سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.

*******

** صالحی: بتن ریزی در راکتور اراک دروغ است!

«علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی در مصاحبه با روزنامه همشهری گفت:

«تصور بین المللی و فضاسازی داخل این است که صنعت هسته‌ای نابود شد و از بین رفت. گویا خدای ناکرده در این مملکت کسی متولی نبوده که مراقب باشد صنعت هسته‌ای از بین نرود؛ اما ما نمی‌توانیم در برابر این هجمه عظیم رسانه‌ای کاری کنیم. هر چه ما حقایق را بازگو می‌کنیم باز طرف مقابل در داخل اکاذیب خود را تکرار می‌کند مثل همین سیمان ریختن در راکتور اراک. به عنوان کسی که در برجام متولی بحث فنی بودم دلم می‌خواهد برجام باقی بماند چون در بعد فنی ما مشکلی نداریم و راهمان هم باز شده است.»

گویا برخی دولتمردان به ضعف حافظه دچار شده‌اند. آقای صالحی- ۵ مرداد ۹۴-در گفت‌وگوی ویژه خبری گفته بود: «مخزن فولادی رآکتور اراک با بتن پر می‌شود...همچنین به علت رعایت مسائل ایمنی حتی اگر مخزن با بتن پر نشود امکان استفاده مجدد از این مخزن نیست زیرا استفاده دوباره از آن خطرات زیادی دارد».

صالحی در گفت و گوی مذکور در پاسخ به این پرسش که «تعهد ما درباره اراک برگشت‌پذیر نیست؟» گفته بود: «بله، زیرا اگر مخزن را در بیاوریم حتی اگر آن مخزن سالم باشد به علت مسائل ایمنی نباید آن را دوباره بر سر جای خودش برگرداند بلکه باید مخزن جدید ساخت».

گفتنی است «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی- دی ماه ۹۴ - در سخنانی که گویی خبر از پایان ماموریتی مهم و خطیر و فتحی نمایان می‌دهد اعلام کرده بود: «ما دیروز مرحله نهایی خروج قلب رآکتور اراک را انجام دادیم و امروز هم تا حدود یک ساعت پیش کار ما کاملاً تمام شد و عصر امروز توسط بازرسان آژانس راستی‌آزمایی می‌شود...حفره‌های کلندریا با سیمان پر می‌شود».

لازم به ذکر است که در بند ۳ از پیوست یک برجام آمده است: «ایران به ساخت و ساز رآکتور ناتمام موجود بر مبنای طرح اولیه ادامه نخواهد داد و کالندریای موجود را خارج کرده و آن را در ایران نگهداری می‌کند. تمام کانال‌های کالندریا با بتن به گونه‌ای پر می‌شوند که برای کاربرد هسته‌ای غیر قابل استفاده باشد و آژانس بتواند غیر قابل استفاده‌بودن آن را راستی‌آزمایی کند».

متاسفانه تیم مذاکره کننده هسته‌ای دولت یازدهم در سال ۹۴ پذیرفت که در کمتر از ۲ ماه، ۱۲ هزار سانتریفیوژ را از چرخش بیندازد، در قلب راکتور اراک بتن ریزی کند، ۹۷۰۰ کیلو از ۱۰ هزار کیلوگرم ذخایر اورانیوم غنی شده را از کشور خارج کرده و حتی تحقیق و توسعه را نیز متوقف کند!

در حقیقت دولت آقای روحانی در اقدامی عجولانه و شتابزده- به گونه‌ای که تعجب رسانه‌های غربی را در پی داشت- بدون رعایت توازن و هم زمانی تعهدات، در ۲ ماه همه تعهدات خود را به صورت یک‌طرفه و برگشت‌ناپذیر انجام داد!

گفتنی است آقای صالحی پیش از این در مجلس شورای اسلامی قسم جلاله خورده بود که: «والله و بالله و تالله» هیچ کندی در روند هسته‌ای نخواهیم داشت!

** با برجام «تیترِ یک اخبار دنیا شدیم» آیا این برای شما کافی نیست؟!

بی دستاوردی برجامی که قرار بود مشکل تورم، رکود، ازدواج، مسکن و آب خوردن مردم را حل کند، به جایی رسیده که روزنامه‌های اصلاح طلب را واداشته تا برایش دستاورد بسازند. دستاوردهایی که بیشتر به طنز شبیه است.

بر همین اساس «محمد مهاجری» در مصاحبه با روزنامه اعتماد از جدیدترین دستاورد برجام رونمایی کرد.

مهاجری گفت:

«در موضوع برجام مسوولانی پای میز مذاکره رفته و امتیازاتی گرفته و امتیازاتی دادند. حداقل دستاورد این مسوولان آن است که ایران نزدیک به چهار سال تیتر یک اخبار دنیا بود و این یک افتخار بزرگ است...به نظر من برجام از موضوعات به‌شدت قابل دفاع است».

چندی پیش آقای روحانی گفته بود که «برجام پیروزی اخلاقی ما بود».

«علیرضا علوی تبار» از فعالین اصلاح طلب نیز پیش از این گفته بود: «از نظر دستاورد، برجام چهره متفاوتی از ایران را به جهان نشان داد. پس از برجام ما کشوری هستیم که به تعهدات خود پایبند است، رفتارهای پیش‌بینی‌پذیر دارد و می‌توان با آن گفت‌وگو کرد و به توافق پایدار رسید...با خروج آمریکا از برجام ما در موضع حقانیت حقوقی و اخلاقی قرار داریم».

صنعت هسته‌ای ایران تعطیل شد و دولت تاکید کرد که به ازای آن تمامی تحریم‌های ضد ایرانی به یکباره لغو خواهد شد و نه تعلیق! اما تحریم‌ها نه تنها لغو نشد بلکه با تحریم‌های جدید و به خصوص با قانون بی سابقه سیاهچاله تحریم (کاتسا ۲۰۱۷) دامنه آن بسیار گسترده‌تر شد.

از فتح الفتوح برجام! کاپ اخلاقش به ما رسید و ما تیترِ یک دنیا شدیم. با اینحال اصلاح‌طلبان مدعی هستند که باید این مسیر خسارت بار را در دیگر حوزه‌ها از جمله حوزه موشکی نیز ادامه بدهیم.

** محمد هاشمی: اگر درگذشته با دنیا مذاکره کرده بودیم، امروز گرفتار نمی‌شدیم!

«محمد هاشمی» در مصاحبه با روزنامه قانون گفت:

«اگر درگذشته با دنیا مذاکره کرده بودیم بسیاری از مسائلی را که امروز گرفتارآن هستیم، دچار نمی‌شدیم».

گفتنی است هاشمی رفسنجانی و دولتمردانش در فاصله زمانی سال ۶۸ تا ۷۶ بر این باور بودند که تمرکز روی حوزه سیاست خارجی، می‌تواند قطار توسعه اقتصادی را به حرکت دربیاورد، بنابراین باید از دشمن‌تراشی با خارجی‌ها حذر کرد تا بلکه با این سیاست، سیل منابع خارجی برای امر توسعه به داخل کشور سرازیر شود.

در همین راستا سیاست «تنش‌زدایی با اروپا» در دولت سازندگی کلید خورد. رویکردی که از سوی اروپایی‌ها به «گفت‌وگوهای انتقادی» تعبیر شد.

دولت هاشمی برای پیشبرد نسخه توسعه‌ای بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول موسوم به «سیاست تعدیل ساختاری»، برای جذب سرمایه خارجی در حوزه سیاست خارجی راهبرد «تنش‌زدایی» را در پیش گرفته بود. در لوای همین سیاست، دولت وقت تن به گفت‌وگوهایی با اروپا داد که به «گفت‌وگوی انتقادی» معروف شد و قرار بود که دو طرف گلایه‌ها و انتقادات خود را از یکدیگر مطرح کنند تا زمینه برای روابط نزدیک‌تر فراهم شود؛ اما در عمل این گفت‌وگوها که می‌بایست علی‌الاصول دوجانبه باشد، به واسطه رویکرد اشتباه دستگاه دیپلماسی وقت ما، تبدیل به انتقاد یک‌طرفه اروپایی‌ها از ما شد.

در اواسط دهه ۷۰، نتیجه ۸ سال گفت‌وگوی به اصطلاح انتقادی اروپایی‌ها با ایران به آنجا رسید که در پی اعلام رأی دادگاه رسیدگی به ترور چند چهره معارض کرد در رستوران میکونوس در آلمان که بدون هیچ مدرک و شاهد متقنی مقامات ارشد جمهوری اسلامی را به دست داشتن در آن ماجرا متهم کرد، همه کشورهای اروپایی در اقدامی هماهنگ، سفرای خود را بدون تعیین تاریخی برای برگشت، از تهران فراخواندند.

مقام معظم رهبری در واکنش به اقدام توهین‌آمیز و گستاخانه کشورهای اروپایی تاکید کردند: «مگر کسی اهمیت می‌دهد که اینها چه گفته‌اند؟ از حالا به بعد هم بایستی با کمال قدرت عمل کند و در مرحله اول، سفیر آلمان را فعلاً تا مدتی نباید راه بدهد که به ایران بیاید. بقیه هم که می‌خواهند به عنوان یک حرکت به اصطلاح آشتی‌جویانه برگردند، مانعی ندارد. خودشان رفته‌اند، خودشان هم برمی‌گردند. دیدند که رفتنشان هیچ اهمیتی ندارد. این‌ها می‌خواهند برگردند، مانعی ندارد؛ اما در رفتن سفرای ایران به کشورهای آنها، هیچ عجله‌ای نباید بشود. باید سرِ صبر و فرصت ببینند چه چیزی مصلحت است؛ هر چه که عزت اسلامی اقتضا می‌کند - همان طور که همیشه گفته‌ایم - همان‌گونه عمل کنند».

نتیجه این رویکرد مقتدرانه این بود که به فاصله کوتاهی همه سفرای اروپایی که با توپ پر رفته بودند، با خفت و دست از پا درازتر بازگشتند و پیرو منویات رهبر معظم انقلاب، سفیر آلمان آخرین سفیر اروپایی بود که با فاصله زمانی از دیگران به تهران بازگشت.

در مهرماه سال ۱۳۸۲ و در دولت اصلاحات نیز توافق سعدآباد بین ایران و تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) منعقد شد. در آن مقطع در حالی که دولت اصلاحات تمامی تعهداتش را در این توافق اجرا کرد و بسیاری از تأسیسات هسته‌ای خود را به حالت تعطیلی و تعلیق درآورد، سه کشور اروپایی حتی یکی از تعهداتشان را نیز اجرایی نکردند.

در دولت آقای روحانی نیز پس از حدود ۲ سال مذاکره، برجام امضا شد؛ اما آمریکا از اولین روز اجرای برجام- دی ماه ۹۴- در دولت اوباما، توافق هسته‌ای را نقض کرد. این عهدشکنی و نقض فاحش برجام در دولت ترامپ نیز ادامه پیدا کرد.

خوب است که آقای محمد هاشمی کمی به تاریخ مراجعه کند. متاسفانه طیف اصلاح طلب همواره به بهره مندی از ظرفیت‌های عظیم داخلی و اجرای اقتصاد مقاومتی بی توجهی کرده است.

** FATF را امضاء کنیم، از انزوای اقتصادی خارج می‌شویم!

«احمد شیرزاد» در یادداشتی در روزنامه ایران با عنوان «جلوگیری از انزوای اقتصادی نیازمند اجماع و عمل» نوشت:

«چنان که گفته شده است، از فرصت ایران برای پیوستن به گروه اقدام ویژه مالی (FATF) که متضمن تصویب چهار لایحه، دو لایحه اصلاح قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم و قانون مبارزه با پولشویی و دو لایحه پیوستن به کنوانسیون‌های پالرمو و CFT است زمان زیادی باقی نمانده است. اواسط مهرماه وضعیت خروج قطعی جمهوری اسلامی ایران از لیست سیاه FATF در حالی در معرض رأی‌گیری این نهاد بین‌المللی قرار می‌گیرد که در همان موعد تصمیم‌گیری درباره عضویت رژیم اسرائیل و کشور عربستان سعودی در نهادی که تمام تصمیمات آن منوط به رأی اجماعی همه اعضا است مطرح خواهد شد. اینکه اگر اسباب قرار گرفتن ما در لیست سیاه فراهم شود و بدتر آنکه خروج ما از آن به رأی طرف‌های متخاصم بستگی پیدا کند چه شرایطی پیش روی کشور خواهد گذاشت مسأله‌ای است که بهتر است کارشناسان اقتصاد و حقوق بین‌الملل به آن بپردازند؛ اما آنچه در این فرصت  اهمیت دارد، این است که اگر اجماع تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران در کشور بر حفظ شرایط برقراری روابط اقتصادی و سیاسی با جهان و جلوگیری از بازگشت به وضعیت انزوا است باید این اجماع خود را در تلاش همه نهادهای مربوط برای سامان دادن به پیش‌شرط‌های لازم از مسیر تقنین قوانین مرتبط با این پیش‌شرط‌ها به منصه ظهور برساند. برون رفت از شرایطی که سیاست‌های خصمانه امریکا برای ما ایجاد می‌کند، نیازمند همکاری ویژه و رویکرد مدبرانه همه نهادهای حاکمیتی از جمله قوای سه‌گانه است».

مقامات غربی بارها مدعی شده‌اند که تحریم‌های بانکی در صورتی برداشته می‌شود که دولت ایران با نیروهایی مانند سپاه قدس مبارزه کند، با این ادعا که مردم یمن، مردم و دولت سوریه، مردم و دولت عراق، مردم فلسطین و حماس تروریست هستند و سپاه قدس به علت حمایت از آنها حامی تروریست‌ها است و بانک‌ها بر اساس  FATF   نمی‌توانند با تروریست‌ها و حامیان آنها – یعنی وزارت دفاع، وزارت اطلاعات، دانشگاه صنعتی شریف، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و... - همکاری کنند. اگر می‌خواهید بانک‌های شما از تحریم خارج شود، باید افراد و نهادهایی که در مقابل سیاست‌های آمریکا و غرب در منطقه و ایران مقاومت می‌کنند را تحریم و با آنها هیچ رابطه مالی نداشته باشید.

این در حالی است که پذیرش قانون مطلوب آمریکا و اروپا نسبت به مبارزه با تأمین مالی تروریسم، به معنای خط بطلان کشیدن بر محور مقاومت، بازگذاشتن دست اسرائیل و آمریکا در منطقه، دست کشیدن از عمق استراتژیک نظام جمهوری اسلامی ایران، محصور نمودن ملت ایران در مرزهای خودش و بازگذاشتن دست دشمنان برای حمله به ملت ایران است.

پیش از این مقامات ارشد دولت صراحتاً اعلام کرده بودند که با امضای برجام، تمامی تحریم‌های ضدایرانی از جمله تحریم‌های بانکی و مالی یکباره لغو خواهد شد و نه تعلیق؛ اما در نهایت هسته‌ای رفت و تحریم‌ها ماند. حال مقامات ارشد دولت با انکار وعده‌های برجامی، عنوان کرده‌اند که تنها در صورت پیوستن به FATF تحریم‌های بانکی لغو می‌شود!