به گزارش مشرق به نقل از روزنامه لبنانی الاخبار، از همان روز اول مشخص بود که جمال خاشقجی روزنامه نگار معارض سعودی توسط حاکمیت عربستان در داخل کنسولگری این کشور در استانبول ربوده شده است. اما سهلانگاری ها و سستیهای صورت گرفته از سوی ترکیه در روند افشای ادله نشان میداد که احتمالا معاملهای در جریان است تا بتواند دست محمد بن سلمان ولیعهد عربستان را از خون خاشقجی پاک نشان دهد.
سیگنالهایی که دیروز منتشر شد، نشان میدهد معامله مورد نظر نزدیکتر از هر زمان دیگری است. از جمله این سیگنالها میتوان به اشاره ضمنی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به بی گناه بودن محمد بن سلمان و پدرش در این حادثه اشاره کرد. وی دستور انجام تحقیقات تکمیلی داخلی در رابطه با این حادثه را صادر کرده و رسانههای آمریکایی گزارش میدهند که احتمالا نتیجه این تحقیقات این باشد که خاشقجی به صورت اشتباه کشته شده است.
بر اساس اطلاعاتی که طی ساعتهای گذشته به دست آمده، به نظر میرسد قرار است خاشقجی گوشت قربانی این معامله باشد تا اتهامی متوجه آل سعود نشود. در همین رابطه گفته میشود مسئولیت این ترور وحشتناک بر دوش «عناصر شورشی» یا «افراد غیر منضبط» انداخته میشود.
بیشتر بخوانید:
عربستان به قتل خاشقجی در بازجویی اعتراف میکند
بر اساس همین معامله بود که تنها در یک روز اتفاقاتی که قرار است چند روز پیش به وقوع بپیوندد، انجام شد. عربستان سعودی به پلیس ترکیه اجازه بازرسی از کنسولگری این کشور را با یک تیم مشترک میان دو طرف صادر کرد. در همین زمان دونالد ترامپ به وعده خود عمل کرد و به صورت تلفنی با سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی صحبت کرد. در این تماس تلفنی سلمان بن عبدالعزیز توجه ویژه خود برای تحقیقات در رابطه با مفقود شدن یک «شهروند سعودی» را اعلام کرد!
در حالی که عربستان سعودی طی دو هفته گذشته تلاش داشت هر نوع ارتباط با مفقود شدن روزنامهنگار سعودی را رد کرده و اعلام کند که وی کنسولگری عربستان را ترک کرده است، اما از دیروز رویکرد جدید این کشور شکل گرفته است. ریاض پیش از این رسانههای جمعی خود را به پیگیری توهم توطئه و متهم کردن دیگران جهت تلاش برای آسیب دیدن به وجهه عربستان و طرحهای اصلاح طلبانه محمد بن سلمان مأمور کرده بود، اما بر اساس تغییراتی که در رویکرد عربستان انجام شد، یک مسئول ناشناس این کشور به خبرگزاری رویترز اعلام کرد که پادشاه این کشور به دادستانی عربستان دستور داده تحقیقات داخلی در پرونده خاشقجی را بر اساس اطلاعات به دست آمده از سوی کمیته مشترک عربستان و ترکیه آغاز کند.
مشخص است که کمیته مذکور محمد بن سلمان را بیگناه نشان داده و در بهترین حالت « کارمندان جزء» را در انجام این جنایت مقصر معرفی خواهد کرد.
درست در راستای همین معامله بود که دونالد ترامپ بعد از اظهارات تند خود که گفته بود در صورت اثبات دست داشتن عربستان در این ترور، این کشور به سختی تنبیه خواهد شد، در گفتگوی مطبوعاتی با روزنامه نگاران در کاخ سفید گفت: به نظر میرسد ملک سلمان و فرزندش از سرنوشتی که ممکن است روزنامه نگار سعودی گرفتار آن شده باشد، اطلاعی ندارند.
وی ادامه داد که به نظر میرسد که این اتفاق به دست تعدادی از عناصر غیر منضبط رقم خورده باشد. وی گفت که مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا به ریاض سفر میکند تا در خصوص پرونده خاشقجی بررسیهای لازم را انجام دهد. همچنین سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز اعلام کرد که پمپئو بعد از سفر به عربستان سعودی به ترکیه خواهد رفت.
به نظر میرسد سفر پمپئو به عربستان و ترکیه نیز خارج از معامله شکل گرفته در روند ترور خاشقجی نیست. مشارکت عربستان سعودی در روند تحقیقات سوالاتی را در خصوص نتایج احتمالی تحقیقات این کمیته ایجاد میکند. چطور ممکن است طرفی که در یک جنایت در مظان اتهام قرار دارد، در روند تحقیقات انجام شده در رابطه با همین جنایت مشارکت داشته باشد؟
این موضوع نشان می دهد که سه طرف به دنبال زمینه سازی برای سناریوی هستند که عربستان به ویژه ولیعهد این کشور خروجی آبرومند از این بحران داشته باشند. در همین رابطه شبکه سی ان ان گزارش داد که عربستان سعودی خود را آماده میکند تا به این نکته اذعان کند که خاشقچی در نتیجه یک بازجویی اشتباه! کشته شده است. این گزارش به نقل از منابع ویژه خود میافزاید که عربستان سعودی گزارشی آماده میکند که نشان میدهد عملیات مذکور بدون صدور مجوز از مقامات مافوق انجام شده و کسانی که در این عملیات دست داشتهاند، محاکمه خواهند شد.
حتی با وجود این معامله نیز عربستان سعودی نمیتواند به راحتی لکه ننگ ناشی از فقدان خاشقجی را از چهره خود پاک کند و بر خلاف پولهایی که محمد بن سلمان برای ترمیم وجهه عربستان سعودی هزینه کرده، باید تلاشهای زیادی برای حل این مشکل انجام شود.
به این ترتیب ولیعهد سعودی باید به دنبال راهکارهای جدیدی برای توقف حضور سرمایه گذاران خارجی در عربستان باشد. تازه ترین اتفاقاتی که در این رابطه رخ داده، اعلام بانک «جی بی مورگان» و موسسه « فورد » برای عدم شرکت این دو موسسه در کنفرانس «طرح آینده سرمایه گذاری در عربستان» است که قرار است در روز 23 ماه جاری در این کشور برگزار شود. به این ترتیب جیمز دیمون و بیل فورد نیز به لیست بلند بالای سرمایه گذاران و شرکتها و موسسات رسانهای اضافه شدند که کنفرانس مذکور را تحریم کردهاند.