به گزارش مشرق، ۲۵ دی ماه سال ۹۵ بود که اداره کل امور بینالملل قوهقضائیه از دستگیری و استرداد یکی از عوامل اصلی فساد نفتی خبر داد و در اطلاعیه ای اعلام کرد: یکی از متهمان اصلی پرونده فساد بزرگ نفتی بامداد امروز به کشور مسترد شد.
متهم مذکور که به دستور شعبه ششم بازپرسی دادسرای ناحیه ۲۸ تهران تحت تعقیب بین المللی قرار گرفته بود، توسط پلیس بین الملل ناجا با همکاری سایر نهادها به کشور مسترد شد. درخواست استرداد متهم ابتدا به کشور مالزی ارسال و در آنجا دستگیر شد لیکن استرداد وی ناکام ماند تا اینکه در کشور دیگری شناسایی و دستگیر شد.
متهم کیست!
به محض انتشار این خبر رسانهها در پی مشخص شدن هویت واقعی متهم دستگیر شده بودند تا اینکه در اولین ساعات نام متهم با حروف مخفف «ع-ز» بر سر زبانها افتاد.
ابتدا برخی گمان کردند متهم نامی شبیه علی زنجانی میتواند داشته باشد و گویا از اقوام خود بابک است اما ساعتی بعد هویت واقعی متهم افشا شد روند کشف هویت واقعی متهم ادامه یافت تا اینکه سرانجام رسانهها رودروایسی را کنار گذاشته و از نام کامل علیرضا زیبا حالت منفرد پرده برداری کردند.
این متهم متولد ۲۰ آبان ماه سال ۱۳۵۲ در تهران! این فرد در خانوادهای ۵ نفره با یک خواهر و برادر بزگتر از خود به دنیا آمده بود و در اوایل جوانی زمانیکه ۲۰ سال داشته است ازدواج کرده و در خانهای استیجاری در جنوب شهر تهران ساکن شد.
شباهتهای منفرد و زنجانی
زندگی منفرد از زوایای بسیاری به زندگی شریک آیندهاش یعنی بابک زنجانی مشابهت داشته است. آن قدر که حتی شاید بتوان گفت در ایران مسیر درگیر شدن در اتهامات نفتی از شغل رانندگی می گذرد.
مانند بابک زنجانی که به گفته خودش راننده رئیس کل اسبق بانک مرکزی بوده است، شغل منفرد نیز در سالهای اول ازدواجش رانندگی یکی از مدیران میانی دولت بوده است.
بلندی پروازیهای منفرد باعث شد در همان سالها بدون داشتن سرمایه اولیه یکی از بزرگترین باشگاههای بدنسازی تهران را دایر کند. او سرمایه این کار را به وسیله چکهای مدت دار تامین کرد و کمتر از یک سال طول نکشید که طلبکاران پول خود را از او طلب کردند و در نتیجه منفرد بابت چکهای بی محل راهی زندان شد.
پس از مدتی منفرد از زندان آزاد شد و این بار به سراغ شغل خرید و فروش اتومبیل رفت و به قدری در این کار موفق بود که تا قبل از ۲۷ سالگی صاحب ۲ نمایندگی فروش خودرو، ازخودروسازیهای مشهور شد.
نباید در اجرای حکم بابک زنجانی تعجیل کنیم!
با مشخص شدن نام واقعی منفرد خبرگزاری فارس به سراغ کوهپایه زاده وکیل بابک زنجانی رفت و در رابطه با نقش این متهم در پرونده فساد نفتی از وی جویا شد.
وی اظهار کرد: متهم بازداشت شده نقش اصلی و اساسی را در عملیات اجرایی خرید و فروش نفت داشته است.
وکیل بابک زنجانی همچنین بیان کرد: زنجانی از طریق ایمیل و تلفن کارها را مدیریت میکرد اما کسی که به صورت عملی و اجرایی کارها را پیش میبرد فردی است که به تازگی از سوی پلیس اینترپل دستگیر شد.
وی ادامه داد: اگر این فرد دستگیر شود حقایق بسیاری کشف خواهد شد بنابر این ما نباید در اجرای حکم زنجانی تعجیل کنیم چرا که روند رسیدگی قضایی فرد بازداشت شده و بازجویی از او میتواند زوایای پنهان این پرونده و حلقههای مفقوده را پیدا کند.
وی در ادامه تصریح کرد: یکی از خریداران نفتی ادعا کرده بود که محمولات نفتی را که خریداری کرده با آب قاطی بوده در اینجا فرد بازداشت شده باید پاسخگو باشد من نمیخواهم بگویم او نفت و آب را قاطی کرده اما قطعاً اطلاعات مهمی دارد چرا که در خرید و فروش نفت و تحویل محمولههای نفتی نقش اصلی را بر عهده داشته است.
کوهپایهزاده تأکید کرد: حداقل به عنوان کسی که از محتویات پرونده مطلع هستم میدانم که سرنوشت این دو حکم با هم عجین است و اظهارات متهم جدید پرونده در حکم موکل تأثیرگذار خواهد بود در هر صورت تا زمانی که حکم قطعی راجع این فرد صادر نشود نمیتوان نظر قطعی داد.
*علیرضا زیبا حالت منفرد در مالزی
اما منفرد چه مسیری را طی کرده بود خوب است بدانیم منفرد پس از اینکه در ایران به ثروت خوبی دست پیدا کرد به فکر مهاجرت افتاد و در سال ۸۲ در سن سی سالگی به کشور مالزی مهاجرت کرد.
منفرد فعالیت اقتصادی خود را در مالزی با فروش سنگهای زینتی و شیشههای تزیینی شروع کرد و پس از گذشت چند سال با همکاری سفارت ایران در مالزی اقدام به تاسیس مدرسهای غیر انتفاعی مخصوص ایرانیان ساکن مالزی کرد.
این اقدامات منفرد توجه مقامات حکومتی را در مالزی جلب کرد تا حدی که او به مقام ایالتی «داتو» رسید.
مقام داتو یک مقام ایالتی و سلطنتی است که دارنده آن از مزیتهای ویژه اجتماعی و اقتصادی در داخل مالزی بهرهمند میشود.
منفرد در تمام سالهای حضورش در مالزی نیم نگاهی هم به تجارت فراوردههای نفتی داشته است. او در مقاطعی به واسطه گری در فروش روغن موتور مشغول بوده اما هیچگاه به عنوان یک تاجر نفتی شناخته نمیشده است.
بازجویی از جعبه سیاه پرونده زنجانی آغاز شد
اما اظهار نظر ها درباره دستگیری منفرد ادامه داشت تا اینکه دادستان تهران در بیست و پنجمین نشست شورای معاونان دادستانی تهران درباره دستگیری این متهم و اقدامات مجرمانه وی اظهار نظر کرد که میتوان گفت: این اولین اظهارنظر رسمی مقامات قضایی درخصوص این متهم و اقدامات وی به شمار میرود.
دادستان تهران در این اطلاع رسانی اظهار داشت: متهم دستگیر شده که جعبه سیاه فعالیتهای مجرمانه بابک زنجانی در خصوص اخذ مجوز فعالیت و خرید بانک اف.آی.آی.بی توسط متهم اصلی پرونده محسوب میشود. متهم پس از دستگیری زنجانی، از ورود به کشور امتناع کرد، در سال ۱۳۸۹ با بابک زنجانی آشنا شده و به لحاظ نفوذی که در کشور مالزی داشته؛ به گونهای که مقام مشورتی داتو را دریافت نموده، موفق میشود مجوز فعالیت بانک اف.آی.آی.بی (First Islamic international bank) را برای اقدامات مجرمانه زنجانی اخذ نماید.
جعفری دولتآبادی در توضیح اقدامات متهم اخیر افزود: متهم با استفاده از ارتباطات خود و اخذ پانصد میلیون تومان، حقالزحمه، بانک مذکور را به مبلغ چهار میلیون دلار برای بابک زنجانی خریداری میکند. بابک زنجانی همچنین با خرید بانک کنت در تاجیکستان، با توجیه فراهم شدن زمینه پرداخت دستمزد پیمانکاران شرکت ملی نفت در خارج از کشور، موفق میشود دو بانک مذکور را به مبلغ یکصد و شصت میلیون یورو به بانک ملت واگذار کند.
وی با اشاره به منابع بابک زنجانی برای خرید این دو بانک و فروش آن به بانک ملت، افزود: متهم نفتی پولهایی که بنا بود بنابر قرارداد نفتی به پیمانکار داده شود به بانک ملت میدهد که بعدها در ردیابیها مشخص شد که این فرد پولهای دولت و برای پرداخت بدهی با نام به بانک ملت استفاده کرده است که این وجوه از سوی دادستانی در بانک مرکزی توقیف شده است.
جعفری دولتآبادی با اعلام این که از متهم دستگیر شده، اموالی شامل چندین ملک و آپارتمان، یک دستگاه بنز پانصد و یک تخته فرش یک میلیارد تومانی توقیف شده است، به کلیه افرادی که به نوعی اموال متعلق به متهم را در تصرف دارند، هشدار داد که پیش از آن که دادستانی به سراغ آنها بیاید، اموال مرتبط با بابک زنجانی را تحویل دهند.
دادستان تهران اضافه کرد: تحقیقات نشان میدهد این فرد در خرید و فروش محمولههای نفتی بابک زنجانی نقش داشته و پس از تاسیس بانک اف.آی.آی.بی در واقع پروژه بابک زنجانی تکمیل شد؛ چراکه این پروژه یک بانک کم داشت که با کمک «ع.ز.م» خریداری شد تا در بستر آن، بابک زنجانی اقدامات مجرمانه اش را انجام دهد.
دادستان تهران با اشاره به این که متهم مذکور محمولههای نفت دریافتی توسط بابک زنجانی از وزارت نفت را از طریق یک شخص هندی تبار، به شرکتهایی از جمله العقیلی در امارات می فروخته، ابراز امیدواری کرد که با تحقیق از این متهم، سرنخهای لازم برای کشف وجوه حاصل از فروش محمولههای نفتی به بابک زنجانی به دست آید.
آشنایی زنجانی-زیبا حالت بر سر احداث یک بانک
زیبا حالت منفرد در سال ۱۳۸۹ با بابک زنجانی آشنا شد و به لحاظ نفوذی که در کشور مالزی داشته، به گونهای که مقام مشورتی داتو را دریافت نموده، موفق میشود مجوز فعالیت بانک اف.آی.آی.بی (First Islamic international bank) را برای اقدامات مجرمانه زنجانی اخذ کند.
زیبا حالت با استفاده از ارتباطات خود و اخذ ۵۰۰ میلیون تومان حقالزحمه، بانک مذکور را به مبلغ چهار میلیون دلار برای بابک زنجانی خریداری میکند. بابک زنجانی همچنین با خرید بانک کنت در تاجیکستان، با توجیه فراهم شدن زمینه پرداخت دستمزد پیمانکاران شرکت ملی نفت در خارج از کشور، موفق میشود دو بانک مذکور را به مبلغ یکصد و شصت میلیون یورو به یکی از بانک های دولتی ایران واگذار کند.
متهم پولهایی که بنا بود بنابر قرارداد نفتی به پیمانکار داده شود به این بانک میدهد که بعدها در ردیابیها مشخص شد که این فرد پولهای دولت و برای پرداخت بدهی با نام به بانک م استفاده کرده است که این وجوه از سوی دادستانی در بانک مرکزی توقیف شده است.
منفرد کجای فساد نفتی ایستاده است؟
اما همکاری منفرد و زنجانی به واسطه گری در امور بانکی ختم نمیشود بلکه منفرد در تبادلات نفتی هم ایفای نقش کرده است.
فعالیت منفرد در این موضوع از زمانی شروع شد که زنجانی از فروش نفت ایران، ناتوان میماند و از منفرد میخواهد با ارتباطاتی که در شرق آسیا داشته است مقدمات انبار نفت و یا فروش آنها را در کشور چین ایجاد کند.
منفرد پس از درک این موضوع که فروش نفت ایران و حتی انبار آن به صورت قانونی ممکن نیست، نفت را به صورت موقت در انبارهای غیر قانونی چین نگهداری کرد.
پس از طولانی شدن زمان نگهداری نفت و با توجه به هزینههای زیاد انبار داری، تمام این نفتها به ایران استرداد داده شد.
گفته میشود سود منفرد در این اقدامات حق دلالی بوده است که از طرفین چینی و ایرانی دریافت کرده است، درباره مبلغ دریافتی منفرد گمانه زنیهای بسیاری وجود دارد و مبالغی از ۵ الی ۲۰ میلیون دلار توسط منابع آگاه بیان شده است.
سرنخ های کشف وجوه حاصل از فروش نفت در دستان منفرد
زیبا حالت منفرد یکی از اصلی ترین مهره های پرونده بابک زنجانی است که محمولههای نفت دریافتی توسط بابک زنجانی از وزارت نفت را از طریق یک شخص هندی تبار، به شرکتهایی از جمله العقیلی در امارات می فروخته است.
اعترافات همدست جدید بابک زنجانی/ تحقیقات تکمیلی از متهم انجام شد
این در حالی است که غلامحسین اسماعیلی رئیس کل دادگستری تهران در خصوص آخرین وضعیت پرونده همدست جدید بابک زنجانی اظهار داشت: یکی از متهمان این پرونده که در فرآیند قضایی اولیه و زمان رسیدگی به اتهامات بابک زنجانی و همدستانش دستگیر نشده بود، بعد از این قضایا دستگیر شد و تحقیقات در این رابطه تکمیل یافت.
اسماعیلی افزود: در تحقیقات تکمیلی از این فرد اطلاعات خوب و مفیدی دریافت شد که در سرنوشت و تصمیم قضایی تاثیرگذار است و مرجع قضایی برای دیگر همدستان بابک زنجانی هم تصمیمات لازم را اتخاذ خواهد کرد.
وی در رابطه با آخرین وضعیت این پرونده نیز افزود: در این پرونده بخشی از دادنامه از سوی دیوان عالی کشور نقض شده است که به اعتبار ارجاع به شعبه هم عرض در شعبه رسیدگی میشود.
رئیس کل دادگستری استان تهران خاطرنشان کرد: این موضوع باعث شد که فرآیند رسیدگی به این پرونده بعد از ارجاع به شعبه هم عرض طولانی شود، در هر صورت امیدواریم بر اساس اطلاعات جدید و تحقیقات تکمیلی تصمیم خوبی اتخاذ شود.
پایان رسیدگی ها در دادسرا!
سرانجام پس از گذشت ۶۶۳ روز از بازداشت منفرد حالا دادستان تهران در خبری کوتاه اعلام کرده است که برای متهم کیفرخواست صادر شده است.
این اعلام به معنای آن است که رسیدگی ها در دادسرای تهران به اتمام رسیده است و به این ترتیب از این پس دادگاه انقلاب باید برای رسیدگی به اتهامات منفرد تشکیل جلسه داده و برای متهم حکم صادر کند.