کد خبر 1043309
تاریخ انتشار: ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ - ۱۶:۲۲
پیشران فضایی سلمان

ساخت موتور فضایی «سلمان» با نازل متحرک و بدنه کامپوزیت توسط سپاه، گام مهمی در دستیابی به موشک ضد ماهواره است.

به گزارش مشرق، برای ایجاد تغییر مسیر در موشک‌ها از روش‌های مختلفی استفاده می شود. دو روش پر استفاده شامل «بالک‌های آیرودینامیکی» و «کنترل بردار رانش» هستند.روش اول با توجه به اینکه از عبور هوای اطراف بالک برای ایجاد نیرو استفاده می کند، در لحظات اولیه شلیک که سرعت موشک و در نتیجه فشار دینامیکی هوا کافی نیست و همچنین خارج از جو زمین قابل استفاده نیست.

بیشتر بخوانید:

انحصار ساخت «موشک ضدماهواره» از دست چین، روسیه و آمریکا خارج شد/ روش‌های کور کردن «چشم سوم» متنوع‌تر شد +عکس

البته با افزایش ارتفاع و کاهش غلظت هوا نیز کنترل جسم با بالک آیرودینامیکی دشوارتر می‌شود. موشک‌های خانواده فاتح-110، دزفول و رعد-500 از این نوع ابزار یعنی بالک آیرودینامیکی برای تغییر مسیر و کنترل موشک استفاده می کنند.

بالکهای آیرودینامیکی در موشک دزفول

اما روش دوم هم در داخل جو و هم در خارج از آن می‌تواند به کار گرفته شود زیرا بی نیاز از جریان هوای اطراف بوده و تنها به جریان گازهای خروجی از پیشران راکتی شامل سوخت مایع و جامد اتکا دارد.

تاثیر کنترل بردار رانش در تغییر جهت یک موشک

البته روش کنترل بردار رانش هم تنها تا زمان روشن بودن پیشران موشک، قابل استفاده است و پس از اتمام کار موتور، دیگر جریان گاز داغ خروجی وجود ندارد که بتوان با انحراف آن، تغییر مسیر لازم را ایجاد نمود.


 

موتور فضایی سلمان ساخت نیروی هوافضای سپاه روی سکوی آزمایش

پیش از این موشک‌های خانواده شهاب و قدر، قیام و سجیل همگی از روش کنترل بردار رانش اما مبتنی بر بالک‌های نصب شونده در خروجی پیشران موشک استفاده می‌کردند. در این روش چهار بالک که از جنس‌های بسیار مقاوم و عموماً از گرافیت ساخته می‌شوند در خروجی پیشران قرار گرفته و کار ایجاد تغییر جهت گازهای خروجی و گرفتن نیروی لازم برای تغییر مسیر را به انجام می‌رسانند.


 

بالکهای کنترلی نصب شده در خروجی نازل پیشران راکتی

روش فوق هر چند از پیچیدگی‌های فنی کمتری در بحث ساخت قطعات و اجزاء لازم برخوردار است اما همواره مقداری از نیروی رانش موتور را هدر می‌دهد که مستقیماً به کاهش کارایی موشک از بیشترین کارایی که می‌توانست به آن برسد منجر می شود. به علاوه، جنس بالک‌های نصب شونده در خروجی موتور نیز باید بسیار مقاوم باشد زیرا باید چندین دقیقه در معرض گازهایی داغ با سرعت بسیار زیاد قرار بگیرد.

راهکار دیگر برای بهره برداری از روش کنترل بردار رانش، حرکت دادن کل خروجی پیشران یا همان نازل پیشران است. در این روش عملگرهایی بیرون نازل نصب شده که با حرکت دادن نازل در جهت مورد نیاز، سبب تغییر جهت بردار رانش پیشران و در نتیجه تغییر مسیر موشک می شوند. در این روش هیچ میزانی از نیروی رانش هدر نمی رود.


 

تغییر جهت گازهای خروجی در پیشران سوخت جامد سلمان

موتور فضایی سلمان علاوه بر استفاده از مواد سبک کامپوزیتی در بدنه خود، برای تغییر جهت روش فوق را به کار می‌برد. در نتیجه این پیشران سوخت جامد به خوبی امکان حرکت در ارتفاع هایی فراتر از جو زمین را دارد. البته نازل های متحرک هم دشواری‌های فنی بالایی دارند که از جمله آنها، نحوه آب بندی فاصله بین بخش متحرک نازل و قسمت‌های ثابت قبل از آن است. در صورت وجود منفذی برای عبور جریان، با توجه به سرعت و دمای بسیار بالای گازهای حاصل از پیشران راکتی، امکان از بین رفتن کل نازل و حتی موشک وجود دارد.


 

عملگرهای وارد کننده نیرو به نازل در موتور سلمان

علت ورود سپاه به عرصه فضایی

سابقه ورود سپاه به عرصه فضایی به پیش از شهادت سردار حسن طهرانی مقدم یعنی پیش از آبان 1391 باز می‌گردد. او در دوران مسئولیت خود در جهاد خودکفایی کل سپاه، به دنبال رسیدن به ماهواره بر چند مرحله‌ای سوخت جامد بود. نیاز به ماهواره‌های تصویربرداری دقیق، ارتباطات راه دور بدون نقطه کور و مکانیابی، سه محور اصلی نیاز نیروهای مسلح به استقرار ماهواره در مدار زمین است. با توجه به نیاز بالا به این مباحث، سپاه برای ورود به این عرصه، تصمیم گرفت.

اولین آزمایش زمینی موتور سلمان

پس از شهادت سردار طهرانی مقدم که در زمان اجرای آزمایش یکی از مراحل ماهواره بر مذکور رخ داد، جزئیاتی از این دستاورد بومی اعلام شد. از جمله اینکه برای ارسال محموله به مدار ژئو در نظر گرفته شده است.

بعدها در یک برنامه تلویزیونی، موشک مذکور به نام «قائم» با چهار مرحله سوخت جامد معرفی شد که قطر و طول مرحله اول آن به ترتیب 3.5 و 20 متر بود. در سال 1398 نمایش یکی از مراحل موشک فوق در یک مستند تلویزیونی مورد توجه تحلیلگران قرار گرفت. این تصاویر شهید طهرانی مقدم را در حال صحبت با نفراتی در کنار یک موتور سوخت جامد بزرگ در یک سالن احتمالا زیرزمینی نشان می داد. روی بدنه پیشران مذکور، عبارت قائم قابل تشخیص بود. با توجه به ابعاد تخمینی طول و قطر آن، مشخص شد که موشک قائم در مراحل بالاتر خود، کاهش قطر دارد.

تصویر منتشر شده از یکی از مراحل ماهواره بر سوخت جامد قائم تحت مدیریت شهید طهرانی مقدم

مشاهده آزمایش‌های متعدد سوخت جامد در پایگاه موشکی سپاه در شاهرود در تابستان 1398 نیز سبب موج دیگری از توجه به برنامه موشکهای سوخت جامد سپاه شد. تصاویر ماهواره‌ای منتشر شده توسط ناظران خارجی، نشان دهنده آزمایش‌های متعدد سپاه در چندین سکوی آزمایش کوچک و بزرگ، بدون هیاهوی رسانه‌ای عجولانه بود.

سوخت‌های جامد مزیت‌هایی برای استفاده در مراحل اول ماهواره برها دارند از جمله سادگی پیشران، هزینه کمتر و امکان دستیابی نسبتا راحت تر به ضریب اطمینان کافی. این عوامل در کنار توسعه فناوری بومی سوخت جامد در سپاه، سبب شد تا این انتخاب صورت پذیرد.

اما برای استفاده بهینه از موتور راکتی و امکان کنترل در خارج از جو برای ماموریتهایی نظیر تزریق ماهواره به مدار، پیشران سوخت جامد سلمان گام مهمی است که سپاه موفق به دستیابی به آن با اتکا به توان متخصصان خود شده است. ابعاد پیشران سلمان به طور تخمینی شامل قطر حدود 1 متر، طول 1.3 متر (بدون نازل) و دهانه نازل حدود 60 تا 65 سانتیمتر است.


 

موتور فضایی سوخت جامد سلمان با نازل متحرک

از جمله کاربردهای فناوری پیشران با نازل متحرک، امکان ساخت موشکهای پدافندی برای درگیر شدن با اهداف دشمن در خارج جو زمین است. به طور کلی، این اهداف می‌تواند شامل موشک‌های بالستیک، پرتابه‌های هایپرسونیک و حتی ماهواره‌ها باشد که برخی کشورهای صاحب فناوری موشکی به این سمت حرکت کرده‌اند. چین و اخیرا هند، از جمله معدود کشورهای دارای قابلیت درگیر شدن با ماهواره های دشمن هستند. با نگاهی به سطح دانش و فناوری‌های موشکی در کشور از یک سو و میزان تهدیدات علیه ایران از سوی دیگر، توان و انگیزه کافی برای توسعه سپر دفاع موشکی ضد بالستیک و نیز موشک‌های ضد ماهواره در کشور وجود دارد.

توانمندی ساخت پیشران فضایی سلمان با نازل متحرک و نیز دستیابی به مواد مرکب سبک جایگزین فلز در سازه و بدنه موشکها و پیشران‌های سوخت جامد که با موشک رعد-500 و موتور زهیر در آن و نیز موتور فضایی سلمان مشاهده شد دستاوردهای بسیار مهمی در صنعت موشکی هستند که سبب ارتقا قابل توجه کشور در این زمینه می شوند. در آینده نزدیک موشک‌های دیگری در انواع سطح به سطح و سطح به هوا با این فناوری‌ها توسعه خواهند یافت که به افزایش بیش از پیش توان دفاعی و تهاجمی کشور منجر می‌شود.

منبع: تسنیم

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 57
  • در انتظار بررسی: 5
  • غیر قابل انتشار: 12
  • IR ۱۶:۴۱ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    خوب که چی؟
    • IR ۱۷:۱۲ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      22 5
      یعنی اینکه تا چند وقت دیگه ماهوارهای جاسوسی امریکارو هم تو جو میزنیم زنده باد رهبر عزیز وا سپاه قدرتمند ایران بزرگ
    • علی خدایی SG ۱۷:۱۸ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      2 4
      به تو چه که این سوال را پرسیدی
    • IR ۱۷:۲۹ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      6 2
      یعنی آماده نابود شدن جونور کثیف
    • سلام IR ۱۸:۵۰ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      10 1
      که آمریکا حمله کرد جاتو خیس نکنی یه چیز باشه که از امثال تو دفاع کنن
    • FR ۱۹:۲۹ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      6 0
      خلاصه متوجه مرد یازن بودن لیلی نشدی. ولی لیلی خانم زن بود توجه کردی. بارک ا......
    • IR ۱۹:۲۹ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      5 0
      هیچی برو مواجب مزدوری رسید اول ماهه
    • IR ۱۹:۴۵ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      5 2
      هیچی بابا با تو‌نبود به خودت نگیر خر چه میدونه تی تاب چیه
    • IR ۲۰:۰۴ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      5 0
      برای تو هیچی اما برای مردم ایران یعنی ثروت
    • Javad irani IR ۲۰:۴۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      6 0
      اگه از پیشرفت علم چیزی میفهمیدی حالیت میشد خب که چی
    • IR ۲۰:۴۴ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      6 1
      شما خیلی به خودت فشار نیار ،به کله مبارک هم همچنین ،دوغتو بنوش
    • IR ۲۰:۵۲ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      4 0
      یعنی این که تو خفه بشی
    • IR ۲۱:۰۱ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      5 1
      حیف اون هزینه ای که برای پرفسور هائی مثل تو می شود تا همین دو کلمه نوشتن را هم یاد بگیرید
    • IR ۲۱:۰۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      1 3
      خطاب به 16:41 حیف اون هزینه ای که برای پرفسور هائی مثل تو می شود تا همین دو کلمه نوشتن را هم یاد بگیرید
    • RO ۲۱:۱۸ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      2 0
      هیچی تو نسوز...
    • IR ۲۱:۳۰ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      4 0
      نمی دونم ولی فکر میکنم اینا دارند به فناوری موشک قاره پیما نزدیک می شوند یعنی وقتی میگن سوخت جامد یعنی موشک دوربرد
    • محمد IR ۲۱:۵۲ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      2 0
      شما نمیخادنظربدی
    • IR ۲۲:۰۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      4 0
      درد که چی....
    • IR ۲۲:۱۰ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      4 0
      16:41 هیچی، برا دهن تو زیادی گنده ست، نمی تونی هضمش کنی. به خودت فشار نیار.
    • همنظر با مردم IR ۲۲:۳۱ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      3 0
      تو که حالیت نیست چون هنوز به سیب درختی میگی گردو این عزیزان وقتی تو خوابی بیدارند تا تو راحت بخوابی حال چه ارتشی باشه چه سپاهی
    • احمد IR ۲۲:۳۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      5 0
      خطاب به 16:41، خوب که چی و مرض، واقعاً نفهمی یا داری خودتو به نفهمی می زنی؟!!!! وقتی چیزی از اهمیت امنیت کشور در مقابل دشمنان نمی فهمی، مجبوری اظهارنظر کنی؟
    • IR ۲۳:۰۹ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
      3 0
      یعنی چی خب که چی؟
    • IR ۰۰:۰۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
      7 2
      تکنلوزی باعث پیشرفت تکنلوزی های دیگه است بفهمید مثل تکنلوزی های امریکا که اول در نظامی استفاده شده بعد سرزیش در جاهای دیگه رفته
    • IR ۰۰:۱۹ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
      9 4
      شما چی توز بخور سوت بزن. هیچی.
    • رحیم IR ۰۰:۲۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
      10 2
      یعنی رسیدن به تکنولوژیهای برتر
    • FR ۰۱:۰۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
      11 3
      تو برو غازتو بچرون
  • IR ۱۶:۵۷ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    9 0
    ان شاالله که اولین هدفش فرستنده های دروغ پراکنی بی بی سی و وی او ا و ایران اینترنشنال باشد
  • مهندس کامبیز IR ۱۷:۲۱ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    4 7
    ضد ماهواره!!! شما جرات پرتاب یه ماهواره رو ندارید ضد ماهواره اصلا می دونید یعنی چی؟؟ یعنی اعلام جنگ به روسیه چین اروپا نه فقط امریکا...
  • IR ۱۷:۲۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    1 6
    قیمت یه فروند ماهواره نظامی امریکا به یکی دو میلیارد دلار میرسه شما اگر چنین ماهواره ای رو بزنید باید به اندازه بودجه 100 سال فضایی ایران رو بدید به اونها...
  • IR ۱۸:۳۴ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    0 5
    شش تا جَک و یک کنترلر میخواد برای اعمال تغییر ، این دیگه علم میخواست ! خروجی موتور Su-57 هم همینطوریه
  • بینام IR ۱۹:۰۴ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    1 0
    خنگول یعنی چی نداره
  • IR ۱۹:۱۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    4 1
    خدا قوت بزرگ مردان اریایی
  • عیسی IR ۱۹:۳۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    2 0
    با تو نبود تو کفتراتو دون بده خخخخ امید به روزی که همه چیز در داخل کشور ساخته بشه
  • عبداله بیات IR ۱۹:۵۲ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    3 0
    خیلی خیلی شاد شدم افتخار میکنم به قدرت سپا پاسداران
  • Nm IR ۱۹:۵۴ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    3 0
    درود بر مجاهدان واقعی وگمنام اسلام
  • رولی IR ۲۰:۲۴ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    3 0
    درکش برای تو خیلی سنگینه جناب (خوب که چی)... درود بر خدمتگذارن این مردم درود بر *همه ی * نیروهای مسلح (اللهم عجل لویک الفرج)
  • قل مراد IR ۲۱:۰۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    3 0
    هنوز تا بمب وکلاهک هسته ایی فاصله داریم باید اوناراهم بسازیم تاقوی شویم وبه روز باشیم
  • یک ترک IR ۲۱:۱۷ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    2 0
    ایران باید یک تلسکوپ نیوتونی جاسوسی با قطر یک متر و یا یک و نیم متر را به فضا بفرستد
  • IR ۲۱:۱۸ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    5 0
    ایران با دادن نفت بدون مشتری اش به کره شمالی می تواند فناوری موشک های هواسونگ 15 را از کره شمالی خریداری نماید که قاره پیما می باشند 2 تا کلاهک هسته ای نیز تنگش بزند آماده کند برای غلطهای اضافی آمریکا
  • مهدی IR ۲۱:۴۲ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    2 0
    درود بر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی امنیت کشور ایران و سایه وحشت برای دشمنان
  • IR ۲۲:۱۳ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    0 1
    حالا شما موشک ماهواره بر رو که قرار نیست به هدفی بزنه بسازید. اون بعد ...
  • US ۲۲:۲۱ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    9 0
    بومی سازی س-۵۰۰، قاره پیما، هایپر سونیک، ماهواره زن و هوش مصنوعی از اوجب واجبات است.
  • مهدی IR ۲۲:۲۱ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    3 0
    واقعا دست خوش نشون دادین خون شهید تهرانی الکی روی زمین نریخته بلکه دانشمندی بزرگ در عرصه موشکی رو از دست دادیم روحت شاد شهید بزرگوار
  • IR ۲۲:۲۴ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    4 0
    "اللهم صل علی محمد و آل محمد"
  • داریوش IR ۲۲:۲۶ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    3 0
    درود به شرفشان خدا حافظ آن عزیزان باشد که برای سربلندی و اقتدار کشور تلاش میکنند
  • علی روزگار مرودشتی IR ۲۲:۲۶ - ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
    3 0
    درود به سپاه
  • IR ۰۰:۰۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
    9 0
    کارشناس اندیشکده «اینترپرایز» در پایان نوشت: «دغدغه‌های آمریکا درباره جاه‌طلبی‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی و موشک‌های بالستیک آن در اخبار منعکس می‌شود اما صنعت ایران بسیار گسترده‌تر است و به کارگیری فناوری‌های بسیار پیشرفته می‌تواند برنامه ایران را چندین برابر تقویت کند. اگر امروز، از فناوری‌های امروز غفلت کنیم، مرتکب اشتباه شده‌ایم زیرا آنها اساس قابلیت‌های نامتقارن ایران را شکل می‌دهند که رهبری ایران در به کارگیری آنها- امروز یا فردا- تردید به خود راه نخواهد داد. زمان آن رسیده که سنگ زیربنای نسل بعدی جاه‌طلبی نظامی- صنعتی ایران را تخریب کنیم
  • IR ۰۰:۰۹ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
    13 2
    سلام خداوند پشت و پناه تمام مبارزان راه حق و نصرت دهنده آنان باشد در همه ملک هستی سپاه و ارتش و بسیج ایران حشدالشعبی و انصار الله و حزب الله خداوند حامی تمام مصلحان باد
  • محمود IR ۰۲:۴۹ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
    7 1
    ایواللا
  • RO ۰۴:۲۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
    9 0
    خسته نباشید دلاوران ممنون از همتون دست شما زحمت کشا رو باید بوسه زد. تا از ایران ما مواظبت میکنید
  • IR ۰۸:۴۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
    7 0
    عالی. زنده باد سپاه
  • Kian LT ۱۱:۰۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
    5 1
    لطفا در زمینه های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی و بهداشتی و ...... هم از دستاوردها مطالب منتشر کنید چرا نشستی برای رفع مشکلات انجام نمیشه
  • IR ۱۱:۵۴ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
    5 0
    نصرمن الله وفتح قریب،پایدارباشیدوسربلند
  • IR ۱۶:۰۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۱
    4 0
    درود بر سپاهیان دلیر ایران زمین
  • محمد IR ۱۴:۳۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۰۲
    3 0
    بارک الله احسنت براین غیورمردان‌ وبزرگانیکه باعث سربلندی کشورعزیزمان میشوندخداحفظشان کنه انشاالله
  • عباس تخویجی IR ۲۳:۰۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۱۲
    0 0
    درعجیبم ازدانشمندان وسیاست گزاران چرادرموردعجایب نظامی ماازرازچگونگی حرکت موشکهادیگران راباخبرمیکنیدبگذاریدمحرمانه بماند
  • عباس تخویجی IR ۲۳:۱۵ - ۱۴۰۲/۱۰/۱۲
    1 0
    بعضی ازاین خاعنای وطن فروش ازحسادت دارندمیسوزندبسوزیدوبسازیدحیف این همه شهیدکه رفتندتاشماهادراین وطن امن بخورید. بلولیدخون شهیدان دامان خاعنین واربابان شان راخواهدگرفت لعنت به مزدور

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس