به گزارش مشرق، از ابتدای سال جاری تا پایان هفته اول تیر ماه بیش از ۶.۱ میلیون تن انواع کالای اساسی بهارزش ۳.۱ میلیارد دلار ترخیص شد، این درحالی است که واردات کالای اساسی در مدت مشابه سال قبل بیش از ۶.۸ میلیون تن و بهارزش ۲.۹ میلیارد دلار بوده است. این آمارهای مقایسهای نشان میدهد از نظر وزنی واردات کالاهای اساسی حدود ۱۰ درصد افت کرده است اما ارزش واردات تقریباً ۲۷ تا ۳۰ درصد افزایش یافته است، این موضوع نشان میدهد با افزایش شدید قیمت جهانی کالاهای اساسی مانند ذرت، ارزبری این کالاها افزایش یافته است اما بهلحاظ وزنی که شاخص مهمتری محسوب میشود واردات افت داشته است و آثار این موضوع در بازارهای داخلی تا حدودی مشهود شده است.
حدود ۴.۵۶۴ میلیون تن کالای اساسی از قبیل گندم، ذرت، جو، روغن خام و دانههای روغنی در بنادر و گمرکات مختلف وجود دارد، بر این اساس تنها ۳.۳ میلیون تن کالا در بندر امام خمینی(ره) موجود است، همچنین ۱۷ کشتی حامل ۴۰۳ هزار تن کالای اساسی شامل ذرت، گندم، دانههای روغنی و نهادههای دامی بهعلاوه شکر در حال تخلیه میباشند.
جدول زیر نشان میدهد، ۲۵ فروند کشتی شامل ۱.۱۵۸ میلیون تن در لنگرگاهها در حال انتظار هستند که غالباً از لحاظ اسناد مالکیت هنوز مشکل دارند. حدود ۳.۳ میلیون تن کالای اساسی در بندر امام خمینی(ره) متعلق به ۳۸ شرکت اصلی است که مشکل خود را در خصوص عدم ترخیص کالا، عدم تأمین ارز ترجیحی عنوان میکنند، هرچند با مصوبه اخیر ستاد تنظیم بازار امکان ترخیص ۹۰ درصد کالای اساسی فراهم شده است و از این مسیر نیز امکان ترخیص کالاهای رسوبی وجود دارد، همچنین در خصوص این کالاها ثبت سفارشها احصا شده است و این موارد در اختیار وزارت صمت و بانک مرکزی قرار گرفته است تا بررسی شود و اگر شرکتی علیرغم تأمین ارز کالای خود را ترخیص نمیکند مشخص شود.
در همین خصوص معاون گمرک ایران اعلام کرده است، با احتساب کالاهای موجود در گمرکات مرکزی کشور از جمله گمرک تهران و... همچنین انبارهای تحت کلید گمرک ایران، مجموعاً بیش از ۷ میلیون تن کالای اساسی در بنادر و گمرکات کشور ذخیره شده است. کالاهای اساسی ۲۵ گروه هستند که ارز نیمایی دریافت میکنند که شامل گندم، جو، ذرت، نهادههای دامی، سویا، روغن و دانههای روغنی هستند،
این درحالی است که محمدصادق مفتح، قائممقام وزیر صمت در امور بازرگانی گفته است: یکی از اولویتهای وزارت صمت، رسوب نکردن کالا در گمرکات است.