به گزارش مشرق، کانال تلگرامی اندیشکده راهبردی تبیین نوشت: سازمان شانگهای در ۱۹۹۷ با پیشنهاد چین برای حل مسائل مرزی با همسایگانش در آسیای مرکزی شکل گرفت و ایران از حدود دو دهه پیش درخواست عضویت کامل در این سازمان را ارائه داده بود که سال ۲۰۰۵ به عضویت ناظر پذیرفته شد و اکنون به عضویت کامل درآمد.
با وجود درخواست ایران برای عضویت کامل از ۲۰۰۸، مخالفتهایی از سوی چین، روسیه، ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان ابراز میشد که این روند را با تأخیر مواجه نمود. ولی میتوان موانع عضویت ایران و روند رفع آنها را چنین برشمرد:
مبنای شکلگیری این سازمان، مقابله با سه معضل امنیتی «تروریسم، بنیادگرایی و تجزیهطلبی» بوده است. ایران در جریان تلاشهای انکارناپذیرش در غرب آسیا برای مقابله با صدور و ترویج تروریسم و مهار آن در عراق و سوریه، نشان داد که ارادهای محکم در این خصوص دارد و امنیت آسیای مرکزی نیز مرهون این تلاشهاست.
در اجلاس تاشکند در سال ۲۰۱۰، سازمان شانگهای مصوب کرد که کشور خواستار عضویت «نباید تحت تحریم شورای امنیت سازمان ملل باشد». رفع تحریمهای شورای امنیت طی سالیان گذشته، گام مهمی در حذف این مانع بود که به تلاشهای ایران در خصوص پیوستن به سازمان شانگهای کمک کرد.
خروج آمریکا از برجام، نگرش سیاست خارجی ایران را به مرور زمان به سوی «راهبرد نگاه به شرق»، بیش از پیش سوق داد. مذاکرات مربوط به توافق راهبردی ۲۵ ساله با چین از نمونههای آن بود و پیوستن به سازمان شانگهای نیز نمونه دیگری است.
با وجود زمینههای امنیتی این سازمان، بیشک عضویت ایران میتواند مقدمات برخی همکاریهای اقتصادی دو یا چندجانبه با اعضا را فراهم کند. در عین حال که باید به رفع موانع داخلی مانند بوروکراسیهای زائد و موانع خارجی مانند سیاست خارجی متوازن و توجه به اولویتها، برای بهبود این همکاریها توجه نمود.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.