به گزارش مشرق، «مارک اسپوزیتو» (Mark Esposito)، نویسنده و مدرس دانشگاه یادداشتی درباره «انقلاب دیجیتال» نوشته است.

متن آن را در ادامه می‌خوانید:

بعد از آنکه پلتفرم های آنلاین بزرگ بازارهای مجازی متعددی را راه اندازی کردند، شکافی بین اقتصاد واقعی و دیجیتال دهان باز کرده است. همه گیری کرونا نیز با سوق دادن عده همواره بیشتری از مردم به سمت جستجوی کالاها، خدمات و استخدام آنلاین، این شکاف را بیشتر می کند. خطری که اکنون وجود دارد این است که یک مجموعه صنعتی دیجیتال جدید، با تحمیل هزینه بر بازیگران اقتصاد واقعی که عملیات های روزمره آنها وابسته به فناوری است، مانع از کارآمدی و بازدهی این بازار شوند.

گزاره انقلاب صنعتی چهارم این است که عناصر محسوس و نامحسوس اقتصاد امروز بتوانند با یکدیگر همزیستی داشته باشند و سینرژی های مولد جدیدی را بیافرینند. طرف محسوس اقتصاد زیرساختی را فراهم می کند که خودکارسازی، تولید و شبکه های تجارت پیچیده بر آن مبتنی هستند و در سمت نامحسوس- لجستیک، ارتباطات و سایر اپلیکیشن های نرم افزاری و کلان داده ها- این امکان را برای این روندها فراهم می کنند تا به کارآمدی و بازدهی ایده آل دست پیدا کنند.

باید گفت که اقتصاد محسوس پیش شرط اقتصاد نامحسوس است. اقتصادهای محسوس از طریق دیجیتالیزه شدن می توانند نامحسوس شوند و بعد بر اساس معیار مقیاس و ارزش بر محدودیت های سنتی غلبه کنند. هرچند این روند به شدت تعاملی و سرمایه بر است، اما چون مکانیسم مثبتی برای رشد بوده، نوعی برابری فرصت ها را برای کشورهای کوچک و بزرگ به یکسان فراهم می کند.

اما این استاندارد انقلاب صنعتی چهارم، جداسازی اخیر بخش های دیجیتال و واقعی اقتصاد را نادیده گرفته است. شرکت هایی که از نظر دیجیتال بومی محسوب می شوند و از به تعلیق درآمدن فاکتورهای سنتی تولید منتفع شده اند،  حتی سریع تر از روند پیش از همه گیری خود رشد کرده اند.

تا ابتدای سپتامبر ۲۰۲۰ قیمت سهام  فیس بوک، آمازون و اپل به بیشتر از دو برابر قبل شروع همه گیری رسید و اپل به اولین شرکت تبدیل شد که تاکنون به ارزشی دو تریلیون دلاری دست پیدا می کند. و در حالی که سهم نتفلیکس و آلفابت (گوگل)- دو شرکت دیگر مجموعه شرکت های FAANG  در بازار سهام- کاملا دو برابر نشده، با این حال آنها با شبیه دوره های اوج همیشگی شان یا نزدیک به آن تجارت کرده اند. در همین حال اکسون موبیل قدیمی ترین عضو اس اند کیو ۵۰۰ و یک نماد قبلی اقتصاد محسوس، با تصمیم اپل برای دو دسته کردن سهام خود، از این شاخص بیرون قرار گرفت. این دو مالک و اداره کننده غول های فناوری هستند و در حالی که بقیه جهان همچنان وخامت اقتصادی را تجربه می کند، پول بیشتری در می آورند.

با توجه به اینکه دارایی های اقتصاد واقعی بسیار پایین تر از دارایی های مالی دیجیتال قرار دارند، یک رونق شرکتی K شکل ظاهر شده است. شرکت های دیجیتال ظاهرا می توانند بدون محدودیت رشد کنند، در حالی که رشد بقیه مشروط به شرایط بسته ای است که در آن فعالیت می کنند. این گرایش نه تنها فرض های نئولیبرال درباره خلق ارزش را به چالش می کشد، بلکه ما را به سمت سناریویی سوق می دهند که در آن سیاست های دولتی برای بازتوزیع ارزش، دیگر گزینه های موجهی نیستند.

در این میان دولت ها و برخی در درون بخش خصوصی راه حل هایی مثل مالیات بر دارایی های دیجیتال را پیشنهاد کرده اند، در حالی که مدافعین یک رویکرد بازار آزاد همچنان به این اصرار خود ادامه می دهند که هر شکلی از مداخله دولت، صرفا انحرافات بازار بیشتری را موجب می شود. اما هیچ یک از این دو اردوگاه شواهد کافی برای سیاست ترجیحی خود ارائه نداده اند.

ما سه راه حل پیشنهاد می کنیم:

اول اینکه می توان از کمک ها و یارانه های دولتی برای ترویج فراگیری تکنولوژیک و کاستن از شکاف فناوری بین پلتفرم ها و کارآفرینی های کوچک و متوسط استفاده کرد. به جای انتظار داشتن از بازار برای تامین دسترسی برابر به فناوری هایی چون هوش مصنوعی، دولت ها می توانند هزینه برنامه هایی را برای گسترش دسترسی مستقیم شرکت های کوچک تر، مثلا از طریق معافیت های مالیاتی یا سایر تدابیر تامین کنند (چیزی که پیشتر در مورد انگیزه های ارائه شده به مصرف کنندگان برای خرید خودروهای سازگار با محیط زیست انجام شده است.) هرچند این قبیل هزینه ها می تواند دیون دولتی را در کوتاه مدت افزایش دهد، اما این هزینه ها را می توان با بهره وری بالاتری که با یک توزیع متوازن تر قدرت اقتصادی حاصل می شود جبران کرد.

دوم اینکه ما باید برای یک مدل نوآوری چند ذینفعی چابک کار کنیم تا نگرانی های موجود درباره فراگیری و نمایندگی، بدون کند شدن آهنگ پیشرفت تکنولوژیک حل شوند. در اینجا هدف باید کاهش دادن تنش ها بین برندگان و بازندگان از طریق زنجیره های ارزش جدید اقتصاد پلتفرم باشد. چندین مورد موجود نشان داده اند که نمایندگی مناسب منافع ذینفع، سیاستگذاران را قادر می سازد تا بدون قربانی کردن سرعت یا انعطاف پذیری، زیان ها و پیامدهای ناخواسته منفی فناوری های جدید را کاهش دهند.

سوم آنکه زمان شروع شناسایی حوزه های مناسب برای «حمایت گرایی دیجیتال» است. درست مثل برخی کشورها که از تعرفه های تجاری برای حمایت از تولیدات داخلی نوپا استفاده می کنند، تعرفه های دیجیتال می تواند برای تقویت زیست بوم های نوآوری محلی مورد استفاده قرار گیرند. این روش در همه جا کارآیی ندارد. اما در جاهایی که به آستانه ای از اقتباس و فراگیری تکنولوژیک رسیده اند، مثل سیاست هایی که می تواند راه حل های مردمی را تشویق کند، رویکردهای جدید مبتنی بر اجتماعی را برای مدریرت نحوه طراحی، به کارگیری و تامین سرمایه فناوری خلق می کند.

از مشخصه های دنیای پس از همه گیری اقتصادی پژمرده، ترسی همگانی از آینده و درکی فزاینده از این خواهد بود که تمام راه های زیست اقتصادی تغییر کرده است. تحت شرایط درست، فراگیری تکنولوژیک، نوآوری چند ذینفعی و حمایت گرایی دیجیتال می تواند وابستگی مردم را به شرکت های چند ملیتی کاهش دهد؛ شرکت هایی که شرایط فناوری را در جهت منافع خود شکل داده اند و نیازها یا ارزش های اجتماعات خاص را چندان در نظر نمی گیرند.

ما با یک بحران حاد فرصت و دسترسی تکنولوژیک مواجه ایم که از وجود یک مدل کسب و کار غیرفراگیر ناشی شده است؛ مدلی که ثابت شده در حمایت از برابری و شمول گرایی ناتوان است. مخاطرات زیاد هستند و بازار نمی تواند مشکل را حل کند. راه هایی برای تضمین اینکه انقلاب دیجیتال به عده زیادی سود می رساند نه صرفا عده اندکی وجود دارد، اما این کار مستلزم آن است که ما نحوه دنبال کردن نوآوری و خلق ارزش را در قرن بیست و یکم مورد بازاندیشی قرار دهیم.