سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** جاسوس هسته ای را اعدام نکنید، اروپایی ها دلخور می شوند!
روزنامه اعتماد در مطلبی با عنوان «برجام در حاشیه» نوشت: «تنها چند ساعت پیش از دیدار انریکه مورا با علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه و رییس هیات مذاکره‌کننده ایران با ۱+۴، سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرد که حکم اعدام احمدرضا جلالی که تابعیت سوئد را دارد به اتهام جاسوسی اجرا خواهد شد. همزمان با آماده شدن مورا برای حضور در وزارت خارجه بود که وزارت اطلاعات با صدور اطلاعیه‌ای از بازداشت دو فرد اروپایی سازمان‌دهنده آشوب و بی‌نظمی خبر داد اما تا لحظه تنظیم این خبر هویت و ملیت این دو اروپایی اعلام نشده است. هفته گذشته نیز روزنامه سوئدی «آفتون‌بلادت» از بازداشت یک مرد سوئدی در ایران خبر داد که همراه با گروهی گردشگر به این کشور سفر کرده بود.»
در ادامه این مطلب آمده است: ««خبر اعدام قریب‌الوقوع جلالی و بازداشت سه شهروند کشورهای اروپایی در چند روز اخیر در حالی منتشر شده که جلسات دادگاه حمید نوری در سوئد به پایان رسیده و دادستان این پرونده برای نوری درخواست اشد مجازات (حبس ابد) را کرده است. در حالی که سخنگوهای وزارت خارجه و قوه قضاییه ایران می‌گویند ارتباطی میان تایید حکم جلالی و بازداشت چند اروپایی با دادگاه حمید نوری وجود ندارد، دولت سوئد به شهروندان این کشور هشدار داده که از سفر به ایران خودداری کنند و تهران را به تلاش برای تحت فشار قرار دادن سوئد به منظور آزاد کردن حمید نوری متهم کرده است.»
اغلب اوقات برخی یادداشت ها و گزارش های تولیدی رسانه های منتسب به جریان اصلاح طلب دقیقا با ادبیاتی مشابه رسانه های معاند تنظیم می شود. به گونه ای که اگر منبع مطلب را حذف کنیم، مخاطب به راحتی نمی تواند تشخیص دهد که مثلا مطلب مذکور برای صدای آمریکا و بی بی سی و اینترنشنال سعودی است یا روزنامه ها و سایت های اصلاح طلب در داخل کشور!
در مطلب مذکور، نویسنده به گونه ای القاء کرده که ایران در پی تنش آفرینی با اروپاست و در نقطه مقابل، اروپایی ها در پی تعامل و به نتیجه رسیدن برجام هستند. اینکه ایران به دنبال گروکشی است و اروپا به دنبال حل مسئله و اعدام یک دوتابعیتی و بازداشت ۲ اروپایی همگی صرفا برای «روکم کنی» طرف اروپایی انجام شده و این افراد بی گناه هستند!
روزنامه اعتماد پیش از این در دفاع از جاسوس دوتابعیتی نوشته بود: «احمدرضا جلالی تبعه کشور سوئد هستند و باتوجه به اینکه تابعیت کشور سوئد را دارند و همچنین به لحاظ علمی شخصی برجسته و ارزنده هستند و حمایت دانشمندان، مجامع علمی و دارندگان جایزه نوبل را نیز دارند، ممکن است تغییری در روند اجرای حکم صورت گیرد»!
تعریف و تمجید این روزنامه اصلاح طلب از این فرد در حالی است که یکی از اقدامات احمدرضا جلالی، اعلام نشانی و برخی مشخصات سی نفر از افراد شاخص پروژه‌های تحقیقاتی، نظامی و هسته‌ای از جمله شهیدان شهریاری و علی‌محمدی به افسران اطلاعاتی موساد بوده که به ترور و شهادت آنان منتهی شد. اقدام دیگر وی افشای یکی از پروژه های دفاعی ایران به افسران اطلاعاتی موساد بوده است.
جلالی در بخشی از اعترافات خود می‌گوید: «عمده دیدارها با افسران موساد در پوشش مصاحبه کاری، درباره پروژه‌هایی در بخش دفاعی کشور بود که در آن من در کنار افرادی چون دکتر(شهید) شهریاری و دکتر(شهید) علی‌محمدی در آن حضور داشتم»!
این جاسوس در بیش از ۵۰ ملاقات با ماموران موساد حاضر شده و برای آنها مبالغی را به عنوان حق الجلسه دریافت کرده است. موضوع قابل تامل درباره احمدرضا جلالی آن است که به دلیل اقامت موقت این جاسوس در کشور سوئد و جلب همکاری وی به موساد در همان کشور، دولت سوئد بنا به درخواست رژیم صهیونیستی، پس از بازداشت وی در ایران به او اقامت دائم و پس از محاکمه و صدور حکم اعدام وی، به او تابعیت سوئدی اعطاء نمود تا نظام قضایی ایران را تحت فشار قرار دهد!
روزنامه اعتماد پیش از این نیز به دفعات از جاسوس های محیط زیستی، جاسوس های هسته ای، مفسدان کلان اقتصادی و مدیران نجومی بگیر حمایت کرده است.
** در ۸ سال دولت روحانی نشاط جامعه اهمیتی نداشت!؟
روزنامه ابتکار در مطلبی با عنوان «مسائل اقتصادی خطری برای نشاط عمومی جامعه» نوشت: «با گذشت چند روز از انتشار خبر حذف یارانه آرد و برخی دیگر از اقلام مصرفی که منجر به جهش قیمت آنها شد، همچنان این موضوع عنوان اصلی اخبار کشور را تشکیل می‌دهد. خبری کوتاه اما به شدت تاثیر گذار در معیشت مردمی که این روزها درگیر و نگران مسائل اقتصادی و تورم هستند.»
در ادامه این مطلب آمده است: «از اینکه چه تصمیمات و یا اتفاقات و دلایلی باعث این گرانی‌هاست، صحبت‌ها و مقالات زیادی گفته و نوشته شده است، اما موضوع مهمی که کمتر به آن پرداخته می‌شود، به خطر افتادن نشاط و امید در جامعه است. نشاط اجتماعی از مولفه‌های رفاه اجتماعی به شمار می‌رود و بیش از مداخلات پزشکی و روانی به عوامل اجتماعی و اقتصادی وابسته بوده و در عین حال، یکی از مفاهیم محوری توسعه پایدار است.»
جریان اصلاح طلب تازه یادش افتاده که نشاط فردی و اجتماعی با مسائل اقتصادی و معیشتی مرتبط است. اما فعالین و رسانه های اصلاح طلب باید به این سوال پاسخ دهند که آیا در ۸ سال فعالیت دولت روحانی، نشاط جامعه اهمیتی نداشت!؟
وقتی در دولت روحانی قیمت مسکن حدود ۷۰۰ درصد گران شد، نشاط جامعه و انگیزه جوانان آسیب ندید!؟ با گران شدن ۸ برابری قیمت ارز چطور!؟ گرانی ۶ برابری قیمت خودرو!؟ افزایش ۳۰۰ درصدی قیمت کالاها!؟ تورم بالای ۵۰ درصدی!؟ و...
در دوره ۸ ساله دولت روحانی، ضربات سنگینی به امید جامعه وارد شد، اما فعالین و رسانه های اصلاح طلب نه تنها به این مسئله اذعان نکردند بلکه تمام قد از اقدامات و کارنامه دولت روحانی دفاع کردند!
انگار نه انگار که سوءمدیریت در دولت قبل به آمار ۷۰۰ نفره کشته های کرونا و صف های عریض و طویل خرید مرغ و دلار ۳۲ هزارتومانی و ...منجر شد.
براساس گزارش های منتشر شده، دولت روحانی کشور را با شاخص فلاکت ۴۶درصدی به دولت بعدی تحویل داد. این یعنی دولت روحانی، کشور را با بدترین وضعیت شاخص فلاکت به دولت آینده تحویل داد. نکته قابل تأمل اینجاست که طولانی‌ترین رشد اقتصادی منفی سه دهه اخیر در دولت روحانی رقم خورد.
حالا در شرایطی که دولت رئیسی در حال آواربرداری است و ماهانه ۱۰ هزارمیلیاردتومان از بدهی دولت قبل را پرداخت کرده و اکنون نیز در پی سامان دادن به مسئله یارانه هاست، اصلاح طلبان ژست دلسوزی برای مردم به خود گرفته اند.
** تحریم ها را ۲ برابر کردید، باز هم نسخه می پیچید!؟
«نعمت‌الله ایزدی» دیپلمات سابق و فعال اصلاح طلب که در دولت روحانی، نام وی در لیست مدیران نجومی بگیر در صندوق بازنشستگی کشوری منتشر شده بود، در مصاحبه با روزنامه شرق گفت: «من معتقدم در شرایط کنونی اقتصادی و معیشتی قطعا سفر مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا، امیر قطر و پیش‌تر از آن سفر وزیر امور خارجه لهستان که قرابت دیپلماتیکی با ایالات متحده دارد، فرصت مغتنمی است که می‌تواند سکون و بن‌بست کنونی مذاکرات وین را کنار بگذارد و موتور محرکه توافق باشد.»
وی افزود: «هنر سیاست خارجی و هوشمندی دیپلماتیک اقتضا می‌کند ایران در شرایط کنونی از ظرفیت و توان دیپلماتیک، اقتصادی و تجاری همه طرف‌ها از روسیه و چین گرفته تا اروپا، آمریکا، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و... نهایت استفاده را ببرد. در این شرایط، هرچه زودتر به توافق برسیم و شاهد لغو تحریم‌ها باشیم، بستر و فضای لازم برای پیگیری چنین سیاست خارجی همه‌جانبه‌ای شکل خواهد گرفت.»
این دیپلمات سابق مدعی است که اگر برجام احیا شود، تحریم ها لغو خواهد شد. «سید محمود نبویان» نماینده مجلس- ۲۵ آذر ۹۴- گفته بود: «فردای روز توافق، دکتر ظریف به مجلس آمد تا گزارش بدهد و اذعان کرد یکی از بزرگترین دستاوردهای ما این است که هیچ جای متن برجام، کلمه «تعلیق» (suspend) برای تحریم ها استفاده نشده و همه جا «لغو» تحریم ها آمده است و همانجا بنده در ۴ جای متن توافقنامه، کلمه «تعلیق/ suspend» را به ایشان نشان دادم که واکنش ظریف اینگونه بود: "عه! من اینجاها را ندیده بودم"».
حامیان برجام به گونه ای درباره متن اصلی و ضمائم این توافق سخن می گویند که گویا بخش ضمیمه، صرفا تعداد صفحات بسیار محدود و بی اهمیت بوده است. این در حالی است که برجام و ضمائم آن مجموعاً ۱۱۰ صفحه است. از این ۱۱۰ صفحه که مجموعه برجام را تشکیل می‌دهد، ۱۸ صفحه برجام است و تمام نکات دقیق و زمان‌بندی‌های اجرایی در ۹۲ صفحه باقی مانده و به عبارتی همان ضمایم برجام است.
ظریف- در مهرماه ۱۴۰۰- در گفت‌وگویی ادعا کرد که تعلیق در برجام نیامده و او برجام را خوانده است. یعنی وی فقط ۱۸ صفحه را خوانده و از ۹۲ صفحه دیگر که اساسی‌ترین مسائل برجام در آن بوده، بی‌خبر بوده است!
رویکرد غلط «رسیدن به هر توافق، بهتر از عدم توافق»، اجرای توافق به‌صورت یکطرفه، عجولانه، نامتوازن و غیرهمزمان در ۲ ماه، نگرفتن تضمین قوی و کافی برای لغو تحریم‌ها، ادامه اجرای تعهدات برجامی علی‌رغم نقض فاحش برجام توسط آمریکا و اروپا از مصادیق قصور و تقصیرهای فاحش تیم مذاکره‌کننده به ریاست ظریف در پرونده برجام است. همچنین اجرای تعهدات علی‌رغم گزارش نادرست آژانس در موضوع PMD، مرجع بودن تفسیر طرف مقابل و مبهم بودن متن برجام، قصور و تقصیر در انتخاب اعضای تیم مذاکره‌کننده و حمایت از جاسوس‌ها، اعتماد بلاوجه به طرف بدعهد و تضمین نامیدن امضای وزیر خارجه آمریکا، پیش‌بینی نکردن خروج طرف مقابل و انکار احتمال خروج آمریکا از توافق و... ابعاد دیگری از فاجعه بزرگ برجام است.
مالک شریعتی، نماینده مجلس پیش از این در توییتر نوشته بود: «این را هم انکار می کنید!؟ نخواندن کامل متن و پیوست متن، خطای بزرگی است؛ اما خطای بزرگتر مربوط به فرامتن است:"اعتماد به آمریکا"».
«محمد جواد ظریف» در تابستان ۹۴ در نشست بررسی برجام در شورای راهبردی روابط خارجی تاکید کرد: «به شما اطمینان می‌دهم آمریکا نمی‌تواند از برجام خارج شود»! اما آمریکا در ۱۸ اردیبهشت ۹۷ بدون هیچ هزینه‌ای از برجام خارج شد.
«علی اکبر صالحی» رئیس سابق سازمان انرژی اتمی- شهریور ۹۵- گفت: «در بعد تحریم و مسائل دیگر سیاسی، امریکایی‌ها از شیوه نادرستی استفاده می‌کنند، اگر ما وقتی برجام را تنظیم می‌کردیم دقت بیشتری می‌کردیم این فرصت برای امریکا پیش نمی‌آمد که از این قابلیت تفسیر بودن سوء استفاده کند.»