سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
روزنامه‌های امروز شنبه نهم اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که توقیف یک کشتی متخلف توسط نیروی دریایی ارتش، بیانیه وزارت اطلاعات درباره حوادث مربوط به مدارس، ایران در میان ده غول علم و فناوری و ماجرای استیضاح و شاسی بلندها در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
امیرعبداللهیان در ادامه رایزنی‌های منطقه‌ای و گفت و گوهای دوجانبه، به دعوت همتای عمانی خود سه شنبه وارد فرودگاه بین‌المللی مسقط شد و مورد استقبال مقامات این کشور قرار گرفت. دیدارهای پی در پی مقامات ایرانی و عمانی در روزهای اخیر به نظر می رسد که نتایج خاصی در پی داشته و گمانه زنی ها در این خصوص افزایش پیدا کرده است.
روزنامه آرمان امروز درباره سفر وزیرخارجه نوشته است:
سفرهای دیپلماتیک تحت عنوان وساطت در عرصه بین‌المللی مرسوم است که ایران تجربه آن را در گذشته دارد. در این میان دیدارها و گفت‌وگوهایی شکل می‌گیرد تا راهکاری در راستای حل مشکلات و تنش‌ها حاصل شود. ۸ سال پیش اقدام مشابهی برای ایران رقم خورد و عمان با کمال صداقت و با نیت خوب وارد این عرصه شد و نتیجه آن برجام شد و توافقی که حاصل شد و برای مدتی نیز منطقه آرامش را تجربه کرد.
چندی پیش نیز قطر وارد این عرصه شد تا شاید بتواند تجربه آن دوران را تکرار کند و بار دیگر تنش‌ها را در منطقه کاهش دهد. امروز هنوز به تبع دوران ترامپ گره‌هایی در روابط ایران و آمریکا وجود دارد که بر بسیاری از مسائل از جمله منطقه خاورمیانه تاثیرگذار است. در برهه‌ای از زمان که هر یک از طرفین خواهان برداشتن گامی از طرف مقابل در راستای اعتمادسازی هستند، این بار عمان می‌تواند در این عرصه موثر واقع شده و نگاه‌ها را به یکدیگر نزدیک کند.
روزنامه هم‌میهن نیز در گزارشی میدانی درباره سفر وزیرخارجه به منطقه می‌نویسد:
سالیان سال است که کشورهای خاورمیانه، از حاشیه خلیج‌فارس گرفته تا منطقه شامات و شمال آفریقا، همواره در وضعیت بی‌ثباتی داخلی، توقف در مسیر توسعه، جنگ‌ها و درگیری‌های داخلی و بی‌ثباتی سیاسی به‌سر می‌برند. حالا اما با تحرکاتی که اخیرا در منطقه رخ داده، که آغاز آن آشتی تهران و ریاض است، به نظر می‌رسد که کشورهای منطقه حداقل بر روی کاغذ، دریافته‌اند که حداقل صلاح خودشان در این است که حداقلی از ثبات را در منطقه برقرار کنند. طی هفته‌های گذشته حرکت جمعی کشورهای خاورمیانه به سمت تنش‌زدایی میل کرده است. فارغ از اینکه این حرکت، به سرمنزل مقصود خواهد رسید یا نه، نمی‌توان از سرعت تحولات منطقه‌ای غافل شد.
در ادامه این گزارش آمده است:
هر کدام از طرفین عادی‌سازی روابط میان تهران و ریاض منافع خود را در ذهن دارند. چین که این توافق را میانجیگری کرد، تمایل دارد که روابط میان ایران و عربستان سعودی به‌عنوان دو تامین‌کننده بزرگ نفت تثبیت شود. ایران نیز که به واسطه تحریم‌های غرب در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای فشارهای زیادی را تحمل می‌کند، قصد دارد با دوستی با عربستان، روابط خود با جهان عرب را بهبود ببخشد، چراکه می‌داند مسیر رسیدن به جهان عرب از ریاض می‌گذرد.
روزنامه اعتماد درباره رقابت‌های ژیئاستراتژیک در غرب اقیانوس هند نوشته است:
اختلاف سنتی میان ایران و کشورهای عربی جنوب خلیج‌فارس و سلطه ایران بر آب راه تنگه هرمز باعث شده که جنوب و شمال خلیج‌فارس نیز به محل رقابت‌ها برای توسعه توانمندی‌های دریانوردی تبدیل شود. بازگشت تحریم‌های امریکا علیه ایران بعد از خروج یکجانبه دولت امریکا از برجام هم به توسعه بهره‌برداری از بنادر جنوب خلیج‌فارس کمک کرده است. همزمان رقابت‌های ژئواستراتژیک امریکا با چین و روسیه بر سرمایه‌گذاری‌ها در منطقه تاثیر گذاشته است. بخش بزرگی از سرمایه‌گذاری‌ها در بنادر و لجستیک حمل و نقل منطقه از سوی چین انجام می‌شود که منطقه خلیج‌فارس را به عنوان اصلی‌ترین منبع تامین انرژی خود تلقی می‌کند.
اقتصاد آشفته انگلیس ربطی به جنگ اوکراین ندارد؟
دولت انگلیس دومین تأمین‌کننده سلاح اوکراین در جریان جنگ نظامی این کشور با روسیه است؛ اما این روزها این کشور با وضعیت وخیم اقتصادی روبرو شده است.
جوان درباره بحران در جزیره به روایت خبرنگار بی‌بی‌سی فارسی نوشته است:
سیاوش اردلان، خبرنگار بی‌بی‌سی فارسی از وضعیت اقتصادی به هم ریخته انگلیس نوشته است که باعث شده کمک‌های غذایی خیرین به فقرای انگلیسی ۳۶ درصد افزایش یابد. این در حالی است که انگلیس یکی از کمک‌کننده‌های اصلی به دولت اوکراین برای مقابله نظامی با روسیه است. با این حال بی‌بی‌سی فارسی که تلاش وافری دارد تا این خط را جا بیندازد که حق مردم ایران، در فلسطین و سوریه هزینه می‌شود، در خصوص تأثیر کمک‌های مالی و نظامی عجیب و غریب انگلیس به اوکراین بر وضعیت اقتصادی انگلیس سکوت کرده است.
اردلان در توئیتر خود نوشته: «اوضاع بد اقتصادی بریتانیا بسیار ناراحت‌کننده است. ولی دیدن پشتکار نیکوکاران امیدبخشه. امروز اعلام شد سال گذشته نزدیک به ۳ میلیون بسته غذایی بین نیازمندان توزیع شد. ۳۶ درصد بیشتر از سال قبلش. ۷۶۰ هزار نفر بار اولشون بود کمک غذایی می‌گرفتند. نزدیک به یک میلیون نفر کمک گیرندگان کودک بودند.»
تنهایی سردار
پلیس در روزها و هفته‌های اخیر، بعد از اعلام هشدارهایی در زمینه بی‌حجابی و شیوع آن، اقدام به شناسایی هنجارشکنان در این زمینه و ارسال پیامک‌هایی به آنها کرده است. برخی هم که احضار شده‌اند، پلمب برخی مراکز و نیز توقیف خودروها نیز در دستور کار قرار گرفته است. این اتفاقات باعث شده تا نوک همه پیکان‌ها متوجه پلیس باشد.
روزنامه همشهری در یک پرونده درباره نقش پلیس در مبارزه با بی‌حجابی می‌نویسد:
حجاب یک موضوع اجتماعی است، نه انتظامی و به همین دلیل انتظار می‌رود که وزارت کشور به جای نیروی انتظامی نقش پررنگ‌تری در موضوع حجاب داشته باشد. ناگفته نماند که با وجود نقش‌آفرینی بسیاری از نهادها و سازمان‌ها، به اذعان بسیاری، تنها وزارت کشور و نیروی انتظامی طی مدت اخیر در مقابله با بی‌حجابی و ترویج آن عملکرد بهتری داشته‌اند.
این روزنامه نوشته است:
ده‌ها نهاد و ارگان و دستگاه در قبال حجاب مسئولیت دارند، اما عملا مسئولیت‌هایشان زمین مانده است. اینها باعث شده تا تعبیر تنها ماندن پلیس در زمینه مقابله با بی‌حجابی مطرح باشد و به تعبیری تنهایی سردار رادان، که به تازگی سکان ریاست پلیس کشور را به‌دست گرفته است. در این گزارش، نیم‌نگاهی به مهم‌ترین ارگان‌ها، نهادها و دستگاه‌هایی که در این زمینه نقش و وظایفی را داشته‌اند ولی اجرایی نکرده یا کامل اجرایی نکرده‌اند، انداخته‌ایم.
عامل مسمومیت در مدارس چه کسی است؟
وزارت اطلاعات درباره حوادث رخ داده در مدارس کشور، بیانیه‌ای تبیینی صادر کرد که در آن تاکید شده است: مواد سمی در هیچ‌یک از مدارس کشور پخش نشده است اما عوامل غیرسمی که موجب ایجاد هراس شده‌اند، به طور سهوی یا تعمدی در برخی محیط‌ها گزارش شده که استعمال شده است.
روزنامه وطن‌امروز درباره این ماجرا و بیانیه وزارت اطلاعات نوشته است:
در پی حوادث و اغتشاشات پاییز گذشته، گزارش‌هایی از بدحالی دانش‌آموزان در برخی مدارس کشور واصل شد و بتدریج روندی صعودی به خود گرفت. موضوع قابل تامل از آغاز اتفاقات این بود که نسبتی معکوس بین فروکش نمودن تدریجی اغتشاشات موصوف و بالا گرفتن شتابان رویدادهای منجر به اعلام بدحالی دانش‌آموزان وجود داشت. این موضوع، بویژه با عنایت به جامعه هدف (نوجوانان و کودکان معصوم)، از همان ابتدا توجه خاص ریاست محترم جمهوری را جلب کرد.
در تعدادی از موارد مکشوفه، وجود اهداف ضدامنیتی و ضدمردمی احراز شده است. به این ترتیب که یک یا تعدادی از شیوه‌های پیش‌گفته با هدف ایجاد ناامنی یا دامن‌زدن به انگاره ضعف امنیت در کشور، ایجاد التهاب و آشوب و اعتراض به منظور فیلمبرداری و انعکاس به شبکه‌های فارسی زبان معاند یا با هدف ایجاد تجمع در مقابل آموزشگاه‌ها انجام شده است. عوامل این قبیل موارد غالبا بازداشت و تحویل مرجع قضایی شدند.