سرویس سیاست مشرق - «غلامرضا انصاری» معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه- ۱۲ آبان ۹۸- در مصاحبه با روزنامه اصلاح طلب اعتماد در اظهارنظری تأمل برانگیز گفت:«یکی از ویژگی‌های برجام این بود که یک همدردی بین‌المللی را به نفع ایران رقم زد».

معاون ظریف، «همدردی بین المللی با ایران» را به عنوان دستاورد برجام معرفی کرده است و در عین حال تاکید کرد که هدف از برجام، اقتصادی نبود. اما این اولین بار نیست که دستاوردهای عجیب و غریب برای برجام معرفی می شود.

پیش از این روحانی در اظهارنظری قابل تأمل گفته بود:«بسیاری از سیاستمداران جهان معتقدند مسئله برجام پیروزی بزرگ سیاسی اخلاقی(ایران) در تاریخ بوده است».

«ابراهیم اصغرزاده» از فعالین اصلاح طلب نیز پیش از این گفته بود:«در مذاکرات برجام پیروزی اخلاقی و دیپلماتیک بزرگی نصیب ایران شد».

حالا سوال این است که آیا ما در صنعت هسته ای بتن ریختیم تا کاپ اخلاق برجام نصیبمان شود؟! آیا ما غنی سازی ۲۰ درصد را- با کاربردهای گسترده از جمله تهیه دارو برای بیماران- را متوقف کردیم تا همدردی بین المللی با ایران شکل بگیرد؟! هدف برجام این بود؟!

این قبیل اظهارات بیش از هر چیز اهانت به فهم و شعور مردم است. دولتمردان در طول مذاکرات و همچنین پس از امضای برجام، تاکید داشتند که فتح الفتوح بزرگی در حوزه اقتصادی رخ خواهد داد. بر همین اساس مقامات ارشد دولت هدف اصلی برجام را لغو تحریم ها نامیدند.

**هدف اصلی برجام،لغو تحریم ها

بر همین اساس روحانی- ۲۳ تیر ۹۴- پس از امضای برجام گفت:«عیدانه فراوان شد، تا باد چنین بادا...امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم که طبق این توافق، در روز اجرای توافق(دی ماه ۹۴) تمامی تحریم‌ها، حتی تحریم‌های تسلیحاتی، موشکی هم به‌صورتی که در قطعنامه بوده، لغو خواهد شد. تمام تحریم‌های اقتصادی شامل مالی، بانکی، بیمه، حمل‌ونقل، پتروشیمی و فلزات گرانبها بالمره (یکباره) لغو خواهد شد و نه تعلیق...امروز روزی است که قدرت‌های بزرگ اعلام کرده‌اند همه تحریم‌ها برداشته و همه قطعنامه‌های ظالمانه لغو و شرایط عادی و معمولی در روابط با ایران آغاز خواهد شد».

رئیس جمهور در همین سخنرانی تاکید کرد که هدف در برجام این بود که تحریم‌های غلط و ظالمانه و ضدانسانی را لغو کنیم.

علاوه بر روحانی، ظریف، عراقچی، صالحی و دیگر دولتمردان نیز در آن مقطع تاکید کردند که هدف اصلی توافق هسته ای لغو تحریم ها بوده است.

**اصرار بر اشتباه!

دولتمردان بارها اذعان کرده اند که برجام هیچ عایدی برای کشورمان نداشته و دستاوردهای برجام روی هواست. اما همزمان با این اعتراف، به انکار وعده ها روی آورده و دستاوردهای عجیب و غریب برای برجام برشمردند.

متاسفانه این رفتار، نشان دهنده اصرار بر اشتباه است. مقامات ارشد دولت، توافق هسته ای را به مسئله ای حیثیتی برای خود تبدیل کرده و به هیچ عنوان حاضر نیستند اشتباه خود در امضای این توافق خسارت بار را بپذیرند.

همین مسئله موجب شده است تا رویکرد خسارت بار «حفظ برجام به هر قیمت» از سوی دولت اجرا شود. متاسفانه این رویکرد تأمل برانگیز، طرف آمریکایی و اروپایی را در عهدشکنی و سنگ اندازی گستاخ تر کرده است.

کارشناسان- با گرایش های مختلف سیاسی- بارها تاکید کرده اند که تا زمانیکه اروپا و آمریکا مطمئن باشند که دولت روحانی به هر قیمتی در برجام می ماند، به هیچ عنوان کوچکترین قدمی در راستای تعهدات خود برنخواهند داشت.

هر چند که از ۱۸ اردیبهشت ۹۸ تاکنون ضرب الاجل برجامی ایران آغاز شده، اما متاسفانه دولتمردان بارها در همین مقطع خطاب به طرف اروپایی تاکید کرده اند که به محض اقدام اولین قدم از طرف مقابل، ایران سریعا به قبل از ضرب الاجل برمی گردد. این در حالی است که این طرف اروپایی است که باید به ما تضمین بدهد، نه اینکه ما به آنها تضمین بدهیم.

**چیدن همه تخم مرغها در سبد برجام

متاسفانه دولت همچنان تمامی تخم مرغهای خود را در سبد برجام چیده است. به عبارت دیگر دولت آقای روحانی هیچ برنامه دیگری به جز برجام ندارد.

کارشناسان بارها تاکید کرده اند که کارنامه دولت در حوزه «دیپلماسی منطقه ای» به شدت ضعیف و غیرقابل دفاع است. نقدینگی اکنون به رقم سرسام آور ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.

 در شرایطی که ظرفیت های بی نظیری پیش روی دولت برای پیشرفت وجود دارد، اما دولتمردان همچنان مشغول برجام و FATF و...هستند.

**دیروز برجام، امروز FATF

روش دولتمردان و فعالین اصلاح طلب در دفاع از FATF دقیقا شبیه روش این طیف در دفاع از برجام است.

یکی از شباهت ها این است که معیشت مردم به تصویب توافق یا لایحه خسارت بار گره زده می شود. شباهت دیگر این است که دولتمردان و طیف اصلاح طلب به هیچ عنوان مسئولیت اقدامات خود را نمی پذیرند و آن را به گردن دیگران می اندازند. 

مقامات ارشد دولت از یکسو تاکید می کنند که هیچ تضمینی نمی دهند که با FATF مشکلات کشور رفع شود و از سوی دیگر مدعی می شوند که اگر FATF تصویب نشود، معیشت مردم نابود می شود!

هشدارهای دولتمردان درباره عواقب تصویب نشدن لوایح مرتبط با FATF دقیقا شبیه هشدارهای این طیف در درباره عواقب اجرانشدن توافق هسته ای است. دولتمردان در سال ۹۴ تاکید داشتند که هر روز تاخیر در اجرای برجام ۴۰۰ میلیارد تومان خسارت به کشور خواهد زد.

برجام اجرا شد اما دولتمردان هیچگاه توضیح ندادند که عایدی روزانه ۴۰۰ میلیاردتومان در ازای اجرای برجام کجا رفت؟!

اکنون دولتمردان می گویند که اگر به FATF نپیوندیم، سیستم بانکی کشور قفل می شود، چه تضمینی وجود دارد که بر فرض در فردای تصویب FATF مقامات دولت نگویند که هدف از FATF اصلا مسئله بانکی نبود، هدف پیروزی اخلاقی ایران بود که محقق شد!

دولتمردان باید با شهامت ریل گذاری خود در مسیر پرخسارت برجام و FATF را تغییر داده و در فرصت باقیمانده به استفاده از ظرفیت های عظیم داخلی و بهره مندی از نیروی پرتوان جوانان ایرانی بپردازند.