به گزارش مشرق به نقل از دفاع نیوز، خرمشهر به دلیل اهمیت استراتژیک و جایگاه مهم اقتصادی و نظامی و نیز به مناسبت آن که از اصلیترین مناطق مورد ادعای بیاساس و واهی عراق بود از نخستین روز آغاز جنگ هدف بمباران سنگین صدام قرار گرفت و سرانجام در ساعت ۱۶:۳۰ روز چهارم جنگ در سال ۱۳۵۹ پس از ۳۵ روز مقاومت سقوط کرد.
سقوط خرمشهر بهانهای به دست عراق داد تا تبلیغات فراوانی برای احیای احساسات قومگرایانه خود به راه اندازد از سوی دیگر نیروهای ایران که پس از عملیات ثامنالائمه و فتحالمبین روحیه و توان رزمی خود را بازیافته بودند توانستند با اجرای عملیات بیتالمقدس، در ساعت یک بامداد سوم خرداد ۱۳۶۱ خرمشهر را آزاد سازند.
به همین مناسبت در گفتوگویی صمیمانه با امیر سرتپ نصرالله عزتی معاون هماهنگ کننده وزارت دفاع و فرمانده یکی از گردانهای شرکت کننده در عملیات بیتالمقدس به بررسی ویژگیها و زوایای پنهان این عملیات غرورآفرین پرداختیم.
روایت و ناگفتههای فرمانده گردان زرهی شهید پیمان در عملیات بیتالمقدس
امیر عزتی که در نخستین روزهای جنگ در قالب دانشجویان دانشگاه افسری به خرمشهر اعزام شده بودند، میگوید: حساسیت خاصی روی خرمشهر دارم چرا که در طول هشت سال دفاع مقدس هیچ پیروزی دلچسبتر از عملیات بیتالمقدس که نهایت منجر به آزادسازی خرمشهر شد نبود.
وی که در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ در آستانه فارغالتحصیلی از دانشگاه افسری بوده است از نخستین حمله رژیم بعث به ایران میگوید و ادامه میدهد: در دانشگاه در حال آماده شدن برای برگزاری مراسم فارغالتحصیلی بودیم که صدای انفجار بلند شد و متوجه شدیم مهرآباد مورد حمله هوایی دشمن قرار گرفته است شهید نامجو که در آن زمان فرماندهی دانشگاه افسری را برعهده داشت دانشجویان را جمع کرد و گفت که کشورمان مورد تهاجم دشمن قرار گرفته است و در حال حاضر این دانشگاه یکی از یگانهای آمادهای است که میتواند برود برای جنگ، لذا هر کس آماده است با هم برویم جبهه خوزستان و روز سوم جنگ ما با ۱۰ فروند C۱۳۰ به خوزستان رفتیم و در روز چهارم جنگ در خرمشهر مستقر شدیم.
امیر عزتی با یادآوری خاطرات تلخ و شیرین خود در خرمشهرو با یادآوری اینکه تا آخرین روزهای مقاومت در خرمشهر دانشجویان دانشگاه افسری درگیر نبرد با متجاوزین عراقی بودند، میگوید، یکی از دلایلی که خرمشهر دیرتر سقوط کرد وجود دانشجویان دانشگاه افسری به عنوان نیروهای متشکل، سازماندهی شده و آموزش دیده جوان بود که کمتر در تاریخ جنگ اسمی از حماسه دانشجویان برده شده واز آن صحبت شده است.
هشت سال دفاع مقدس آزادسازی خرمشهر بهترین روز برای تمام رزمندگان است
فرمانده گردان زرهی شهید پیمان در زمان حماسه آزادسازی خرمشهر، اشغال خرمشهر توسط نیروهای بعثی را بدترین زمان زندگی هر رزمندهای دانست و میگوید: وقتی خرمشهر به اشغال نیروهای بعثی درآمد داغ خیلی سختی بود بر دل کسانی که حدود یک ماه آنجا مقاومت کرده بودند به همین خاطر در طول هشت سال دفاع مقدس آزادسازی خرمشهر بهترین روز برای تمام رزمندگان است.
امیر عزتی به نقش شهید صیاد شیرازی در آزادسازی خونینشهر اشاره کرد و گفت: شهید صیاد در عملیات بیتالمقدس نقش اساسی داشتند و وقتی از سوی بنیصدر عزل شدند در منزل یکسری طراحیها برای عملیاتها انجام داده بودند و هر عملیاتی که قرار بود به آزادسازی جایی منجر شود شهید صیاد یک طرح آماده میکرد و زمانی که بنیصدر از سوی امام خمینی (ره) عزل شد و فرماندهی کل قوا به امام راحل برگشت شهید صیاد فرمانده نیروی زمینی شد و با فرماندهی ایشان یک برگ زرینی در تاریخ نیروهای مسلح ورق خورد و با حضور ایشان و ادغام رزمندهگان ارتش و سپاه و به کارگیری آنها برای کسب تجربیات بیشتر؛ وحدت فرماندهی ایجاد شد.
معاون هماهنگ کننده وزارت دفاع با بیان اینکه بعد از عملیات ثامنالائمه عملیات طریقالقدس یکی از عملیاتهای بزرگ بود، تصریح کرد: بعد از این عملیات برخی از روزنامههای عربی از پایان کار صدام خبر داده بودند. عملیات فتحالمبین هم با ادغام نیروهای سپاه و ارتش انجام شد و فروردین سال ۶۱ بود که منجر به آزادی مناطق زیادی از جبهه ایران شد و این عملیات هم ترکیبی از سپاه و ارتش بود که شهید صیاد از آن به عنوان ترکیب مقدس نام میبرد.
وی با بیان اینکه یکی سری اهداف راهبردی را صدام در جنگ پیگیری میکرد، گفت: وقتی صدام قرارداد ۱۹۷۵ را پاره کرد و بحث حاکمیت خود را بر شط العرب و اروندرود که ۱۲۰ کیلومتر مرز آبی ایران با عراق است را مطرح کرد برای حفظ حاکمیت خود بر اروندرود و شمال خلیج فارس بود و این به دست نمیآمد مگر با در اختیار داشتن خرمشهر و آبادان.
استقرار ۶ لشکر پیاده و زرهی عراق در خرمشهر
امیر عزتی گفت: صدام ۶ لشکر پیاده و زرهی زبده خود را در خرمشهر و جنوب غرب اهواز با تمام امکانات سنگین و مهندسی برای اینکه بتواند برگ برنده خود که خرمشهر بود را تا اخر جنگ حفظ کند مستقر کرده بود.
وی با بیان اینکه عملیات بیتالمقدس با شرکت سپاه ، بسیج، ارتش، ژاندارمری، جهاد سازندگی و با پشتیبانی نیروهای هوایی ـ دریایی و هوانیرو انجام شد، تصریح کرد: این عملیات در نوع خود یکی از درخشانترین کارنامههای عملیاتی نیروهای مسلح ایران است که پس از ۱۹ ماه از اشغال خرمشهر، هدف راهبردی عراق از دست صدام خارج شد.
معاون هماهنگ کننده وزارت دفاع با بیان اینکه عملیات بیتالمقدس ویژگیهای خاص خودش را داشت، گفت: بعد از فتحالمبین درست یک ماه بیشتر فرصت نداشتیم برای عملیات بیتالمقدس، یکی از ویژگیهای این عملیات، زمان بسیار کوتاه برای آمادگی بود. یک کار بسیار وسیع بود شهید صیاد با کمک سپاه در فرصت بسیار کم نیروها را آماده کرد. مداومت عملیات در یک بازده زمانی از ۱۰ اردیبهشت تا ۴ خرداد ۶۱ شروع شد و ۲۶ روز درگیری شبانه روزی با عراق داشتیم.
وی وسعت منطقه در عملیات بیت المقدس را یکی دیگر از ویژگیهای این عملیات دانست و گفت: ۶ هزار کیلومتر مربع در عملیات بیتالمقدس آزادسازی شد یعنی ۴۰ برابر منطقه آزاد شده در عمیات ثامنالائمه و بیش از ۱۰ برابر مناطق آزاد شده در عملیات طریق القدس و ۲ برابر مناطق آزاد شده در عملیات فتحالمبین بود.
امیر دکتر عزتی ویژگی دیگر عملیات بیتالمقدس که در طول جنگ کمتر سابقه آن وجود داشت را پل زدن روی رودخانه کارون، در کمال غافگیری دشمن دانست و گفت: ۵ لشکر ما از این پلها عبور کردند و یک سرپل به وسعت ۷۰۰ کیلومتر مربع در غرب رود کارون به تصرف خود درآورد.
۱۹ هزار اسیر و ۳۰ هزار کشته و مجروح حاصل عملیات بیت المقدس
وی یکی دیگر از ویژگیهای این عملیات را تعداد زیاد اسرای آن دانست و گفت: حدود ۱۹ هزار اسیر از نیروهای عراقی در این عملیات گرفتیم به طوری که انتهای صف اسرا معلوم نبود. شوخی نیست بالغ بر ۳۰ هزار کشته و مجروح نیز داشتد. دو لشکر کامل عراقی منهدم شد و در طول جنگ سابقه ندارد و صدام هم حتی فکر چنین شکستی را نمیکرد. صدام حتی به فکر عقبنشینی هم نبود.
امیر عزتی به نقش امدادهای خداوند در این عملیات اشاره کرد و گفت: آن چیزی که برای خود ما شگفتانگیز بود کمک و امدادهای خداوند بود. واقعا به قول امام خمینی (ره) خدا خرمشهر را آزاد کرد. صدام یک درصد هم احتمال شکست نمیداد و دنبال عقبنشینی هم نبود. از اهداف راهبردی این عملیات تسخیر خرمشهر و رسیدن به ساحل شرق شط العرب بود و تا آن زمان که حالت تهاجمی داشتیم توانستیم اراده خود را به دشمن تحمیل کنیم.
وی گفت: بعد از عملیات بیتالمقدس شاهد عقبنشینی دشمن از خیلی از جبههها بودیم و صدام عنوان کرد ما داوطلبانه عقبنشینی میکنیم چون در آن زمان کنفرانس کشورهای غیرمتعهد در حال برگزاری بود و به این طریق قصد مظلونمایی داشت و میخواست شکست خفتبار خود را با این عقب نشینی جبران کند.
دکتر عزتی معتقد است بعد از عملیات بیتالمقدس بود که تازه عملیاتهای برونمرزی ما آغاز شد و نبرد در خاک عراق ادامه پیدا کرد؛ این یک نقطه عطف بود که کمتر مورد توجه قرار گرفته است لذا وحدت فرماندهی که شهید صیاد به وجود آورد باعث این پیروزی در عملیات بیتالمقدس شد.
خرمشهر یک آرمان ملی بود
فرمانده گردان زرهی شهید پیمان در عملیات بیتالمقدس؛ خرمشهر را یک آرمان ملی دانست و گفت: در شرایطی که در آن زمان دیگر شهرهای ایران مانند دهلران، بستان، موسیان و ... در اشغال عراق بود اما هیچ کدام اهمیت خرمشهر را نداشت و خرمشهر خیلی تلفات داد خیلی مقاومت کرد و تمام نقطه ثقل جنگ به بحث خرمشهر میبرگشت و برای عراق خیلی مهم بود و مهمترین قسمت کار که باید حفظ میکرد همین خرمشهر بود و برای ما هم که توجه خاصی به آن داشتیم مهم بود.
وی با بیان اینکه بعد از آزاد شدن خرمشهر زمزمه پایان جنگ بر زبان برخیها افتاد، گفت: همه فکر میکردند جنگ دیگر تمام شد با اینکه ۵۰ درصد نیروهای رزمی صدام در این عملیات منهدم شدند و داوطلبانه در برخی مناطق عقب کشید ولی خاک کشور ما را به طور کامل تخلیه نکرد و با بینش عمیقی که امام راحل در آن زمان داشتند مانع از اتمام جنگ شدند و معتقد بودند باید متجاوز به خاک ایران را در خاک خودش تنبیه کرد تا هیچ کشور دیگری جرأت تجاوز به ایران را نداشته باشد و این راهبرد را امام راحل دنبال کرد.
امیر عزتی معتقد است که اگر قرار بود آتشبس را قبول کنیم دشمن خودش را تجهیز میکرد و حمله دیگری ترتیب میداد. این در حالی بود که حامیان صدام مدام ارتش عراق را به جدیدترین فناوریهای نظامی مجهز میکردند تا به ایران حمله کنند و قاطعیت حضرت امام راحل بود که جنگ در آن برهه تمام نشود.
معاون هماهنگکننده وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تاکید کرد: نتایج این نبرد هشت ساله باعث شد هیچ کشوری جرأت تجاوز به ایران را نداشته باشد و خود به خود برای ما یک بازدارندگی ایجاد کرد که در حال حاضر نتایج آن را میبینیم.
شنیدن ناگفته هایی از حماسه غرورآفرین عملیات بیت المقدس و آزادسازی خرمشهر از زبان فرمانده ای که از نزدیک شاهد تمام دلاورمردی های رزمندگان بوده است بسیار شنیدنی است.