به گزارش مشرق، مجید شاکری با بیان اینکه آنچه که هماکنون وجود دارد، موافقان تسریع در برنامه کاری مخصوص ایران و مخالفان تسریع در آن است، اظهارداشت: بنابراین ما درباره توصیههای FATF و همکاری با این نهاد صحبت نمیکنیم، بلکه فقط درباره تسریع تکمیل آن صحبت میکنیم.
بیشتر بخوانید:
شمخانی: اجرای CFT به نفع کشور نیست
بهانه جدید FATF برای نگهداشتن ایران در لیست سیاه
وی با طرح این سوال که چرا یک عدهای موافق تسریع و عدهای مخالف تسریع هستند، گفت: نقطه اشتراک مخالفان و موافقان این است که هزینههای قطعی در مقابل دستاوردهای احتمالی وجود دارد. مخالفان معتقدند هم هزینهها بالا و هم این مسیر برگشتناپذیر است و از طرف دیگر احتمال دستیابی به اهداف آن نزدیک به صفر است.
* هدف فعلی خارج شدن از بیانیه عمومی FATF است
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: اگر به فرض اینکه برنامه کاری را مطابق با آنچه که طرف مقابل تایید کرده _ که همان مجمع عمومی FATF _ آماده کنیم و به مجمع عمومی FATF (گروه ویژه اقدام مالی) ببریم، آیا ایران از بیانیه عمومی خارج میشود؟ بعضی فکر میکنند ما از لیست سیاه خارج میشویم، اما ما از لیست سیاه خارج شدیم و به عبارت دیگر اقدامات متقابل برای ما تعلیق شده است. پس هدف کنونی خارج شدن از بیانیه است و برای وقوع این اتفاق باید اجماع در مجمع عمومی رخ دهد.
وی با بیان اینکه در اینکه تعریف اجماع در مجمع عمومی چیست، یک مقدار بین مخالفان و موافقان تفاوت وجود دارد، افزود: به یک معنا این تفاوت قابل فهم است. تاکنون در مجمع عمومی FATF موضوعی که سیاسی شود و بر سر آن تنش رخ دهد، رخ نداده و فقط در بیانیه اخیر این نهاد اجماع رخ نداد. کسانی که مخالف تسریع در اجرا هستند، میگویند در سایت نوشته است اجماع که اگر یک عضو هم مخالفت کند اجماع حاصل نمیشود. موافقان که مسئولان وزارت خارجه است میگویند اگر دو کشور مخالفت کنند، امکان اجماع وجود ندارد و کشور از بیانیه عمومی خارج نمیشود. یعنی اگر دلایلی مطرح کنند که مخالفان آنها را توجیه کند، اجماع شکل نمیگیرد.
* اگر اکشن پلن ایران درست تدوین میشد
شاکری تاکید کرد: اگر سیر تایید اکشنپلن (برنامه کاری) ایران به جای تایید و امضای وزیر اقتصاد وقت، توسط دولت و مجلس و شورای نگهبان و یا مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام و موارد اصلاحی انجام میشد، ممکن بود بسیاری از مشکلات امروز در این حوزه را نداشتیم.
* امکان اصلاح اکشن پلن خیلی بعید است
وی در پاسخ به این سوال که آیا ایران میتواند اکشن پلن خود را اصلاح کند، گفت: سابقهای برای اصلاح اکشن پلن اعضای FATF (گروه ویژه اقدام مالی) نداشتیم و ضمن اینکه اکشن پلن در دورهای نوشته شد که آمریکا در ظاهر با ایران همراهتر بود و اصطکاک بین ایران و عربستان به این شکل نبود. بنابراین با توجه به اینکه اصلاح اکشن پلن نیاز به اجماع مجمع عمومی دارد، امکان آن با وجود کشورهایی ذکر شده، خیلی بعید است.
* میتوان درخواست مذاکره مجدد با FATF کرد
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در زمانی که اکشن پلن برای ایران نوشته شد الحاق به FATF مدنظر نبود بلکه هدف اصلاحات قانونی در حوزه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم بود، اما بعد از آن FATF هم اضافه شد. این استدلال را مسئولان وزارت امور خارجه مطرح میکنند، اما نکتهای که من می گویم این است که هیچ کشوری مثل ایران در تحریم قرار نگرفته است و کسی نمیتواند براساس رویههای پیشین درباره ایران استناد کند، اما بازمذاکره کردن با به FATF به معنای بازمذاکره کردن برای اکشن پلن نیست.
به گفته وی مسئولان وزارت امور خارجه بازمذاکره کردن با اف ای ت اف ناامید هستند، اما با توجه به شرایط جدید ما حق داریم بازمذاکره را پیشنهاد کنیم.
* اجماع برای خروج ایران از بیانیه مجمع عمومی FATF محال است
وی در پاسخ به این سوال که آیا عضو یا کشوری هست که مخالف خروج ایران از بیانیه مجمع عمومی و یا به دنبال بازگشت ایران به لیست سیاه، گفت: بله، همان کشورهایی که در تابستان سال ۹۶، یعنی زمانی که ایران میخواست بدون تکمیل اکشنپلن از بیانیه خارج شود، رای منفی دادند و با این رای مانع از خروج ایران از بیانیه عمومی شدند. این کشورها هنوز هم هستند و حتی رژیم صهیونیستی هم به آنها اضافه شده است و از آن زمان تاکنون هیچ تغییری در نگرش و رویه آنها ایجاد نشده است. بنابراین اینکه اجماعی رخ دهد که ایران از بیانیه خارج شود، محال است.
* مساله اصلی تحریمهای ثانویه آمریکاست نه الحاق به FATF
شاکری افزود: بعضی از موافقان میگویند ما قبول داریم که شانس خروج از بیانیه نداریم، اما حداقل باعث میشود رویه فعلی ادامه یابد. پاسخ ما این است که آیا به لحاظ مالی این کار فایدهای هم دارد. از دو منظر پاسخ منفی است. چرا که اولاً مساله اصلی تحریمهای ثانویه آمریکاست و در همین مدت که ایران از لیست سیاه خارج شد، هیچ تغییری در روابط به وجود نیامد و نقشه ارزی ما در زمانی که تحریمهای اتحادیه اروپا، آمریکا و سازمان ملل را داشتیم، به مراتب از امروز بهتر بود.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: نکته دیگری که وجود دارد این است که اگر از زاویه کارگزاری بانکی میبینید که همچنان در مذاکرات بانکهای ما با بانکهای خارجی این است که آنها میگویند از کجا معلوم است شما سه ماه دیگر هم معلق باشید. بنابراین تعلیقی که هر سه ماه یکبار تمدید میشد، به لحاظ مالی و کارگزاری بیفایده است.
* تصویب کنوانسیون پالرمو و CFT مسیری غیرقابل بازگشت است
وی با بیان اینکه هدف ما از الحاق به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم (CFT) و پالرمو تصویب و تایید اکشن پلن در مجمع عمومیFATF است، گفت: وقتی این هدف قابل تحقق نیست، تصویب و اجرای آن هم نتیجه مثبتی برای کشور ندارد و حتی این را باید در نظر داشته باشیم که تصویب کنوانسیون پالرمو و کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم غیرقابل بازگشت است.
* آثار و تبعات درخواست خروج از کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم
شاکری اضافه کرد: در کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم به محض اعلام خارج شدن از کنوانسیون، درخواست خروج یک سال بعد انشاء میشود و در آن مدت FATF و کشورهای عضو هر کاری که میخواهد با کشور متقاضی انجام میدهند.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: از طرف دیگر درخواست خروج از چنین کنوانسیونی از نظر تبلیغاتی آثار بسیار بدی دارد و این گزاره را به وجود میآورد که این کشور میخواهد تامین مالی تروریسم انجام دهد و برای همین به دنبال خروج از کنوانسیون است. بنابراین ما میگوییم راهی که نتیجهای برای ایران ندارد و غیرقابل بازگشت است را انجام ندهیم.
* لزوم مذاکره با اعضای FATF برای عدم شکلگیری اجماع علیه ایران
وی با طرح این سوال که اگر این کار را انجام ندهیم، چه کاری انجام دهیم، گفت: یکی از راهحلهایی که میتوان به کار گرفت این است که به ازای عدم اجرای برنامه کاری، مانع از اجماع علیه ایران شویم. به عنوان مثال با بعضی کشورهای عضو FATF (گروه ویژه اقدام مالی) رایزنی کنیم که مانع از اجماع شوند. مثال پاکستان وجود دارد که چین تلاش کرد مانع از انتقال پاکستان به لیست سیاه شود. این بحث مفصلی وجود دارد، اما به همین گزاره اکتفا میکنم که وقتی چینیها و روسها در دوره قبل سطح تحریمها علیه ایران بسیار گستردهتر از ایران کار میکردند و امروز هم بدون تصویب چنین لوایحی امکان ادامه همکاری وجود دارد.