به گزارش مشرق، «احمد کاظمی» کارشناس حقوق بین الملل و پژوهشگر اوراسیا در گفت‌وگو با مشرق نیوز به بررسی اظهارات الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان درباره استان سیونیک (زنگزور) پرداخت.
علی اف در گفت‌وگو با تلویزیون دولتی این کشور گفته است : « ما دالان زنگزور (سیونیک) را اجرا خواهیم کرد، ارمنستان بخواهد یا نخواهد. اگر بخواهد، آسان تر حل خواهد شد و اگر نخواهد با زور حل خواهیم کرد. همانطور که من قبل از جنگ و در زمان جنگ گفته بودم خودتان با خوشی از اراضی ما گم شوید، در غیر این صورت شما را با زور بیرون می اندازیم. اینگونه نیز شد. سرنوشت دالان زنگزور نیز همینطور خواهد شد.»
کاظمی با اشاره به اظهارات علی اف تاکید کرد: از منظر حقوق بین الملل اشغالگر خوب و اشغالگر بد نداریم، همانطورکه تروریسم خوب یا بد نداریم. بر اساس همان منطقی که اشغال قره باغ توسط جدایی طلبان قره باغ و حمایت ارمنستان از آنها محکوم است، طرح ادعای ارضی علیه ارمنستان و خدشه وارد کردن بر مرزهای بین المللی نیز محکوم است .
وی افزود: این چندمین بار است که علی اف آشکارا با نقض اصول منشور سازمان ملل، به ویژه ماده دو منشور، به تهدید علیه تمامیت ارضی ارمنستان می‌پردازد؛ اما دولت نابسامان نیکول پاشینیان به غیر از واکنش سخنگوی وزارت امور خارجه ارمنستان، حتی این موضوع را به عنوان اعتراض ایروان در سازمان ملل ثبت و مطرح نکرده است.
این کارشناس حقوق بین الملل با تاکید بر اینکه در تاریخ منطقه دالانی با عنوان (به اصطلاح) دالان زنگزور وجود نداشته و این نیز از جعلیات تاریخی جدید و موهوم باکو است، افزود: بر اساس قواعد حقوق بین الملل و همچنین رای معتبر دیوان دادگستری بین المللی رودیدادهای تاریخی که دستخوش تحولات بعدی قرار گیرند از نظر حقوقی نمی‌توانند مبنای ادعای مالکیت قرار گیرند. بنابراین حتی با فرض صحت اظهارات ادعایی علی اف، چنین ادعایی مشروعیت حقوقی ندارد و اگر بنا بر تحولات تاریخی باشد ، قفقاز جزئی از ایران بوده است.
کاظمی با تاکید بر ضرورت هوشمندی وزارت امورخارجه و دیگر نهادها در خصوص تحولات قفقاز جنوبی جهت مقابله قاطع با هرگونه تحرکی برای تغییر مرزهای بین المللی در همسایگی ایران، گفت: طرح مکرر ادعای ارضی عالی‌ترین مقام باکو علیه استان سیونیک ارمنستان -که مرز ایران با ارمنستان را تشکیل می دهد - به موازات اقدامات ترکیه و جمهوری آذربایجان برای اشغال نظامی آن از طریق اجرای دو طرح همزمان در داخل ایران و در منطقه است. آنها از مخالفت ایران برای تغییر مرزهای بین المللی ارمنستان آگاهند و به همین دلیل و همسو با تشدید رویارویی روسیه و اوکراین ، طرحی چندجانبه برای منفعل کردن ایران و اجرای آن همزمان با انتخابات ریاست جمهوری آماده کرده اند. از این منظر برگزاری رزمایش ترکیه در غرب نخجوان نیز برای سنجش حساسیت ایران بود.
این پژوهشگر ارشد اوراسیا افزود: اظهارات رئیس جمهور آذربایجان نشان می‌دهد که هدف باکو گشایش راه‌های مواصلاتی، تعیین رژیم حقوقی قراباغ و عادی سازی مناسبات باکو و ایروان نیست؛ بلکه جمهوری آذربایجان در چارچوب اهداف ترکیه و رژیم صهیونیستی ، پروژه جدیدی با عنوان موهوم «دالان زنگزور» دنبال می کند که با موضوع اتصال جغرافیایی پان ترکیسم، حذف ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی ایران در منطقه ، حذف ایران از معادلات انرژی منطقه، مهار چین و روسیه و ضربه به طرح یک کمربند و یک جاده چین ارتباط دارد.
وی همچنین در خصوص انتخابات پارلمانی زودهنگام ارمنستان نیز با تاکید بر اینکه موافقت نخست وزیر ارمنستان برای برگزاری انتخابات در هشتم ژوئن آتی تحت فشارهای داخلی و احزاب مخالف صورت گرفت، افزود: بر خلاف انتخابات سال ۲۰۱۸ که حزب حاکم ارمنستان (اقدام من) با حمایت بنیاد امریکایی سوروس پیروز شد ، در این انتخابات حزب حاکم اقدام من، با موانعی مواجه است.
کاظمی افزود : واقعیت این است که اکثریت مردم ارمنستان از عملکرد دولت این کشور در جریان جنگ ۴۴ روزه ، مبهم باقی ماندن رژیم حقوقی قره باغ و عدم آزادی اسرای ارمنی جنگ ناخرسند هستند، ضمن اینکه دیاسپورای بین المللی ارمنی نیز علیرغم تغییراتی که در ترکیب اش شاهد بوده است ، موضع حمایتی نسبت به پاشینیان ندارد .
این کارشناس ارشد اوراسیا در پایان افزود: روسیه تا قبل از جنگ ۴۴ روزه قره باغ به دنبال تنبیه و برکناری پاشینیان بدلیل رویکرد ضد روسی‌اش بود؛ اما بعد از تحولات اخیر برای حفظ توافقنامه آتش‌بس، مسکو از ماندن پاشینیان در قدرت حمایت می‌کند و به همین دلیل نیز تحرکات در ارتش ارمنستان که پاشینیان آنها را کودتا خوانده بود، به نتیجه نرسید.
وی افزود : به دلیل تاثیر عوامل مختلف، پیش بینی نتایج انتخابات از اکنون دشوار و زودهنگام است، اما عواملی مانند حمایت مسکو، تمرکز رسانه‌ها در دست حزب حاکم و تضعیف گسترده اپوزیسیون در ارمنستان در سال‌های اخیر - که تحت عنوان مبارزه با فساد مالی صورت گرفت - برگ‌های برنده پاشینیان در انتخابات آتی می‌باشند.