به گزارش مشرق، اغلب روزنامه و رسانه های ترکیه در روزهای اخیر، به بررسی سناریوهای مرتبط با سفر آتی اردوغان به مسکو پرداخته اند.

قرار است روز چهارشنبه پیش رو، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در سوچی با همتای روسی خود ولادیمیر پوتین دیدار کند. در این سفر، هیچ نشستی بین هیئت ها وجود نخواهد داشت و فقط اردوغان و پوتین دیدار خواهند کرد.

خبرگزاری رویترز اعلام کرده که تنها ۷۲ ساعت قبل از دیدار اردوغان و اسد، اقدام معنی دار و نمادینی از سوی نیروی هوایی روسیه صورت گرفته و بخش های مهمی از شمال غربی ادلب و روستاهای حومه عفرین بمباران شده اند و در این حملات هوایی، ده ها تن از معارضین مسلح سوری تحت الحمایه آنکارا کشته شده اند. در همین حال، ارتش ترکیه نیز واحدهای جدیدی را در مرز مستقر کرده و در آرایش جنگی قرا گرفته است.

روزنامه قرار، در عکس و تیتر صفحه نخست امروز، برای توصیف دیدار آتی اردوغان و همتای روسی او، این عبارت را به کار برده است: «سخت ترین میز گفتگو با پوتین».

روزنامه «ترکیه» از روزنامه های تحت امر آکپارتی، در گزارشی به بررسی تحولات میدانی ادلب پرداخته و چنین نوشته است: «باز هم قبل از دیدار اردوغان – پوتین، به معارضین سوری حمله شد. حملات سنگین نیروی هوایی روسیه به مخالفین اسد در ادلب، یک پیام مهم برای آنکارا است و روسیه در چند سال اخیر نیز، همواره به این شکل، ترکیه را تحت فشار قرار داده است.

به باور روزنامه ترکیه، پوتین با این اقدام، سیگنال مخالفت با سیاستهای اردوغان را ارسال کرده است. قرار است پس فردا چهارشنبه، اردوغان و پوتین در سوچی دیدار کنند و اغلب تحلیلگران ترکیه معتقدند که اردوغان نباید انتظار بالایی از این دیدار داشته باشد. چرا که ترکیه به تعهدات خود در ادلب، عمل نکرده است.

عبدالرحمان دیلیپاک تحلیل گر محافظه کار طرفدار اردوغان در روزنامه ینی آکیت تحلیل نوشته و بر این موضوع تاکید کرده که برخلاف تصورات مرسوم، بین آنکارا و مسکو، اختلافات و مشکلات جدی وجود دارد.

او همچین به این مساله اشاره کرده که حملات هوایی روسیه به معارضین سوری در ادلب و برخی توافقات اولیه بین آمریکا و روسیه، کار را برای تیم اردوغان، دشوارتر کرده است.

اردوغان در چه شرایطی به سوچی می رود؟

تا همین چند ماه پیش هم، تنش ها و مشکلاتی در روابط ترکیه و روسیه وجود داشت و میزان این تنش ها در هر دو پرونده لیبی و سوریه به حدی بود که سفر وزرای امور خارجه و دفاع روسیه به ترکیه در آخرین ساعات لغو شد.

علاوه بر این، در سفر اردوغان به مسکو نیز، رفتارهای دیپلماتیک نمادینی مشاهده شد که حاکی از برخورد سرد پوتین بود. اما حالا شرایط، نسبت به گذشته هم بدتر شده است. چرا؟ به این دلایل:

۱. ۳ تن از نظامیان ترکیه در ادلب کشته شدند و مقامات آنکارا اطلاعات روشنی در مورد عاملین حمله در اختیار افکار عمومی نگذاشتند.

۲. بشار اسد رئیس جمهور سوریه پس از مدت ها به روسیه سفر کرد. یکی از مهم ترین جملات پوتین در گفتگو با بشار اسد، اشاره به تهدید و خطرات حضور نظامیان خارجی در خاک سوریه بود و کارشناسان و تحلیلگران سیاسی ترکیه بر این موضوع متفق القول بودند که منظور اصلی پوتین از نیروی خارجی دعوت نشده، ارتش ترکیه است.

۳. فیصل المقداد وزیر امور خارجه سوریه، آشکارا ترکیه را اشغالگر نامیده و خواهان عقب نشینی ترکیه از سوریه شد.

۴. هیاتی از کردهای سوری مسئول نهادهای اقماری پ. ک. ک در واشنگتن و نیویورک، مورد استقبال مقامات آمریکا قرار گرفت اما جو بایدن حاضر نشد با اردوغان دیدار کند.

۵. اردوغان از نیویورک با دست پر بازنگشته و پوتین به شکلی هوشمندانه، تنش بین آنکارا – واشنگتن را رصد کرده است.

۶. اظهارات اردوغان در مورد کریمه و حمایت از تاتارها و اوکراین، بازتاب گسترده ای در رسانه های روسیه پیدا کرد.

ظاهراً تقسیم کار تیم پوتین هوشمندانه و دقیق است. چرا که اول، خود پوتین در دیدار با رئیس جمهور سوریه، ترکیه را هدف گرفت. سپس لاوروف وزیر امور خارجه، ترکیه را به عمل نکردن به تعهداتش در ادلب متهم کرد و سپس دمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین به میدان آمد.

او گفت: «پوتین و اردوغان با نشان دادن اراده سیاسی خود، به پتانسیل مذاکره برای دستیابی به توافق در مورد ادلب اذعان دارند و توافقاتی حاصل شده است. متأسفانه فعالیت تروریست ها در آن مناطق ادامه دارد. این برای ما غیرقابل قبول و خطرناک است. این امر مانع از رسیدن به یک راه حل خوب در سوریه می شود. بررسی همه اینها در دیدار روز چهارشنبه در دستور کار قرار خواهد گرفت».  

پسکوف با اشاره به اینکه اظهارات اردوغان در مورد کریمه به چشم انداز یک سفر موفق در سوچی آسیبی نمی رساند، گفت: «با وجود همه مسائل، ترکیه برای ما شریکی است که با او روابط بسیار توسعه یافته ای داریم و در عین حال اختلاف نظراتی با آن داریم. ما به خوبی از موضع ترکیه در قبال کریمه آگاهیم و آقای اردوغان، آن را پنهان نکردند. این اظهارات تا حدودی علامت ناخوشایندی به جا گذاشت».

چهار اختلاف مهم اردوغان و پوتین در سوریه

۱.مهمترین اختلاف نظر اردوغان و پوتین در پرونده سوریه، سرنوشت سیاسی این کشور و دولت رسمی آن است. حمایت پوتین تداوم حیات سیاسی بشار اسد است و اردوغان، تلاش می کند تا از معارضین حمایت کند و حتی ساختار دفاکتوی دولت موقت مخالفین را به رسمیت شناخته است.

۲. ترکیه به هیچ وجه حاضر به پذیرش موجودیت نهادهای اقماری پ. ک. ک در سوریه نیست، اما روسیه به طور رسمی با آنها ارتباط برقرار کرده، آنها را به کرملین دعوت می کند و بین این نهادها و دولت اسد، میانجی گری می کند.

۳. روسیه، گروه های معارض مسلح سوری را تروریست می نامد اما ترکیه تقریباً از همه گروه های مزبور، حمایت می کند.

۴. ترکیه خواهان هیچ تغییری در مورد ادلب نیست اما روسیه به طور جدی خواهان باز شدن گره کور ادلب است.

صد البته کل اختلافات روسیه و ترکیه، محدود به پرونده سوریه نیست و در حوزه هایی همچون لیبی، امنیت دریای سیاه و اوکراین نیز، اختلافاتی دارند.

در پایان باید گفت، با تحلیل اجمالی رویدادهای چند ماه اخیر و سیر روابط آنکارا با دو قطب متضاد مسکو و واشنگتن، می توان به این نتیجه گیری رسید که در پرونده سوریه، شرایط برای ترکیه، دشوار و دشوارتر شده است. اگر دولت اردوغان در سیاست ها و رویکرد کلی خود در مورد سوریه، تجدیدنظر کلی نکند، در ماه های آتی، متحمل آسیب و خسارات بیشتری خواهد شد.