کد خبر 337188
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۳۹۳ - ۱۱:۵۵
گروه تاریخ مشرق- روز 28 مرداد يادآور کودتاي ننگين و سياهي است که شيريني نهضت ملي شدن صنعت نفت را در کام ملت ايران تلخ کرد. پس از پيروزي قيام سي تير به رهبري آيت‌الله کاشاني که باعث روي کار آمدن مجدد دکتر محمد مصدق شد، مصدق در صدد افزايش اختيارات خود و محدود کردن اختيارات مجلس شوراي ملي برآمد و بناي اختلاف با آيت‌الله کاشاني را گذاشت. بدين ترتيب او بدون توجه به نقش و رهبري آيت‌الله کاشاني در قيام سي تير که منجر به روي کار آمدن مجدد او شد، به پياده نمودن شعار «جدايي دين از سياست» پرداخت و برخي روحانيون و نزديکان آيت‌الله کاشاني را دستگير کرد. عوامل داخلي و خارجي نيز آنچنان شخصيت اين مرد روحاني بزرگ و شريف را لکه‌دار کردند که شايد بتوان آن را در تاريخ ايران بي‌سابقه دانست. طرح کودتاي نظامي 28 مرداد را بايد در اصل، يک طرح انگليسي دانست. انگليس که پس از کوتاه شدن دست خود از صنعت نفت ايران، منابع بسياري را در منطقه و خصوصا ايران از دست داده بود، با قطع اميد از رسيدن به توافق، وارد مطالعه طرح يک کودتاي نظامي شد. در ابتدا آمريکا مخالف بود اما پيروزي آيزنهاور در انتخابات رياست جمهوري آمريکا باعث تغييرات عمده‌اي در سياست خارجي آمريکا شد. کرميت روزولت رييس اداره خاور نزديک سازمان سيا به فرماندهي عمليات انتخاب شد و آمريکا و انگليس، ستاد مشترکي را در ايستگاه اطلاعاتي انگليس در قبرس تشکيل دادند و عمليات کودتا را طرح‌ريزي کردند. اگرچه اجراي نقشه کودتا در 25 مرداد شکست خورد و شاه از ايران فرار کرد اما سستي مصدق و دلايل مختلف ديگر باعث شد که در 28 مرداد 1332 کودتا عملي شود و سرلشکر فضل‌الله زاهدي مجري طرح کودتا به جاي مصدق نخست وزير شد و بدين ترتيب با قبضه شدن قدرت در دست استبداد داخلي و استعمار خارجي يکي از ننگين‌ترين دوره‌هاي استبداد در تاريخ معاصر ايران رقم خود و باعث حاکميت 25 سال ديکتاتوري محمدرضا شاه با حمايت مستکبرين و خصوصا آمريکا گرديد. اين واقعه تاريخي در‌س‌ها و عبرت‌هاي فراواني براي ملت ايران به همراه د اشت و به عنوان يکي از تلخ‌ترين روزها در تاريخ ايران ثبت شده است. در مورد کودتای 28 مرداد به این مقاله هم نگاه کنید:

***

فرار یک دیکتاتور به روایت تصویر



آنچه ثریا اسفندیاری؛ همسر دوم شاه از حالات او در روزهای اقامت در رم نقل میکند حاکی از آن است که وی در آن روزها کاملا خود را باخته بود...ادامه مطلب

***

نامه آیت‌الله کاشانی را من به مصدق دادم



«مرقومه حضرت آقا، توسط آقای حسن آقای سالمی زیارت شد. اینجانب مستحضر به پشتیبانی ملت ایران هستم!» این یک سطر پاسخ دکتر محمد مصدق به نامه عصر 27 مرداد ِآیت الله کاشانی، نام دکتر محمد حسن سالمی را در تاریخ نهضت ملی ایران ماندگار کرد. سالمی اینک در عین کهولت، روحیه ای بانشاط دارد و لحظه‌ای را در بررسی و تحلیل وقایع نهضت ملی فرو نمی‌گذارد. از او دو کتاب خاطرات در ایران و آمریکا منتشر شده که نگاه او را به وقایع آن دوران نشان می‌دهد...ادامه مطلب

***

جاسوسی که روابط ایران و انگلیس را احیا کرد




از اواخر دهه چهل و شروع دهه پنجاه شمسی بیلان اقتصادی ریپورتر كلان‌تر و سمت و سوی آن به سوی بازار پر رونق اسلحه گرایش یافت؛ فروش اسلحه انگلیسی به ایران و گرفتن پورسانتهای كلان...ادامه مطلب
***

پدرم 28 مرداد گفت: معلوم بود که بار کج به منزل نمی رسد



مهندس سیدابوالحسن کاشانی، فرزند آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی در دوران نهضت ملی ایران، در سنین جوانی به سر می‌برده و شاهد بسیاری از رویدادهای آن مقطع بوده است. او هم اینک چند سالی است که به کار بازسازی منزل تاریخی پدر در خیابان پامنار تهران است تا آن را به مرکزی برای نشر افکار و آشنایی جوانان با پیشینه مبارزاتی آیت الله مبدل سازد. روایت او از علل و زمینه های چالش آیت الله کاشانی با دکترمصدق، از خاطرات شخصی وی مایه می‌گیرد و همین، این گفت و شنود را خواندنی تر کرده است... ادامه مطلب


***

بی‌مخی که پول و زمینش را شاه تامین می‌کرد




هزینه‏ های باشگاه از دربار و اطرافیان شاه و ساواک تامین می‏‌شد. گرچه او منكر دریافت هرگونه وجهی از دربار است ولی اسناد تقاضای پول از دربار از سوی وی موجود می‏‌باشد... ادامه مطلب

***

انتصاب نخست وزیر كودتا+سند




فرمان انتصاب فضل الله زاهدی به نخست وزیری به امضای محمد رضا پهلوی


***

کودتایی که سلطنت را مجددا به پهلو‌ی‌ها برگرداند+تصاویر





آنچه پیش روی شماست تصاویری از کودتای انگلیسی - آمریکایی 28 مرداد 1332 است که در ایران صورت گرفت و بار دیگر سلطنت را به محمدرضا پهلوی که آن روزها به خارج از کشور پناه برده بود، برگرداند...ادامه مطلب
***

مصدق می‌خواست یک کشور آشوب‌زده را از زیر پتو اداره کند




راوی ارجمند خاطراتی که در پی می آید، از مبارزان دیرپا و صدیق استقلال و آزادی ایران در 6 دهه اخیر است. حاج هاشم امانی در دوران نهضت ملی ایران، از اعضای فعال جمعیت فدائیان اسلام بود و همین تحلیل وی از وقایع آن دوره را، از گفته‌های بسیاری از سیاسیون متفاوت می‌سازد. امانی در سال 1343 نیز به اتهام مشارکت در اعدام حسنعلی منصور به حبس ابد محکوم شد و 13 سال را در زندان های رژیم شاه سپری کرد...ادامه مطلب

***

سه برادر ایرانی که برای انگلستان کار می کردند





این سه برادر بطور واضح برای انگلیس کار می‌کردند. از میان برادران؛ پسر کوچکتر یعنی اسدالله، بیشتر به کاخ می رفت و با اشراف معاشرت داشت... ادامه مطلب