سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
**********
روزنامه های امروز چهارشنبه ۲۰ تیرماه در حالی چاپ و منتشر شد که استقبال منطقه از رئیس‌جمهور منتخب، گرجستان، قربانی جدید ناتو، ماموریت دشوار پزشکیان برای مسکن، بوی اختلاف برای تشکیل کابینه و شیوع تب‌دنگی در کشور در صفحات نخست روزنامه های امروز برجسته شده است.
یک روزنامه اصلاح طلب موضوع سهم خواهی ها از کابینه را یک امر مرسوم در تمامی دولت ها دانست و در ادامه نسبت به موفقیت سازوکارهای مطرح شده از سوی پزشکیان برای انتخابات نیروهای شایسته و کارآمد برای حضور در کابینه ابراز تردید کرد.
روزنامه اعتماد در این زمینه با بیان اینکه پدیده سهم‌خواهی سیاسی در چینش کابینه و برخی مسوولیت‌های اصلی دولت کمابیش در همه دولت‌ها وجود دارد و همه روسای جمهور نیز تا حدی به این سهم‌خواهی‌ها تن می‌دهند، نوشت:
یکی از خوش شانسی‌ها یا بدشانسی‌های پزشکیان و البته دیگر روسای جمهور اصلاح‌طلب و میانه‌رو در ایران آن است که آرای مردم و نخبگان به ایشان مشروط و مطالبه‌گرانه است و کسی چک سفید امضا به دست فرد منتخب نمی‌دهد. البته پدیده سهم‌خواهی سیاسی در چینش کابینه و برخی مسوولیت‌های اصلی دولت کمابیش در همه دولت‌ها وجود دارد و همه روسای جمهور نیز تا حدی به این سهم‌خواهی‌ها تن می‌دهند.
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه با بیان اینکه پزشکیان اگر بخواهد بر عهد خود با مردم مبنی بر شایسته‌سالاری و بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های کشور باقی بماند چه ابزارهایی برای وفای به این عهد دارد و آیا مقدورات و محدودیت‌هایش اجازه چنین کاری را به او می‌دهد یا خیر تصریح کرد:
در این میان آیا فهرستی از استعدادهای مدیریتی کشور در سطح مدیریت ارشد و مدیران سیاسی تهیه شده است؟ آیا ارزیابی از توانمندی ها و شایستگی‌های مدیریتی این استعدادها انجام شده است؟ آیا به فرض وجود چنین فهرستی، تیم مشاوران رییس‌جمهور فرصت ارزیابی همه آنها را دارد تا اطمینان حاصل کند شایسته‌ترین‌ها را برگزیده است؟.
اعتماد همچنین با اشاره به شکل گیری کارگروه ها برای انتخابات مدیران دولت آینده، نوشت:
این کارگروه‌ها با چه ابزار و مدل و شاخص‌هایی داوطلبان تصدی این جایگاه‌ها را ارزیابی و رتبه‌بندی می‌کنند؟ از آن مهم‌تر اینکه داوطلبان تصدی مدیریت‌های ارشد با چه مکانیزمی توسط این کارگروه‌ها انتخاب یا به آنها معرفی می‌شوند و اگر استعدادهای مدیریتی در اقصی نقاط ایران باشند که مشاوران و اعضای کارگروه‌ها آنها را نشناسند چه مکانیزمی برای معرفی آنها وجود دارد به نحوی که در این فرصت کوتاه امکان پایش رزومه‌ها و ارزیابی یا مصاحبه با داوطلبان برای کارگروه وجود داشته باشد. اینجاست که تصمیم‌گیرندگان ناگزیرند به واسطه کمبود اطلاعات یا کمبود زمان و منابع به سراغ روش‌هایی همچون عقلایی محدود یا ائتلافی در تصمیم‌گیری بروند.
این روزنامه اما در خاتمه با بیان اینکه یکی از شرایط سختی های کار در هنگامه معرفی برنامه ها و چینش کابینه و بی توجهی به احزاب و محدود سازی کاردکرد های آن طی سالیان گذشته بوده تاکید می کند، چنین آشفته‌بازاری راه را بر انتصابات محفلی و گعده‌ای می‌گشاید.
روزنامه هم‌میهن نیز انتظارات از کابینه تشکیل نشده و اختلافات پیرامون آن را مورد بررسی قرار داده و می‌نویسد:
انتخاب اعضای انتصابی هیئت دولت و وزرای پیشنهادی به مجلس، در حال حاضر دارای اولویت است. گفته می‌شود که به دستور رئیس‌جمهور منتخب، کمیته‌های سیاست داخلی و خارجی به ریاست محمدجواد ظریف، اقتصادی به ریاست علی طیب‌نیا، اجتماعی به ریاست علی ربیعی، زیربنایی به ریاست علی عبدالعلی‌زاده، فرهنگی به ریاست سیدرضا صالحی‌امیری تشکیل شده و این کمیته‌ها براساس آئین‌نامه‌ای که دیروز منتشر شد، تا امروز بیستم تیرماه اعضای خود را به پزشکیان معرفی می‌کنند. وظیفه این کمیته‌ها، معرفی نامزدها برای جایگاه‌های مختلف هیئت دولت است.
پزشکیان اصلاح طلبی رادیکال و ساختاری را بر نمی تابد!
محمدرضا تاجیک معتقد است که دولت پزشکیان را نمی توان در امتداد جریان اصلاح‌طلبی فرض کرد. تاجیک در گفتگویی با روزنامه آرمان ملی در پاسخ به این پرسش که «آیا می‌توان دولت پزشکیان را در امتداد دولت خاتمی تعریف کرد که قصد احیای اصلاحات را دارد؟»، می‌گوید:
دولت پزشکیان، دولتِ پزشکیان خواهد بود. چنین دولتی آمیزه‌ای (اگرچه نه روشن و تعریف‌شده) از دقایق گفتاری و رفتاری و کارکردی اصولگرایی و اصلاح‌طلبی و افزوده‌ایی متفاوت از این دو، خواهد بود که به اقتضای شرایط، گاه به صورت و سیرت راست و چپ و میانه، بروز و ظهور خواهد یافت، اما تردید دارم این جریان هیبریدی (نه این و نه آن و هم این و هم آن) را بتوان امتداد جریان اصلاح‌طلبی فرض کرد. در هر فرض، دولت پزشکیان اگر اصلاح‌طلب هم باشد و اصلاح‌طلب هم بماند، دارای شناسه‌ها و ویژگی‌های خاصی است که آن را از جریان مرسوم اصلاح‌طلبی متمایز می‌کند.
وی همچنین اصلاحات پزشکیان را نه یک گام به جلو بلکه دوگام به پس ارزیابی کرده و تصریح می کند: ایشان می‌خواهند با فعال‌کردن قوانین و سیاست‌های موجود، تغییر ایجاد کنند. طبیعتا، ایشان اصلاح‌طلبی رادیکال و ساختاری را برنمی‌تابد. ایشان معتقد است آنچه در قوانین بالادستی و سیاست‌های کلان نظام مستقر اندیشیده شده، متضمن تغییر و اصلاح هستند، لذا کفایت می‌کند آنان را از بند و زنجیر اجراناشدگی رها سازیم تا همره و همراه با آن شاهد جاری‌شدن اصلاحات در جامعه باشیم. پس، اصلاح‌طلبی پزشکیانی، نه امری جدید که امری قدیم است.
تاجیک اما در ادامه با هشدار به پزشکیان نسبت به افراد و طیف هایی که در نزدیکش می باشند، تصریح می کند:
اگر چاره‌ای نیندیشی همین لمپن‌های سیاسی‌ای که این‌روزها پشت درِ پاستور صف کشیده‌اند، و به نام شما و به‌جای شما این‌جا و آن‌جا سخن می‌گویند و از شما بتی می‌سازند، کار دست شما و جریان اصلاح‌طلبی خواهند داد. نگذارید انتخابات‌بازهای حرفه‌ای که در فردای پیروزی جز به قدرت و منفعت خود نمی‌اندیشند، ته‌ماندهای امید مردم را محو و نابود سازند. به یاد داشته باشید شما آخرین روزنه‌ای هستید که بسیاری از مردم به امید فرارسیدن روزی که با آنان آشتی باشد، از آن عبور کردند. لطفا حرمت این روزنۀ ارجمند را پاس بدارید.
بیان این مطالب از سوی اصلاح طلبان اما بیانگر آن است که مساله بازسازی گفتمان جریان اصلاحات یکی از محورهای مهم در این جریان بوده که هر یک از نحله های آن تلاش کرده تا از دیدگاه خود روایتی از این بازسازی را به دست دهد.
بگونه‌ای که بخشی از رادیکال های جریان اصلاحات به صراحت تصریح کرده بودند که در بازسازی جریان اصلاحات نباید به دنبال احیاگری که باید به دنبال تجدیدنظر طلبی بود. تاکید بر اصلاحات ساختاری، تاکید بر عرفی سازی دین و...بخش هایی از تاکیدات رادیکال های جریان اصلاح طلب برای بازسازی گفتمانی بود.