به گزارش مشرق، دکتر امیرساعد وکیل، حقوقدان و وکیل دعاوی ورزشی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و دبیر کمیسیون حقوقی کمیته ملی المپیک در یادداشتی که در اختیار قرار داده، پیرامون شرایط فدراسیون فوتبال مطالبی را مطرح کرده است. متن این یادداشت را عیناً در زیر می‌خوانید:

مجمع فدراسیون فوتبال بعد از فراز و نشیب‌های بسیار در تاریخ 8 آذرماه تشکیل شد و بارقه‌های امید برای روزهای روشن‌تر مدیریت فوتبال با آرایش جدید پارلمان فوتبال ایران شکل گرفت. هر چند نقش مجمع فدراسیون فوتبال در اتفاقات و وقایع خبرساز فوتبال کمرنگ به‌نظر می‌رسد و در سال‌های گذشته، اصولاً چشمان اهالی فوتبال، به هیئت رئیسه فدراسیون دوخته شده بود تا حرکت رو به جلو یا معکوس کشتی فوتبال ایران را صرفاً به پای سکان‌داران این کِشتی بنویسند. حقیقت اینجاست که تحول واقعی در رویکرد مدیریت فوتبال ایران دست یافتنی نخواهد بود، مگر به تعبیر ماده 21 اساسنامه تازه متولد شده فدراسیون فوتبال، مجمع به عنوان مرجع عالی قانونگذاری بتواند به یک اتاق فرمان هوشیار و چالاک در سیاستگذاری و نظارت بر مدیریت فوتبال ایران تبدیل شود. بنابراین جای تردیدی نیست که کارآمدی مجمع فدراسیون فوتبال، در گرو اتخاذ رویکرد مشارکت فراگیر کلیه نقش‌آفرینان و سهیم دانستن همه نهادها و گروه‌های ذینفع در پیشبرد نهضت فوتبال خواهد بود.

فدراسیون باید کلیه فعالیت‌های فوتبالی در کشور را تحت کنترل خود داشته باشد و از این رو مجمع عمومی فدراسیون‌ها باید در برگیرنده همه گروه‌های ذینفع در فوتبال باشد. در همین راستا به نظر می‌رسد با توجه به نقش تأثیرگذار بعضی از بازیگران کلیدی حکمرانی فوتبال در دنیای معاصر؛ غیبت برخی نهادها و گروه‌ها در جمع اعضای مجمع، هدایت کشتی فوتبال را با دست اندازهای بیشتری روبه‌رو خواهد ساخت.

نخستین غایب بزرگ مجمع فدراسیون فوتبال، کمیته ملی المپیک است. فدراسیون فوتبال در شرایطی اقدام به حذف کمیته ملی المپیک از فهرست اعضای مجمع در اساسنامه اخیر کرد که مقررات فیفا تصریح می‌کند حق شرکت در مسابقات فوتبال المپیک جوانان به وسیله کمیته ملی المپیک آن کشور به رسمیت شناخته می‌شود و البته پیش شرط آن، این است که کمیته مزبور مورد تأیید کمیته بین‌المللی المپیک باشد. منشور المپیک، سند بنیادین شرایط حضور تیم‌های فوتبال جوانان در مسابقات المپیک است و کمیته‌های ملی المپیک در کنار نقشی که در تعیین مقررات مالی مسابقات و درخواست خرید بلیت دارند، مسئول تضمین رعایت شرایط حضور تیم‌ها در چارچوب مقررات کمیته بین‌المللی المپیک و فیفا است.

بر اساس تحقیقات انجام شده، 19 درصد از فدراسیون‌های فوتبال جهان، کمیته ملی المپیک را به عنوان نماینده فوتبال جوانان در ترکیب مجمع فدراسیون فوتبال خود جای داده‌اند. درباره نقش قابل توجه کمیته‌های ملی المپیک در فوتبال، می‌توان به این مثال اکتفا کرد که در ایتالیا علاوه بر قوانین مجلس؛ دستورالعمل‌های کمیته ملی المپیک این کشور، روابط لیگ‌های فوتبال و فدراسیون فوتبال ایتالیا را سر و سامان می‌دهند. دستورالعمل‌های کمیته ملی المپیک به تصویب کمیته اجرایی فدراسیون فوتبال ایتالیا می‌رسند و باید در مقررات لیگ‌های ایتالیا وارد شوند.

در اساسنامه فیفا، همه فدراسیون‌ها و لیگ‌ها باید دیوان داوری ورزش (CAS) را به عنوان مرجع نهایی حل و فصل اختلافات ورزشی به رسمیت بشناسند. با این حال در نمونه‌های متعددی، یک مرجع ملی برای حل و فصل اختلافات ورزشی، قبل از ارجاع اختلافات به دیوان داوری ورزش پیش‌بینی شده که در کشورهایی مانند فرانسه، ایتالیا، تونس و برزیل اداره این نهاد ملی حل و فصل اختلافات ورزشی با کمیته ملی المپیک این کشورهاست و امیدواریم با توجه به اقداماتی که در کمیسیون حقوقی کمیته ملی المپیک ایران صورت گرفته است شاهد تأسیس هر چه زودتر مرکز ملی حل و فصل اختلافات ورزشی ایران باشیم.

غایب بزرگ دوم مجمع فدراسیون فوتبال ایران، کانون مربیان است. مجمع فدراسیون فوتبال لهستان دارای 118 عضو است که مربیان در این مجمع دارای چهار عضو هستند. کانون مربیان از اعضای مهم فدراسیون فوتبال آفریقای جنوبی است و آمارها حکایت از آن دارد که کانون‌های مربیان، جزو گروه‌هایی هستند که از میان گروه‌های ذینفع فوتبال، در جمع اعضای مجمع فدراسیون فوتبال کشورها معمولاً دیده می‌شوند. اهمیت حضور کانون مربیان به اندازه‌ای است که معمولاً علاوه بر عضویت در مجمع، این کانون در کمیته اجرایی فدراسیون‌ها هم عضویت دارد. برای نمونه، می‌توان به فدراسیون ایتالیا، کامرون و ساحل عاج اشاره کرد. ضمن اینکه اتحادیه ملی مربیان، یکی از گروه‌هایی است که در تدوین منشور فوتبال فرانسه نقش اساسی ایفا می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در 63 درصد از فدراسیون‌های فوتبال در جهان، مربیان در ترکیب مجمع فدراسیون دارای نماینده هستند.

بیشتر بخوانید:

عبدالکاظم طالقانی؛ بی‌خبر، خوش‌خیال و بی‌اثر

سومین غایب در میان اعضای مجمع فدراسیون فوتبال، کانون داوران فوتبال ایران محسوب می‌شود. داوران نیز یکی از گروه‌های ذینفع مهم فوتبال هستند که به لحاظ نقش غیر قابل انکار خود در دنیای فوتبال، در ترکیب اعضای مجمع فدراسیون‌های فوتبال دنیا جای گرفته‌اند. برای نمونه، فدراسیون‌های فوتبال آمریکا، انگلیس، ایتالیا و اسپانیا قابل ذکر هستند. اهمیت کانون داوران در حدی است که در برخی کشورها با حق رأی و در برخی کشورها بدون حق رأی، شاهد حضور این کانون در جمع اعضای کمیته اجرایی فدراسیون‌ها هم هستیم. لازم به ذکر است تقریباً در همه فدراسیون‌های جهان، کمیته داوران به‌دلیل اهمیت فعالیت‌هایش در زمره کمیته‌های تخصصی فدراسیون‌های فوتبال ایفای نقش می‌کند. در ارزیابی انجام شده از فدراسیون‌های فوتبال دنیا، نمایندگان داوران نیز مانند نمایندگان مربیان جزو اعضای مجمع 63 درصد از فدراسیون‌ها هستند.

غایب چهارم مجمع فدراسیون فوتبال که همواره نمایشی سودمند و البته بی‌ادعا در اداره مسابقات فوتبال از خود ارائه داده، نماینده هواداران فوتبال است که در کشور ما در حال حاضر، بر اساس پروانه فعالیت صادره، این جایگاه به جمعیت حامیان هواداران فوتبال ایران تعلق گرفته است. این جمعیت، در یک بیان کلی، در تحقق نظم، آسایش و آرامش مطلوب در ورزشگاه، تکمیل رعایت اصول اخلاقی در محیط‌های ورزشی، هدایت هواداران و تماشاگران به تشویق بازی جوانمردانه و اجتناب از توهین و هتاکی به بازیکنان، مربیان و داوران، تبلیغ رعایت بهداشت و نظافت محیط ورزشگاه و حراست از اموال بیت‌المال، ارائه خدمات خاص در مناسبت‌های ویژه، یاور صدیق و پایبند به مبانی دینی و فرهنگی در کلیه رقابت‌های فوتبال بوده است. بر اساس آمار موجود هم اکنون در 13 درصد از مجامع عمومی فدراسیون‌های فوتبال جهان، اتحادیه هواداران به عنوان عضو مجمع عمومی حضور دارد. با رشد روزافزون جایگاه و تبعات حضور سازنده و یا مخرب تماشاگران در استادیوم‌های ورزشی، به تدریج شاهد نقش آفرینی بیش از پیش اتحادیه‌ها و کانون‌های هواداری هستیم. برای مثال، در سال 2012 وزارت ورزش و گردشگری لهستان به عنوان مسئول هماهنگی امور تدارکات مسابقات یورو 2012 لهستان، خواستار تأسیس نهادی به نام اتحادیه هواداران شد که اکنون در شهرهای مختلف این کشور با دستگاه‌های دولتی در حوزه‌های گوناگون همکاری دارند.

قطعاً فهرست غایبان مجمع فدراسیون فوتبال ایران به این چهار گروه ختم نمی‌شود و باید امیدوار بود پس از پیوستن این چهار غایب بزرگ، مجمع فدراسیون فوتبال، زمینه را برای حضور نماینده سایر گروه‌های ذینفع در مجمع فراهم آورد که از جمله می‌توان از نماینده مدارس فوتبال، نماینده پزشکان فوتبال، نماینده پیشکسوتان و غیره نام برد.