سرویس سیاست مشرق- در 16 تیرماه سال جاری، فیلمی از مصاحبه محمد شریعتمداری، وزیر کار، منتشر شد که رسانه‌ها ان را به عنوان اولین واکنش شریعتمداری به اتهامات دامادش، سید هادی رضوی، پوشش دادند. [1]

اما فارغ از محتوای این «جوابیه»، و این که چه اندازه منتقدان جناب وزیر را قانع کرد، نکته‌ای که در این گفتگو وجود داشت، شخص «مصاحبه‌گر» بود. مصاحبه‌کننده فردی به نام «محمدرضا فیاض زاهد» است که عمدتا فعالان سیاسی او را با عنوان فیاض زاهد می شناسند.

محمد مساعد، خبرنگار سابق روزنامه شرق، که طبق برخی گزارش‌ها، به واسطه برخی گزارش‌های انتقادآمیز خود به عملکرد شریعتمداری، با فشار نزدیکان او مجبور به کناره‌گیری از روزنامه شرق شد، در همان زمان انتشار این فیلم، این‌گونه توئیت کرد:

فیاض زاهد، آن‌گونه که برخی رسانه‌ها از او یاد می کنند، مشاور وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی است، منصبی که در زمان حضور محمد شریعتمداری در وزارت صنعت، معدن و تجارت(صمت) هم عهده‌دار آن بود.

محمدرضا فیاض زاهد متولد سال 1341 در شهر لشت نشاء گیلان و دارای مدرک دکتری تاریخ از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، کارشناسی ارشد تاریخ از دانشگاه تهران، کارشناسی تاریخ از دانشگاه اصفهان و دیپلم مکانیک از هنرستان شهید خدادادی بندر انزلی بوده و هم‌اکنون عضو هیأت علمی و استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی است.

همچنین سابقه او نمایندگی مردم رشت در دوره اول شورای اسلامی شهر، مشاور عالی و رئیس شورای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، مشاور تحقیقاتی سازمان بهزیستی کشور،  عضو شورای سیاستگذاری روزنامه همبستگی، عضو شورای سردبیری روزنامه اعتماد ملی، رئیس شورای نویسندگان روزنامه اعتماد،  مشاور ارشد دبیرکل حزب اعتماد ملی و عضویت در هیأت مدیره باشگاه استقلال شهرداری رشت را نیز دارد.

اما فیاض زاهد را به عنوان یکی از حواریون مهدی کروبی می شناختند که زمانی عضو گردانندگان اصلی روزنامه حزب وابسته به کروبی، یعنی روزنامه «اعتماد ملی» بود. البته او پیش از پیوستن به حزب «اعتماد ملی» کروبی، او همزمان جزو مسوولان دیگر روزنامه اصلاح‌طلب، یعنی روزنامه «اعتماد» نیز بوده است.

در انتخابات سال 88، فیاض زاهد جزو مشاوران ارشد کروبی و عضو ستاد مرکزی او بود و به واسطه فعالیت‌های ضد امنیتی در فتنه 88، در 25 شهریور 88 توسط دستگاه اطلاعاتی بازداشت شد. او به مدت 80 روز در بازداشت بود و با قرار وثیقه یک میلیارد ریالی آزاد شد.

اتهامات او در دادگاه تبلیغ علیه نظام، توهین به رییس‌جمهور و دولت و مشارکت در اخلال نظم عمومی با حضور در راهپیمایی ۲۵ خردادماه عنوان شده بود.

فیاض زاهد در انتخابات سال 92 و 96 جزو حامیان و مبلغان روحانی بود و به طور خاص، در استان گیلان سخنرانی‌های انتخاباتی زیادی برای حمایت از روحانی انجام داد.

در اسفند 97 نام او در کنار علی ربیعی و رضا صالحی امیری، به عنوان یکی از گزینه‌های سخنگویی دولت مطرح شد که در نهایت علی ربیعی به این پست منصوب شد. [2]

او به ادعای خود بیش از 30 سال رفاقت با محمدباقر نوبخت، معاون رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه دارد. یکی دیگر از دوستان بسیار نزدیک او در دولت اعتدال، محمد شریعتمداری است. از همین رو وقتی انتقادات به شریعتمداری بابت عملکردش هم در وزارت صمت و هم وزارت کار و هم بابت پرونده داماد او، سید هادی رضوی، بالا گرفت، در اواسط تیرماه در فیلم «جوابیه» شریعتمداری به عنوان مصاحبه‌گر رو به روی او نشست.

فیاض زاهد در حالی که تمام تحصیلات عالیه او در رشته «تاریخ» است و در هیات علمی  گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز عضویت دارد، در زمان وزارت محمدرضا نعمت‌زاده در صمت، وارد هیات مدیره شرکت رینگ سایپا شد. او در اردیبهشت سال 94، به عنوان نماینده شرکت رینگ سایپا، به عضویت هیات مدیره باشگاه فرهنگی-ورزشی سایپا هم برگزیده شد.

او همچنین، در 21 اسفند 94 به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری و توسعه صنعتی «نیوان ابتکار»، به عنوان عضو هیات مدیره و نایب رییس هیات مدیره گروه زامیاد(زیرمجموعه خودروسازی سایپا) منصوب شد.

همزمان زاهد با تحصیلات «تاریخ»، در دوره نعمت‌زاده به عضویت شورای راهبردی تنظیم سند توسعه صنعتی کشور درآمده بود که دیگر اعضای آن کسانی چون مسعود نیلی(مشاور اقتصادی ارشد روحانی)، ابراهیم اصغرزاده(از چهره‌های رادیکال اصلاح طلب) و محمدعلی نجفی(شهردار سابق تهران و متهم به قتل کنونی) بودند. [3]

با تشکیل دولت دوازدهم، و آمدن شریعتمداری به وزارت صمت، زاهد همچنان نفوذ خود را در این وزارتخانه حفظ کرد و در سلک مشاوران ارشد او قرار گرفت. ظاهرا زمانی که به واسطه عملکرد بسیار انتقادآمیز شریعتمداری در این وزارتخانه (که اوج ان فضاحت مالی ثبت سفارش خودروی خارجی، تخصیص ارز کالاهای اساسی و رهاشدگی بازار بود)، او از صمت رفت و بحث رفتن او به وزارت کار مطرح شد، فیاض زاهد جزو مبلغان و حامیان و لابی‌گران انتخاب او به این سمت بود.

سایت بولتن نیوز در گزارشی در 26 فروردین 98، «محمدرضا فیاض زاهد» را در کنار افرادی چون پیام برازجانی و مصطفی حسنی، کسانی نامید که به خاطر چند توئیت حمایتی درباره انتخاب شریعتمداری به وزارت کار، مزد خود را از وزیر با حکم «مشاور» و «دستیار» گرفتند. [4]

او اکنون مشاور وزیر کار در حوزه بین‌الملل است. طبق گزارش‌هایی که از درون دولت می رسد، فیاض زاهد بدون تحصیلات مرتبط با اقتصاد و بدون هیچ سابقه‌ای در مدیریت صنعتی، در بیشتر جلسات اقتصادی مهم دولت شرکت می کند. او در سفرهای خارجی محمد شریعتمداری هم ملازم و همراه همیشگی اوست.

او که دست راست محمد شریعتمداری است، بین جلسات وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی و وزارت صمت در رفت و آمد است. سوالی که مطرح می شود این است که چنین فردی(با لحاظ نقش او در فتنه 88 و همچنین عدم تخصص و تحصیلات مرتبط) چه مشاوره و کمکی می‌تواند به دستگاه‌های مذکور داشته باشد. سوال اصلی اینجاست وی با پشتوانه چه کسی به تمام مراکز حساس و تصمیم‌گیر اقتصادی کشور اجازه ورود و اظهار نظر دارد؟

در همین زمینه بخوانید:

تکرار تجربه تلخ «الیگارک» ها در دولت روحانی / آیا اعتدالیون به دنبال ایجاد یک امپراتوری مالی هستند؟ +تصاویر

صبا آذرپیک، روزنامه‌نگار اصلاح طلب که از زمان حضور شریعتمداری در وزارت صمت تا به امروز، جزو منتقدان جدی اوست و چندباری با ادعای افشاگری اسنادی را علیه مدیریت او منتشر کرد، مدعی شد که وقتی زمزمه رفتن مصطفی سالاری، استاندار پیشین گیلان، به سازمان تامین اجتماعی مطرح شد، فیاض زاهد نقش زیادی در لابی‌گری برای او داشت. آذرپیک نوشت:

" از ابتدای دولت سال 96 تامین اجتماعی با سرپرست اداره شده و هیچ کس هیچ کاری نمی‌کند چون همه منتظر انتصاب رئیس هستند، این‌بار هم گویا فیاض زاهد، بعد از شکست در گرفتن سمت سخنگویی، تلاش کرده تا شریعتمداری را به ریاست سالاری قانع کند. امیدوارم رئیس جمهوری مستقیما به موضوع تامین اجتماعی ورود کند. "[5]

پایگاه خبری خزرآنلاین، که سایت خبری-تحلیلی در حوزه استان گیلان است، در گزارشی با عنوان «فیاض زاهد و اعتباری که برای شریعتمداری بر باد می رود!»(16 تیر 98) نوشت:

"‌به نظر می رسید اعتبار چندین و چند ساله استاد دانشگاهی که چهره ای محبوب و فرهیخته در بدنه اصلاحات محسوب می شد، صرف حمایت از عملکرد وزیری می شود که در وزارتخانه های گوناگون، فیاض زاهد را به عنوان مشاور ارشد خود بر می گزیند. جالب آن که وقتی شریعمتداری برای بازدید از شهرک صنعتی رشت عازم گیلان می شود، فیاض زاهد او را در این سفر همراهی می کند! همانطور که در سفر به اجلاس بین المللی کار در ژنو، همراه شریعمتداری می شود. "[6]

روزنامه اصلاح‌طلب همدلی هم در گزارشی با عنوان «اژدهای هفت سری که خبرنگاران را می‌بلعد» (12 تیر)، از فیاض زاهد، محمد شریعتمداری و پیام برازجانی به عنوان مثلثی نام می برد که افشاگری در خصوص آنان قربانی می گیرد و محمد مساعد و صبااذرپیک را تلویحا دو تن از قربانیان این افشاگری‌ها خواند. همدلی همچنین گریزی به ادعای «شایسته‌سالاری» شریعتمداری هم زد:

" ششم آبان سال گذشته بود که شریعتمداری، با وجود دو پرونده تخلف پرحاشیه که در وزارت صمت از خود جا گذاشته بود، به سمت وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی منصوب شد. اما این تمام ماجرا نبود و سریعا شاهد بودیم که آقای زاهد ناگهان از مشاور وزیر صمت به مشاور وزیر کار تبدیل شد. زاهد که تحصیلاتی در زمینه تاریخ دارد، این بار در وزارت کار در کنار شریعتمداری قرار گرفت. سوال این است که در دولتی که ادعای شایسته‌سالاری داشت یک متخصص تاریخ چطور می‌تواند هم مشاور خوبی برای وزیر صمت باشد و هم مشاور خوبی برای وزیر کار باشد؟ باید پرسید که آیا با کمبود متخصص و مشاور در کشور روبه‌رو هستیم؟ "[7]  

نکته قابل‌تامل این که، با وجود این که چند ماهی از رفتن شریعتمداری به وزارت کار می گذرد، همچنان حلقه نزدیک به او در وزارت صمت حضور دارند و حتی خود را در حلقه مشاوران و نزدیکان وزیر صنعت جدید، رضا رحمانی، نیز وارد کرده‌اند، در حالی که طبق برخی اخبار، همین حلقه بیشترین تلاش را برای رای نیاوردن رحمانی در مجلس به کار گرفته بودند! گفتنی است طبق چارت سازمانی موجود در وزارت سمت، «محمدرضا فیاض(زاهد)»، همچنان مشاور امور بین‌الملل رضا رحمانی در وزارت صمت هم هست!

طبق تصاویری که خود زاهد در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده است، او در سفر اخیر رضا رحمانی، وزیر صمت به پاکستان، در هیات همراه بوده است. فیاض زاهد از زمان وزارت محمد شریعتمداری، در سرمایه‌گذاری خارجی این وزارتخانه نقش مهمی داشته و هم اکنون نیز دارد. اینجاست که سوال اساسی مطرح می‌شود: آیا رضا رحمانی وزیر فعلی هم قادر به جابجایی چنین عنصری نیست؟!

او تصاویری هم از سفرهای اخیر خود به کشورهای حساس و ملتهبی چون قزاقستان و آذربایجان (به لحاظ حضور پررنگ عناصر و عوامل سرویس‌های جاسوسی غربی در این کشورها) منتشر کرده است که معلوم نیست این سفرها با کدام هماهنگی و با دستور چه کسی صورت گرفته است.

به علاوه، وی در جلسات کمیته جذب سرمایه‌گذاری خارجی «وزات اقتصاد» حضور مداوم دارد. جلساتی که باید پرسید دلیل حضور یک کارشناس تاریخ در آنها چیست؟ وی بسیاری از مطالبی که شاید  در این برهه نیازمند حفاظت بیشتری هستند را براحتی عکس برداری کرده و در حساب کاربری خود منتشر می‌کند.

مشرق در دو عنوان گزارش در 8 و 18 تیر، به ماجرای ظاهرا بسیار دامنه‌دار حضور فتنه‌گران پیشین و افرادی با سوابق محکومیت ضدامنیتی در مجموعه‌های زیر نظر وارت کار پرداخت. بعد از علی عرب مازار و میثم سعیدی، فیاض زاهد هم دیگر اصلاح‌طلب رادیکالی است که در مجموعه‌های تحت مسوولیت محمد شریعتمداری به مشاغل نان و آب‌دار گماشته شده است و احتمالا کنکاش بیشتر، اسامی بیشتری را هم آشکار خواهد کرد.

سوال جدی که در این‌جا مطرح می شود این است که «محمد شریعتمداری»، چهره بسیار متنفذ کابینه روحانی، که به جای پاسخگویی بابت عملکرد بسیار بد و پرآسیب خود در وزارت صمت پاسخگو، مسوول وزارتخانه‌ای دیگر به همان اندازه مهم شد و کسی بود که حتی بعد از دستور رییس جمهور برای انتشار فهرست گیرندگان ارز دولتی، علنا با دستور رییس جمهور مخالفت کرد و ذره‌ای از نفوذش در دولت کاسته نشد، چرا این میزان عناصر مساله‌دار و با سوابق منفی را گرد خود جمع کرده است و به آنان پست‌های مشاوره می دهد و پای آن‌ها را به جلسات بسیار مهم و حساس اقتصادی کشانده است (در حالی که این عناصر هیچ برجستگی خاصی ندارند و حتی بعضا از تحصیلات و سوابق مرتبط هم برخوردار نیستند)؟

دو گزارش قبلی مشرق را این‌جا بخوانید:

مشاور میرحسین و فتنه‌گر ۸۸ هم «نجومی بگیر» از آب درآمد/ چرا پشت هر «فتنه» یک «تاراج» نهفته است؟ +تصاویر

انتصاب امضاکننده نامه «جام زهر» به رهبری در یک مجموعه ثروتمند دولتی +عکس و اسناد

منتظر پاسخگویی و شفاف‌سازی جناب وزیر خواهیم ماند.