سرویس جهان مشرق - به لطف متمم دوم قانون اساسی آمریکا که متضمن حق شهروندان در حفظ و حمل سلاح است، آمار خشونت مسلحانه در این کشور، با فاصله از کشورهای دیگر، حقیقتاً باورنکردنی است. این آمار نه تنها غیرقابل‌مقایسه با هر کشور دیگری است، بلکه روزبه‌روز و سال به سال به شکلی تصاعدی افزایش می‌یابد. گزارش پیش رو برخی از آمارهای سورئال در این زمینه را بررسی می‌کند.

مشرق پیش‌تر نیز طی گزارش‌های مختلفی معضل خشونت مسلحانه در آمریکا را مورد بررسی قرار داده است. این گزارش‌ها را می‌توانید از این‌جا و این‌جا بخوانید.

متمم دوم قانون اساسی: ما «نیروی شبه‌نظامی» ایالات متحده آمریکا

متمم دوم قانون اساسی آمریکا ضامن کشته شدن بیش از ۱۰,۰۰۰ نفر در هر سال در این کشور است.متن متمم دوم قانون اساسی آمریکا به این شرح است: «از آن‌جایی که [وجود] یک نیروی شبه‌نظامیِ به خوبی قانونمند برای [حفظ و برقراری] امنیت یک کشور آزاد ضروری است، حق مردم برای حفظ و حمل سلاح نباید مورد تعرض قرار گیرد[۱].» همین یک جمله از زمان تصویبش در تاریخ ۱۵ دسامبر ۱۷۹۱ تا کنون جان صدها هزار و بلکه میلیون‌ها نفر از مردم آمریکا را گرفته است.

اگرچه این متمم تا کنون بارها به چالش کشیده شده و محدودیت‌هایی درباره آن وضع شده است، اما هیچ‌کس در آمریکا جرأت ندارد این «حق اساسی» مردم را زیر سؤال ببرد، چراکه این «نیروی شبه‌نظامی» هر آن ممکن است در واکنش به کوچک‌ترین تعرضی به حق خود علیه «امنیت دولت» دست به شورش بزند. در میان دو حزب اصلی آمریکا، جمهوری‌خواهان به شدت از این متمم حمایت می‌کنند و تقریباً محدودیتی برای آن قائل نیستند، اما دموکرات‌ها قائل به وضع قوانین سخت‌گیرانه برای قاعده‌مند کردن حق حمل سلاح توسط مردم هستند.

به این ترتیب روی کار آمدن ترامپ و کنگره‌ای جمهوری‌خواه، بهترین خبر برای لابی اسلحه و دست‌اندرکاران تولید و توزیع سلاح‌های گرم در آمریکا بود. ترامپ در اولین سال حضورش در کاخ سفید تصمیم گرفت «صادرات سلاح»های آمریکایی به کشورهای دیگر را تسهیل کند[۲]، و کنگره نیز در بودجه دفاعی سال ۲۰۱۸، طی اقدامی عجیب، به دولت ترامپ و وزارت دفاع او دستور داده تا سلاح‌های سبک و مهماتی را که دیگر در نیروهای مسلح استفاده نمی‌شوند، از طریق واسطه، به مردم بفروشد[۳].

لابی اسلحه در آمریکا بر الاکلنگ جمهوری‌خواه-دموکرات سوار است و دست‌به‌دست شدن قدرت در این کشور تهدیدی برای منافع این لابی محسوب نمی‌شود.البته مواضع مختلف جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در قبال کنترل سلاح را می‌توان به الاکلنگی تشبیه کرد که هر دو طرف آن لابی اسلحه نشسته است. وقتی جمهوری‌خواهان روی کار باشند، تولیدکنندگان سلاح خیالشان از بابت تصویب قوانین تسهیل‌کننده خرید و فروش سلاح راحت است. از سوی دیگر، وقتی دموکرات‌ها قدرت را در دست داشته باشند، یک سری تبلیغات حداقلی کافی است تا ترس مردم از تصویب قوانین محدودکننده خرید و فروش سلاح توسط دموکرات‌ها، موجب شود تا هجوم به فروشگاه‌های اسلحه موجب شود تا آمار فروش سلاح رکوردهای نجومی ثبت کند.

آمارها درباره کاهش فروش سلاح از زمان پیروزی ترامپ در انتخابات[۴] و هم‌چنین گزارش‌هایی که از افزایش ۱۵۸ درصدی فروش سلاح در آمریکا طی دوران ریاست‌جمهوری اوباما حکایت دارند[۵] و بعضاً رئیس‌جمهور سابق این کشور را «بهترین فروشنده سلاح در آمریکا[۶]» و سال‌های ریاست‌جمهوری او را دوران «رونق» صنعت اسلحه‌سازی توصیف می‌کنند[۷]، همگی گواه همین واقعیت هستند. طبق آمار، آمریکایی‌ها طی دو دوره ریاست‌جمهوری اوباما که تلاش می‌کرد تا سخت‌گیرانه‌ترین قوانین کنترل سلاح را در آمریکا وضع کند، بیش از ۲۹/۱ میلیارد دلار سلاح گرم و ۱۶/۶ میلیارد دلار مهمات خریدند[۸].

آمارهای خیره‌کننده سلاح در داخل آمریکا

توجه به برخی آمارهای کلی درباره صنعت سلاح در آمریکا در این‌جا لازم است[۹]. بدیهی است که آمریکایی‌ها دچار یک «تروریسم داخلی[۱۰]» خودساخته[۱۱] هستند، اما این بحران از کجا نشأت می‌گیرد؟ برخی آمارها نشان می‌دهد صنعت تولید سلاح و مهمات در آمریکا سالانه ۱۳ میلیارد دلار درآمد دارد که از این رقم، حدود ۱/۵ میلیارد دلار آن سود خالص است[۱۲]. در این میان، خرده‌فروش‌ها نیز روی هم رفته ۳/۱ میلیارد دلار در سال درآمد دارند و ۴۷۸/۴ هزار دلار سود می‌کنند. البته این آمار مربوط به سال ۲۰۱۵ است و آمار جدید در سال ۲۰۱۷، رقم درآمد خرده‌فروشان را تا ۹ میلیارد دلار نیز برآورد کرده است[۱۳].

اسلحه‌سازان آمریکایی در سال ۲۰۱۵ (آخرین سالی که آمار آن توسط «اداره الکل، تنباکو، سلاح گرم و مواد منفجره» وابسته به وزارت دادگستری آمریکا منتشر شده است) ۹,۳۵۸,۶۶۱ قبضه سلاح تولید کرده‌اند که البته در مقایسه با رکورد تاریخی ۱۰,۸۴۴,۷۹۲ در سال ۲۰۱۳ (به علت وقوع تیراندازی تراژیک در دبستان «سندی‌هوک» در روزهای پایانی سال ۲۰۱۲) رقم کم‌تری بوده است[۱۴]. از این تعداد، بیش از ۳/۵ میلیون قبضه، سلاح‌های کوچک دستی بوده‌اند.

تولیدکنندگان سلاح در آمریکا طی سال ۲۰۱۵ تنها ۳۴۳,۴۵۶ قبضه سلاح (۳/۶۶ درصد از تولیدات خود) را به کشورهای دیگر صادر کرده‌اند و این یعنی بیش از ۹ میلیون قبضه سلاح را در بازار داخلی آمریکا توزیع نموده‌اند. توجه داشته باشید که عمده درآمد آمریکا از صادرات سلاح به کشورهای دیگر از محل فروش سلاح سنگین، موشک، جنگنده، تانک و ادوات نظامی، و پدافندها و سامانه‌های مختلف دفاعی است و نه صرفاً فروش سلاح‌های سبک و نیمه‌سنگین.

آمریکایی‌ها چه‌قدر سلاح دارند؟

به ازای هر آمریکایی، بیش از یک سلاح خصوصی در این کشور وجود دارد.تعداد سلاح‌های خصوصی در آمریکا به طور دقیق مشخص نیست، اما نهادهای مختلفی تلاش کرده‌اند تا این رقم را تخمین بزنند. عمدتاً تصور می‌شود تعداد سلاح‌های خصوصی برابر یا اندکی کم‌تر[۱۵] و بیش‌تر از تعداد جمعیت آمریکایی‌ها باشد[۱۶]. به این ترتیب به ازای هر آمریکایی، یک یا بیش از یک سلاح خصوصی در این کشور وجود دارد[۱۷]. البته این بدان معنا نیست که تمام آمریکایی‌ها یا حتی اکثر آن‌ها سلاح گرم دارند.

برخی از آمریکایی‌ها به تنهایی ۱۴۰ قبضه سلاح دارند.آمارها نشان می‌دهد بین ۲۲ تا ۲۹ درصد از آمریکایی‌ها کل سلاح‌های خصوصی در این کشور را در اختیار دارند و از این میان، تنها ۳ درصد صاحب نیمی از سلاح‌های خصوصی هستند[۱۸]. این افراد که شمار آن‌ها ۷/۷ میلیون نفر تخمین زده می‌شود، هرکدام زرادخانه کوچک تا متوسطی متشکل از ۸ تا ۱۴۰ قبضه سلاح دارند. هر یک از این «ابَراسلحه‌دارها[۱۹]» به طور متوسط ۱۷ قبضه سلاح در اختیار دارند.

به عنوان نمونه، «استیون پدوک» که در اولین روز از ماه اکتبر سال ۲۰۱۷ مرگ‌بارترین تیراندازی تاریخ آمریکا را با ۵۸ کشته و ۸۵۱ زخمی رقم زد[۲۰]، ۲۳ قبضه سلاح را با خود به اتاق هتل برده و برای برخی از آن‌ها خشاب‌های ۱۰۰ تیری تهیه کرده بود[۲۱]. گفته می‌شود کل زرادخانه خصوصی پدوک در سه نقطه مختلف، ۴۷ سلاح را در خود جای داده بوده است[۲۲]. پدوک طی حدود ۱۰ دقیقه، ۱۰۰۰ تا ۱۱۰۰ گلوله به سمت جمعیت شلیک کرده و سپس خودکشی کرده بود. اگر وی مدت بیش‌تری به شلیک گلوله ادامه داده بود، قطعاً آمار کشته و زخمی‌های این حادثه به راحتی از ۱۰۰۰ نفر بیش‌تر می‌شد.

۷۰ درصد از قتل‌ها در آمریکا با سلاح گرم انجام می‌شود.آمارهای بی‌شماری درباره بحران سلاح در آمریکا وجود دارد که بخشی از آن‌ها به طور مختصر در ادامه این بخش ذکر می‌شود. آمریکایی‌ها به نسبت مردم در سایر کشورهای توسعه‌یافته[۲۳]، ۲۵ برابر بیش‌تر احتمال دارد که با سلاح گرم کشته شوند[۲۴]. طبق آمارهای اف‌بی‌آی سال ۲۰۱۶، رکورد جدیدی در آمریکا ثبت شد: معادل ۷۳ درصد از کل قتل‌ها در این سال با سلاح گرم انجام شدند[۲۵].

۱۲ درصد از زنان آمریکایی، مسلح هستند.شمار زنان آمریکایی که اقدام به خرید سلاح می‌کنند طی سال‌های گذشته افزایش یافته است. این تعداد بین سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۷، معادل ۹ درصد افزایش داشته و به ۱۲ درصد رسیده است. جالب این‌که از میان آمریکایی‌هایی که تنها سلاح‌های دستی دارند، ۴۳ درصد زن هستند[۲۶]. اکثر این افراد، خرید سلاح را تنها راه برای دفاع از خود در کشوری می‌بینند که مردان آن مسلح هستند و از سلاح‌های خود برای تهدید و خشونت علیه زنان استفاده می‌کنند[۲۷]. در کل، حدود ۴۰ درصد از خانواده‌های آمریکایی در خانه یک یا چند اسلحه دارند[۲۸].

هر سال حدود ۶۰۰ هزار اسلحه در آمریکا به سرقت می‌رود.آمار اف‌بی‌آی نشان می‌دهد در ۷۰ درصد از قتل‌ها با سلاح گرم در آمریکا، از سلاح‌های دستی استفاده می‌شود. شمار این سلاح‌ها در آمریکا بین سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۷، معادل ۷۱ درصد افزایش داشته است. در همین بازه، شمار کل سلاح‌های خصوصی در آمریکا ۳۸ درصد بیش‌تر شده است. یک آمار دیگر هم بسیار جالب توجه است: هر سال حدود ۶۰۰ هزار سلاح در آمریکا به سرقت می‌رود؛ یعنی هر دقیقه یک سلاح[۲۹].

به طور متوسط هر روز بیش از یک تیراندازی جمعی در آمریکا رخ می‌دهد.هر سال ۲/۸ میلیارد دلار هزینه در آمریکا صرف درمان قربانیان تیراندازی با سلاح گرم می‌شود. اگر هزینه‌هایی مانند حقوق از دست‌رفته طی مدت بی‌کاری این قربانیان را نیز محاسبه کنیم، معضل سلاح، روی هم رفته حدود ۴۵ میلیارد دلار در سال هزینه به مردم آمریکا تحمیل می‌کند. حال در نظر بگیرید که طبق آمار، هر روز بیش از یک تیراندازی جمعی (تیراندازی با بیش از سه کشته) در آمریکا اتفاق می‌افتد[۳۰].

آمار قربانیان خشونت مسلحانه در سال ۲۰۱۸

پایگاه اینترنتی «آرشیو خشونت مسلحانه» یکی از نهادهایی است که هر روز آمار دقیقی از موارد خشونت مسلحانه در آمریکا را ارائه می‌دهد. این پایگاه در گزارش سال ۲۰۱۸ خود[۳۱] تا زمان نگارش این گزارش (۲۳ ژانویه ۲۰۱۸ مصادف با ۳ بهمن ۹۶) ۳,۱۳۵ مورد حادثه با سلاح گرم را ثبت کرده است[۳۲]؛ به عبارت دیگر، در کم‌تر از یک ماه گذشته از سال جدید میلادی، به طور متوسط، هر روز بیش از ۱۳۶ مورد تیراندازی در آمریکا رخ داده است.

در این تیراندازی‌ها تا کنون ۸۷۵ نفر جان خود را از دست داده‌اند[۳۳] (هر روز بیش از ۳۸ نفر) و ۱,۵۶۳ نفر نیز مجروح شده‌اند[۳۴] (هر روز بیش حدود ۶۸ نفر). از میان قربان خشونت مسلحانه در سال ۲۰۱۸، ۳۷ نفر کودکان نوزاد تا ۱۱ ساله[۳۵] (هر روز بیش از ۱ کشته یا زخمی) و ۱۵۳ نفر نیز نوجوانان بین ۱۲ تا ۱۷ ساله[۳۶] (هر روز بیش از ۶ کشته یا زخمی) بوده‌اند.

در حالی که هنوز حال و هوای کریسمس و سال نو از شهرهای مختلف آمریکا رخ برنبسته، ۱۳ مورد تیراندازی جمعی (طبق تعریف، تیراندازی با دست‌کم ۴ کشته یا زخمی بدون احتساب ضارب) گزارش شده است. هم‌چنین تا کنون ۱۵ افسر پلیس[۳۷] و ۱۳۸ شهروند[۳۸] نیز تا کنون در درگیری‌های پلیس با شهروندان کشته یا زخمی شده‌اند. طی همین ۲۳ روز، ۱۱۳ مورد حمله مسلحانه به منازل[۳۹] (هر روز حدود ۵ مورد)، ۹۲ مورد استفاده دفاعی از سلاح گرم[۴۰] (هر روز ۴ مورد) و ۱۰۲ مورد تیراندازی ناخواسته[۴۱] (هر روز بیش از ۴ مورد) در آمریکا گزارش شده است.

بار دیگر لازم به ذکر است که آمار بالا هم‌زمان با نگارش این گزارش استخراج شده‌اند و بدون شک اگر شما مخاطب محترم که تنها چند ساعت پس از انتشار این گزارش، آن را مطالعه می‌کنید، به منابع انتهای گزارش مراجعه نمایید، قطعاً با ارقام بالاتری نسبت به ارقام قید شده درباره سال ۲۰۱۸ مواجه خواهید شد. به علاوه، آمار خودکشی با سلاح گرم نیز در ارقام بالا محاسبه نشده‌اند. این در حالی است که طبق گزارش‌های موجود، بیش از ۶۰ درصد از مرگ‌ومیرها با سلاح گرم در آمریکا، خودکشی هستند[۴۲].

آمار قربانیان خشونت مسلحانه طی سال‌های گذشته

از آن‌جایی که سال ۲۰۱۸ تازه آغاز شده و بنابراین آمار آن نمی‌تواند معیار دقیقی برای ارزیابی خشونت مسلحانه در آمریکا باشد، بررسی آمار مشابه طی سال‌های گذشته نیز ضرورت دارد تا به این ترتیب تصویر جامع‌تری از مسئله ترسیم گردد. پایگاه آرشیو خشونت مسلحانه در گزارش سال ۲۰۱۷ خود ۶۱,۴۳۱ مورد حادثه را ثبت کرده که در آن‌ها سلاح گرم دخیل بوده است[۴۳]؛ به عبارت دیگر، طی سال گذشته میلادی، به طور متوسط، هر روز بیش از ۱۶۸ مورد حادثه با سلاح گرم رخ داده است. تعداد حوادث این‌چنینی در سال ۲۰۱۶ معادل ۵۸,۸۳۴ مورد و طی دو سال پیش از آن، به ترتیب، ۵۳,۷۲۳ و ۵۱,۸۶۲ مورد بوده است. توجه داشته باشید که این ارقام هر سال نسبت به سال گذشته بیش‌تر شده است و همین افزایش سال به سال درباره بسیاری از آمارهای دیگر گزارش آرشیو خشونت مسلحانه طی سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ نیز صدق می‌کند.

به گزارش این پایگاه، در سال ۲۰۱۷ به تنهایی ۱۵,۵۸۳ نفر جان خود را به ضرب گلوله از دست داده‌اند (هر روز بیش از ۴۲ کشته) و ۳۱,۱۶۶ نفر نیز بر اثر اصابت گلوله مجروح شده‌اند (هر روز بیش از ۸۵ نفر). این آمار طی سه سال گذشته، به ترتیب، ۵۸,۸۳۴، ۵۳,۷۲۳ و ۵۱,۸۶۲ نفر بوده است. از میان قربانیان خشونت مسلحانه در سال ۲۰۱۷ میلادی، ۷۳۲ نفر کودکان نوزاد تا ۱۱ ساله (هر روز بیش از ۲ کشته یا زخمی) و ۳,۲۳۵ نفر نیز نوجوانان بین ۱۲ تا ۱۷ ساله (هر روز حدود ۸ کشته یا زخمی) بوده‌اند.

گزارش آرشیو خشونت مسلحانه حاکی از آن است که طی سال گذشته میلادی، ۳۴۵ مورد تیراندازی جمعی در آمریکا رخ داده است (تقریباً هر روز ۱ مورد). هم‌چنین در این سال، ۳۱۷ افسر پلیس و ۲,۰۷۹ شهروند در درگیری‌ها میان پلیس و شهروندان کشته یا زخمی شده‌اند. ۲,۵۱۲ مورد حمله مسلحانه به منازل (هر روز بیش از ۶ مورد)، ۲,۰۳۸ مورد استفاده دفاعی از سلاح گرم (هر روز بیش از ۵ مورد) و ۲،۰۱۸ مورد تیراندازی ناخواسته (هر روز بیش از ۵ مورد) نیز در سال ۲۰۱۷ میلادی گزارش شده است.

باید توجه داشت که طبق آخرین گزارش‌های «مرکز کنترل و پیش‌گیری از بیماری[۴۴]» (آژانس فدرال دولت آمریکا و وابسته به وزارت بهداشت و خدمات انسانی) و منابع دیگر[۴۵] هر سال بین ۲۲ تا ۲۳ هزار مورد خودکشی با سلاح گرم نیز در آمریکا رخ می‌دهد که این آمار در آمارهای سالیانه خشونت مسلحانه در بالا گنجانده نشده است. هم‌چنین دقت آرشیو خشونت مسلحانه در جمع‌آوری و تأیید آمارها به معنای نادیده گرفتن برخی گزارش‌ها و بنابراین احتمال بیش‌تر بودن ارقام واقعی از ارقام گزارش‌شده در این پایگاه است.