به گزارش مشرق، یکی از طرحهای بیژن زنگنه وزیر نفت که در دولت یازدهم مطرح شد، طرحی با عنوان بومیسازی ۱۰ قلم کالای استراتژیک در صنعت نفت بود که این طرح در سال ۹۳ با هدف حمایت از ساخت داخل و پوشش خلاءهای تکنولوژیک در حوزه تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت مطرح شد. این ۱۰ قلم کالای اساسی شامل تجهیزات سرچاهی و درون چاهی، پمپهای مربوط به چاه، متههای حفاری، شیرهای کنترلی، انواع لولهها، الکتروموتورها، ماشینهای دوار، فولادهای آلیاژی، ابزارهای اندازهگیری و ساخت پیگ هوشمند بودند.
بیشتر بخوانید:
کجا تحریم را بیاثر کردیم؟
در این بین هر چند تصمیم وزارت نفت مبنی بر بومیسازی ۱۰ قلم کالای اساسی نفت تصمیم درستی بوده است، اما عملا در فضای اجرایی اقدام تاثیرگذاری برای همراه کردن دستگاههای دولتی برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی صنعت نفت انجام نشده است. یکی از ۱۰ قلم کالای اساسی صنعت نفت الکتروپمپها است که در مصاحبه با مسعود تجریشی مدیرعامل شرکت پتکو به عنوان یکی از شرکتهای تولیدکننده الکتروپمپها به بررسی چالشهای موجود در مسیر ساخت داخل این محصول و میزان موفقیت در بومیسازی این محصول پرداخته خواهد شد.
*حمایت خاصی از طرف وزارت نفت از شرکتهای تولیدکننده تجهیزات نفت صورت نگرفته است
مسعود تجریشی مدیرعامل شرکت پتکو با اشاره به ضرورت تشکیل تیم تحقیق و توسعه در شرکت و اقدامات این تیم گفت: برای به دست آوردن فناوری ساخت الکتروپمپها ابتدا نسبت به خرید دانش فنی از شرکتهای مطرح اروپایی اقدام گردید و سپس با تشکیل تیم تحقیق و توسعه توانستیم هم از دانش فنی خریداری شده استفاده نماییم و هم سبد محصولات را توسعه دهیم. توجه داشته باشید که طی ۲۰ سال گذشته استانداردهای مرجع تولید محصولات این شرکت در سطح جهانی ارتقا یافتهاند و شرکت ما نسبت به انطباق محصولات خود با سطح جدید استانداردها وفق داده است.
وی در ادامه اظهار داشت: متاسفانه با توجه به اینکه تنوع الکتروپمپها در صنعت بسیار بالا است، با گرفتن نمونه اولیه این محصول و تولید آن، مشکل کشور برای تامین الکتروپمپهای موردنیاز حل نمیشود، لذا باید شرکتهای فعال در این حوزه توانایی تولید، طراحی و بهینهسازی محصولات را خود کسب نماید و در گذشته شرکت ما این اقدامات را انجام داده است.
تجریشی درباره وضعیت تامین تجهیزات خط تولید شرکت پتکو گفت: این شرکت با سرمایهگذاری سهامدار خود توانسته کارگاههای مختلف تولیدی را ایجاد و تجهیز نماید و واحدهای ماشینکاری سبک، ماشینکاری سنگین، جوشکاری، مدلسازی، تعمیرات، مونتاژ، رنگ و غیره آن تکمیل است اما همواره نیاز به خرید ماشینآلات جدید وجود دارد که با توجه به تحریمها و محدودیتهای مالی در این حوزه نیاز به کمک و مساعدت سهامدار یا سایر نهادها را داریم.
بیشتر بخوانید:
درآمد فروش فرآوردههای نفتی چگونه توزیع میشود؟
مدیرعامل شرکت پتکو در رابطه با چگونگی تست الکتروپمپهای ساخته توسط این شرکت توضیح داد: شرکت پتکو مجهز به آزمایشگاه و مدار تست بوده و این آزمایشگاه مورد تایید موسسه استاندارد نیز میباشد. ما تمام الکتروپمپها و دیزل پمپهای تولیدی را برای رسیدن به دست متقاضی در این آزمایشگاه تست و آزمایش میکنیم تا از صحت عملکرد آنها اطمینان ایجاد شود.
وی درباره شیوه قرارداد وزارت نفت با شرکت پتکو برای خرید الکتروپمپها توضیح داد: قراردادهایی که برای خرید تجهیزات صورت میگیرد معمولا هیچ گزینهای در آن برای حمایت از تولید داخلی دیده نشده است و چه بسا نسبت به قراردادهای خرید خارج، بسیار ضعیفتر باشد.
تجریشی افزود: به عنوان مثال در قراردادهای خرید خارج از فروشندگان خارجی به دلیل تحریمها، نه ضمانتنامه بانکی حسن انجام کار و نه ضمانتنامه بانکی پیش پرداخت گرفته میشود. درحالیکه در خریدهای داخلی این دو ضمانتنامه بانکی را از تولیدکنندگان داخلی مطالبه میکنند و این خود هزینهبر و موجب بلوکه شدن منابع تولیدکننده داخلی میگردد.
مدیرعامل شرکت پتکو گفت: همچنین در قراردادهای خرید خارج قبل از حمل کالا، کل وجه پرداخت میگردد درحالیکه در قراردادهای خرید داخل بخش قابل توجهی از بهای کالا به بعد از حمل و تحویل کالا منوط میشود که در پایان ما برای وصول آنها با مشکلات بسیار روبرو میشویم.
* در صنعت نفت علیرغم توانمندی داخلی، پروژههای بزرگ به دلالهای خارجی واگذار میشود
وی با اشاره به حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی از این شرکت گفت: با توجه به دانشبنیان بودن شرکت پتکو، در بخش تجهیز کارخانه یک مورد وام از صندوق نوآوری و شکوفایی گرفتهایم و در بخش تضامین نیز کمک قابل ملاحظهای کردهاند. ولی متاسفانه علیرغم اینکه اظهاراتی درباره خرید تضمینی محصولات از تولیدکنندگان ایرانی شده بود تا به الان هیچ قرارداد خرید تضمینی محصولات وجود ندارد و در مورد محصول تولیدی این شرکت چنین سرویسی مطرح نشده است.
تجریشی ادامه داد: به طور خاص حمایتی از طرف وزارت نفت از شرکتهای تولیدکننده صورت نگرفته است البته با اجرایی شدن وندورلیست واحد کمک شایانی به تمام شرکتهای تولیدکننده ایرانی شد اما هنوز شاهد واگذاری پروژههای بسیاری به شرکتهای رقیب خارجی هستیم که در برخی موارد این موضوع دردناک میشود و آن زمانی است که به دلالهای خارجی یا شرکتهای غیرتولیدکننده یا شرکتهای کوچک خارجی کارهای بزرگ واگذار میشود.
مدیرعامل شرکت پتکو درباره بازار محصول تولیدی شرکت پتکو اظهار داشت: بازار محصولات تولیدی این شرکت قابل توجه بوده است و اگر در کشور پروژههای عمرانی و طرحهای سرمایهگذاری شتاب بگیرند بازار بسیار جذابتر خواهد بود. پمپها مصارف بسیار زیادی دارند که تنوع آنها را زیادتر کرده است، لذا مشکل از بابت بازار به طور حاد وجود ندارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اهمیت تولید الکتروموتورها ابتدا به لحاظ فنی مهم است زیرا پمپ ها از تکنولوژی بالایی برخوردارند و در رسته ماشینهای دوار در صنعت طبقهبندی میشوند و هیچ مجموعهای اعم از پالایشگاه، نیروگاه، پتروشیمی، صنایع فولاد و ... بدون آنها نمیتوانند فعالیت کنند. همچنین در بعد اقتصادی نیز تولید هر پمپ در داخل یکی از وابستگیهای کشور به خارج را قطع میکند.