سرویس جهان مشرق - سخنان دو روز پیش عبدالله المعظمی نماینده عربستان سعودی در سازمان ملل متحد مبنی بر خواست این کشور برای تعامل و دوری از جنگ با ایران به ویژه در خاک یمن بازتاب فراوانی در رسانه های دنیا داشت. بسیاری از تحلیلگران این سخنان را نشانه ی تلاش سعودی ها برای خروج از باتلاق یمن و پایان هزینه های سرسام آور عملیات نظامی میدانند که بیش از ۴ سال به طول انجامید اما تنها بخش اندکی از اهداف ائتلاف کشورهای عربی حاضر در جنگ یمن را برآورده ساخت.

به این بهانه قصد داریم به بررسی نتایج دخالت ائتلاف متجاوز کشورهای عربی در جنگ یمن و خسارات وارد شده به آنها بپردازیم.

مداخله نظامی ائتلاف کشورهای عربی از تاریخ ۲۵ مارس ۲۰۱۵ با حملات هوایی به شهر عدن که در آستانه تصرف توسط نیروهای انصارالله بود آغاز شد.

ائتلاف، هدف خود از این عملیات را بازگرداندن دولت فراری عبدربه منصور هادی به قدرت و اخراج نیروهای انصارالله و ارتش یمن از صنعا پایتخت این کشور اعلام کرده بود. اما پس از گذشت بیش از ۴ سال از این مداخله نظامی، نیروهای ائتلاف نه در نابودی انصارالله و نه در بازگشت منصور هادی یا سایر گروه های متحد خود به قدرت موفق نبودند. اکثر مناطق پرجمعیت و مهم یمن مانند صنعا، صعده و الحدیده همچنان در اختیار نیروهای مردمی یمن است.

ائتلاف در شهرهایی مانند عدن، مارب و نیمی از شهر تعز موفق به عقب راندن نیروهای انصارالله شد و همچنین نوار ساحلی جنوب یمن را به شکل کامل و بخش هایی از نوار غربی ساحل دریای سرخ و حد فاصل تنگه باب المندب تا جنوب بندر الحدیده را به تصرف خود درآورد. این مناطق شامل دو بندر راهبردی المخا و الخوخه است. فاز بعدی عملیات اشغال بندر راهبردی الحدیده با هدف قطع دسترسی ملت یمن به راه کمک رسانی از طریق این بندر بود.

نیروهای ائتلاف از گروه های مختلف مانند تیپ عمالقه، نیروهای گارد ریاست جمهوری سابق و حضور قابل توجه و فرماندهی نیروهای اماراتی یکی از بزرگترین گردآوری های نیرو در تاریخ جنگ یمن را انجام داده و با هدف اشغال آخرین بندر بزرگ تحت تسلط انصارالله (پس از اشغال بنادر المخا و الخوخه) عملیات خود را شروع کردند. حجم نیروهای شرکت کننده و حضور مستقیم نیروهای اماراتی که با پوشش هوایی جنگنده های F۱۶E، تانک های Leclerc و هویتزرهای مدرن G۶ به میدان آمده بودند نشان از عزم جدی دشمن برای قطع مسیر امدادرسانی به مردم یمن از طریق این بندر میداد اما با توقف دشمن در دروازه های شهر و تلفات و خسارات وحشتناک مادی که به آنها وارد شد با وساطت سازمان ملل در این منطقه آتش بس برقرار شد.

پس از این عملیات اماراتی ها از حضور مستقیم خود در میدان کاسته و کم کم اداره مناطق اشغال شده در جبهه ساحل را به نیروهای مزدور خود سپردند تا سرانجام در هفته های اخیر اقدام به خارج کردن نیروها و ادوات خود از کشور یمن کردند و امر فرماندهی و پشتیبانی از قوای ائتلاف را به سعودی ها واگذار کردند.

 نیروهای ائتلاف برای این اهداف چه تلفاتی را متحمل شدند؟

در این گزارش قصد داریم به بررسی دقیق تلفات تجهیزاتی کشورهای عضو ائتلاف عربی ضد یمن بپردازیم.

خسارات نیروی هوایی ائتلاف

نیروی هوایی عربستان : ۲۱ فروند هواگرد مختلف شامل:

۴ فروند پهپاد تهاجمی CH۴_B

۶ فروند بالگرد تهاجمی AH۶۴_D آپاچی

۲ فروند جنگنده Panavia Tornado

۱ فروند جنگنده Eurofighter Typhoon

۲ فروند بالگرد S۷۰_A

۱ فروند بالگرد SA۳۶۵

۳ فروند پهپاد تجسسی Seeker۴۰۰

۱ فروند Selex Falco

۱ فروند جنگنده F۱۵S

نیروی هوایی امارات: ۱۶ فروند هواگرد شامل

۶ فروند پهپاد تجسسی S۱۰۰ CAMCOPTER

۲ فروند پهپاد تهاجمی Wing loong

۱ فروند پهپاد Seeker۴۰۰

۱ فروند پهپاد RQ۱_Predator XP

۱ فروند جنگنده Mirage۲۰۰۰

۱ فروند هواپیمای پشتیبانی نزدیک AT۸۰۲U

۱ فروند بالگرد AH۶۰L

۲ فروند بالگرد تهاجمی AH۶۴_D آپاچی

۱ فروند بالگرد NSA۴۰۷

۱ فروند جنگنده F۱۶A اردنی و ۱ فروند F۱۶C مراکشی نیز از جمله تلفات نیروهای ائتلاف بودند.

همچنین هواگردهای متعلق به ارتش امریکا نیز که در مواردی به کمک نیروهای ائتلاف آمدند تلفاتی شامل ۳ فروند پهپاد MQ۹_Reaper و ۲ فروند MQ۱_Predator و دو فروند بالگرد UH۶۰ و V۲۲ متحمل شدند.

تانک، نفربر و خودروهای زرهی

عربستان : ۵۳ دستگاه تانک شامل

۳۸ دستگاه M۶۰A۳

۱۲ دستگاه M۱A۲ آبرامز

۳ دستگاه AMX۳۰

۱۶۵ دستگاه انواع نفربر زرهی، از جمله ۵۸ دستگاه M۲A۲ بردلی

۶۶ دستگاه خودروی زرهی محافظت شده موسوم به MRAP عمدتا از دو مدل OSHKOSH M_ATV و Al Shibl

امارات: ۳ دستگاه تانک AMX۵۶ Leclerc

۲ دستگاه نفربر BMP۳

سودان : ۴ دستگاه تانک T۷۲AV و ۷ دستگاه نفربر BTR۷۰_MB۱

۷ دستگاه MRAP مدل های Caiman و Nimr Ajban

همچنین طبق اسناد معتبر تصویری تعداد ۶۸۳ دستگاه انواع خودروهای محافظت شده MRAP که توسط دو کشور عربستان و امارات در اختیار نیروهای تحت حمایتشان در یمن قرار داده شده است توسط نیروهای انصارالله منهدم شد.

تلفات نیروی دریایی ائتلاف

در طول سال های جنگ، کشتی های زیادی توسط یگان دریایی انصارالله هدف قرار گرفتند اما اگر تنها ناوهای جنگی را در نظر بگیریم ۳ فروند ناو اماراتی با نام های HSV۲_Swift و Frankenthal در نزدیکی بندر المخا و A۸۲_ Al Futaisi در نزدیکی بندر الحدیده و ۱ فروند ناوچه کلاس المدینه عربستانی در بندر الحدیده هدف قرار گرفتند. همچنین موارد دیگری نیز از حملات به ناوگان دریایی ائتلاف وجود داشت که فاقد اسناد تصویری لازم است.

نکته اصلی در بررسی آماری خسارات وارد آمده بر نیروهای ائتلاف این است که این آمار تنها شامل مواردی است که اسناد تصویری معتبر برای آنها موجود است و یا توسط منابع خبری آنها تایید شده است و آمار واقعی تلفات تجهیزاتی قطعا بیش از موارد ذکر شده است.

همچنین کلیه آمارها و تصاویر این گزارش از وبسایت معتبر https://lostarmour.info/yemen/ گردآوری شده است.

همانگونه که مشاهده می‌شود ائتلاف عربی ضد یمن با صرف میلیاردها دلار هزینه و از دست دادن تجهیزات بیشمار که هر کدام از آنها میلیون ها دلار ارزش دارند، پس از گذشت بیش از ۴ سال از شکست اراده مردم یمن و تحمیل خواسته های منفعت طلبانه خود به آنها ناکام بوده و کم کم زمزمه پایان ماجراجویی نظامی سعودی ها نیز همانند دیگر متحدشان امارات، به گوش می‌رسد.

توازن در وضعیت میدانی یمن

مشاهده و بررسی نقشه میدانی جنگ یمن نشان می‌دهد نوعی توازن قوا در جبهه های مختلف نبرد برقرار بوده و تغییرات به خصوصی در مناطق تحت تسلط دو طرف دیده نمی‌شود. این موضوع میتواند دلایل مختلفی داشته باشد.

یمن کشوری با فرهنگ قبیله ای و بافت مذهبی مجزاست. در حال حاضر قوای دو طرف درگیر تقریبا در مناطقی حضور دارند که حمایت بافت جمعیتی و قبایل طرفدار خود را به همراه دارند. معمولا اینگونه مناطق حضور نیروی بیگانه را تحمل نکرده و امکان پیشروی و تثبیت آن برای نیروی مهاجم وجود ندارد.

همچنین پس از عملیات بزرگ الحدیده، نیروهای ائتلاف جنوبی و حامیانشان دچار نا امیدی از پیروزی در میدان نبرد شدند و دست کم در آینده نزدیک بعید است عملیاتی به گستردگی نبرد الحدیده توسط آنها برنامه ریزی شود.
در جبهه مقابل نیز انصارالله یمن علی رغم پیشروی های چند وقت اخیر در استان های ضالع و بیضا، بیشتر بر روی حفظ مناطق تحت کنترل و وارد آوردن فشار به کشور عربستان از طریق حملات موشکی و پهپادی به فرودگاه ها و پایگاه‌های نظامی در جنوب این کشور متمرکز شده است و میل چندانی برای انجام عملیات هجومی در میان رهبران این جنبش دیده نمی شود.