اند. با توجه به سیاست های خصمانه ریاض ضد تهران در همه ابعاد سیاسی، نظامی و اقتصادی در منطقه انتظار چنین رویکردی از سعودی‌ها موضوع عجیبی نیست.
اینکه کشورهایی که از ایران نفت می خرند تا چه اندازه تحت تاثیر آمریکا و تحریم ها و هشدارهای آن قرار بگیرند موضوعی است که برخی از جمله رای الیوم به آن پرداخته است.
رای الیوم در مطلبی با اشاره به تحرکات آمریکا ضد ایران آورده است: «دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا چهارم نوامبر آینده را موعد شروع تحریم های اقتصادی شدید ضد ایران اعلام کرده است که بارزترین آن تحریم های نفتی است اما تنها تعداد اندکی از کشورهای اروپایی و آسیایی به آن پایبند بوده اند و بیشتر کشورها که در راس آنها چین، هند و روسیه قرار دارد، با آن مخالفت کرده اند.
مقامات ترکیه اولین در شوریدن علیه این تحریم ها بودند و آن زمانی بود که ابراهیم کالین سخنگوی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه اعلام کرد که زیر بار تهدیدات آمریکا نمی رود و به تحریم های آمریکا در ممنوعیت وارد کردن نفت از ایران پایبند نخواهد بود و مطابق منافع اقتصادی خود حرکت خواهد کرد. کالن ایران را کشور همسایه و شریک اقتصادی مهم توصیف کرد.
بعید نیست که کشورهای آسیایی و اروپایی ترکیه را الگوی خود قرار دارند و اقدامی مشابه ترکیه انجام دهند و به وارد کردن نفت از ایران ادامه دهند
بعید نیست که کشورهای آسیایی و اروپایی ترکیه را الگوی خود قرار دارند و اقدامی مشابه ترکیه انجام دهند و به وارد کردن نفت از ایران ادامه دهند؛ از جمله چین که رتبه نخست را با وارد کردن ۶۰۰ هزار بشکه در روز دارد و پس از آن هند با ۴۵۰ هزار بشکه در روز و کره جنوبی با ۲۵۰ هزار بشکه در روز و سپس ترکیه که در رتبه چهارم با ۲۰۰ هزار بشکه در روز قرار دارد. چهار کشور اروپایی که از ایران نفت می خرند عبارتند از ایتالیا با ۱۸۰ هزار بشکه در روز، فرانسه با ۱۱۰ هزار بشکه در روز، یونان با ۱۰۰ هزار بشکه در روز و اسپانیا با ۷۰ هزار بشکه در روز.
چین از این تهدیدات آمریکا ابراز نگرانی کرده است و مشخص نیست که آیا به موضع مخالف همانند ترکیه تبدیل خواهد شد یا به تهدیدات آمریکا در راستای حفظ روابط تجاری گسترده با آمریکا ادامه خواهد داد؟ هنوز زود است که در این باره جوابی داد. از سوی دیگر آمریکا از برگه متحدان عرب خود به ویژه عربستان برای جبران نقص واردات نفتی این کشورها از ایران بهره می برد و خالد الفالح وزیر انرژی سعودی از آمادگی کشورش در این زمینه به ویژه با توجه به قدرت صادرات نفتی خود خبر داده است؛ مشابه آنچه درباره سهم عراق هنگام محاصره آمریکا ضد بغداد پس از جنگ کویت انجام داد.
کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه، ایتالیا و آلمان متعهد به ادامه پایبندی به برجام با وجود خروج آمریکا از آن و وارد کردن نفت از آن شده اند و اینکه یورو به عنوان دلار جایگزین شود تا بهای این واردات پرداخت شود اما شرکت های اروپایی بزرگ مانند توتال فرانسه، پژو از بیم تحریم های آمریکا از بازارهای ایران شروع به خارج شدن کرده اند. ترامپ در بی ثبات کردن دنیا مهارت دارد و تحریم های آن گواه دیگری برای اثبات این واقعیت است اما همسویی با باج خواهی معنی ندارد و چه بسا نتایج عکس بدهد و ترکیه به رهبری اردوغان رهبری این شوریدن علیه آمریکا را به عهده خواهد داشت».
۲ هدف ترامپ از کاهش قیمت نفت
اما اهداف ترامپ از درخواست از سعودی ها برای افزایش تولید به منظور کاهش قیمت نفت چیست؟ به اعتقاد ناظران امور؛ دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از طریق کاهش قیمت نفت اهداف راهبردی را در مرحله حساس برای آینده سیاسی اش دنبال می کند.
منابع آمریکایی بر این باورند که ترامپ تمایل دارد که قیمت سوخت در آمریکا کاهش یابد زیرا آینده حزب جمهوری و تلاش آن برای دست یابی به اکثریت در انتخابات کنگره در پاییز آینده را تهدید می کند.
اما هدف دوم از نگاه کارشناسان؛ در تنگنا قرار دادن ایران از نظر مالی است. ترامپ به دنبال اعمال شدیدترین تحریم های مالی ضد تهران است که این فقط تشدید محاصره صادرات و تولید نفت ایران نیست بلکه کاستن از درآمدی است که ایران از فروش نفت اندک پس از تحریم ها به دست می آورد.
ترامپ در این راستا از سرسپرده خود یعنی عربستان خواسته است که تولید نفت خود را افزایش دهد تا هم به آینده ترامپ و جمهوریخواهان در انتخابات کنگره کمک کند و هم به ایران ضربه بزند و آنها هم چراغ سبز را داده اند
ترامپ در این راستا از سرسپرده خود یعنی عربستان خواسته است که تولید نفت خود را افزایش دهد تا هم به آینده ترامپ و جمهوریخواهان در انتخابات کنگره کمک کند و هم به ایران ضربه بزند و آنها هم چراغ سبز را داده اند.
ریاض با درخواست دونالد ترامپ برای جبران کمبودهای احتمالی به سبب تحریم های آمریکا ضد ایران و ونزوئلا و کاهش قیمت نفت خام قبل از انتخابات پاییز آینده آینده کنگره آمریکا موافقت کرده است.
دیدگاه کارشناس
عبدالباری عطوان تحلیلگر مشهور جهان عرب در این زمینه آورده است: « سناریویی که علیه عراق انجام شد هم اکنون با گذشت ۱۵ سال، به شکل تمام و کمال تکرار می شود و عربستان و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس نقش محوری در آن دارند تا نفت را به منظور کاستن قیمتها و عدم تاثیر افزایش قیمت بر اقتصاد کشورهای غربی به سوی بازار سرازیر کنند تا شهروندان آمریکایی مبادا زیانی ببیند.
وی می نویسد: این قبل از جنگ سال ۱۹۹۰ رخ داد و در جنگ سال ۲۰۰۳ علیه عراق نیز ادامه یافت. نکته جالب توجه اینکه در این دوجنگ قیمت نفت بالا نرفت غرق بازار به مقادیر زیادی از نفت و کاهش قیمت آن یکی از شواهد جنگهای آمریکا در منطقه عربی است. ترامپ به تهدید علیه کشورها و شرکت هایی که با دیکته های وی در زمینه خرید نفت از ایران مخالفت کنند روی آورده است. هر کشور و شرکتی که با خواست ترامپ مخالفت کند در فهرست سیاه قرار می گیرد و بازارهای آمریکایی به روی آن بسته می‌شود.
عطوان نوشت: ایران در حال حاضر ۲.۸ میلیون بشکه در روز تولید می کند که چین ۶۰۰ هزار و هند ۴۰۰ هزار را می خرند یعنی معادل نیمی از صادرات نفت ایران را می خرند و بقیه به ترکیه، ژاپن، کره جنوبی، فرانسه، ایتالیا، و اسپانیا صادر می شود. تزریق دو میلیون بشکه اضافی از سوی سعودی ها تقریبا معادل حجم صادرات ایران است. چه بسا ترامپ بر دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس مانند امارات و کویت برای افزایش صدها هزار بشکه اضافی برای اینکه قیمت زیر ۸۰ دلار بماند فشار آورد.
وی می نویسد: موافقت عربستان با درخواست ترامپ یعنی رسیدن تولید نفت عربستان به ۱۲ میلیون بشکه در روز و خروج از توافق اوپک که این منجر به فروپاشی این سازمان یا حداقل ایجاد دودستگی در آن خواهد شد. پس از مکالمه تلفنی ترامپ با ملک سلمان، رئیس جمهور آمریکا دبیر کل سازمان اوپک و تصمیم گیرنده اصلی از طریق نفوذ و دیکته هایش بر عربستان و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس است.
عطوان: نمی دانیم که واکنش روسیه و دیگر کشورهای عضو اوپک در قبال نقض توافق از سوی عربستان چیست اما آنچه مسلم است مرحله بی ثباتی سیاسی و اقتصادی که در دنیا شاهد آن هستیم
عطوان بیان کرد: نمی دانیم که واکنش روسیه و دیگر کشورهای عضو اوپک در قبال نقض توافق از سوی عربستان چیست اما آنچه مسلم است مرحله بی ثباتی سیاسی و اقتصادی که در دنیا شاهد آن هستیم
که به قطب بندی ها و ائتلافاتی منجر می شود که به نفع آمریکا و متحدان عربش به فرماندهی سعودی ها نیست».
پایگاه عربی ۲۱ در این زمینه می نویسد: «عربستان میان گزینه های دشوار موافقت با درخواست دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای افزایش تولید نفت و میان عضویتش در سازمان اوپک قرار گرفته است. افزایش تولید با حجمی که ترامپ درخواست کرده است مخالف با سقف تولید اوپک برای هر کشور و مغایر با توافق اوپک و تولید کنندگان خارج از آن است».
به هر حال قدر مسلم آن است که همسویی سعودی ها با ترامپ در زمینه بحث نفت در واقع شوک جدیدی به بازار نفت در راستای حمایت از آمریکاست. حدود چهار سال قبل بود که هنگامی که قیمت نفت در سال ۲۰۱۴ به ۱۲۰ دلار رسید با افزایش تولیدی که عربستان انجام داد بهای آن به ۳۰ دلار رسید و تصمیم جدید سعودی ها و تن دادن به خواست ترامپ در شرایطی انجام می شود که قیمت ها به حد واقعی خود رسیده بود و کشورهای تولید کننده که بخش اعظم آنرا جهان سوم تشکیل می دهند و با بحرانهای اقتصادی حادی دست و پنجه نرم می کنند، از این قیمت های واقعی درآمدی عایدشان می شود که با تصمیم جدید سعودی ها درآمدها تحت الشعاع قرار می گیرد.
سعودی ها با موافقت با خواسته ترامپ در واقع هم شهروندان عربستانی و هم ملتهای دیگر که درآمد اساسی آنها را نفت تشکیل می دهد، هدف قرار داده اند؛ ملتهای مانند الجزایر، لیبی، عراق، نیجریه، ایران، اندونزی و فهرست طولانی دیگر.
آنها مردم این کشور را از ملیاردها دلاردر سال به سبب این کاهش قیمت متضرر می کند تا در سوی دیگر رفاه شهروندان آمریکایی و غربی تامین شود. سعودی ها علیه کشورهای اسلامی توطئه می کنند و منطقه خاورمیانه را غرق در بی ثباتی می کنند.
