سرویس جهان مشرق- رئیس‌جمهور آمریکا به لندن پیشنهاد داده است برای مذاکرات برگزیت با اتحادیه اروپا، نایجل فاراژ را به میدان بفرستند و اگر اتحادیه با شرایط بریتانیا راه نیامد، بدون ملاحظه از آن جدا شوند، حتی بدون پرداخت چند ده میلیون دلاری که اتحادیه تعیین کرده است.

ترامپ این سخنان را در مصاحبه با ساندی‌تایمز در سفرِ این هفته‌اش به انگلستان بیان کرده است. اینها پیشنهادات رئیس‌جمهوری است که خود از شیوه‌های مشابهی در مذاکرات بین‌المللی استفاده می‌کند، آن هم با شعار «اول آمریکا».

ترامپ و برگزیت

نایجل فاراژ سیاستمدار انگلیسی است که در سال‌های اخیر در قالب حزب استقلال برتیانیا سر و صدایی به پا کند و در انتخابات ماه گذشته با حزب جدیدش «برگزیت» توانست رأی اول را از آنِ خود کند. او حالا می‌خواهد یک کرسی در مذاکرات برگزیت به او اختصاص داده شود اما توری‌های حاکم قبول نمی‌کنند چون می‌دانند او و حامی‌اش ترامپ چه در سر دارند: اگر مذاکرات برگزیت با حضور یک فرد جدید از حزب فاراژ به نتیجه برسد، احتمال کسب اکثریت مجلس و نخست‌وزیری از سوی فاتح برگزیت وجود دارد زیرا این روزها محافظه‌کاران و حزب کارگر در وضعیت بدی از نظر محبوبیت داخلی قرار گرفته‌اند.

ترامپ برای تشویق بریتانیا به جداییِ سریعتر از اتحادیه وعده داد اگر این کشور در سال ۲۰۱۹ برگزیت را عملی کند، رئیس‌جمهور آمریکا بلافاصله آن بیرون منتظر است تا «خیلی خیلی زود» توافق اقتصادی خوبی با لندن امضا کند. البته همه به یاد دارند که او نوامبر گذشته خلاف این وعده را گفته بود ولی حالا چرا دوباره اصرار دارد؟

چرا او در دعوای بریتانیا با اتحادیه طرف لندن را می‌گیرد؟ چرا ادعا می‌کند اتحادیه تا به حال یک «توافق منصفانه» پیشِ روی لندن نگذاشته است و لندن حق دارد با اتحادیه مخالفت کند؟ اصلاً چرا در بیشترِ بگومگوهای سیاسی اتحادیه اروپا با دیگران، ترامپ طرفِ دیگران را می‌گیرد نه اتحادیه؟

ترامپ و برجام

همزمان آتلانتیک به اروپاییان هشدار داده که کاخ سفید با سیاست‌های ضدبرجامی‌اش یک نمایش عمومی از ضعف اروپا را در برابر چشم جهانیان به راه انداخته است. اروپا به سختی دریافته و به دیگران نیز نشان داده که نمی‌تواند در برابر سیاست یکجانبه‌گرایانه آمریکا علیه توافق هسته‌ای با ایران کاری بکند، نه برای راضی‌کردن واشینگتن به لغو تحریم‌های جدید و نه برای مقابله با اثرات تحریم‌های آمریکا.

تام مک‌تاگ در آتلانتیک نوشته است: «واقعیت تلخ این است که اروپا هنوز ابزار و اراده لازم برای اعمال قدرت خویش را ندارد.»

۱- کدام ابزار؟ «اتحادیه اروپا بدون یک جایگزین معتبر برای دلار به عنوان ارز مرجع که نیازمند پذیرش اصلاحات اساسی است، ساختار مالی‌اش نمی‌تواند با ایالات متحده رویارویی کند».

ضعف اروپا در برابر اراده آمریکا تا آنجا خود را نشان داده که استیو منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه را تحریم خواهد کرد. او می‌خواهد به اروپاییان نشان دهد در برابر تحریم همتای ایرانیِ خود در مذاکرات هم نمی‌توانند کاری از پیش ببرند.

آتلانتیک به نقل از رئیس کمیسیون روابط خارجی پارلمان بریتانیا نوشته است «موضع آمریکا در قبال ایران نشان داد سیاست امنیتی اروپا بر محور اهمیت دلار در تجارت جهانی کنترل می‌شود. تحریم‌های ایالات متحده سیاست ما را مشخص می‌کند و تا زمانی که یک ارز جهانی و نظام بانکی جدید نداشته باشیم، همین وضعیت ادامه دارد».

۲- کدام اراده؟ «هنوز اختلافات عمیقی در اتحادیه در این مورد وجود دارد که چه با بریتانیا و چه بدون آن، آیا اروپا باید به دنبال تبدیل‌شدن به یک قدرت جهانی باشد یا خیر؟»

تبدیل‌شدن اروپا نیازمند یک ارز جهانی است و آلمان به عنوان اقتصاد اول اروپا اراده چنین کاری را ندارد زیرا با توجه به قدرت اقتصادی متفاوت دولت‌های عضو، نمی‌تواند مسئولیت بدهی‌ها را قبول کند. مشکل دیگر این است که علَم کردن یورو در برابر دلار موجب بالارفتنِ ارزش آن و در نتیجه به هم‌ریختن سیاست صادرات‌محور آلمان در اقتصاد خود می‌شود؛ و در نهایت اینکه تقابل اقتصادی تقابل نظامی را در پی خواهد آورد. آیا اروپا آماده هزینه‌کردن برای تقویت قدرت نظامی خود در مقابل واشینگتن هست؟

چارلز گرنت متخصص روابط آلمان-فرانسه به آتلانتیک گفته است فرانسه حاضر است اروپا به یک قدرت بین‌المللی، حتی در تقابل با آمریکا تبدیل شود، اما آلمان خیر. حتی بریتانیا نیز از سهم حوزه دفاعی در بودجه خود نسبت به ۲۰ سال پیش کاسته است.

تنها چهار یا پنج کشور اروپایی هستند که اساساً چیزی به نام سیاست خارجی دارند. بقیه خیالشان راحت است که تحت حمایت اقتصادی اروپا و سپر امنیتی آمریکا هستند.

ناتالی توچی مشاور ویژه موگرینی مسئول سیاست خارجی اروپا معتقد است پرونده ایران می‌تواند یک نقطه عطف در روابط اروپا و آمریکا باشد زیرا اروپا به ضعف خود پی برده و این انگیزه خوبی برای اروپا برای شتاب‌بخشیدن به حرکتش در جهت تبدیل‌شدن به یک قدرت جهانی است: «این داستان ایران، خیلی فراتر از ایران است… ما تازه داریم می‌پذیریم که دیگر نمی‌توانیم روی آمریکاییان برای تأمین امنیت خود حساب کنیم».

منابع

https://www.theatlantic.com/international/archive/2019/06/us-iran-sanctions-eu/592489

https://www.bbc.com/news/uk-politics-46352463

https://www.businesslive.co.za/bd/world/americas/2019-06-02-trump-tells-britain-to-walk-away-if-eu-does-not-yield-on-brexit