سرویس اقتصاد مشرق، در حالی که مسئولان دولت و وزارت نفت در پاسخ به انتقادات نسبت به خروج بیهزینه توتال از ایران، میگفتند قرارداد فاز 11 پارس جنوبی را به طوری هوشمندانه بستهاند که با خروج توتال، شریک چینی جایگزین آن شده و پروژه نمیخوابد که این شرکت چینی هم به قرارداد پشت پا زد.
بیشتر بخوانید
آیا زنگنه با آمریکا در تحریم نفتی همکاری میکند؟
توتال به احترام آمریکا، ایران را ترک کرد+ جدول
شرکت فرانسوی توتال که در سال گذشته از سوی مسئولان دولت ایران، قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی را منعقد کرده و وعده داده بود حتی در صورت بازگشت تحریمهای آمریکا هم ایران را ترک نمیکند، امسال بلافاصله پس از خروج آمریکا از برجام، از ایران خارج شد و دست بیژن زنگنه و حامیان واگذاری پروژههای نفت و گاز ایران به شرکتهای خارجی را در پوست گردو گذاشت.
مسئولان دولت روحانی برای حضور توتال در ایران، اقدام به تدوین قراردادهای جدید نفتی کردند و با وجود مخالفتهای بسیار کارشناسان، با فشار فراوان آن را تصویب و اجرایی کردند. بیژن زنگنه وزیر نفت در سال گذشته امضای قرارداد با توتال را به انتخاب مجدد روحانی در انتخابات ریاست جمهوری گره زد.
او در تیرماه 1396 پس از امضای قرارداد با توتال، این قرارداد را دستاورد برجام و انتخابات نامید.
مسئولان وزارت نفت به هنگام امضای قرارداد با توتال وعده داده بودند که توتال به هیچ وجه حتی در صورت بازگشت تحریمهای آمریکا هم ایران را ترک نخواهد کرد؛ اما این شرکت فرانسوی با خروج فوری از ایران در سال جاری با خروج آمریکا از برجام، زنگنه را سنگ روی یخ کرد.
بیشتر بخوانید
فرانسویها چگونه ژنرالِ نامدار را قال گذاشتند؟+ عکس
اما مسئولان دولت به جای پذیرش اشتباه خود در خوشبینی به شرکتهای خارجی برای توسعه میادین نفت و گاز کشورمان، با اعتماد به نفس از این سخن گفتند که با خروج توتال از فاز 11 پارس جنوبی مشکلی پیش نمیآید زیرا آنها هوشمندانه به گونهای قرارداد را منعقد کردهاند که با خروج توتال، شرکت چینی جانشین آن خواهد شد.
به عنوان مثال حسن روحانی 13 آذرماه در جمع دانشجویان در مورد انتقادات نسبت به انعقاد قراردادهای نفتی با شرکت توتال و خروج این شرکت از کشور بعد از خروج آمریکا از برجام، گفت: وزیر نفت بلد بود چگونه با توتال قرارداد ببندد. یک شرکت چینی هم در کنار توتال بود که امروز با خروج توتال کار را به دست گرفته است.
اما هنوز یک هفته از این سخنان روحانی نگذشته بود که شرکت چینی هم اعلام کرد به علت تحریمهای آمریکا از پروژه فاز 11 پارس جنوبی خارج خواهد شد.
رویترز به نقل از سه مدیر نفتی دولتی چین خبر داد شرکت ملی نفت چین (CNPC) سرمایهگذاری در پروژه گاز طبیعی پارس جنوبی ایران را در واکنش به فشار آمریکا و به حداقل رساندن تنشها در مذاکرات تجاری میان پکن و واشنگتن، معلق کرده است.
یکی از این مدیران چینی به رویترز گفت: توقف سرمایهگذاری پس از چهار دوره گفتوگو در پکن روی داده که آخرین دور آن در اکتبر برگزار شد و طی آن مقامات آمریکایی از CNPC خواسته بودند تزریق فاینانس جدید در ایران را متوقف کند.
یک منبع آگاه اظهار کرد: ایران ۱۲۰ روز زمان دارد تا نقش CNPC در پارس جنوبی را بازبینی کند و تصمیم بگیرد که این شرکت چینی را به عنوان یک سرمایهگذار خاموش نگه دارد یا قرارداد را لغو کند.
سوالی که مطرح میشود این است که آیا راه برای بازگشت شرکتهای خارجی برای حضور در صنعت نفت ایران هموار خواهد بود؟ شرکتهایی که پیش از تحریمها مصرانه پای میز مذاکره مینشستند و اکنون تحت فشار آمریکا زیر قرارداد خود میزنند.