به گزارش مشرق به نقل از مدیکال اکسپرس، چندین مطالعه انجام شده در دهه گذشته به این نتیجه رسیده‌اند که بیماری خشکی چشم (DED) تا ۵۰ درصد از جمعیت آمریکا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگرچه زنان و بیماران مبتلا به اختلالات خود ایمنی تمایل به ایجاد DED را نشان می‌دهند، این بیماری با افزایش سن در همه قومیت‌ها و جمعیت شناسی جمعیت ظاهر می‌شود.

بسیاری از درمان‌های DED در حال حاضر موجود است، از جمله روان کننده‌های چشمی، آنتی بیوتیک‌های موضعی، کورتیکواستروئیدهای موضعی، لنزهای تماسی که برای تیز کردن بینایی و ایجاد راحتی برای خشکی چشم طراحی شده‌اند و بسیاری دیگر. با وجود این منوی گزینه‌های درمانی دکتر داس، استاد علوم دارویی در مرکز علوم پزشکی دانشگاه تگزاس (TTUHSC) گفت: پزشکان و محققان همچنان به تلاش‌های خود برای توسعه گزینه‌های درمانی ایمن‌تر و موثرتر ادامه می‌دهند.

با در نظر گرفتن این موضوع، داس یک فناوری مشتق شده از سلول‌های بنیادی اپیتلیال قرنیه را برای بهبود نتایج برای بیماران DED توسعه داد. سلول‌های بنیادی اپیتلیال قرنیه تنها در قسمت لیمبوس واقع شده‌اند و در این ناحیه چشم است که قرنیه و ملتحمه متقاطع می‌شوند. نتایج آزمایش بالینی آن‌ها (مایع رویی سلول‌های بنیادی اپیتلیال قرنیه در درمان بیماری خشکی شدید چشم) به عنوان یک مطالعه آزمایشی، در مجله Clinical Ophthalmology منتشر شد.

به غیر از چند روش درمانی که نیاز به استفاده از جراحی تهاجمی دارند یا از مواد بیولوژیکی استفاده می‌کنند که به طور خاص برای سطح چشم در نظر گرفته نشده است، در حال حاضر هیچ مطالعه‌ای وجود ندارد که در آن یک عامل بیولوژیکی بی خطر و موثر برای DED گزارش شده باشد. داس می‌گوید این مطالعه بالینی تیمش را منحصر به فرد می‌کند، زیرا برای اولین بار یک برنامه موضعی جدید ارائه شده توسط بیمار را که از سلول‌های بنیادی اپیتلیال قرنیه انسان برای درمان DED شدید در انسان به دست آمده است، مورد بررسی قرار می‌دهد. به طور معمول، سلول‌های بنیادی به بیمار تزریق می‌شود، اما در این مورد، تیم داس به جای تزریق سلول‌های بنیادی، از سلول‌های بنیادی محصولی تهیه کرد که مانند قطره چشم استفاده می‌شود.

داس گفت: این بسیار هیجان انگیز است، زیرا این اولین بار است که تحقیقات من منجر به آزمایش بالینی می‌شود. محققان آزمایشگاهی نمی‌توانند آزمایش‌های بالینی را انجام دهند، بنابراین ما به پزشکانی مانند دکتر راش وابسته هستیم.

از آنجایی که در زمان شروع مطالعه در منطقه آماریلو تگزاس، امکانات عملی خوب تولید (GMP) وجود نداشت، داس و راش با موسسه خون اوکلاهما همکاری کردند. تسهیلات GMP به یک سیستم خاص و دقیق از مقررات سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) پایبند است که برای اطمینان از تولید مداوم محصولات و رعایت استانداردهای دقیق کنترل کیفیت طراحی شده است.

به عنوان یک مرکز GMP، موسسه خون اوکلاهاما می‌تواند سلول‌های انسانی مانند سلول‌های بنیادی را جدا کرده و گسترش دهد، سپس می‌تواند به انسان پیوند زده شده یا در این مورد برای تولید داروی موضعی استفاده می‌شود. سلول‌های بنیادی اپیتلیال قرنیه مورد استفاده در دارو از بافت اهداکننده از یک بانک چشم به دست آمده است.

در کارآزمایی بالینی، راش ۱۷ بیمار مبتلا به DED شدید را مشخص کرد که توسط نمره ۱۴ در پرسشنامه استاندارد ارزیابی بیمار از خشکی چشم (SPEED) و نمره ۴۰ در شاخص بیماری سطح چشم (OSDI) تعیین شد. همه بیماران در کارآزمایی بالینی همچنین تلاش‌هایی را برای درمان DED خود با استفاده از حداقل ۶ و تا ۱۴ روش درمانی متداول خشک چشم انجام داده بودند.

داس گفت: هیچ چیز به آن‌ها کمک نمی‌کرد؛ آن‌ها در وضعیت بسیار وخیمی بودند. برخی از آن‌ها فقط می‌توانند در تاریکی بیرون بروند، زیرا التهاب آن‌ها به حدی شدید بود که نور خورشید چشم‌های آن‌ها را می‌سوزاند.

در طول کارآزمایی بالینی، هر بیمار به طور خودکار محصول مشتق از سلول‌های بنیادی اپیتلیال قرنیه تیم داس را چهار بار در روز در هر دو چشم به مدت ۱۲ هفته تجویز کرد. در آن زمان، معیارهای پیامد گزارش شده توسط بیمار در درجه اول از طریق پرسشنامه SPEED، نمره OSDI و نمره آنالوگ بصری با استفاده از مقیاس مدیریت خشکی چشم دانشگاه کارولینای شمالی تعیین شد.

هیچ یک از بیماران کارآزمایی بالینی هیچ گونه عوارض جانبی قابل توجهی را گزارش نکرده‌اند و اگرچه تا زمانی که FDA این محصول را تایید نکند، مجاز نیست، همه از آن‌ها خواسته‌اند که پس از پایان آزمایش ۱۲ هفته‌ای، استفاده از آن را از سر بگیرند.

داس گفت موفقیت محصول در کارآزمایی بالینی محتمل است، زیرا محصول دو کار را همزمان انجام می‌دهد: بافت آسیب دیده چشم را بازسازی کرده و التهاب را کاهش می‌دهد.

داس تاکید کرد: بیشتر بیماران مبتلا به بیماری‌های خشکی چشم از مزایای آن برخوردار خواهند بود. داروهای فعلی خشکی چشم هیچ کدام از بافت‌های چشم را که آسیب دیده‌اند، بازسازی نمی‌کنند. سلول‌های بنیادی قدرت بازسازی بافت‌ها را دارند و همچنین می‌توانند التهاب را که اغلب منبع درد چشم است، کاهش دهند.