به گزارش
مشرق، حجت‌الاسلام سیدامید مؤذنی، معاون پژوهشی پژوهشگاه شهید صدر در خصوص محرم و تعالیم و آموزه‌های عاشورایی از منظر شهید سیدمحمدباقر صدر، گفت: نکته‌ای که در اندیشه ایشان بسیار بارز است و باید به آن توجه شود، تحلیل خاص و ویژه از قیام عاشوراست. شهید صدر معتقد است مهمترین کارکرد و هدفی که در قیام سیدالشهدا(ع) وجود دارد زنده کردن اراده مرده جامعه خویش و تزریق حیات دوباره به وجدان‌های از کار افتاده و مرده در همان عصر است. به همین نسبت ایشان در دوره خودشان این موضوع را به عنوان یکی از درس‌های قیام سیدالشهدا(ع) برمی‌شمردند.
وی افزود: نگاه شهید صدر به مقوله عزاداری این بود که این وجه اراده زنده را در جامعه پیش گیرد و بتواند با یادکرد قیام سیدالشهدا(ع) و عظمت حماسه‌ای که جمع زیادی از بنیادهای اندیشه دینی را با خودش به تجلی رسانده است، از حیث اراده، عمل و کنش آزادانه و آگاهانه زنده نگاه دارد؛ لذا اگر ما بخواهیم با توجه به اندیشه صدر به این مقوله بپردازیم باید بگوییم که حفظ این عزاداری‌ها و مراسم به هرشکلی که متناسب با شرایط هر دوره باشد، ضرورت دارد.
معاون پژوهشی پژوهشگاه شهید صدر، ادامه داد: حفظ و تبیین تعالیم و آموزه‌های عاشورایی برای باقیماندن ما به مثابه یک امت که قرار است یک اراده واحد، حرکت‌کننده و مؤثر اجتماعی داشته باشد ضروری است؛ در واقع این موضوع بخشی از هویت ما را با اندیشه‌ای که می‌دهد شکل داده و بخش دیگری از هویت ما را با عملی که از پی خود با یک اراده آزاد و آگاهانه تحقق می‌بخشد، شکل خواهد داد.
حجت‌الاسلام مؤذنی در ادامه در خصوص جایگاه شور و شعور در نهضت عاشورا، گفت: اینکه ما دوگانه‌ای را بین شور و شعور حسینی ایجاد کنیم اتفاق دقیقی نیست؛ درست است که ما برون‌دادهای هیجانی و عاطفی را از یک اندیشه داریم، اما این دو در برابر هم نیستند و در واقع اندیشه یک شعور و هیجانی را می‌زاید و آن هیجان در اثر ارتباط ما با آن اندیشه، مجدداً اندیشه جدیدی را تولید می‌کند؛ لذا اساس اینکه بگوییم شور کم شود و به شعور بپردازیم و این مقوله افزایش پیدا کند، باتوجه به آنچه از معارف دینی می‌دانیم، سخن دقیقی نیست.
معاون پژوهشی پژوهشگاه شهید صدر، بیان کرد: هرچند که برخی از نمادهای عزاداری یا بعضی از شکل‌های اقامه شعائر تغییر کرده است، اما شور حسینی که محبت ما نسبت به آرمان‌های سیدالشهدا(ع)، خود ایشان و اراده ما برای تحقق اهداف حضرت است، با تغییر برون‌دادهای اجتماعی، مناسکی و آیینی تغییری نخواهد کرد و این چیزی است که شهید صدر از آن با عنوان توجه تفضیلی به معارف یاد می‌کند.
وی تصریح کرد: ما همواره به یک شکل خودبنیاد، یعنی بدون توجه به بعد مناسکی رفتارهای اجتماعی، باید دائما با خودمان این حساب و مرور را داشته باشیم که چه نسبتی با سیدالشهدا(ع) و چه نسبتی با آرمان‌های اسلام داریم و این نسبت وثیقی است که بین اندیشه و عواطف وجود دارد و همواره این دو در حال تقویت همدیگر هستند و یکی بدون کم شدن دیگری امکان حیات و استمرار خود را از دست می‌دهد.
معاون پژوهشی پژوهشگاه شهید صدر، در ادامه با بیان اینکه شهید صدر به این نکته کاملاً توجه دارد که رویداد کربلا رویداد تاریخی فراموش‌شده‌ای نیست، بلکه در متن زندگی افراد جاری است و بر همین اساس به بایستگی‌های آن نیز توجه نشان داده است، گفت: شهید صدر معتقد است که جامع اسلامی بعد از پیامبر(ص) گرفتار جاهلیت جدید شد. ایشان ارکان این جاهلیت را توضیح می‌دهد و می‌گوید جاهلیت مؤلفه‌هایی دارد که در هر زمان ممکن است تکرار شود. بعد از رحلت پیامبر(ص) و کنار گذاشتن اهل بیت(ع) این جاهلیت تکرار شد. روح جاهلیت که حاکمیت غیرخداست، در جامعه جا افتاده بود و امام حسین(ع) مقابل این جاهلیت ایستاد و برای برچیدن آن قیام کرد. تعبیر ایشان انقلاب است و می‌گوید که امروز جامعه اسلامی گرفتار همان جاهلیت است و نیاز به امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) داریم که مجدداً وجدان‌ها را بیدار کنند و اگر نمی‌توان یک فرد را پیدا کرد، باید همه بدلی از حسین(ع) و زینب(س) باشند.
*ایکنا
