سرویس ورزش مشرق _ جام جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا برای اولین بار در این کشور برگزار شد تا ماتادورها هم تجربه میزبانی بزرگترین رویداد فوتبالی جهان را تجربه کنند. این رقابت‌ها در ۱۴ شهر اسپانیا برگزار شد و در نهایت تیم ملی ایتالیا موفق شد آلمان را از پیش روی بردارد و به عنوان قهرمانی در این رقابت‌ها دست یابد. جام جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا برای اولین بار با حضور ۲۴ تیم برگزار شد و باعث شد علاقه‌مندان به فوتبال شاهد ۵۲ دیدار در طول این رقابت‌ها باشند.
پس از برگزاری جام جهانی در آرژانتین، بار دیگر میزبانی به قاره اروپا بازگشت. این بار اسپانیا میزبان بود. بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که اروپا میزبان بهتری برای جام جهانی است و حداقل از لحاظ امکانات برگ برنده های بیشتری دارد. دیگر زمان درخشش فرا رسیده بود: تیم های بزرگ، گل های بزرگ، ستاره های بین المللی و این بار طبق تصویب فیفا، لباس های تنگ.
این جام علاوه بر بازی های زیبایی که از خود به یادگار گذاشت، اتفاقات و شگفتی هایی نیز در دل خود داشت؛ برزیل با تله سانتانا اگر چه در یک چهارم نهایی به ایتالیای قهرمان یا بهتر بگوئیم به پائولو روسی گلزن ۳-۲ باخت اما هنوز هم از آن برزیل به نیکی یاد می شود و خیلی ها معتقدند آن بازیهای زیبای برزیل دیگر تکرار نشده است.
ایتالیا که در مرحله گروهی با ۳ تساوی و با تفاضل برابر و فقط به لطف یک گل زده بیشتر نسبت به کامرون تازه وارد صعود کرده بود در نهایت با درخشش پائولو روسی که آقای گل مسابقات شد به فینال رسید و در آنجا هم آلمان غربی را -که اتفاقا در اولین دیدار خود مغلوب الجزایر تازه وارد شده بود- برد و سومین عنوان قهرمانی خود را کسب کرد.
در دور گروهی این جام، مجارستان موفق شد با نتیجه پرگل ۱۰ بر یک السالوادور را شکست دهد و بزرگترین پیروزی تاریخ جام جهانی را بدست آورد.
اخراج مارادونا برابر برزیل و حرکت خشن شوماخر برابر فرانسه نیز از صحنه های ماندگار جام جهانی شد.
تیمهای فرانسه، آلمان و ایتالیا برخلاف عملکرد نه چندان مطمئنی که در مرحله نخست داشتند، انسجام تیمی خود را بازیافته و تمام دیدارهای مرحله دوم را با شکست دادن حریفان پشت سر گذاشتند. در یکی از بازیهای نیمه نهایی آلمان و فرانسه در تقابلی خاطره انگیز به مصاف هم رفتند که ژرمن‌ها در ضربات پنالتی پیروز شده و به فینال رسیدند. بسیاری از فرانسوی‌ها هنوز هم معتقدند که حرکت خشن هارولد شوماخر، دروازه‌بان آلمان که منجر به شکسته شدن دو دندان پاتریک باتیستون، بازیکن فرانسه شد، باید با کارت قرمز داور مواجه می‌شد.
بدین ترتیب یکی از زیباترین و جذابترین رقابت های جام جهانی را شاهد بودیم. برای اولین بار بود تورنمنت با حضور ۲۴ تیم دنبال می شد و به توصیف بزرگان فیفا جام جهانی ۱۶ تیمی گسترش یافت.
با حضور ستارگانی چون زیکو، سوکراتس (برزیل)، دیه‌گو مارادونا (آرژانتین)، پائولو روسی و دینو زوف (ایتالیا)، کارل هاینتس رومنیگه و هارالد شوماخر (آلمان‌غربی) و ژان تیگانا و میشل پلاتینی (فرانسه) این جام، به جام ستارگان شناخته شد و مردم از تماشای این همه ابرستاره در یک تورنمنت لذت می بردند.
* تبانی؟
الجزایر در اولین بازی گروهی جام جهانی اسپانیا و در کمال شگفتی، آلمان بزرگ را شکست داد و شانس صعود به مرحله بعد را پیدا کرد اما تبانی دو تیم آلمان و اتریش، مانع این اتفاق شد. آخرین پیکار مرحله گروهی بین آلمان و اتریش برگزار شد. اگر ژرمن‌ها با نتیجه یک بر صفر در این دیدار پیروز می‌شدند، هر دو تیم صعود می‌کردند. در نهایت این دیدار با یک گل به پایان رسید. الجزایر اعتراض کرد اما چیزی عوض نشد. هر سه تیم گروه، دو پیروزی و چهار امتیاز داشتند ولی تفاضل گل تیم آفریقایی کمتر بود و به همین جهت، حذف شد. این موضوع به عنوان بی‌حرمتی اروپایی‌ها به سایر تیم‌ها قلمداد شد. کشورهای این قاره تنها به منافع خودشان فکر می‌کردند و نمی‌خواستند پیشرفت تیمهای دیگر قاره‌ها را ببینند.
* یک رکورد ماندگار
نورمن وایت ساید، هافبک تیم ملی ایرلند شمالی تنها ۴۱ روز پس از فوت کردن شمع‌های کیک ۱۷ سالگی‌اش در جام جهانی ۱۹۸۲ برابر یوگسلاوی به میدان رفت تا جوان ترین بازیکن تاریخ این رقابت‌ها قرار گیرد.
با وجود این که وایت ساید تنها دو بازی برای منچستریونایتد انجام داده بود توانست در ترکیب تیمش برای جام جهانی ۱۹۸۲ به صورت ثابت به میدان برود و تیم شگفتی ساز این رقابت‌ها قرار گیرد. ایرلند شمالی توانست در جام جهانی ۱۹۸۲ به مرحله یک چهارم نهایی این رقابت‌ها راه یابد.
پائولو روسی به خاطر رشوه دو سال از بازی محروم بود. چند هفته مانده به شروع جام جهانی ۱۹۸۲ محرومیت او پایان یافت و انزو سرمربی ایتالیا با وجود مخالفت همگان روسی را با خود به جام جهانی برد. او در ۴ بازی شرکت کرد و نتوانست گلزنی کند. انتقادات به اوج خود رسید و همه از انزو می خواستند روسی را از تیم اخراج کند، اما ناگهان موتور پائولو روشن شد. برابر برزیل هت تریک کرد، دو گل به لهستان در نیمه نهایی زد و در فینال هم گل اول بازی را برابر آلمان غربی به ثمر رساند تا ایتالیا ۳-۱ پیروز میدان شود. روسی با این ۶ گل گلزن برتر تورنمنت لقب گرفت!
در این جام سهمیه آفریقا به ۲ تیم افزایش یافت. از هر ۲ منطقه آسیا و اقیانوسیه یک تیم به جام جهانی راه یافت. تیمهای حاضر، به ۶ گروه ۴ تیمی تقسیم شدند و ۲ تیم اول هر گروه صعود کردند. در مرحله نیمه‌نهایی تیمهای فرانسه و آلمان‌غربی و در بازی دیگر ایتالیا و لهستان مقابل هم قرار گرفتند.
بازی دو تیم فرانسه و آلمان‌غربی پس از ۱۲۰ دقیقه با نتیجه ۳ بر ۳ به تساوی رسید که آلمان‌غربی موفق شد فرانسه را در ضربات پنالتی شکست دهد و به فینال برود. ایتالیا با دو گل پائولو روسی لهستان را شکست داد و راهی فینال شد.
در فینال ایتالیا با سه گل پائولو روسی، مارکو تاردلی و الساندرو آلتوبلی در مقابل تک گل آلمان‌غربی برای سومین‌بار قهرمان جهان شد.
جزئیات جام ۸۲
از گروه اول تیم های لهستان و ایتالیا به دور بعد راه یافتند و کامرون و پرو حذف شدند. کامرون با تفاضل برابر با ایتالیا و به خاطر یک گل زده کمتر حذف شد.
در گروه دوم، آلمان غربی، اتریش، الجزایر و شیلی قرار داشتند که دو نماینده اروپا از این گروه موفق به کسب مجوز حضور در دور بعد شدند.
از گروه سه، بلژیک و آرژآنتین با ۵ و ۴ امتیاز صعود به تیمهای مجارستان و السالوادور خیلی سریع به خانه هایشان بازگشتند.
رقابت ها در گروه ۴ با صدرنشینی انگلیس به پایان رسید و فرانسه هم به عنوان تیم دوم به دور بعدی راه یافت.
ایرلند شمالی و اسپانیا، از گروه ۵ و برزیل و شوروی از گروه ۶ به مرحله بعدی راه یافتند.
دور دوم متشکل از ۴ گروه ۳ تیمی بود که تنها تیم صدرنشین به رقابت های دور بعدی می رسید. لهستان صدرنشین گروه اول شد و آلمان غربی با حذف انگلیس و اسپانیا از گروه دو، به عنوان تیم صدرنشین به مرحله بعد راه یافت. گروه سه، گروه مرگ و متشکل از ایتالیا، برزیل و آرژانتین بود و ایتالیا موفق شد تا به عنوان تیم صدرنشین به دور بعدی برسد. در گروه چهارم نیز تیم فرانسه با برتری نسبت به اتریش و ایرلند شمالی تیم صدرنشین گروهش شد.
دیدار فینال روز یازدهم جولای در شهر مادرید میان دو تیم ایتالیا و آلمان غربی برگزار شد که ایتالیا با پیروزی یک بر ۳ مقابل حریفش، جام قهرمانی را از آن خود کرد. بدین ترتیب ایتالیا سومین جام قهرمانی اش در جام جهانی را کسب کرد.
در دیدار مرحله رده بندی هم لهستان موفق شد تا با نتیجه ۲ بر ۳ از سد فرانسه عبور کرده و تیم سوم لقب بگیرد.
برترین گلزنان: پائولو روسی (ایتالیا - ۶ گل)، کارل هاینز رومینیگه (آلمان- ۵ گل)، زیکو (برزیل-۴ گل) و بینیو بونیک (لهستان- ۴گل)
آمار و ارقام
۲۴ تیم از ۶ کنفدراسیون فوتبال راهی جام جهانی شدند، ۵۲ بازی برگزار شد، ۱۴۶ گل زده به ثبت رسید، ۲ میلیون و ۱۰۹ هزار و ۷۲۳ نفر از نزدیک این رقابت ها را تماشا کردند.
اسپانیا معادل ۶۰۰ هزار پسوتا در فینال از تبلیغات بازرگانی سود کرد که در نوع خود با توجه به آشنا نبودن رسانه های دنیا به این فرایند، سود نجومی و بسیار خوبی محسوب می شد.
** اسطوره های جام جهانی ۱۹۸۲:
- "آرتور آنتونس کویمبرا" (ملقب به زیکو، برزیل، تولد ۱۹۵۳)
هافبک هجومی با ضربات آزاد مرگباری که وی را معروف به "پله سفید" کرد.
بیش از ۶۵۰ گل برای باشگاه فلامنگو برزیل و یک گل در نخستین مسابقه ملی خود برابر مجارستان به ثمر رساند با وجود این در سه جام جهانی که شرکت داشت، شانس نیاورد.
وی به دلیل مصدومیت نتوانست عملکرد خوبی در جام جهانی ۱۹۷۸ داشته باشد اما چهار سال بعد در اوج آمادگی در این مسابقات حاضر شد.
زیکو در ۳۳ سالگی در حالیکه کاملا آماده نبود مجددا در جام جهانی ۱۹۸۶ حضور یافت و در مرحله یک چهارم نهایی برابر فرانسه وارد زمین شد تا یک پنالتی را از دست بدهد.
در سال های ۱۹۷۷، ۱۹۸۱ و ۱۹۸۲ به عنوان بهترین بازیکن آمریکای جنوبی انتخاب شد و پس از ۸۸ مسابقه ملی و به ثمر رساندن ۶۶ گل، با فوتبال خداحافظی کرد.
- "پائولو روسی" (ایتالیا، تولد ۱۹۵۶)
ستاره ۱۹۸۲ ایتالیا تقریبا این مسابقات را از دست داد. به دلیل شرکت در یک رسوایی رشوه گیری در سال ۱۹۸۰ سه سال محروم شد اما پس از اعتراض های مداوم در مورد بی گناهی، اجازه بازی یافت.
روسی به عنوان یک مهاجم میانی توانایی بسیاری در جایگیری مناسب در زمان مناسب داشت.
در جام جهانی ۱۹۸۲ سه گل در جریان پیروزی ۳ بر ۲ برابر برزیل به ثمر رساند. در مرحله نیمه نهایی نیز دو بار گلزنی کرد تا ایتالیا ۲ بر ۰ برابر لهستان به پیروزی برسد و سپس در فینال گل نخست ایتالیا مقابل آلمان غربی را وارد دروازه حریف کرد تا با شش گل در صدر گلزنان این رقابت ها قرار بگیرد.
وی هنگام کسب مقام چهارم توسط ایتالیا در جام جهانی ۱۹۷۸ نیز در این تیم عضویت داشت. مجموع گل های ملی او ۲۰ گل در ۴۸ مسابقه است.
در سال ۱۹۸۲ به عنوان بهترین بازیکن اروپا انتخاب شد و در سال ۱۹۸۵ به همراه یوونتوس به قهرمانی در اروپا رسید.
- "میشل پلاتینی" (فرانسه، تولد ۱۹۵۵)
هافبک هجومی قدرتمندی که نقش به سزایی در موفقیت فرانسه در دهه ۱۹۸۰ ایفا کرد.
وی که ۴۱ گل ملی در کارنامه دارد، در جام جهانی ۱۹۸۲ نقش به سزایی در راه یابی فرانسه به نیمه نهایی داشت. فرانسه در این مرحله برابر آلمان غربی به تساوی ۳ بر ۳ دست یافت.
این بازیکن پس از جام جهانی از سنت اتین به یوونتوس پیوست.
یکی از بازیکنان مطرح در جریان قهرمانی فرانسه در جام ملت های اروپا در سال ۱۹۸۴ بود. دو سال بعد کشورش را به پس از پیروزی برابر برزیل در یک چهارم نهایی با وجود از دست دادن یک پنالتی، در راهیابی به نیمه نهایی جام جهانی کمک کرد.
گل پیروزی یوونتوس در مسابقات قهرمانی ۱۹۸۵ اروپا برابر لیورپول را به ثمر رساند.
وی ۶۸ گل در ۱۴۷ مسابقه خود در این باشگاه به نام خود ثبت کرد.
در ۳۲ سالگی از فوتبال خداحافظی کرد و در سال های ۱۹۸۸ تا ۹۲ هدایت تیم ملی فرانسه را به دست گرفت اما نتوانست به موفقیت بزرگی برسد.
تاریخچه اولین جام جهانی (۱۹۳۰ - اروگوئه)
تاریخچه دومین جام جهانی (۱۹۳۴ - ایتالیا)
تاریخچه سومین جام جهانی (۱۹۳۸ - فرانسه)
تاریخچه چهارمین جام جهانی (۱۹۵۰ - برزیل)
تاریخچه پنجمین جام جهانی (۱۹۵۴ - سوئیس)
تاریخچه ششمین جام جهانی (۱۹۵۸ - سوئد)
تاریخچه هفتمین جام جهانی (۱۹۶۲ - شیلی)
تاریخچه هشتمین جام جهانی (۱۹۶۶ - انگلیس)
تاریخچه نهمین جام جهانی (۱۹۷۰ - مکزیک)
تاریخچه دهمین جام جهانی (۱۹۷۴ - آلمان غربی)
تاریخچه یازدهمین جام جهانی (۱۹۷۸ - آرژانتین)