سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

راهکارهای عضو اصلاح‌طلب مجمع تشخیص مصلحت برای گرانی

مجید انصاری، فعال اصلاح طلب و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخشی از یک مصاحبه با اشاره به صحبت های خود در دیدار با رئیس جمهور رئیسی گفته است: -نکته ای- که من بر آن تأکید کردم این بود که باید نظارت دولت بر قیمت ها و کنترل گرانی بیشتر شود و نظارت جدی باشد تا مردم احساس «بی دولتی» نکنند. خصوصا دستگاه های دولتی ارائه دهنده کالا و خدمات بیشتر باید مورد دقت قرار بگیرند که متأسفانه بعضی از این دستگاه ها به جای کاهش هزینه های جاری و غیر ضروری برای ارائه ارزان تر کالا و خدمات، به راه آسان متوسل می شوند و فورا نرخ ها و تعرفه ها را افزایش می دهند که موجب وارد شدن فشار مضاعف بر مردم است. لذا من بر ضرورت اعمال کنترل بیشتر بر قیمت ها، خصوصا قیمت کالا و خدماتی که دستگاه های دولتی ارائه می دهند، تأکید داشتم.

به گزارش جماران، او می افزاید: بحث افزایش قیمت ها و گرانی عللی دارد که اگر آن علت های واقعی شناسایی نشود و نسبت به رفع آنها اقدامی صورت نگیرد، ما در گردابی از گرانی های متوالی یا دومینویی گرفتار خواهیم شد که سلسله وار بر روی هم تأثیر می گذارند و مجدد آن عوامل بازتولید می شود و نقطه توقفی برای آن نخواهد بود. یعنی درست است که امروز بحث آرد مطرح شده و یا بحث سوخت مطرح است، اما هر یک از اینها بر کالاهای پیوسته و مشاغل وابسته تأثیرات خودش را دارد و سلسله وار این گرانی ها به سایر بخش ها منتقل می شود و کمر مردم و به خصوص اقشار ضعیف جامعه زیر بار این گرانی ها خرد خواهد شد.

انصاری در ادامه صحبت های خود در این باره تأکید می کند:

"ما اگر قادر نیستیم جلوی قاچاق را از طریق کنترل مرزها، که امری غیر ممکن نیست، بگیریم چه طور می توانیم به مردم وعده بدهیم جلوی گرانی های ناشی از این تصمیمات را در مقیاس بازار گسترده داخلی به تفکیک مغازه های بزرگ و کوچک کشور می توانیم بگیریم؟! متأسفانه این روزها این طور مطرح می شود که چون در این کالاها رانت و یارانه وجود دارد و از طریق خروج این کالاها دارایی و ثروت کشور را از دست می دهیم. اگر به این بهانه بگوییم اینقدر این کالاها را گران می کنیم که قاچاق آنها مقرون به صرفه نباشد، این یک استدلال معیوب است.چون محاسبه قیمت ها در داخل با ریال و در کشورهای همجوار با ارز آن کشورها است و گاهی تفاوت ارزش ریال با ارز کشورهایی که به آنجا قاچاق می شود به گونه ای است که ایجاد چنین توازنی را غیر ممکن می کند. باید دید چرا قاچاق می شود و قاچاقچیان چه کسانی هستند. اگر حکومت و دولت نتوانند جلوی قاچاق را از مبادی ورودی و خروجی بگیرند، چه طور می توانند جلوی گرانفروشی، احتکار و کم فروشی بازار داخلی را در مقیاس ایران بزرگ در واحدهای خرد و کلان بگیرند؟!"[1]

*ما اگرچه منتقد جدی آقای انصاری هستیم و در جریان دفاع های ایشان از دولت رئیس جمهور روحانی هم هستیم اما این صحبتهای ایشان در اشاره به ریشه های گرانی و راه اصلی رفع آن صحیح است.

صحتی که تأیید می کند راه اصلی مبارزه با گرانی بیقاعده ای که از هیچ قاعده دلاری، بازاری، تحریمی و تورمی پیروی نمی کند؛ "نظارت کارای دولت بر قیمتها و بازار" است و مردم و خواص کشور نیز بایستی بصورت جدی همین مطالبه را از دولت بخواهند.

*** 

قائم مقام حزب اعتماد: مسکن در دولت اول روحانی افزایش قیمت نداشت!

یاد ارزانی مسکن در دولت روحانی بخیر!

اسماعیل گرامی مقدم، قائم مقام حزب چپ اعتماد ملی اخیراً در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا در اشاره به برخی گفته ها مبنی بر اینکه گرانی ها تقصیر دولت روحانی است، اظهار کرد: امروز با افزایش دستمزدها، قیمت‌ کالاها چندین برابر شده است، چه کسی این کار را انجام داده است؟ دولت و بانک مرکزی این اقدام را کرده‌اند. چرا دولت بدون مطالعه راهی را رفته است که قیمت‌ها افزایش پیدا کند؟ این را که دیگر نمی‌شود گردن دولت قبل انداخت!

او در ادامه اما تصریح می کند: دولت قبلی در جهت رفع مشکلات مردم در ۴ سال اول گام بسیار بزرگی برداشت و باعث شد تحریم‌ها برداشته شود. گشایش‌هایی در حوزه اقتصادی، صادرات و واردات رخ داد و تا ۴ سال ما شاهد تورم و افزایش قیمت‌ها نبودیم، افزایش قیمت در مسکن صفر بود و شاید آن دوره رکود بود اما رکودی که به نفع مردم باشد، پسندیده است. ۴ الی ۵ سال قیمت ارز در حد ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۷۰۰ در نوسان بود که همه از پیامدهای توافق بود اما این توافق بهم خورد![2]

*از انتقادات درست گرامی مقدم که بگذریم اما آقایان باید بدانند که قرار نیست به بهانه برخی انتقادات درست به مردم دروغ هم بگویند!

این گزاره ادعا شده از سوی گرامی مقدم مبنی بر اینکه "افزایش قمیت مسکن در 4 سال اول دولت روحانی صفر بود"! یک حرف کاملا غلط و تحریف واقعیت است.

چه اینکه دولت آقای روحانی هم اگرچه در برخی کانال ها تورم کمتری ایجاد می کرد اما هرگز کارنامه خوبی در بحث اقتصاد و تورم و معیشت نداشت.

به گواه اسناد و آمار قیمت مسکن در طول دو دوره دولتهای آقای روحانی به میزان 690 درصد افزایش یافت. 690 درصدی که 174 درصد آن مشخصا در دولت اول اعتدال و در زمان وزارت عباس آخوندی رخ داده است.[3][4]

اینکه آقای گرامی مقدم در انتقاد از وضع موجود حتی تصمیم به تحریف واقعیت و بیان حرفهای ناواقعی گرفته اند جای شرمندگی دارد.

رجال سیاسی اگرچه همواره می توانند نسبت به وضع موجود حالت انتقادی داشته باشند اما "پاسخگویی" و احساس مسئولیت نسبت به آنچه کرده اند نیز از اهمّ واجبات در سیاست ورزی عقلانی و اصولی است.

*** 

بحر عمیق کتاب یا کوزه‌ی موبایل؟!

دکتر عماد افروغ، جامعه‌شناس و نویسنده در بخشی از یک مصاحبه که به بهانه برگزاری نمایشگاه کتاب تهران انجام شد، پیرامون مسئله کتابخوانی گفته است: حوزه کتاب و کتابخوانی در کشورما مظلوم و مهجور واقع شده است. اینکه چرا اقبال چندانی به کتاب نشان داده نمی‌شود و بعضاً تیراژ کتاب‌ها پایین است؛ به نوبه خود باید مورد ریشه‌یابی اجتماعی قرار گیرد. باید بررسی کرد که آیا کتاب‌ها در خور اعتنا، به‌روز و متناسب با سلایق مردم نیستند؟ یا اینکه مردم ترجیح می‌دهند به دلیل گرفتاری‌های اقتصادی از طریق فرهنگ تاریخ شفاهی یا رجوع به شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌هایی غیر از کتاب، عطش دانستن خود را فروکش کنند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، وی می افزاید: شخصاً معتقدم کتاب چیز دیگری است، کتاب عمق بیشتری دارد و انسان می‌تواند در هر حالتی آن‌را مطالعه کند، اما هیچ‌گاه نمی‌تواند این کار (مطالعه عمیق) را با یک گوشی تلفن همراه یا لپ‌تاپ انجام دهد. بهرحال باید علت پایین بودن سرانه مطالعه کتاب بطور مفصل ریشه‌یابی شود.

افروغ همچنین تصریح می کند: فلسفه وجودی نمایشگاه کتاب فرصت خوبی است تا با حداقل بهانه، مخاطب را جذب کند تا دست کم کتاب را از نزدیک مشاهده کند و چشم‌اش به جمال کتاب روشن شود. ممکن است برخی مردم قدرت خرید کتاب داشته یا نداشته باشند، وابسته به سازمان‌های دولتی، دانشگاهی و غیره باشند یا نباشند، کلیه این افراد می‌توانند کتاب را در نمایشگاه ببینند و آن‌را ورق بزنند و ممکن است در میان همین ورق‌زدن کتاب‌ها، مطلبی به آن‌ها منتقل شود؛ بنابراین اصل برگزاری نمایشگاه کتاب از ابتدا خوب، مفید و ضروری بوده است.[5]

*اگرچه در مسئله کتابخوانی شاهد رخدادهایی مثل رکوردشکنی فروش کتابها نیز هستیم که این مسئله بایستی بعنوان نیمه پر لیوان در نظر گرفته شود اما انتقاد دکتر افروغ به صورت کلی صحیح است.

از برکات مطالعه و همنشینی با کتاب اینست که برخی افراد یک جامعه خود را جزو جدا شده از جهان پیرامون تلقی نخواهند کرد و فی المثل در بحث اقتصادی همه خواهند دانست که مسئله ای به نام "مشکل اقتصادی" چگونه یک مقوله مبتلی‌به در اقصی نقاط جهان و البته در همه دوران‌ها بوده است.

چه اینکه شاید اگر فضای کتابخوانی بهتری در جامعه ایرانی حاکم بود آنگاه کسی نمی توانست از اثر تحریم ها بزرگنمایی کند و یا دستاوردهای امنیتی ایران اسلامی بیش از این برای برخی افراد جامعه مورد قدردانی واقع می شد.

مسئله کتابخوانی از مقولات مورد تاکید رهبر فرزانه انقلاب نیز هست و معظم له موکدا در دیدارهای خود با دانشجویان و نخبگان، لزوم مطالعه و البته خوانش تاریخ را مورد اشاره قرار می دهند.

***

1_https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1550598

2_https://www.ilna.news/fa/tiny/news-1225697

3_https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/01/14/2477923

4_https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/07/25/1854458

5_https://www.ibna.ir/fa/longint/320965