به گزارش مشرق، ایندیپندنت به بهانه کتاب جدید «ولید فارس» درباره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، گفتگویی را با او انجام داده که در آن ولید فارس به تشریح گزینه های «جو بایدن» و «دونالد ترامپ» در حوزه سیاست خارجی پرداخته است.
ولید فارس که استاد دانشگاه واشنگتن بوده و در انتخابات سال ۲۰۱۶ به عنوان مشاور سیاست خارجی ترامپ انتخاب شده بود درباره کتاب خود می گوید: آیا مردم آمریکا میدانند که چه تفاوتهایی میان این دو نامزد و میان برنامههای آنها وجود دارد؟ به نظر بنده رأیدهندگان آمریکایی، فاصله زیادی را که میان برنامههای این دو اردوگاه وجود دارد، شناخته اند و اکنون در پرتو آن برای رأی دادن آماده میشوند.
بیشتر بخوانید
بایدن در ۶ ایالت سرنوشتساز از ترامپ پیشی گرفت
آمریکا: ایران، چین و روسیه انتخابات ما را تهدید میکنند
اما آیا رأیدهندگان آمریکایی، تفاوت دیدگاهها و برنامههای این نامزدها در رابطه با سیاست خارجی را درک کرده اند؟ فکر نمیکنم؛ از این جهت در تابستان امسال کتابی را با عنوان «گزینه ترامپ، اوباما و بایدن در سیاست خارجی» تألیف کردم که همین هفته در آمریکا منتشر خواهد شد.
در این کتاب، سیاست خارجی اوباما در مدت هشت سال را بیان کرده و آن را با سیاست خارجی ترامپ در چهار سال حکومتش مورد مقایسه قرار داده ام و نقاطی را که ترامپ در آنها نسبت به دوران پیش از خود تغییر داده است، نشان داده ام. سپس، نگاهی به آینده انداخته و سیاست خارجی را که در صورت پیروزی اردوگاه جمهوریخواهان و دموکراتها در پیش خواهند گرفت، پیش بینی کرده ام.
من در این کتاب توضیح داده ام که در رابطه با جهان عرب و خاورمیانه، میان سیاست خارجی جمهوریخواهان و دموکراتها، تفاوت اساسی و ریشهای وجود خواهد داشت که با مرور زمان تکامل خواهد کرد. اگر جو بایدن وارد کاخ سفید شود، تمام تیم سیاست خارجی اوباما همراه با او وارد کاخ سفید خواهد شد. اما اگر ترامپ در کاخ سفید باقی بماند، گروه بزرگتری از کارشناسان خارجی را برای کمک خود به کاخ وارد خواهد کرد.
از این رو صرفنظر از اینکه چه کسی در نوامبر ۲۰۲۰ پیروز خواهد شد، چهار سال آینده دوره کاملا متفاوتی خواهد بود. در صورتی که بایدن پیروز شود، اما جمهوریخواهان در مجلس سنا اکثریت باشند، برای بایدن پیشبرد سیاست خارجی دشوار خواهد شد، اما در صورتی که ترامپ باقی بماند ولی جمهوریخواهان نتوانند اکثریت را در مجلس نمایندگان به دست آورند، برای ترامپ هم دشوار خواهد بود که سیاست خارجی خود را عملی کند.
از نگاه اقدامات عملی و استراتژیک، میتوان در روشنایی تأکیدات بایدن با قاطعیت پیشبینی کرد در صورتی که بایدن پیروز شود، اداره او بهگونه خودکار به توافق هستهای باز خواهد گشت و چنانچه در کتابم پیش بینی کرده ام، سیاست خاورمیانهای بایدن، همان سیاست اوباما خواهد بود؛ از این رو با آمدن بایدن به کاخ سفید، آمریکا با ایران به عنوان شریک برخورد خواهد کرد و تحریمهای این کشور را بر خواهد داشت و نقش آن را در منطقه خواهد پذیرفت.
در نتیجه این سیاست، نقش نیروهای مقاومت در منطقه پر رنگتر می شود و دولت بایدن بر کشورهای ائتلاف عربی فشار وارد خواهد کرد تا مواجهه با انصارالله در یمن را متوقف سازد.
ولید فارس: سیاست خاورمیانهای بایدن، همان سیاست اوباما خواهد بود؛ از این رو با آمدن بایدن به کاخ سفید، آمریکا با ایران به عنوان شریک برخورد خواهد کرد و تحریمهای این کشور را بر خواهد داشت و نقش آ را در منطقه خواهد پذیرفت
همچنین من در کتابم اعلام کرده ام که در صورت پیروزی بایدن، لابیهای اخوان و اسلامگراهای مورد حمایت قطر، مانند دوره اوباما، با قوت وارد دولت بایدن خواهند شد که در اثر آن سیاست خارجی آمریکا در رابطه با خاورمیانه، به ویژه در مصر، لیبی و خلیج فارس، از سیاستها و برنامههای اخوان المسلمین تأثیر خواهد پذیرفت.
به اعتقاد فارس، نتیجه عملی این فرایند، وارد کردن فشار بر دولت عبدالفتاح السیسی در مصر و بر رهبران عربستان سعودی و امارات متحده عربی، برای پایان دادن به تقابل با قطر و تضعیف نیروهای ژنرال حفتر در لیبی و نیروهای یمن جنوبی خواهد بود.
این سناریوی بدبینانه در صورت پیروزی بایدن، فرضی و خیالی نیست، بلکه از واقعیتهای سیاسی برداشت شده است که از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶ در عمل اجرا شده است و در صورت خروج ترامپ از کاخ سفید، بار دیگر مورد اجرا قرار خواهد گرفت. البته طبیعی است که سیاست خارجی آمریکا شاهد تغییرات اندکی شود، ولی اصول و اساس راهبردی در همین مسیر باقی خواهد ماند.
اما در صورتی که ترامپ مجددا به پیروزی برسد، آینده از پیش روشن است؛ فشار بر ایران شدت خواهد گرفت هرچند ترامپ آمادگی خود را برای امضای توافق هستهای جدید با ایران، اعلام کرده است، اما برایند آن افزایش فشار بیشتر بر ایران در منطقه خواهد بود. به همین ترتیب، تحریمها بر گروه هایی همچون حزب الله در لبنان و حشد شعبی در عراق، افزایش خواهد یافت. همچنان طبیعی است که دولت دوم ترامپ، به سیاست مشارکتی با کشورهای خلیج فارس و تقویت قراردادهای سازش خاورمیانه ادامه خواهد داد.
فارس در پایان می گوید: من همچنان در کتابم به این جمع بندی رسیده ام که تفاوت میان سیاستهای اوباما – بایدن و سیاستهای ترامپ، مانند تفاوت شب با روز خواهد بود. البته این رأی دهندگان آمریکایی هستند که از هم اکنون تا شامگاه سوم نوامبر، برای انتخاب گزینه مورد نظر خود، تصمیم میگیرند. از این جهت جهان باید منتظر بماند تا روشن شود که چه کسی آقای جدید کاخ سفید، خواهد شد و سرنوشت بسیاری از مسایل جهان، در چهار سال آینده چگونه رقم خواهد خورد.