بیشتر بخوانید:
ساعاتی پس از پایان سخنرانی سالانه ترامپ، شبکه خبری سیانان در گزارشی صحت و سقم تعدادی از ادعاهای رئیسجمهور آمریکا را به اختصار مورد بررسی قرار داد:
ادعای ترامپ: ما بیش از ۷ تریلیون دلار در خاورمیانه هزینه کردهایم
مطمئناً نادرست است! ترامپ وقتی این ادعا را مطرح کرد که در مورد دخالت نظامی آمریکا در عراق و افغانستان سخن میگفت. گذشته از اینکه افغانستان اصلاً جزو خاورمیانه نیست، باید گفت که این چندمین بار است که ترامپ در مورد هزینههای دخالت نظامی آمریکا در عراق و افغانستان مرتکب اشتباه میشود.
بر اساس تحقیقات کنگره آمریکا، هزینههای عملیاتی این کشور در عراق و افغانستان در فاصله سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۴ رقمی در حدود ۱.۶ تریلیون دلار بوده است. البته بررسیهای کارشناسان سیانان نشان میدهد که برای رسیدن به رقم ۷ تریلیون دلاری مورد ادعای ترامپ، باید مخارج غیرعملیاتی و هزینههای آتی را نیز لحاظ کرد؛ هزینههایی که بخش زیادی از آن به مستمری و مزایای ۳۵ سال آینده کهنهسربازانی که در جنگهای عراق و افغانستان حضور داشتهاند، مربوط میشود.
ادعای ترامپ: تنها کمی بیش از دو سال از زمان انتخابات ریاستجمهوری (اکتبر ۲۰۱۶) ما شکوفایی اقتصادی بینظیری را رقم زدهایم
ترامپ میتواند ادعا کند که در بخشی از این شکوفایی اقتصادی سهیم بوده است اما نمیتواند همه آن را به خود نسبت دهد. او اقتصادی را تحویل گرفت که در آخرین مراحل خروج از رکود بزرگ قرار داشت. در دولت دوم باراک اوباما ماهانه به طور خالص ۲۱۷ هزار شغل جدید ایجاد شده بود، در حالی که این رقم در دو سال اول ریاستجمهوری ترامپ ۲۰۳ هزار شغل بوده است.
رئیسجمهور آمریکا در سخنرانی خود گفت از زمان ورود او به کاخ سفید تاکنون ۵.۳ میلیون شغل جدید ایجاد شده، در حالی که تعداد دقیق آن ۴.۸۷ میلیون شغل است. همچنین برخلاف ادعاهای ترامپ، نرخ رشد دستمزد در آمریکا اگرچه از سال ۲۰۱۷ روندی صعودی داشته اما هنوز به ارقام اواخر دهه ۱۹۹۰ و اواسط ۲۰۰۰ نرسیده است. از طرفی افزایش نرخ رشد دستمزد در آمریکا تا حد زیادی ناشی از تصمیم مقامات ایالتی و شهری آمریکا برای بالا بردن کف دستمزد بوده و ترامپ نقش زیادی در آن نداشته است.
ادعای ترامپ: ما انقلابی در بخش انرژی آمریکا به پا کردهایم… آمریکا اکنون تولیدکننده شماره یک نفت و گاز درجهان است
این ادعا درست است اما باید ابعاد دیگری از آن بررسی شود. آمریکا در ماه اوت سال گذشته میلادی با پشت سر گذاشتن روسیه به بزرگترین تولیدکننده نفت خام در جهان بدل شد اما در خصوص تولید گاز طبیعی باید به این نکته اشاره کرد که آمریکا از سال ۲۰۱۱ یعنی ۶ سال قبل از آغاز ریاستجمهوری ترامپ، بزرگترین تولیدکننده جهان بوده است.
رشد تولید نفت آمریکا در سالهای اخیر را باید حاصل توسعه فناوریهای مورد استفاده در استخراج نفت شیل دانست که امکان افزایش قابلتوجه سطح تولید را برای شرکتهای نفتی این کشور فراهم ساخته است. البته در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ قیمت نفت به حدی پایین آمده بود که شرکتهای نفتی آمریکا ترجیح میدادند از افزایش تولید خودداری کنند اما پس از آن با رشد قیمت نفت، این شرکتها نیز برای افزایش تولید انگیزه مضاعفی پیدا کردند.
ادعای ترامپ: هر سال آمریکاییهای بیشماری به دست مهاجران غیرقانونی به قتل میرسند
ترامپ هم در زمان مبارزات انتخاباتی و هم در دوران ریاستجمهوری خود بارها در مورد جرائمی که مهاجران غیرقانونی در آمریکا مرتکب میشوند، صحبت کرده است. او این بار نیز مانند سال گذشته خانوادههای تعدادی از قربانیان این جرائم را به سخنرانی سالانه خود دعوت کرده بود.
در آمارهای رسمی که مراجع قضائی آمریکا در مورد جرائم و افراد بازداشتشده توسط نیروهای امنیتی منتشر میکنند، هیچ تفکیکی در مورد تابعیت مجرمان صورت نمی گیرد و به همین دلیل نمیتوان در مورد تعداد جرائمی که مهاجران مهاجران غیرقانونی مرتکب میشوند، با تکیه بر آمارهای رسمی قضاوت کرد.
با این حال شواهدی در دست است که نشان میدهد افزایش تعداد مهاجران غیرقانونی در آمریکا ارتباطی با افزایش جرم در این کشور ندارد. در حالی که از سال ۱۹۹۰ تاکنون ورود مهاجران غیرقانونی به آمریکا سیر صعودی طی کرده است، آمارهای مراجع رسمی آمریکا از کاهش میزان جرائمی مانند قتل، تجاوز و زورگیری طی سه دهه اخیر حکایت دارد.
ادعای ترامپ: شهر مرزی الپاسو در تگزاس که زمانی نرخ جرائم خشونتآمیز در آن بسیار بالا بود و از خطرناکترین شهرهای آمریکا به شمار میرفت، اکنون به لطف امنیت مرزی قوی به یکی از امنترین شهرهای ما بدل شده است.
مقامات دولت ترامپ طی یک سال اخیر چندین بار این ادعا را مطرح کردهاند اما ادعای آنها در مورد ارتباط بین تقویت امنیت مرزی و کاهش آمار جرم در الپاسو قابل قبول نیست. بر اساس آمارهای پلیس فدرال آمریکا، نرخ جرائم خشونتآمیز در شهر الپاسو از سال ۱۹۹۳ تا سال ۲۰۰۶ حدود ۳۴ درصد کاهش یافته است، در حالی که فنسکشی خطوط مرزی نزدیک به این شهر از سال ۲۰۰۸ آغاز و در سال ۲۰۰۹ به پایان رسیده است.
جالب اینجاست که در فاصله سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱ نرخ جرائم خشونتآمیز در الپاسو بار دیگر سیر صعودی گرفته و ۱۷ درصد رشد کرده است تا معلوم شود ادعای کاهش جرم به دلیل اعمال محدودیتهای شدیدتر در مرزها نمیتواند همواره ادعای درستی باشد.
ادعای ترامپ: بیقانونی در مرزهای جنوبی ما تهدیدی برای امنیت و رفاه مالی همه آمریکاییها است
ترامپ با «بیقانون» خواندن مرزهای جنوبی آمریکا تلاش کرده است تصمیم خود برای اعزام ۳۷۵۰ نیروی جدید به منطقه را توجیه کند اما با نگاهی به آمار نیروهای مرزی آمریکا میتوان دریافت که ترامپ در این زمینه اغراق کرده است.
در سال مالی ۲۰۱۸ دقیقاً ۱۹۵۵۵ نیروی گشتی در مرزهای آمریکا (عمدتاً در مرزهای جنوبی) مشغول کار بودهاند و توانستهاند در این مدت ۳۹۶.۵۷۹ نفر از مهاجران غیرقانونی را دستگیر کنند؛ این در حالی است که ۱۹ سال پیش تعداد مهاجران غیرقانونی دستگیرشده در مرزهای آمریکا ۱.۶۴۳.۶۷۹ نفر بود. تعداد مهاجرانی که تلاش میکنند بهصورت غیرقانونی وارد آمریکا شوند، در دو دهه اخیر کاهش قابلتوجهی داشته است و به نظر نمیرسد تصمیم ترامپ برای افزایش نیروهای مرزی چندان معقول باشد.
علاوه بر این، آمارهای رسمی نشان میدهند که امنیت شهرهای مرزی آمریکا تفاوت چندانی با سایر شهرهای این کشور ندارد و در ۵ سال اخیر نیز آمار جرم در این شهرها رو به کاهش بوده است.
ادعای ترامپ: من میخواهم مردم [مهاجران] در مقیاسی بزرگتر از همیشه به کشور ما بیایند اما ورود آنها باید قانونی باشد
این ادعای ترامپ با سیاستهای وی در تضاد است. ترامپ آمریکا وانمود میکند که تنها با مهاجران غیرقانونی مشکل دارد اما واقعیت این است که سختگیریهای دولت او باعث شده که مهاجران قانونی و حتی پناهجویان نیز برای ورود به آمریکا با دشواریهای عدیدهای مواجه باشند.
دولت ترامپ تلاش میکند شیوههای ورود قانونی مهاجران به آمریکا را محدود کند و در همین راستا اعمال تغییراتی در قوانین مربوط به مهاجرت خانوادهها و نیز مهاجرت از طریق روادید گوناگونی (لاتاری) را در دستور کار خود قرار داده است.
البته، ادعاهای نادرست ترامپ در سخنرانی خود تنها به مواردی که «سیانان» بررسی کرده محدود نمیشود. رئیسجمهور آمریکا درباره ایران هم ادعاهایی مطرح کرده که حتی دستگاههای اطلاعاتی خودش آنها را رد کردهاند.
ادعای ترامپ: برای دست نیافتن ایران به سلاح اتمی از برجام خارج شدم
این ادعای ترامپ، از چند جنبه قابل بررسی است.
اول، ایران عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) است و از ابتدا اعلام کرده به دنبال استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای است. مقام معظم رهبری در فتوایی داشتن سلاحهای هستهای را حرام اعلام کردهاند. دستگاههای اطلاعاتی آمریکا، در اوج جریانسازیها علیه برنامه هستهای ایران در سال ۲۰۱۲ گزارشی منتشر کرده و اعتراف کردند که ایران طبق بررسیهای انجامشده بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ هیچ برنامهای برای ساخت سلاحهای هستهای نداشته است.
دوم، ادعاهای ترامپ درباره قصد ایران برای دستیابی به سلاح هستهای در حالی است که ایده «منطقه عاری از سلاحهای هستهای» در خاورمیانه برای اولین بار در سال ۱۹۷۴ توسط ایران مطرح شد، اما آمریکا به منظور محافظت از سلاحهای هستهای رژیم صهیونیستی، از محقق شدن این طرح جلوگیری کرده است.
سوم، ایران یکی از ۱۲۲ کشور جهان بود که به نخستین «پیمان منع جنگافزارهای هستهای» رأی مثبت داد. این معاهده، ۷ ژوئیه ۲۰۱۷ توسط ۱۲۲ کشور جهان در سازمان ملل متحد تصویب شد، اما آمریکا و سایر کشورهای دارنده جنگافزارهای هستهای از شرکت در مذاکرات برای این معاهده خودداری کردند. «نیکی هیلی»، نماینده آمریکا در سازمان ملل در دفاع از اقدام آمریکا برای بایکوت این معاهده گفت: «برای حفظ امنیت ملی به سلاحهای هستهای نیاز است.»
چهارم، جمهوری اسلامی ایران برای پایان دادن به مناقشات بر سر برنامه هستهای این کشور توافقی (موسوم به برجام) را با کشورهای گروه ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) امضا کرد که قرار بود در ازای ایجاد برخی محدودیتها در برنامه هستهای ایران، بخشی از تحریمها علیه تهران را معلق کند. در حالی که به درخواست آمریکا توافق شده بود اختلافات در زمینههایی مانند برنامه موشکی، فعالیتهای منطقهای، حقوق بشر و غیره از چارچوب برجام کنار گذاشته شوند، ترامپ با طرح ادعاهایی خارج از دایره شمول این توافق، ایران را به نقض توافق هستهای متهم کرده و به مشارکت آمریکا در آن پایان داد. این در حالی است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به عنوان نهاد مسئول نظارت بر اجرای تعهدات ایران در برجام، در تمامی گزارشهای خود پایبندی ایران به توافق را تأیید کرده است.
پنجم، حتی دستگاههای اطلاعاتی دولت فعلی آمریکا هم ادعاهای ترامپ درباره ایران را زیر سوال بردهاند. جامعه اطلاعاتی آمریکا در جدیدترین گزارش موسوم به «ارزیابی تهدیدهای جهانی» ضمن اذعان به پایبندی ایران به توافق هستهای برجام، اعتراف کردهاند ایران در صدد دستیابی به سلاحهای هستهای نیست. ترامپ، پس از انتشار این گزارش، مقامهای اطلاعاتی را به سادهلوحی در برابر ایران متهم کرده است.