به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، اگرچه سال‌های سال است چشم مردم، رسانه ها و نیروهای مسلح به دو سلاح مشهور کلاشینکوف و ژ-۳ در سپاه و ارتش عادت کرده اما بحث تعویض سلاح های سبک موجود در نیروهای مسلح کشورمان چند سالی است که شکل جدی تر به خود گرفته است. چند سال پیش شاهد خریداری سلاح AK-۱۰۳ بودیم که عمدتا به یگان های ویژه و عملیاتی سپاه و بسیج تحویل داده شد.

از طرف دیگر و در روزهای اخیر تصاویر نشان می دهد تحویل اسلحه ایرانی مصاف به تیپ ۶۵ نوهد در نزاجا اجرایی شده هرچند که ممکن است فعلا در حد یک تست و آزمایش چند ماهه باشد؛ سلاحی که بر اساس یک تجربه بومی از نمونه ای موفق آلمانی – آمریکایی توسعه پیدا کرده و می تواند توان رزمی تیپ مورد نظر را افزایش قابل توجهی بدهد.

بیشتر بخوانید:

ایران با «رعد» دهمین سازنده اسلحه پلیمری در جهان شد +عکس

"بصیر"؛ چشم و گوش سربازان ایرانی در نبردهای آینده +عکس

مصاف؛ تلاش ایرانی برای رسیدن به HK۴۱۶

اسلحه تهاجمی HK-۴۱۶ ساخت کمپانی هکلر اند کوخ آلمان را به نوعی می توان بهترین اسلحه هجومی جهان خصوصا برای نیروهای ویژه قلمداد کرد که توسعه این سلاح و ساخت آن نیز داستانی جالب دارد. بسیاری از علاقمندان به دنیای سلاح با خانواده سلاح های هجومی ام ۱۶ و مدل کوتاه تر آن یعنی ام ۴ ساخت آمریکا آشنا هستند. ام ۱۶ آمریکایی از همان ابتدای خدمت در زمان جنگ ویتنام سلاحی پر از مشکل بود که با گیر کردن های فراوان در میدان نبرد باعث مرگ بسیاری از سربازان آمریکایی شد. در سالهای بعد از آن آمریکایی ها تلاش های بسیاری را برای افزایش اطمینان پذیری ام ۱۶ انجام دادند.

اچ کا ۴۱۶

نیروهای ویژه آمریکا نیز عمدتا از مدل کوچکتر ام ۱۶ یعنی ام ۴ بهره می بردند. اما بعد از حادثه ۱۱ سپتامبر و حمله آمریکا به عراق و افغانستان، مشکلات نیروهای ویژه آمریکا در شرایط سخت آب و هوایی این دو کشور باز هم باعث گیر کردن ام ۴ های آمریکایی شد. آمریکایی ها که از این مشکلات به تنگ آمده بودند دست یاری به سمت شرکت آلمانی هکلر اند کوخ دراز کرده و قرار شد تغییرات گسترده ای بر پایه ام ۴ ایجاد شود.

آما آنچه که آلمان ها برای ام ۴ آمریکایی انجام دادند، نصب سیستم فشار غیر مستقیم گاز باروت بود که آنها این مدل را توسعه دادند. این سیستم پیش از این بر روی سلاح G-۳۶ ساخت همین شرکت نصب شده بود. در این سیستم بخش زیادی از گاز حاصل از احتراق باروت درون فشنگ که با آن مکانیزم سلاح فعالیت می کند از سلاح خارج می شود. هر چه این گاز کمتر باشد احتمال گیر کردن سلاح کمتر بوده و قطعات داخلی آن نیز کمتر گرم می شود.

لازم به ذکر است که این حرارت زیاد در سلاح هایی با مکانیزم فشار مستقیم مثل ام ۴ باعث از بین رفتن مواد چرب مثل گریس که برای کار کردن بهتر قطعات بر روی آنها مالیده می شود، شده و در نهایت باعث گیر کردن سلاح می شود.

مصاف از کجا آمد؟

اما با این توصیف اولیه از HK -۴۱۶ آلمانی به سراغ مصاف ایرانی می رویم. طرح کلی این سلاح بر اساس پلتفورم خانواده ام ۱۶، ام ۴ یا اچ کا ۴۱۶ است. این اسلحه بدون خشاب وزنی در حدود ۳ کیلوگرم دارد. وزن مصاف بدون خشاب ۳ کیلو و ۲۰۰ گرم، این عدد برای کلاشینکوف روسی ۳ کیلو و ۴۷۰ گرم و برای ژ-۳ آلمانی بیش از ۴ کیلو است.

اسلحه مصاف

همان طوری که مشاهده می شود ۲۰۰ گرم از وزن سلاح کاسته شده که این خود یک گام بسیار مهم در زمینه افزایش کارایی سلاح محسوب می شود. وزن کمتر یعنی راحتی بیشتر سرباز برای استفاده از سلاح و از طرف دیگر توان حمل مهمات بیشتر بدون افزایش کلی بار همراه سرباز مورد نظر.

این اسلحه با گلوله های ۴۵*۵.۵۶ میلی متری مسلح شده و از خشاب های ۲۰ یا ۳۰ تیری استفاده می کند. مکانیزم آن فشار غیر مستقیم گاز باروت است که در بالا به اثرات مهم و قابل توجه آن اشاره شد. نواخت تیر سلاح در حدود ۷۰۰ الی ۱۰۲۵ گلوله در دقیقه و برد موثر آن در حدود ۳۵۰ متر است. سرعت دهانه گلوله نیز بین ۸۵۰ الی ۹۵۰ متر بر ثانیه است.

درباره کالیبر ۵.۵۶ میلی متر هم ذکر نکاتی قابل توجه است. در سالهای اخیر در کشورهای مختلف جهان، بحث هایی پیرامون ضعف کالیبر ۵.۵۶ و قدرت بازدارندگی پایین آن را مطرح کرده اند. در پاسخ باید گفت که در مقایسه با کالیبر ۷.۶۲ و به دلیل وزن بالاتر، این گلوله ها از میزان تخریب بیشتری خصوصا در برابر اجسام سخت برخوردار هستند اما زمانی که بحث در مورد برخورد با اندام انسان و تخریب آن مطرح می شود گلوله های ۵.۵۶ هیچ کمبودی ندارند.  

اسلحه مصاف در اختیار تیپ ۶۵ نزاجا

نکته بعد که بایستی مورد توجه قرار بگیرد این است که با استفاده از این کالیبر، لگد سلاح کاهش یافته و دقت افزایش می یابد. در این شرایط تیرانداز با دقت بیشتری شلیک کرده و می تواند نقاط حساس بدن دشمن را هدف قرار داده و در نتیجه مرگ سریع هدف را رقم بزند. همین قابلیت و همچنین امکان نصب پایه و سیستم های اپتیکی بر روی این سلاح بوده است که باعث شده است مسئولین از آن به عنوان سلاحی با قابلیت تک تیراندازی یاد کنند.

اسلحه مصاف در اختیار تیپ ۶۵ نزاجا

شاید بسیاری تصور کنند که این سلاح و کالیبر ۵.۵۶ میلی متر گزینه مناسبی برای تک تیراندازی نیست اما باید گفت که به صورت کلی تیم ها و یا نفرات تک تیرانداز به تنهایی و با سلاح هایی با کالیبر بزرگ تر در فواصلی دورتر از دشمن موضع گرفته و در موقعیت مناسب اقدام به تیراندازی می کنند. اما در زمانی که یک گروه از نیروهای پیاده خودی با دشمن در فاصله ای مثل ۲۰۰ الی ۳۰۰ متری درگیر شوند، داشتن سلاحی مجهز به یک دوربین قوی و همچنین یک پایه برای حفظ تعادل می تواند برگ برنده نیروهای خودی باشد. بر اساس تصاویر منتشر شده ریل استاندارد نیز بر روی سلاح مصاف نصب شده که می تواند به سرعت برای نصب سیستم های اپتیکی مختلف از آن بهره برد.

گلوله های این کالیبر معمولا با سرعت بیش از ۹۰۰ متر بر ثانیه حرکت می کنند و با توجه به نوع طراحی خود، در هنگام برخورد به بدن انسان و در درون بدن تخریب فوق العاده ای به جا می گذارند. فشنگ های این کالیبر در زمان ورود به بدن قربانی قابلیت نفوذ تا ۵۱ سانتی متر از اندام انسانی را داشته و با قابلیت ترکش شوندگی، کشندگی این نوع از گلوله ها افزایش می یابد.

لوله این سلاح بر اساس طراحی hammer forged یا اصلاحا چکش کاری ساخته شده و از توان مقاومت و عمر بسیار بالاتری نسبت به لوله های عادی برخوردار هستند. تعداد خان در این سلاح نیز ۶ عدد راستگرد است.

روی سلاح همچنین مکانیزم گلنگدن ambidextrous نصب شده که امکان استفاده آسان از سلاح را هم به کاربران چپ دست و هم راست دست می دهد. روی سلاح نیز ریل های مخصوص نصب انواع سامانه های اپتیکی و وسایل دیگر مثل چراغ قوه و هدف گیر لیزری نیز نصب شده است.

قنداق تسلکوپی با توان تغییر اندازه با توجه به اندازه بدن کاربر و همچنین نصب یک دو پایه در جلوی سلاح از جمله دیگر نکات مثبت موجود در طراحی این سلاح به شمار می آید. در کل می توان درباره مصاف اینگونه گفت که این سلاح یک جنگ افزار بسیار مناسب برای نیروهای نظامی ایران خصوصا یگان های عملیاتی ویژه است که می تواند با ورود به خدمت، توان رزمی یگان های استفاده کننده را کاملا افزایش دهد.

چرا تیپ ۶۵ مجهز به مصاف شد؟

درباره چرایی مجهز شدن تیپ نوهد به این سلاح می توان یک سری نکات را متذکر شد. اولا تیپ ۶۵ نزاجا را می توان بهترین یگان رزمی پیاده نزاجا نامید که نخبه ترین نیروها در آن وارد کار شدند. مشخصا سلاح مصاف هم در دستان پرسنل تیپ ۶۵ در سخت ترین شرایط جوی و عملیاتی مورد آزمایش قرار خواهد گرفت که نیروهای دیگر بنا به تفاوت ماموریت ها در آن وضعیت ها نخواهند بود. آنچه تیپ ۶۵ به صنایع دفاعی درباره نقاط ضعف و قوت این سلاح خواهد گفت بهترین کمک برای ارتقا و بهتر کردن کیفیت این سلاح خواهد بود.

در عین حال نوع طراحی و تفکر سلاح مصاف بر اساس تجربه موفق HK ۴۱۶ بوده که به همین دلیل آن را تبدیل به یک گزینه مناسب برای نیروهای ویژه بدل می کند. اچ کا ۴۱۶ به نوعی تبدیل به یکی از انتخاب های اصلی در بین بسیاری از نیروهای ویژه دنیا شده و مشخصا نکات مثبت بسیاری در این طرح آلمانی بوده که آن را به این درجه رسانده است.   مصاف نیز با پیروی از مسیر آلمانی ها توسعه پیدا کرده و به همین دلیل یگان عملیات ویژه نزاجا اولین مکان مناسب برای این سلاح خواهد بود.

با مصاف نگاهی به بیرون مرزها داشته باشیم

کشور ما امروز در شرایط یک جنگ کامل و تحریم شدید اقتصادی قرار دارد لذا تلاش های زیادی باید صورت بگیرد تا منابع جدید درآمد زایی برای کشور کشف شود و قطعا یکی از این صنایع می تواند بخش دفاعی و به طور خاص، سلاح سازی باشد. اسلحه مصاف از جمله گزینه هایی است که می تواند توجه بسیاری از کشورهای دوست و هم پیمان را نیز به خود جلب کرده و برای کشور ما منبع درآمد باشد.

در جریان نمایشگاه دفاعی بغداد که چند ماه پیش برگزار شد کلیپی از سلاح مصاف و آزمایش های آن نیز پخش شد که نشان می دهد این سلاح جزو اقلام پیشنهادی ایران برای صادرات نیز قرار گرفته و حتی برخی اخبار و گزارش ها از علاقمندی فرماندهان عراقی بخصوص یگانهای کماندویی آن برای تست این سلاح و خرید آن در صورت موفق بودن آزمایشات حکایت دارد.

چنین روندی می تواند منجر به آن شود که جمهوری اسلامی ایران به تنها کشور جهان اسلام تبدیل شود که امکان فنی و صنعتی تامین و ساخت سلاح های انفرادی هجومی برای تجهیز ارتش های جهان اسلام همچون عراق، سوریه، یمن، لبنان، افغانستان و مانند آنرا داشته باشد که قطعا هم ارزان تر از تولیدات غربی است و هم تبدیل به نمادی از اراده مشترک این نیروهای مسلح برای مقابله به تهدیدات و تروریست های واقعی می شود. شاید این پیشنهاد برای برخی کاربران و مخاطبان، امری بسیار بعید باشد اما به کارگیری یک دیپلماسی صحیح دفاعی و استفاده از برنامه ها و نقاط مشترک فراوان، می تواند چنین اقداماتی را عملی کند.