سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز ۰۷:۳۰ با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

*** 

درس سیاسی کرباسچی به مسعود پزشکیان

غلامحسین کرباسچی، دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی در بخشی از یک مصاحبه که در اعتمادآنلاین منتشر شد با اشاره به انتخابات پیش رو گفته است:

"باید به مردم بگوییم بیایید بین افرادی که با هر مکانیزمی معرفی می‌شوند، انتخاب کنید. اینکه بگوییم هرکس بیاید فایده‌ای ندارد؛ اینها القائاتی است در جهت کم کردن مشارکت در انتخابات. اگر کسی شخصیت سیاسی باشد و به منافع ملی هم فکر کند باید به گونه ای حرف بزند که مردم رغبتی برای شرکت در انتخابات پیدا کنند نه اینکه بگوییم، هرکسی و هر تعدادی بیاید فایده ای ندارد."[۱]

*پیش از این و چند ماه قبل بود که مسعود پزشکیان از وزرای دولت اصلاحات در اظهاراتی گفته بود:‌ "راهی که ما می‌رویم و آنچه که ما شاهد هستیم، هر دولتی هم بیاید و هر جناح و دسته‌ای که بخواهد کاری کند، بجز همین نمی‌تواند باشد. مشکلات مملکت به سادگی قابل حل نیست. به‌خاطر آن رفتاری که امریکا و برخی کشورهای دیگر در قبال ایران دارند، حل و فصل برخی مشکلات ساده نیست. هر کسی بیاید ما این مشکل را خواهیم داشت. "[۲]

البته علت موجده اظهارت پزشکیان و کرباسچی که در مقابل هم قرار گرفته‌اند یکی نیست!

اولی در اشاره به اظهارات یک رجل سیاسی پیرامون مشارکت مردم چنین سخنانی گفته و پزشکیان در اشاره به تحریم‌ها و در تقلا برای پاکسازی دامن آقای روحانی از ناکارآمدی.

اما همانطور که به رأی‌العین می‌بینیم، شبهه و پاسخ آن کاملا در مقابل هم قرار گرفته‌اند!

کرباسچی به درستی می‌گوید که "اینها القائاتی است در جهت کم کردن مشارکت مردم در انتخابات و یک رجل سیاسی چنین سخنانی نمی‌گوید. "

زیرا هم کرباسچی و هم آقای پزشکیان که گویا به دنبال کاهش مشارکت مردم است! به‌خوبی می‌دانند که "هرکس بیاید همین نیست" و فی‌المثل هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌تواند ظرف یک مدت کوتاه قیمت مسکن را تا چند صد درصد گران کند، موجب انفجار قیمت ارزاق عمومی شود و تا این اندازه از نظارت بر بازار قیمت‌ها عاجز باشد.

لازم به تأکید است که اگرچه میزان مشارکت در انتخابات عامل قوام و حیات انتخابات نیست و بلکه عامل آن رعایت قانون است اما افکار عمومی هم باید بدانند که کاهش مشارکت موجب ایجاد بهانه‌های بیشتر برای دشمن و ایضاً قرار گرفتن کشور در وضعیت ناامنی و هجوم دشمن خارجی خواهد شد.

***

"برای ریاست‌جمهوری تخصص ندارم"

پاسخ ظریف به پیشنهاد "بایدن_ظریف" برای انتخابات ۱۴۰۰

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت آقای روحانی در بخشی از یک مصاحبه تفصیلی در پاسخ به این سؤال که "اگر باز هم به روایت شما از ارتباطات شخصی شما با بایدن بازگردیم، آیا در صورت نامزد شدن برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ این مساله نمی‌تواند به حل مضاعف مشکلات بین دو کشور کمک کند؟ " تأکید کرده است: من بارها گفته‌ام نه چنین قصدی دارم و نه برای خودم چنین موقعیتی قائل بوده‌ام.

او همچنین با بیان اینکه خیلی‌ها با من در این رابطه صحبت کرده‌اند، می‌گوید: بنده عرضم به همه اینها یکی بوده است. من از ابتدا به امر تخصص باور داشته و هیچ‌گاه کاری خارج از زمینه تخصص خود انجام نداده‌ام. من همه‌ی زمینه‌ی درسی و تدریسم در همین رشته یعنی رشته روابط بین الملل و حقوق بین الملل بوده است؛ در همین رشته هم در ۴۰ سال گذشته کار کرده ام و در رشته ی دیگری هم تخصص ندارم. اما باید این نکته را هم بگویم؛ ما برای پیشرفت کشور ضروری است که با جهان رابطه معقول داشته باشیم و تنش زدایی بکنیم. همزمان، ضروری است برای پیشرفت و توسعه کشور از تشنج‌آفرینی پرهیز کنیم و روابطی متعادل و فراگیر را در سراسر جهان داشته باشیم. اما نباید آینده خود را بر اساس سیاست خارجی طراحی بکنیم. بر این باور هستم که متاسفانه خیلی از جناح‌ها آینده را بر اساس سیاست خارجی تعیین می‌کنند.

ظریف می‌افزاید: سیاست خارجی یک عنصر در آینده کشور است؛ سیاست خارجی، آینده کشور نیست. البته نسبت به این امر آگاه هستم که به دلیل ارجاع دادن تمامی مشکلات به جهان خارج، در میان مردم نیز این تفکر فراگیر شده که راه‌حل تمام مشکلات را باید در خارج کشور جستجو شود. اگر بخواهیم مشکلات مان را حل کنیم، سیاست خارجی تنها بخشی از راه حل مشکلات ماست. مشکلات ما نیازمند راهکارهای جامع در سیاست داخلی همراه با تمرکز بر توان ملی و تمرکز بر تشنج‌آفرینی است.

او سپس در پاسخ به این سؤال که "اگر این احتمال وجود داشته باشد که دولتی در ایران سر کار بیاید که تمامی زحمات شما را بر باد بدهد، آیا بازهم حاضر نیستند به عرصه انتخابات سال ۱۴۰۰ ورود پیدا کنید؟ " گفته است: قرآن می فرماید: «لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها»؛ من توان خود را می‌دانم و همانطور که حضرت علی (ع) در این رابطه می فرمایند «انا اعلم بنفسی من غیری»؛ من خود را بهتر از بقیه می‌شناسم. من دوست دارم مردم کسی را انتخاب کنند که سیاستی که گفتم را دنبال بکند، اما نمی‌توانم در حوزه‌ای که تخصص ندارم ورود پیدا کنم.

ظریف همچنین درباره احتمال حمایتش از یک نامزد غیر گفته است:‌ اجازه دهید تا زمانش برسد، البته این را به محکمی اینکه خودم به عنوان کاندیدا حضور پیدا نمی کنم، رد نمی کنم، ولی باید صبر کنیم.

او در بخش دیگری از اظهاراتش در این رابطه تأکید می‌کند: "با وجود تمامی دشواری‌ها این آمادگی را دارم که وزیر امور خارجه دولت بعدی باشم. "[۳]

*البته اظهار نظر رجال سیاسی در ایران مبنی بر ورود یا عدم ورود آنها به عرصه کاندیداتوری برای ریاست‌جمهوری؛ نوعا چندان قابل اتکا نیست ولو اینکه با محکمترین الفاظ و عبارات هم بیان شده باشد.

درباره احتمال کاندیداتوری آقای ظریف هم بایستی ۲ نکته مهم را دانست.

اول اینکه او به لحاظ شخصیتی و حساسیت‌هایی مثل شادمانی و عصبانیت‌های فوری که دارد؛ نمی‌تواند پذیرای پست ریاست‌جمهوری باشد.

و همین مسئله بود که پای ظریف را به قضایایی مثل تناقض‌گویی، استعفا و ماجرای طرح تهمت پولشویی گسترده علیه ایران باز کرد. (اگرچه همین خصلت‌ها می‌تواند باعث ورود او به عرصه کاندیداتوری نیز باشد!)

بحث بعدی نیز کارنامه است.

به نظر می‌رسد کارنامه برجام و شکست‌های آن مثل یک وزنه به پای ظریف بسته شده و از این حیث نیز حرکت ظریف با سختی‌های بسیاری همراه است.

نداشتن سابقه اجرایی کارآمد نیز گزینه دیگری است که کاندیداتوری ظریف را همانطور که خودش هم اذعان کرده است؛ در وادی عقلانیت دور از ذهن می‌سازد.

با این حال تأکید می‌شود که امر سیاست در ایران موّاج است و مردم باید تصمیمات خود برای "رأی خوب" را صرفا و درباره هر کاندیدایی؛ بر "داشتن کارنامه مطلوب" و کارآمدی استوار کنند نه اقوال این و آن.

می‌ماند بحث "مدل انتخاباتی بایدن_ظریف" که به نظر می‌رسد برخی مجامع اصلاح‌طلب نسبت به آن راغب هستند.

در این باره سؤالات مهمی وجود دارد که پاسخ به آنها ضروریست:

۱_ ظریف کپی برابر اصل آقای روحانی است و آیا مردم ایران مایل هستند تجربه تلخ دولت آقای روحانی را مجددا تکرار کنند!؟

۲_ آیا دولت بایدن که طلیعه آن با ترور یک دانشمند هسته‌ای کشورمان مواجه شده است؛ قصد دارد گشایش خاصی را در زندگی مردم ایران ایجاد کند؟

۳_ مدل "روحانی_اوباما" چه تأثیری جز تحریم و گرانی بیشتر در زندگی مردم ایران داشت که قرار است مدل "بایدن_ظریف" داشته باشد؟

پاسخ دقیق به این سؤالات حتما می‌تواند صورت واضح‌تری از پیشنهاد این روزهای برخی محافل و رسانه‌های اصلاح‌طلب به مردم برای مدل "بایدن_ظریف" را در اختیار افکار عمومی قرار دهد.

***

1_ https://etemadonline.com/content/448646

2_ mshrgh.ir/1095012

3_ https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1484547