سرویس جهان مشرق - بعد از تهدیدات مطرح شده از سوی سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان مبنی بر واکنش قطعی محور مقاومت به تجاوزهای رژیم صهیونیستی، فرماندهی نظامی اسرائیل مرخصی نظامیان فعال در جبهه شمالی این رژیم را لغو کرده و شرایط منع آمد و شد در شهرهای الجلیل اعمال کرده و در مرزهای لبنان نیز حالت فوق العاده اعلام کرد. بعد از اینکه حزب الله لبنان یک هفته بعد از آماده باش نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی در واکنش به ترور شهید حسن زبیب و یاسر الضاهر در روستای عقربا سوریه عملیات انتقام جویانه خود را انجام داد، رژیم صهیونیستی حالت آماده باش در این منطقه را متوقف کرد و شرایط را به حالت عادی برگرداند.
این عملیات در حالی انجام شد که فشارهای دیپلماتیک بر دولت لبنان و حزبالله افزایش پیدا کرده و میانجیهای مختلف شامل طرفهای عربی و اروپایی از یک هفته پیش وارد عمل شده بودند تا واکنشهای انتقام جویانه حزبالله را به سکوت این حزب یا عملیات بسیار محدود منحصر کنند. البته حزبالله لبنان تعامل با این میانجیها را رد و اعلام کرده که تصمیمگیری در خصوص این واکنش کاملا داخلی است و بر اساس شرایط و منافع حزبالله و لبنان انجام خواهد شد.
حزبالله لبنان در عین حال تلاش داشت طرحهای عملیاتی خود را در رابطه با واکنشهای احتمالی مخفی نگه دارد. در همین رابطه وقتی از عناصر ارشد حزبالله در خصوص ماهیت احتمالی این واکنش سوال میشد، آنها سکوت اختیار کرده و اعلام کردند که اطلاعات مجانی به دشمن نمیدهند و تلاش دارند اصل غافلگیری را در عملیات آینده حفظ کنند. با این حال بعد از اجرای عملیات الجلیل نیز حزبالله اعلام کرد که عملیات مذکور در واکنش به شهادت دو تن از نیروهای این حزب در منطقه عقرباء سوریه است. این بدان معناست که تجاوزهای پهپادی رژیم صهیونیستی به ضاحیه بیروت نیز میتواند واکنشهای مجزایی داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
جزئیات عملیات حزبالله در الجلیل شمالی/ موشک مقاومت کدام خودروی زرهی صهیونیستها را منهدم کرد؟ +عکس
در دوران تهدید حزبالله در حالی که در ضاحیه جنوبی بیروت به عنوان کانون اصلی و بستر مردمی و نظامی حزب الله زندگی عادی جریان داشت، نگرانی و وحشت در محافل سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی و شهروندان اسرائیلی افزایش قابل توجهی پیدا کرده بود. این موضوع باعث شد رژیم صهیونیستی بلافاصله بعد از عملیات الجلیل اینگونه وانمود کند که همه چیز به شرایط طبیعی بازگشته است، اما این موضوع یک دروغ برای افکار عمومی صهیونیستی است، چرا که سران تلآویو نمیتوانند تضمین کنند که واکنشهای حزبالله منحصر به عملیات اخیر باشد.
واکنش حزبالله به عملیات اسرائیل حتی اگر در همین سطح باقی بماند، میتواند نتایج فاجعهباری برای اردوگاه راستگرایان حامی نتانیاهو داشته باشد. در همین رابطه محافل رسانهای رژیم صهیونیستی گزارش میدهند که نتایج نظرسنجی های اخیر از کاهش محبوبیت حزب لیکود به رهبری نتانیاهو حکایت دارد. به این ترتیب نتانیاهو خود را باتلاقی انداخته که احتمال غرق شدن وی در آن وجود دارد، لذا احتمالا نتانیاهو بعد از ایهود اولمرت دومین نخستوزیر اسرائیل خواهد بود که در نتیجه مقاومت حزبالله در برابر تجاوزهای اسرائیل سرنگون میشود.
روزنامه صهیونیستی معاریو نتانیاهو را مسئول افزایش تنش در جبهه شمالی معرفی کرده و پیشبینی کرده که جنگی قریبالوقوع شکل گیرد که احتمالاً جنگ سوم لبنان باشد. این در حالی است که رژیم صهیونیستی در تمامی جنگهای خود در برابر لبنان و مقاومت این کشور شکست خورده و بیشترین شکست را در سال 2000 و 2006 پذیرفته است که باعث افول هیبت ارتش رژیم صهیونیستی شد و این رژیم را با چالشهای موجودیتی مواجه کرده است.
رژیم صهیونیستی در حال حاضر علاوه بر قدرت ایمان و تجربه مبارزاتی و نظامی عناصر حزبالله لبنان، از قدرت تسلیحاتی نیروهای مقاومت که شامل موشکهای هوشمند و هواپیماهای بدون سرنشین است، وحشت دارد که قدرت هدف قرار دادن تمامی مناطق سرزمینهای اشغالی شامل شهرهای بزرگ و اهداف حیاتی و استراتژیک، کارگاهها و انبارهای مواد شیمیایی حیفا، فرودگاه ها و بنادر، کارخانه ها و کارگاه های تولید برق و ... را دارند.
** مشروعیت بیسابقه پاسخ حزبالله به عملیات اسرائیل
بستر مطلوب حمایتهای رسمی و مردمی از حزب الله که در نتیجه تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به حریم هوایی این کشور صورت گرفته، باعث شده که اسرائیل به خوبی بداند که در صورت آغاز جنگ ضد لبنان تنها با حزبالله طرف نخواهد بود و ارتش لبنان نیز در برابر این تجاوز وارد عمل خواهد شد. علاوه بر اینکه متحدان منطقهای حزب الله شامل دولت سوریه، گروههای مقاومت فلسطین و ایران و عراق نیز ساکت نخواهند ماند.
** تکاپوی دیپلماتیک برای ممانعت از واکنش حزبالله
جدیت حزبالله لبنان در واکنش به تجاوز رژیم صهیونیستی به حزبالله در منطقه عقربا در سوریه و حمله با پهپادهای خود به ضاحیه بیروت در شرایطی بود که آمریکا و کشورهای غربی و اروپایی تلاش کردند در قبال این تحولات سکوت در پیش گیرند و خود را درگیر موضعگیریهای خام و ناپخته نکنند.
این در حالی است که برخی کشورهای وابسته عربی به دفاع تمام قد از اسرائیل پرداخته و مدعی شدند که اسرائیل به دفاع از خود پرداخته است. این ادعا در حالی از سوی پایتختهای عربی مطرح شد که حتی برخی رسانههای صهیونیستی نیز نتانیاهو را در انجام این حمله مسئول دانسته و عواقب حمله احتمالی آینده حزب الله را بر عهده وی قرار دادند. همین موضعگیری را در محکومیت پاسخ حزبالله به عملیات رژیم صهیونیستی در الجلیل نیز شاهد بودیم.
آمریکاییها که سیاست تهدید حزب الله را در رسیدن به اهداف خود ناموفق می بینند، این بار تلاش کردهاند با تطمیع و تشویق مقامات حزب الله، آنها را از تصمیم خود مبنی بر واکنش نشان دادن به تجاوزهای رژیم صهیونیستی منع کند. در همین رابطه وئام وهاب رئیس حزب توحید عربی در سخنانی تلویزیونی گفت که یک منبع دولتی لبنان به محور مقاومت اعلام کرده است که اگر حزب الله به عملیات اسرائیل واکنش نشان ندهد، آمریکاییها تحریمهایی را ضد عناصر حزبالله اتخاذ نمیکند، اما حزب الله معامله بر سر واکنش نسبت به تجاوزهای اسرائیل را رد کرده است.
موضوع دیگری که در رابطه با عملیات حزبالله مطرح است، این است که انجام این عملیات میتواند کابوس انتخاباتی بزرگ برای نتانیاهو باشد و برنامههای تبلیغاتی وی از حمله به مواضع حزبالله را با نتایج مصیبتباری مواجه کند.
** بستر رسمی و مردمی مناسب برای پاسخ حزبالله
حزبالله لبنان مواضع مقامات رسمی این کشور را ویژه و ملیگرایانه توصیف کرده و معتقد است که موضع میشل عون رئیس جمهور این کشور نیز در خور ستایش است. به این ترتیب این مواضع محیط مناسبی برای مشروعیت واکنش حزبالله به این تجاوز ایجاد میکند. حزبالله معتقد است که بستر مردمی و سیاسی و رسمی همگرایانه با حزبالله و اقرار به حق مقاومت در واکنش بیسابقه به این حملات شرایط ویژه، بیسابقه و مناسبی را فراهم کرده است تا حزبالله بتواند به حملات رژیم صهیونیستی واکنش نشان دهد.
در میان گروههای لبنانی حزب نیروهای لبنانی و الکتائب تنها گروههایی بودند که انتقادات مستقیم یا غیر مستقیم از مواضع دولت مطرح کرده بودند و آن را به جانبداری از حزبالله متهم کردند، اما آنها نیز در برابر این تجاوزهای مستقیم نتوانستند موضع تاثیرگزاری در پیش بگیرند و حرفهای آنها گوش شنوایی در لبنان نداشت. انزوای این مسئولان غربگرای لبنانی بویژه بعد از اعلام سعد حریری مبنی بر محکوم کردن حملات اسرائیلیها و محفوظ بودن حق واکنش لبنان به این حملات افزایش پیدا کرد.
** سناریوهای پاسخ کوبنده مقاومت لبنان به تلآویو
گرچه واکنش رسمی از سوی مقامات حزبالله لبنان در خصوص انحصار ماهیت حمله احتمالی به منافع رژیم صهیونیستی به عملیات اخیر منتشر نشده، اما سناریوهای زیادی در خصوص ادامه پاسخهای حزب الله به رژیم صهیونیستی در این زمینه مطرح است.
- برخی سناریوها معتقدند که واکنش حزبالله میتواند شامل ساقط کردن هواپیماهای بدون سرنشین رژیم صهیونیستی در حریم هوایی لبنان یا حمله محدود در مرزهای لبنان باشد، اما برخی دیگر اعتقاد دارند که این حملات میتواند دامنهای وسیعتر داشته باشد، بویژه در شرایطی که بازدارندگی اسرائیل در برابر این واکنش کاهش پیدا کرده و آنها شرایط مناسبی برای آغاز جنگ ضد لبنان ندارند.
شخصیتهای اسرائیلی گرچه تلاش دارند اینگونه وانمود کنند که هر واکنش حزبالله میتواند به جنگ فراگیر بین دو طرف منجر شود، اما حزبالله به خوبی میداند که اسرائیل موقعیت مناسبی برای انجام این حملات ندارد.
- حمله هوایی محدود توسط هواپیماهای بدون سرنشین یا موشک به بعضی مواضع اسرائیلی گرچه میتواند یکی از سناریوهای احتمالی در ادامه عملیات حزبالله باشد، اما به نظر میرسد حزبالله در مرحله دوم عملیاتی خود روی عناصر نظامی و تاکتیک جنگ زمینی بیشتر تکیه کند تا بتواند بیش از پیش قدرت مانور خود را به رخ دشمنان بکشاند و آنها را از تصمیمگیری در خصوص حمله احتمالی به لبنان دورتر کند.
- با توجه به حمله رژیم صهیونیستی به نیروهای حشد الشعبی در عراق، محور مقاومت منطقه معتقد است که اگر پاسخ درخوری به این حملات داده نشود، اسرائیل به ادامه حملات خود تشویق میشود، لذا پیشبینی میشود که انتقام حزبالله سطحی گستردهتر از موارد مشابه در گذشته داشته باشد تا بازدارندگی محور مقاومت منطقهای به عنوان یک محور متحد را به رخ اسرائیل بکشد.
به نظر میرسد در حال حاضر تصمیم رهبران حزب الله مبنی بر یک یا چند مرحلهای بودن ماهیت عملیات انجام شده است، اما باید دید زمانبندی این عملیات وابسته به چه متغیرهایی است؟ آیا حزبالله تیر خلاص عمر سیاسی نتانیاهو را با انجام عملیات دقیقتر و کوبندهتر قبل از برگزاری انتخابات پارلمانی رژیم صهیونیستی می زند یا اینکه ترجیح میدهد به عملیات اخیر بسنده کند؟