به گزارش مشرق، یکی از دغدغه‌های این روزهای خانواده‌ها و به ویژه مادران در منزل شاید این باشد که فرزند یا فرزندانشان بیش فعالی دارند؟ چرا که شیطنت‌های زیاد می‌کنند، بی‌قراری‌ها و غرغرکردن‌هایشان بیشتر شده و مدام بهانه‌های جور و واجور می‌گیرند. یا برخی مادران گله می‌کنند که بچه‌هایشان در منزل مدام پا به توپ هستند و در حال بازی یا اینکه مدام تلویزیون و برنامه‌های مختلف تماشا می‌کنند و ادای شخصیت‌های انیمیشن‌ها و کارتن‌ها را در می‌آورند و دیگر اعضای خانواده را اذیت می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
چگونه از چاقی دانش‌آموزان جلوگیری کنیم؟
بیشتر این تصور به دلیل درگیر بودن و ارتباط داشتن خانواده‌ها با یکدیگر در این ایام کرونایی در منزل پیش می‌آید و توهمی بیش نیست مخصوصا اینکه باید در نظر داشته باشیم بچه‌هایی که بازی می کنند، در مقابل بیماری‌ها قوی‌تر از کودکانی هستند که بی تحرک‌تند. این قانون عمومی است که عدم تحرک، موجب ضعف عمومی سیستم دفاعی بدن می‌شود، مگر اینکه علائم بیش فعالیت ـ نقص توجه را در بین فرزندانمان مشاهده کنیم وگرنه هر شیطنت و انرژی زیاد فرزندانمان را نباید به پای بیش فعالی بنویسیم و سعی در دریافت نسخه‌های مختلف از دوست و آشنا و یا پزشک کنیم.
پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) به پدر و مادرها فرموده‌اند: «عرامة الصبی فی صغره زیادة فی عقله فی کبره»؛ (کنزالعمال فی سنن الاعمال و الافعال، ج ۱۱، ص ۴۲، حدیث ۳۰۷۴۷). بازیگوشی و پرتحرکی و شیطنت بچه در دوران کودکی، نشانگر فزونی عقل و مایه زیادی خِرَد او در بزرگسالی است. در این حدیث بازیگوشی کودک ستایش شده است.
امام کاظم(ع) نیز در ستایش بازیگوشی کودک فرموده‌اند: «تستحب عرامة الغلام فی صغره لیکون حلیما فی کبره»؛ (الکافی، ج ۶، ص ۵۱، من لایحضره الفقیه، ج ۳، ص ۴۹۳، حدیث ۴۷۴۸، بحارالانوار، ج ۷، ص ۳۶۱) بازیگوشی و شیطنت پسر در دوران کودکی پسندیده است و شایسته است فرزند در کودکی بازیگوشی کند، برای اینکه در بزرگسالی بردبار شود.
حال با هم برخی از علائم و نشانه‌های بیش فعالی بچه‌ها را بررسی می‌کنیم:
نخستین نکته این است که بدانیم اختلال بیش فعالی در پنج درصد کودکان دبستانی و در پسرها سه تا پنج برابر شایع تر از دختران است و بیشتر در پسران اول خانواده دیده می‌شود. معمولا اختلال از سه سالگی به بعد تشخیص داده می‌شود، کودکان مبتلا در دوره شیرخوارگی اغلب پرتحرک بوده و دست‌ها و پاهای خود را زیاد حرکت می دهند،کم خواب و کم غذا هستند،زیاد گریه می‌کنند و عکس العمل نشان می‌دهند.
عوامل زیادی در زمینه ابتلای کودکان به بیش فعالی وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به عوامل ارثی و ژنتیکی اشاره کرد. از دیگر عوامل نیز آلودگی هوا، مشکلات قبل از بارداری وحین بارداری، استنشاق هوای آلوده و اختلالات پس از تولد نیز هستند.
۳ نشانه مهم اختلال بیش فعالی ـ نقص توجه :ناتوانی در حفظ توجه، بیش فعالی و تکانشی بودن است.
کودکان دارای بیش فعالی در تمرکز کردن مشکل دارند و بنابراین حواسشان به آسانی پرت می‌شود. این کودکان به دلیل بی توجهی‌شان ممکن است نتوانند افکار و فعالیت‌های خود را سازماندهی کنند یا تکالیف را به موقع انجام دهند.. علاوه بر این آنها در یادگیری مطالب جدید مشکل دارند و نمی‌توانند به جزئیات توجه کنند.
نکته: بنابراین اگر در این ایام کرونایی و در منزل ماندن متوجه شدید که بچه‌هایتان توجه زیادی به درس ندارند یا نمی‌توانند تمرکز کنند یا شیطنت زیاد دارند، دلیل اصلی بر داشتن بیش فعالی نیست مگر اینکه در مدرسه تذکری از سوی معلم گرفته باشیم که بچه‌مان تمرکز ندارد یا اینکه غیر از این ایام دیده باشیم که بچه‌مان نسبت به درس و مشوقش بی تمرکز است.
بیش فعالی دومین نشانه اختلال است به این معنی که فرد نمی‌تواند بی حرکت بنشیند ممکن است در این ایام در منزل زیاد این شیطنت‌ها را دیده باشیم که بچه‌ها از در و دیوار بالا می‌روند بنابراین تنها این ایام کرونایی را ملاک قرار ندهیم چرا که بچه‌ها در این ایام ممکن است انرژی زیادشان را نتوانند در منزل تخلیه کنند، بهتر است آنها را زمان خلوتی به حیاط خانه ببریم دوچرخه سواری یا پیاده روی کنند یا اینکه حتی در زمان های سلامت هوا و خلوتی پیاده روی بیرون از منزل با رعایت مسائل بهداشتی ببریم ، اینطور بچه‌ها می‌توانند انرژیشان را تخلیه کنند.
کودکان بیش فعال روی صندلی دائما وول می‌خورند، پاهایشان را مرتب تکان می‌دهند و بی قرار هستند. اغلب به طور همزمان می‌خواهند چند فعالیت را انجام دهند اما نمی‌توانند هیچ یک را به پایان برسانیم . این دوران فرصت خوبی است که ببینیم بچه‌هایمان به راحتی می‌توانند یک کاری را تمام و به اتمام برسانند یا خیر؟
سومین نشانه عمده بیش فعالیت،تکانشی بودن است. تکانشی بودن یعنی فکر کردن پس از انجام عمل. کودک تکانشی ممکن است پس از ناکامی و عصبانیت فورا با دیگران کتک کاری کند. این کودکان در موقعیت‌هایی که باید نوبت را رعایت کنند مثل منتظر شدن در صف یا بازی با دیگران دعوا می‌کنند و پرخاشگری نشان می‌دهند.
حال با خواندن این نشانه‌ها به راحتی می‌توانیم بیش فعالی کودکانمان را تشخیص دهیم اما این را هم باید به یاد داشته باشیم که خیلی از این شیطنت‌ها ، بی قراری‌ها و عصبانیت‌ها ممکن است به دلیل زیاد در خانه ماندن باشد درحالیکه مادر و پدر معتقد هستند که قبلا بچه هایشان اینطور نبوده‌اند و در نهایت اینکه برای تشخیص چنین چیزی اگر که بچه‌ها بیش از حد خانواده را دچار تنش می‌کنند، بهتر است که به یک روان درمانگر برای تشخیص صحیح و درمان مراجعه کنند.
در نهایت این نکته را یادآور شویم که صرف شیطنت بچه‌ها در منزل به معنای بیش فعالی نیست، صرف زیاد صحبت کردن یا بی قراری و همینطور پرخاشگری به معنای بیش فعالی نیست، گاهی ما حوصله‌مان برای فعالیت بچه‌ها به تنگ می‌آید، گاهی ما فرصت برای صحبت کردن یا بازی کردن با بچه‌ها نداریم یا نمی‌خواهیم که داشته باشیم، یادمان باشد که انگ و برچسب به کودکانمان نچسبانیم و برای رفع آن از دوست و آشنا توصیه‌های عجیب و غریب نگیریم بلکه بهترین حالت این است که برای تشخیص صحیح به روانشناس کودک مراجعه کنیم تا حتی با وجود تشخیص به راحتی و از طریق صحیح بتوانیم با بچه‌ها برخورد مناسب داشته باشیم.
۰۶:۱۶ - ۱۳۹۹/۰۹/۲۱
