گروه فرهنگی مشرق- جشنواره بیست و هفتم فجر آخرین جشنواره موفق، پربار و بدون التهاب سینمای ایران در دوره مدیریتی محمدرضا جعفری جلوه بود. بیست هفتمین جشن سینمایی ایران، جشنواره‌ای فراموش نانشدنی است. اگر سال 1388 التهابات سیاسی پسا انتخاباتی رخ نمی داد، سبد به ثمر رسیده جشنواره بیست و هفتم حتما با اقبال خاص مردم همراه می شد و سینمای ایران مسیر متعالی تری را می پیمود. ضمن اینکه مسئولان سیاسی، شرایطی فراهم کردند که وزیر وقت از ادامه فعالیت منصرف شود و مسیر متعالی پیموده شده، متوقف شود.
جشنواره بیست و هفتم مورد اقبال گروه های مختلف، سیاسی – اجتماعی بود. یعنی از منتهاالیه چپ تا منتهاالیه راست جشنواره آن سال را پربارترین جشنواره فجر، طی دوره های برگزار شده می دانستند. البته به این مهم باید اشاره کرد، اشاره ایجابی رسانه های مختلف به جشنواره بیست و هفتم، اشاره به وفاق ملی در این جشنواره بود. در آن سال ها و مخصوصا در آن جشنواره، چپ و راست، اصلاح طلب و اصولگرا در سیستم بی معنی بود. بیست و هفتمین جشنواره سینمایی در عین سیاسی بودن دوران و محتوای آثار سینمایی محفلی کاملا هنری بود و از سیاست بازی افراد مختلف مصون بود. سند قابل اعتنا تیتر ماهنامه فیلم است با عنوان «هوا دلپذیر شد...» . رویکرد ماهنامه فیلم خیلی هنری و سینمایی است و اصلا به سیاست بازی کاری ندارد ولی شعار اصلی انقلاب در سال 1357 به تیتر اصلی این ماهنامه قدیمی بدل شد. این تیتر موید این که از برگزاری نخستین جشنواره همزمان با پیروزی انقلاب تا جشنواره بیست و هفتم هیچ سالی هوا اینقدر برای هواداران سینما دلپذیر نبوده است.
طبیعی است با التهابات سیاسی 1388 مدیریت فضای فرهنگی و به تبع آن محدوده سینما بسیار دشوار بود و از 1388 تاکنون به دلایلی که در مجال و مقال نمی گنجد جشنواره فیلم فجرقرار و آرامش به خود ندید. شاید یک دلیل بسیار مهمی که به التهابات سینمایی جشنواره های مختلف طی این چند سال دامن می زد خود دبیران برگزار کننده بود. سلیقه‌ای اداره شدن جشنواره توسط برخی افراد، قطعا به التهابات جشنواره طی سالهای اخیر، بیشتر دامن می زد. مثلا فلان مدیر تصور می کرد که اهدا جایزه فجر به حمید فرخ نژاد و پگاه آهنگرانی از التهابات مرسوم جشنواره می کاهد که البته ساده انگارانه بودن تصورات همین مدیران، کشور را از داشتن یک جشنواره آرام بی التهاب سالها محروم ساخت.
اولین شب آرامش
واقعیت این است که محمد حیدری را خیلی نمی شناختیم، رویکردش بر ما پوشیده بود. برخی می‌گفتند او برای اینکه اسم و رسمی برای خودش در فضای سینمایی دست و پا کند از همان خود زنی‌هایی خواهد کرد که محمدرضا عباسیان و محمد خزائی به انجامش دچار شدند. اما هیات انتخاب، فیلم‌های برگزیده شده بخش مسابقه، انتخاب داوران، انتخاب بزرگداشت های جشنواره و نحوه گزینش خبرنگاران و منتقدان برای حضور در برج میلاد، سخت گیری در صدور کارت در عین تعامل با رسانه ها و... نشان از ویژگی های خاص دبیر این دوره جشنواره فیلم فجر دارد. تمام تحرکات و رویکردهای منطقی دبیر فعلی موید این مهم است که هوای سینمای ایران دوباره دلپذیر خواهد شد. اگر آخرین جشنواره دوره مدیریتی جعفری جلوه در سال 1387 موفق بود به این دلیل بود که جلوه کار زیاد سختی در پیش نداشت.
و این گروه خاص نخستین دست اندازها را حین برگزاری ایجاد خواهند کرد قطعا توجه دبیر به رسانه نماها، جشنواره را دچار حاشیه‌های دو چندان خواهد کرد.
حیدری هم مشخص است که اهل باج دادن نیست و قطعا نباید هم اینکار را بکند. اتفاق خوب این است که شمشیرهای سیاسی دوستان هم در جشنواره امسال برای تخریب کارگر نخواهد افتاد. منطقا جشنواره امسال ازجمله بی‌حاشیه ترین و دلپذیرترین جشنواره‌های فیلم فجر پس از دوره بیست و هفتم بایدباشد و مسئولان مربوطه حواشی ایجاد شده طی روزهای آینده قطعا نباید توجهی داشته‌باشند.
مشکلات سینمای ایران یک شبه حل نخواهد شد، جشنواره فیلم فجر محفلی برای حل مشکلات سینمای ایران نیست، ضمن اینکه سلیقه مخالف را(اگر در چارچوب قانون باشد) باید تحمیل کنیم. قطعا مطلوب نگارنده بود که فیلم «آبجی» «مرجان اشرفی زاده» یکی از استعدادهای سینمای ایران، پشت درهای بسته نماند اما به تصمیمات هیات انتخاب باید احترام گذاشت و رهبر ارکستر را ملامت نکرد. کوک ارکستر او چنین تنظیم شده و شاید با تکخوانی نگارنده و امثالهم همخوانی نداشته باشد. عادت بد اخیر این سالها این است که فلان نویسنده با کمترین سابقه رسانه ای و کمترین ملاحظات سعی دارد که سلیقه خود را به گردانندگان بزرگترین جشن سینمای ایران تحمیل کند. نگارنده به عنوان منتقد سر سخت آقای ایوبی تصور می کنم، وعده شاعرانه رئیس سازمان سینمایی در حال تحقق است. به این دلیل آنان طی شش سال اخیر در فضای تیره و کدر سینما، اقدام به تنش زدایی بنیادین کرده‌اند که این روند مدبرانه قطعا دست مریزاد برای ایوبی و حیدری خواهد داشت. بدون تعارف حتی رضاداد هم با همه سابق مدیریتی نتوانست جشنواره ای بدون حاشیه و تنش برگزار کند.
تدبیر در ریتم و برنامه ریزی
برنامه ریزی مدون در نمایش فیلم ها چشم‌گیر ترین بخش جشنواره است. اما هنوز برنامه جشنواره اعلام نشده حاشیه سازان، شمشیر ها را از قبایشان برون آورده اند. واقعیت این است که برنامه برج میلاد هر چه باشداز برنامه فرسایشی سالهای قبل قطعا بهتر خواهد بود. سالهای قبل بسیاری از جلسات نقد و بررسی فیلم های با زمان نمایش آثار سینمایی مهم تداخل داشت و این همزمانی موجب می شد فرصت دیدن فیلم از خبرنگاران سلب می شد. امسال عمده کارهای خبری مرتبط با نشست ها قبل از نمایش فیلم ها آغاز می شود و قطعا برنامه نمایش فیلم های بخش مسابقه خارج از ساعت کاری خبرنگاران و منتقدان سینما خواهد بود. جدول امسال نمایش فیلم ها نمونه تدبیر برگزار کنندگان است.یعنی هر رسانه ای با داشتن حداقل دو خبرنگار و نویسنده قطعا با یک برنامه ریزی منطقی می تواند پوشش رسانه ای و بخش نمایش و اکران را به خوبی تقسیم کند. ضمن اینکه در این نوع برنامه ریزی خبرنگاران از حقی برابر با منتقدان برخودار خواهند و این جدول و برنامه ریزی یعنی احترام ویژه برای خبرنگاران.
بعضی‌ها البته به دیرشدن بعضی نمایشها معترضند و گمان می‌کنند این اتفاق موجب می‌شود بعضی خبرنگاران ممکن است با این برنامه دچار مشکل شوند اما واقعیت این است که در بسیاری از کشورهای دنیا جشنواره‌ها تا پاسی از شب ادامه دارند و بر اساس خواست و شرایط مخاطبان برنامه‌ریزی انجام نمی‌گیرد و مشكلات شخصي مخاطبان را فقط تا آنجا که برایشان مقدور است لحاظ می‌کنند.
احترام خاص برای هنرمندان جوان و هنر و تجربه ای ها
سال گذشته در جشنواره فیلم فجر آثار درخشانی مثل یحیی سکوت نکرد و موقت در آخرین سانس های جشنواره پخش شد و بسیاری از اصحاب رسانه این دوفیلم بسیار غیر متعارف را تقریبا از دست دادند و موفق به تماشای آنها نشدند. اینکه در جدول زمانبندی بهترین زمان اکران به آثار هنر و تجربه اختصاص داده شده است نشان می دهد که بهترین زمان به فیلم های خاص سینما و هنرمندان جوان اختصاص داده شده و همین که آثار مستند و بخش هنر و تجربه در سانس پایانی جشنواره فیلم فجر نمایش داده نمی شود، می توان احترام برگزار کنندگان به مستند سازان و فیلمسازان مستقل و خاص را در ارزیابی اجمالی ستود.
فرش قرمز فقط با مردم معنی پیدا می کند
واقعیت این است که هنرمندان برای گروه های علاقه مند سینما جذابیت بیشتری دارد، سالها اعتقاد نگارنده این بوده که حضور هنرمندان در برج میلاد و گپ و سیگار کشیدن با خبرنگاران و منتقدان فاقد جذابیت است. هنرمندان باید در کنار مردم فیلم های سینمای ایران را تماشا کنند که خدارا شکر این اتفاق در پردیس ملت می افتد. اصلا فرش قرمز با حضور مردم و هنرمندان معنی پیدا می کند و بهتر این است که فرش های قرمز برج میلاد کمرنگ تر شود.
طبیعی است با التهابات سیاسی 1388 مدیریت فضای فرهنگی و به تبع آن محدوده سینما بسیار دشوار بود و از 1388 تاکنون به دلایلی که در مجال و مقال نمی گنجد جشنواره فیلم فجرقرار و آرامش به خود ندید. شاید یک دلیل بسیار مهمی که به التهابات سینمایی جشنواره های مختلف طی این چند سال دامن می زد خود دبیران برگزار کننده بود. سلیقه‌ای اداره شدن جشنواره توسط برخی افراد، قطعا به التهابات جشنواره طی سالهای اخیر، بیشتر دامن می زد. مثلا فلان مدیر تصور می کرد که اهدا جایزه فجر به حمید فرخ نژاد و پگاه آهنگرانی از التهابات مرسوم جشنواره می کاهد که البته ساده انگارانه بودن تصورات همین مدیران، کشور را از داشتن یک جشنواره آرام بی التهاب سالها محروم ساخت.
اولین شب آرامش
واقعیت این است که محمد حیدری را خیلی نمی شناختیم، رویکردش بر ما پوشیده بود. برخی می‌گفتند او برای اینکه اسم و رسمی برای خودش در فضای سینمایی دست و پا کند از همان خود زنی‌هایی خواهد کرد که محمدرضا عباسیان و محمد خزائی به انجامش دچار شدند. اما هیات انتخاب، فیلم‌های برگزیده شده بخش مسابقه، انتخاب داوران، انتخاب بزرگداشت های جشنواره و نحوه گزینش خبرنگاران و منتقدان برای حضور در برج میلاد، سخت گیری در صدور کارت در عین تعامل با رسانه ها و... نشان از ویژگی های خاص دبیر این دوره جشنواره فیلم فجر دارد. تمام تحرکات و رویکردهای منطقی دبیر فعلی موید این مهم است که هوای سینمای ایران دوباره دلپذیر خواهد شد. اگر آخرین جشنواره دوره مدیریتی جعفری جلوه در سال 1387 موفق بود به این دلیل بود که جلوه کار زیاد سختی در پیش نداشت.
و این گروه خاص نخستین دست اندازها را حین برگزاری ایجاد خواهند کرد قطعا توجه دبیر به رسانه نماها، جشنواره را دچار حاشیه‌های دو چندان خواهد کرد.
حیدری هم مشخص است که اهل باج دادن نیست و قطعا نباید هم اینکار را بکند. اتفاق خوب این است که شمشیرهای سیاسی دوستان هم در جشنواره امسال برای تخریب کارگر نخواهد افتاد. منطقا جشنواره امسال ازجمله بی‌حاشیه ترین و دلپذیرترین جشنواره‌های فیلم فجر پس از دوره بیست و هفتم بایدباشد و مسئولان مربوطه حواشی ایجاد شده طی روزهای آینده قطعا نباید توجهی داشته‌باشند.
مشکلات سینمای ایران یک شبه حل نخواهد شد، جشنواره فیلم فجر محفلی برای حل مشکلات سینمای ایران نیست، ضمن اینکه سلیقه مخالف را(اگر در چارچوب قانون باشد) باید تحمیل کنیم. قطعا مطلوب نگارنده بود که فیلم «آبجی» «مرجان اشرفی زاده» یکی از استعدادهای سینمای ایران، پشت درهای بسته نماند اما به تصمیمات هیات انتخاب باید احترام گذاشت و رهبر ارکستر را ملامت نکرد. کوک ارکستر او چنین تنظیم شده و شاید با تکخوانی نگارنده و امثالهم همخوانی نداشته باشد. عادت بد اخیر این سالها این است که فلان نویسنده با کمترین سابقه رسانه ای و کمترین ملاحظات سعی دارد که سلیقه خود را به گردانندگان بزرگترین جشن سینمای ایران تحمیل کند. نگارنده به عنوان منتقد سر سخت آقای ایوبی تصور می کنم، وعده شاعرانه رئیس سازمان سینمایی در حال تحقق است. به این دلیل آنان طی شش سال اخیر در فضای تیره و کدر سینما، اقدام به تنش زدایی بنیادین کرده‌اند که این روند مدبرانه قطعا دست مریزاد برای ایوبی و حیدری خواهد داشت. بدون تعارف حتی رضاداد هم با همه سابق مدیریتی نتوانست جشنواره ای بدون حاشیه و تنش برگزار کند.
تدبیر در ریتم و برنامه ریزی
برنامه ریزی مدون در نمایش فیلم ها چشم‌گیر ترین بخش جشنواره است. اما هنوز برنامه جشنواره اعلام نشده حاشیه سازان، شمشیر ها را از قبایشان برون آورده اند. واقعیت این است که برنامه برج میلاد هر چه باشداز برنامه فرسایشی سالهای قبل قطعا بهتر خواهد بود. سالهای قبل بسیاری از جلسات نقد و بررسی فیلم های با زمان نمایش آثار سینمایی مهم تداخل داشت و این همزمانی موجب می شد فرصت دیدن فیلم از خبرنگاران سلب می شد. امسال عمده کارهای خبری مرتبط با نشست ها قبل از نمایش فیلم ها آغاز می شود و قطعا برنامه نمایش فیلم های بخش مسابقه خارج از ساعت کاری خبرنگاران و منتقدان سینما خواهد بود. جدول امسال نمایش فیلم ها نمونه تدبیر برگزار کنندگان است.یعنی هر رسانه ای با داشتن حداقل دو خبرنگار و نویسنده قطعا با یک برنامه ریزی منطقی می تواند پوشش رسانه ای و بخش نمایش و اکران را به خوبی تقسیم کند. ضمن اینکه در این نوع برنامه ریزی خبرنگاران از حقی برابر با منتقدان برخودار خواهند و این جدول و برنامه ریزی یعنی احترام ویژه برای خبرنگاران.
بعضی‌ها البته به دیرشدن بعضی نمایشها معترضند و گمان می‌کنند این اتفاق موجب می‌شود بعضی خبرنگاران ممکن است با این برنامه دچار مشکل شوند اما واقعیت این است که در بسیاری از کشورهای دنیا جشنواره‌ها تا پاسی از شب ادامه دارند و بر اساس خواست و شرایط مخاطبان برنامه‌ریزی انجام نمی‌گیرد و مشكلات شخصي مخاطبان را فقط تا آنجا که برایشان مقدور است لحاظ می‌کنند.
احترام خاص برای هنرمندان جوان و هنر و تجربه ای ها
سال گذشته در جشنواره فیلم فجر آثار درخشانی مثل یحیی سکوت نکرد و موقت در آخرین سانس های جشنواره پخش شد و بسیاری از اصحاب رسانه این دوفیلم بسیار غیر متعارف را تقریبا از دست دادند و موفق به تماشای آنها نشدند. اینکه در جدول زمانبندی بهترین زمان اکران به آثار هنر و تجربه اختصاص داده شده است نشان می دهد که بهترین زمان به فیلم های خاص سینما و هنرمندان جوان اختصاص داده شده و همین که آثار مستند و بخش هنر و تجربه در سانس پایانی جشنواره فیلم فجر نمایش داده نمی شود، می توان احترام برگزار کنندگان به مستند سازان و فیلمسازان مستقل و خاص را در ارزیابی اجمالی ستود.
فرش قرمز فقط با مردم معنی پیدا می کند
واقعیت این است که هنرمندان برای گروه های علاقه مند سینما جذابیت بیشتری دارد، سالها اعتقاد نگارنده این بوده که حضور هنرمندان در برج میلاد و گپ و سیگار کشیدن با خبرنگاران و منتقدان فاقد جذابیت است. هنرمندان باید در کنار مردم فیلم های سینمای ایران را تماشا کنند که خدارا شکر این اتفاق در پردیس ملت می افتد. اصلا فرش قرمز با حضور مردم و هنرمندان معنی پیدا می کند و بهتر این است که فرش های قرمز برج میلاد کمرنگ تر شود.