سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
************
روزنامه های امروز چهارشنبه ۱۳ تیرماه درحالی چاپ و منتشر شد که دومین گفت‌وگوی داغ میان دو نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری، وزیر نفت: به ۱۷ کشور جهان نفت می‌فروشیم با تخفیف کمتر از انگشتان یک دست و یک بام و دو هوای استانداردهای بنزین در صفحات نخست روزنامه های امروز برجسته شده است.
بررسی رسانه های اصلاح طلب بیانگر آن است که آنان در تحلیل چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری این انتخابات را شبیه انتخابات ۱۳۸۴ دانسته و به مسعود پزشکیان توصیه می کنند برای موفقیت در دوم انتخابات باید عدالتخواهانه تر رفتار کند، روزنامه شرق نوشته است:
در انتخابات ۸ تیرماه پویایی‌ها اجتماعی از تقسیم‌بندی سنتی جناح‌های سیاسی فراتر رفته و همه حیرانند که چگونه هم مشارکت پائین است و هم نامزد اصلاح‌طلبان رای اول را آورده است؟، تصریح می کنند، در غیاب طبقه متوسط در شهرهای بزرگ، طبقات محروم و حاشیه‌ای (به‌لحاظ اقتصادی و جغرافیایی) گرایش‌های مشخص عدالت‌طلبانه را انتخاب کرده‌اند. سقوط محمدباقر قالیباف و رقابت مصطفی پورمحمدی با آرای باطله نشان می‌دهد هیچ گرایش دیگری –به‌خصوص گرایش تکنوکراتیک- هیچ شوری را در جامعه برنمی‌انگیزد. بنابراین دست‌کم تا همین جای کار مشخص است که رویکردهای فنی و بهبودخواهانه به بحران سیاسی در ایران، از سوی جامعه کنار گذاشته شده‌اند. اولین پیام رای‌دهندگان این انتخابات (تحریم‌کنندگان آن بماند) این است که یک تغییر رویکرد اساسی لازم است و جهت این تغییر رویکرد باید به سمت توزیع منابع باشد. ظاهر قضیه – که بسیار هم مهم است- اقتصادی است اما در اصل باطن آن کاملاً سیاسی است. ما با یک مسئله کاملا سیاسی روبرو هستیم.
روزنامه آرمان‌ملی با دادن راه‌حل برای تغییر ادبیات پزشکیان می‌نویسد:
اکنون در دور دوم انتخابات دو رویکرد در مقابل نقد و داوری مردم قرار گرفته است. هر یک از گزینه‌های آمدن و نیامدن مردم در میدان تعیین سرنوشت، حامل پیام‌هایی است؛ اما تسلیم شدن در برابر شرایط و واگذاری زمین بازی به رقیب، فاقد هرگونه توجیه عقلانی است. بر همین اساس اکنون که دو رویکرد متفاوت وارد کارزار انتخاباتی شده‌اند، شایسته است، منتقدین به وضع موجود با جسارت و شجاعت بیشتر و بهره‌گیری از فرصت اندکی که فراهم شده است، برای تغییر، تدبیری هوشمندانه داشته باشند.
به باور رسانه های اصلاح طلب، هر دو نامزدی که به دور دوم می‌روند از دور بسیار به هم شبیه‌اند چرا که پیامی کلی درباره بازتوزیع منابع به جامعه داده‌اند. اما وقتی نزدیک می‌شویم می‌بینیم بسیار متفاوت از یکدیگرند. این رسانه ها اما در ادامه با بیان اینکه مسعود پزشکیان نماینده چپ‌گرایی دموکراتیک و سعید جلیلی نماینده اقتصاد مقاومتی است، تاکید می کنند که در هفته آینده ما باید میان این دو گزینه، یکی از انتخاب کنیم یا می‌توانیم خودمان را کنار بکشیم.
شرق اعتقاد دارد که مردم دیگر تحمل برنامه‌های بازار آزادی جناح اصلاح‌طلب و اعتدالی را که مردم را به حال خود رها می‌کنند ندارند. آقای پزشکیان باید تا حد توان در دور دوم خودش را از گفتمان «خودت بمال» دور کند و تصویر مردی مردمی و عدالت‌خواه را که در دور اول از سوی بخش مهمی از جامعه پذیرفته شده، تقویت کند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که وجود شکاف در بدنه اجتماعی جریان اصلاحات یکی از محورهایی است که اصلاح طلبان نسبت به عدم پر شدن این شکاف در مرحله دوم انتخابات احساس خطر می کنند، تاملی بر مطالب مطرح شده از سوی چهره ها و رسانه های جریان اصلاح طلب بیانگر آن است که آنان تاکید دارند صرفا بخشی از بدنه اجتماعی جریان اصلاحات در مرحله اول انتخابات ریاست جمهوری حضور یافته و بخش عمده ای از آرای کسب شده از سوی پزشکیان بر اساس تلاش فردی وی و به غیر از بدنه رای اصلاح طلبان بوده است.
در همین رابطه اما رسانه های اصلاح طلب با اذعان به وجود شکاف در بدنه جریان اصلاح طلبی تاکید دارند که مشارکت کنندگان در انتخابات و تحریمی ها همدیگر را متهم ساخته و کینه هایی میان آنان وجود دارد. روزنامه هم مهین اما در این رابطه با اشاره به شکاف موجود در بدنه اجتماعی اصلاح طلبان ضرورت دور دوم انتخابات را یادآور شده و می نویسد:
اصل داستان را باید در جمعه پیش رو جُست و به آن به مثابه فرصتی برای ترمیم شکافِ آمده‌ها و نیامده‌ها نگریست و برای آن کوشید. شکافِ آمده‌ها و نیامده‌ها را باید پُر کرد تا با پیروزی نامزد توسعه‌گرا دولتی ملی شکل داد. به باور این رسانه‌ها اصلاح طلب، بحث بر سر اینکه آمده‌ها نگذاشتند نرخ مشارکت چنان باشد که نیامده‌ها انتظار داشتند و متقابلاً نیامده‌ها نکوهش شوند که اگر آمده بودند کار در مرحله اول تمام شده بود ره به جایی نمی‌برد و انرژی‌ها را تلف می‌کند.
هم‌میهن اما در ادامه با اذعان به ناسازگاری شرایط فعلی بدنه جریان اصلاحات با شعار اجماع مسعود پزشکیان، طیف های این جریان را به شستن کینه ها از سینه ها دعوت کرد. محورهای مطرح شده اما بیانگر آن است که جبهه اصلاحات همچنان درگیر شکاف عمیق میان طیف های مشارکت جو و تحریمی بوده و مشارکت اصلاح طلبان در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری موجب شده که شکاف میان تحریمی و مشارکت جو به ویژه با راه یافتن گزینه این جریان به دور دوم انتخابات افزایش یابد.
از سویی مشارکت جوها فرصت بدست آمده را بی بدیل تعریف کرده و تاکید دارند مشارکت این طیف حضور در قدرت اصلاح طلبان را نهایی می‌کرد و از سوی دیگر نیز تحریمی تاکید دارند با مشارکت بخشی از اصلاح طلبان در انتخابات به راهبرد مقاومت مدنی این جریان آسیب اساسی وارد شده است.