به گزارش مشرق، حضور در کنار خانواده،هم نشینی و معاشرت و تعامل مطلوب و سازنده میان اعضای خانواده از ضروریاتی است که در تحکیم و انسجام خانواده نقش بسزایی ایفاء می کند.
علیرغم اهمیت بسیار زیاد این قِسم از تعاملات،بعضا مشاهده می شود برخی از نوجوانان و جوانان علاقه ای به همنشینی،معاشرت و مشارکت در دید و بازدید و مسافرت های خانوادگی نشان نمی دهند و ترجیح می دهند بصورت انفرادی و یا با برقراری ارتباط با گروه های هم سن و سال و دوستان،معاشرت و حشر و نشر با اطرافیان خویش را تامین کنند.
کیومرث شرافتی،جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی در تشریح دلایل و واکاوی ریشه های چنین رفتارهایی اظهار داشت:عامل اصلی بی انگیزگی و عدم تمایل جوانان و نوجوانان به حضور در جمع خانواده را باید در شرایط نامطلوبی جستجو کرد که در برداشت ذهنی فرزندان از جو و فضای حاکم بر چنین جمع هایی شکل می گیرد.
وی افزود:به واقع جوانان و نوجوانان در شرایطی که از حضور در کنار خانواده احساس خوشایندی را کسب نکنند به انحای مختلف در صدد بر می آیند خود را از این معرکه رها سازند و به نوعی از حضور در جمع های اینچنینی شانه خالی کنند.
شرافتی گفت:مناسب و مساعد سازی فضا و شرایط برای جوانان و نوجوانان اصلی حائز اهمیت در ایجاد انگیزش و رغبت برای عدم جدایی و انقطاع فرزندان در معاشرت و هم نشینی با جمع خانواده محسوب می شود.
جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی عنوان کرد:یکی از عمده نگرانی های خانواده ها از این بی میلی جوانان و نوجوانان به احساس نگرانی و دغدغه خاطری معطوف می شود که در نبود و غیبت آنها ذهن و افکار والدین را درگیر می سازد.
وی افزود:نفس چنین نگرانی هایی غیر منطقی و غیر معقولانه به نظر نمی رسد زیرا طبیعتا در فقدان حضور اعضای خانواده، نظارت ها ضعیف می شود و در بستر کنترل ضعیف یا خلاء نظارت،ضریب ظهور و بروز لغزش ها و انحرافات احتمالی بیش از پیش تقویت خواهد شد.
شرافتی گفت:موارد زیادی از سختگیری خانواده در مجاب ساختن جوانان و نوجوانان برای حضور در کنار خانواده دیده و مشاهده می شود که در واقع این رفتارها نتیجه عکس می دهد و عمده جوانان به دلایل شرایط سنی،هیجانات روحی،روانی و درونی در بستر ها و شرایط اینچنینی به بهانه گیری،بهانه جویی و رفتارهای پرخاش گرایانه، انزوا، ،حزن و ناراحتی سوق پیدا می کنند و استمرار این وضعیت بصورت بالقوه مستعد بروز نارسایی هایی خانوادگی دیگری خواهد بود.
*لجاجت در تعاملات و همنشینی با خانواده
صدیقه نوبهار،روانشناس و کارشناس علوم رفتاری با اشاره به ضرورت عدم سختگیری و وسواس فراتر از حد معمول نسبت به مجاب ساختن فرزندان جوان یا نوجوان برای حضور در کنار خانواده گفت:تجربه ثابت کرده در شرایطی که والدین یا خانواده به حضور جوانان در مَعیَتِ خانواده اصرار می ورزند،بذر لجاجت در تعاملات میان فرزندان و والدین کاشته می شود.
وی افزود:احترام به نظر جوانان و نوجوانان در چنین شرایطی از ضروریاتی است که باید مجدانه مد نظر والدین قرار گیرد زیرا اقدامات سلبی،وَلَع و تمایل جوانان را برای حضور در جمع های غیر ،بیش از پیش تقویت می کند و اساسا محدودیت های بیشتر بصورت ناخود آگاه انگیزه و میل بیشتری را در نوجوانان و جوانان برای انجام امر منع شده بوجود می آورد.
روانشناس وکارشناس علوم رفتاری گفت:اتخاذ ساز وکارهای نظارتی و کنترل هوشمندانه فرزندان در زمان غیبت و عدم حضور والدین و خانواده از ضروریاتی به شمار می رود که به واقع در گام نخست باید در عین اجابت کردن خواسته فرزندان،زمینه نظرات صحیح و غیر مستقیم را برای کنترل رفتارها و پیشگیری از لغزش های احتمالی از سوی والدین فراهم شود.
وی افزود:در گام بعدی باید عدم میل و انگیزه فرزندان به معاشرت و هم نشینی با خانواده علت یابی شود و یقینا تا این امر حاصل نشود نمی توان نسبت به مرتفع ساختن این معضل و نارسایی اقدام کرد.
نوبهار گفت:رفع زمینه های بی میلی و ایجاد بستر خوشایند برای جوانان و نوجوانان بصورت نرم و آرام از الزامات مقابله و مهار نرم این رفتارها به شمار می رود.
کارشناس علوم رفتاری و روانشناس در خاتمه یادآور شد:البته نمی توان بصورت قطعی انتظار داشت تا جوانان و نوجوانان عطای تمامی ارتباطات خویش را با گروه های هم سن و سال به لقایش بخشند و اساسا چنین انتظاری منطقی نیز به نظر نمی رسد اما می توان شرایطی را فراهم ساخت تا زمینه رغبت و علاقه فرزندان به حضور در کنار خانواده به نحو شایسته ای فراهم شود که در چنین شرایطی علاوه بر کاهش دغدغه خاطر والدین،انسجام خانوادگی و تعاملات میان اعضای خانواده ها نیز به نحو مطلوب و سازنده ای تقویت خواهد شد.
علیرغم اهمیت بسیار زیاد این قِسم از تعاملات،بعضا مشاهده می شود برخی از نوجوانان و جوانان علاقه ای به همنشینی،معاشرت و مشارکت در دید و بازدید و مسافرت های خانوادگی نشان نمی دهند و ترجیح می دهند بصورت انفرادی و یا با برقراری ارتباط با گروه های هم سن و سال و دوستان،معاشرت و حشر و نشر با اطرافیان خویش را تامین کنند.
کیومرث شرافتی،جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی در تشریح دلایل و واکاوی ریشه های چنین رفتارهایی اظهار داشت:عامل اصلی بی انگیزگی و عدم تمایل جوانان و نوجوانان به حضور در جمع خانواده را باید در شرایط نامطلوبی جستجو کرد که در برداشت ذهنی فرزندان از جو و فضای حاکم بر چنین جمع هایی شکل می گیرد.
وی افزود:به واقع جوانان و نوجوانان در شرایطی که از حضور در کنار خانواده احساس خوشایندی را کسب نکنند به انحای مختلف در صدد بر می آیند خود را از این معرکه رها سازند و به نوعی از حضور در جمع های اینچنینی شانه خالی کنند.
شرافتی گفت:مناسب و مساعد سازی فضا و شرایط برای جوانان و نوجوانان اصلی حائز اهمیت در ایجاد انگیزش و رغبت برای عدم جدایی و انقطاع فرزندان در معاشرت و هم نشینی با جمع خانواده محسوب می شود.
جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی عنوان کرد:یکی از عمده نگرانی های خانواده ها از این بی میلی جوانان و نوجوانان به احساس نگرانی و دغدغه خاطری معطوف می شود که در نبود و غیبت آنها ذهن و افکار والدین را درگیر می سازد.
وی افزود:نفس چنین نگرانی هایی غیر منطقی و غیر معقولانه به نظر نمی رسد زیرا طبیعتا در فقدان حضور اعضای خانواده، نظارت ها ضعیف می شود و در بستر کنترل ضعیف یا خلاء نظارت،ضریب ظهور و بروز لغزش ها و انحرافات احتمالی بیش از پیش تقویت خواهد شد.
شرافتی گفت:موارد زیادی از سختگیری خانواده در مجاب ساختن جوانان و نوجوانان برای حضور در کنار خانواده دیده و مشاهده می شود که در واقع این رفتارها نتیجه عکس می دهد و عمده جوانان به دلایل شرایط سنی،هیجانات روحی،روانی و درونی در بستر ها و شرایط اینچنینی به بهانه گیری،بهانه جویی و رفتارهای پرخاش گرایانه، انزوا، ،حزن و ناراحتی سوق پیدا می کنند و استمرار این وضعیت بصورت بالقوه مستعد بروز نارسایی هایی خانوادگی دیگری خواهد بود.
*لجاجت در تعاملات و همنشینی با خانواده
صدیقه نوبهار،روانشناس و کارشناس علوم رفتاری با اشاره به ضرورت عدم سختگیری و وسواس فراتر از حد معمول نسبت به مجاب ساختن فرزندان جوان یا نوجوان برای حضور در کنار خانواده گفت:تجربه ثابت کرده در شرایطی که والدین یا خانواده به حضور جوانان در مَعیَتِ خانواده اصرار می ورزند،بذر لجاجت در تعاملات میان فرزندان و والدین کاشته می شود.
وی افزود:احترام به نظر جوانان و نوجوانان در چنین شرایطی از ضروریاتی است که باید مجدانه مد نظر والدین قرار گیرد زیرا اقدامات سلبی،وَلَع و تمایل جوانان را برای حضور در جمع های غیر ،بیش از پیش تقویت می کند و اساسا محدودیت های بیشتر بصورت ناخود آگاه انگیزه و میل بیشتری را در نوجوانان و جوانان برای انجام امر منع شده بوجود می آورد.
روانشناس وکارشناس علوم رفتاری گفت:اتخاذ ساز وکارهای نظارتی و کنترل هوشمندانه فرزندان در زمان غیبت و عدم حضور والدین و خانواده از ضروریاتی به شمار می رود که به واقع در گام نخست باید در عین اجابت کردن خواسته فرزندان،زمینه نظرات صحیح و غیر مستقیم را برای کنترل رفتارها و پیشگیری از لغزش های احتمالی از سوی والدین فراهم شود.
وی افزود:در گام بعدی باید عدم میل و انگیزه فرزندان به معاشرت و هم نشینی با خانواده علت یابی شود و یقینا تا این امر حاصل نشود نمی توان نسبت به مرتفع ساختن این معضل و نارسایی اقدام کرد.
نوبهار گفت:رفع زمینه های بی میلی و ایجاد بستر خوشایند برای جوانان و نوجوانان بصورت نرم و آرام از الزامات مقابله و مهار نرم این رفتارها به شمار می رود.
کارشناس علوم رفتاری و روانشناس در خاتمه یادآور شد:البته نمی توان بصورت قطعی انتظار داشت تا جوانان و نوجوانان عطای تمامی ارتباطات خویش را با گروه های هم سن و سال به لقایش بخشند و اساسا چنین انتظاری منطقی نیز به نظر نمی رسد اما می توان شرایطی را فراهم ساخت تا زمینه رغبت و علاقه فرزندان به حضور در کنار خانواده به نحو شایسته ای فراهم شود که در چنین شرایطی علاوه بر کاهش دغدغه خاطر والدین،انسجام خانوادگی و تعاملات میان اعضای خانواده ها نیز به نحو مطلوب و سازنده ای تقویت خواهد شد.