سرویس سیاست مشرق- ساعت حوالی سه بامداد را نشان میداد که تلفن منزل سفیر به صدا درآمد، آنسوی خط استوارت جونز معاون تیلرسون با عصبانیت فریاد میزند: «مگر دیوانه شدهاید، تصمیم احمقانه شما خلیجفارس را به آتش میکشد.» سفیر امارات در واشنگتن پاسخ میدهد: «ما در هماهنگی با کاخ سفید هستیم. اما آیا رئیس تو از تصمیم ترامپ خبر دارد؟»
یوسف العطبیه بعدها با نقل این مکالمه تلفنی میگوید: «ما و عربستان تصمیم گرفتیم قطریها را تحریم کنیم، ترامپ هم پشتیبان ما بود، اما دلیلی نداشت وزارت خارجه آمریکا هم از این ماجرای محرمانه خبر داشته باشد!».فردای آن مکالمه تلفنی بن سلمان با حمایت استاد اعظم خود محمد بن زاید دولت قطر را تحریم کرد، بدون آنکه یک کلمه از نقشه خود را برای وزیر خارجه آمریکا بازگو کرده باشد. آنچه ترامپ و دولت آل سعود با قطریها انجام دادند قابلتوجه است. ماجرای تحریم قطر تنها نمونه از اتخاذ «سیاست تصمیم دوگانه» در کاخ سفید نیست! حداقل ما یکبار نتایج این تصمیم سازیهای متضاد را چشیده و به تجربهای ناب در برابر آن رسیدهایم.
سال ۲۰۱۵ پس از امضای برجام جواد ظریف وزیر امور خارجه وقت گمان میکرد که یک پیادهروی کوتاه با همتای آمریکایی به معنای تضمین اجرای توافق است، او مدتی بعد فهمید که محافل تصمیمگیری در آمریکا تنها به وزارت خارجه آن کشور منتهی نشده و اعتماد بیجا به آنها داشته است.
اعتراف ظریف وزیر خارجه وقت به اعتماد بی جا به آمریکاییها
ظریف ۷۰ روز بعد از خروج آمریکا از برجام و تعیین فرصت چندهفتهای از سوی حسن روحانی برای به نتیجه رسیدن مذاکره با اروپاییها، با انتقاد از سه کشور اروپایی حاضر در برجام گفت که آنها تاکنون هیچ اقدام عملی برای حفظ توافق هستهای و تأمین منافع ایران نکرده و صرفاً به بیان موضع پرداختهاند. یک روز پسازاین اظهارنظر ظریف در پاسخ به سؤال خبرنگار سیانان اظهار کرد ادامه مذاکره هستهای در شرایطی که تحریمها رفع نشده بود میتواند یکی از اشتباهات تیم مذاکرهکننده در نظر گرفته شود؛ اظهارنظری که البته قبلاً هم کارشناسان بر آن تأکید کرده بودند.
تد کروز: اگر توافق میخواهید به سنا بیایید!
درحالیکه وزارت خارجه آمریکا اصرار میکند مذاکرات از نقطه رهاشده در دور ششم آن در وین ادامه پیدا کند؛ تا تحریمها لغو شود؛ سناتور بدنام تد کروز برگی از «دوگانگی در سیاست خارجی» آمریکا را رو کرده و اعلام میکند که هر توافقی بدون تائید سنا بیارزش است.
تد کروز سناتور ضد ایرانی و جمهوریخواه در واکنش به سخنان امیر عبدالهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه ایران خواهان تضمین عدم خروج هیچ دولتی از برجام و تکرار رفتار ترامپ است گفت: تنها راه تقدیم توافق احتمالی رفتن به سنا است. محتوای سخنان این سیاستمدار آمریکایی بدان معناست که هر توافقی با تیم راب مالی در وین پس از امضای آن بیاعتبار است.
حزب جمهوریخواه هماکنون نفوذ بالایی در کنگره دارد و حزب دموکرات از اکثریت شکنندهای در سنا برخوردار است. نکته مهم اینکه برخی از اعضای دموکرات کنگره آمریکا نیز با مواضع ضد ایرانی؛ جمهوری خواهان همراه هستند. برای مثال نمایندگان دو حزب اصلی آمریکا که مخالف برجام هستند متممی به لایحه بودجه دفاعی سال ۲۰۲۲ اضافه کردهاند که در آن دولت باید در مورد لغو تحریمهای جمهوری اسلامی ایران و خارج کردن برخی از نهادهای آن از فهرست تروریسم به کنگره گزارش دهد.
هفته گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه سه شرط برای ادامه مذاکرات وین ارائه کرده و گفت: «آمریکاییها ابتدا باید بپذیرند مقصر شرایط فعلی هستند و باید به مذاکرات بازگردند که تحریمها را یکجا بهصورت مؤثر بردارد و تضمین دهد هیچ دولتی از این کشور معاهدات بینالمللی را به سخره بگیرد.» عدم خروج آمریکا از برجام تنها در صورتی مبنای قانونی و محکم پیدا میکند که در کنگره آمریکا به تصویب رسیده و الزامات قانونی پیدا کند؛ در غیر این صورت رئیسجمهور بعدی این کشور میتواند در ذیل اختیارات خود بهسادگی توافق را امضا نکرده یا دستور لغو آن را صادر کند.
نکته قابلتأمل آنکه در ۲۱ مهر سال ۱۳۹۴ در مجلس قانون «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» در کمتر از ۲۰ دقیقه به تصویب رسید درحالیکه طرف آمریکایی نهتنها برجام را به قانون تبدیل نکرده و تنها رئیسجمهور آن کشور در فواصل زمانی مشخص آن را امضا؛ تمدید و سپس از آن اعلام خروج کرد.
دام اروپایی زیر پای مذاکرات وین
درحالیکه آمریکاییها بهصراحت اعلام کردهاند که توافق آتی با ایران شکننده بوده و آنچه وزارت خارجه آن کشور امضا کند؛ الزام اجرایی نخواهد داشت؛ وزارت امور خارجه فرانسه در توصیهای به مذاکرهکنندگان ایرانی نوشته است که بهتر است ایرانیها به یک توافق نیمبند در دوران بایدن قناعت کرده و به دنبال قانونی کردن این برجام در کنگره آمریکا نباشند!
رادیو فرانسه دراینباره مینویسد:
جمهوری اسلامی ایران اگر بهواقع در جستجوی دست یافتن به توافق در این زمینه است، باید از ارجاع آن به سنا «هراس» داشته باشد، زیرا در چنین صورتی جمهوری خواهان خود را برای جرحوتعدیل و تحمیل شرایط خود بر آن آماده کردهاند. درست است که آنان در سنا از اکثریت برخوردار نیستند، اما دموکراتها نیز تنها با اتکا به رأی برتر معاون رئیسجمهوری میتوانند متون خود را به تائید سنا برسانند و همراهی تنها یک سناتور دموکرات با جمهوری خواهان، دولت را از قبولاندن نظر خود بازخواهد داشت. شمار بسیاری از سناتورهای دموکرات تاکنون بارها دربارهٔ برنامهٔ اتمی ایران هشدار داده و در این زمینه با جمهوری خواهان همراه شدهاند. ارجاع متن توافق به سنا میتواند لغو تحریمها را نیز دشوارتر کند و نتیجهای به بار آورد که وارونهٔ خواست ایران باشد.
برخی گزارشها حاکی از آن است که دولت بایدن به ارائه ضمانت حفظ برجام در دولت خود تضمین داده و اعلام کرده است تا زمانی که در کاخ سفید حضور دارد از «توافق» حمایت میکند؛ اما نمیتواند حفظ برجام پس از دولتش را ضمانت دهد. اظهارات سناتور جمهوریخواه نشان میدهد؛ حتی رسیدن به نیمی از مفاد برجام در دوران بایدن نیز امکانپذیر نبوده و کنگره با تکیهبر قوانین کاتسا، ایسا و یوترن که بههیچعنوان در دست بایدن نیست، میتواند انتفاع ایران از برجام را به صفر برساند. آگاهان سیاست خارجی اعتقاددارند که اروپاییها با هل دادن ایران به یک توافق بدون ضمانت و جاری کردن صیغه موقت تنها به دنبال کنترل پیشرفت هستهای جمهوری اسلامی ایران بوده و هیچ کارکردی دیگری برای آن قائل نیستند.
یکی از مقامات وزارت خارجه دراینباره به «مشرق» میگوید: «بهخوبی مسائل را رصد کردهایم؛ ما میدانیم که اتحادیه اروپا با دعوت ایران به میز مذاکره به دنبال بهره بردن ایران از بازارهای بینالمللی نیست، آنها میخواهند با حداقل هزینه حداکثر بهره را برده و تنها هدفشان کنترل هستهای ماست. آنها اخیراً وعدههایی دادهاند که توخالی است؛ دست آنها برای جمهوری اسلامی ایران رو شده است. ایران تنها توافقی را امضا میکند که تا پیش از اجرای آن تمامی تحریمها لغو شده و قابلیت آزمایش داشته باشد».
پیشنهاد فرانسویها برای ورود ایران به مذاکره بدون پیششرط و پذیرش لغو تحریمها در دوران محدود بایدن عملاً باعث میشود ما دستاوردهای هستهای را در سینی طلایی به غربیها واگذار کنیم و بهجای آن چند جعبه میوه نارس و تعدادی میوه پوسیده را برداریم، زیرا تحریمهای وضعشده در دوران ترامپ بسیار پیچیده تدوین گردیده و بدون لغو سه قانون ضد تحریمی مادر در کنگره امکان بهرهبرداری از آن محال است.
بهعنوان نمونه:
برخی نهادها با تگهایی تحریم شدهاند که معنای تحریمهای برجامی را تغییر داده است. بانک مرکزی قبل از برجام با برچسب «اشاعهای» تحریم بود و در تحریمهای دوران ترامپ با برچسب «تروریستی» تحریم شده است. اروپا در حالی با حقهبازی بار دیگر را ایران را به لبه پرتگاه تسلیم فناوریهای هستهای دعوت نموده که در گذشته شریک اصلی جنایتهای آمریکاییها در تحریم؛ تهدید به جنگ و نیز جاسوسی در خاک کشورمان بوده است.
نهتنها امضاء تروئیکای اروپایی زیر هر بیانیه ضد ایرانی ثبتشده است، بلکه آنها با تمامی تحریمهای ضد برجامی آمریکاییها همکاری کردهاند و با عناوین مختلف چون توریست؛ فعال اقتصادی و کارشناس فرهنگی جاسوس به ایران فرستادهاند تا همکاری ثابتی در پروژه فشار حداکثری آمریکا داشته باشند.
بنجامین بریر جاسوس فرانسوی شاهدی بر این ماجراست؛ این جاسوس اروپایی ۳۵ ساله خردادماه سال گذشته در حالی بازداشت شد که در حال رصد پهپادی در نقاط حساس در شمال شرق کشور(نزدیک مرز ترکمنستان) بوده است. این مأمور فرانسوی در اعترافات خود گفته است که در پوشش جهانگرد به ایران آمده و قصد فیلمبرداری از اماکن خاص و ممنوعه را داشته است. مأموران امنیتی این جاسوس پوششی را در هنگام ارتکاب جرم بازداشت کردند.
خبرسازی رویترز برای جاسوس فرانسوی
جالب آنکه منابع فرانسوی خبر بازداشت او را با احتیاط فراوان منتشر کرده و بدون بیان دلایل ارتکاب جرم، تنها او را یک جهانگرد خطاب کردهاند! نشریه لوپوان بهعنوان تنها منبع فرانسوی منتشرکننده این خبر مینویسد: بازداشت این شهروند درزمانی حساس و درحالیکه طرفین اروپایی برجام سعی در احیای این توافق داشتند، انجامشده است! رسانه های غربی تنها گزارش این نشریه فرانسوی را بازنشر داده اند.
به نظر میرسد اروپاییها با ارسال جاسوس به داخل کشور مسئولیت بخشی از پازل «استراتژی هزار خنجر» رژیم صهیونیستی را برعهدهگرفته تا با افزایش فشارهای بینالمللی به تهران زمینه دستیابی به یک توافق بیدردسر را فراهم کنند. این توطئه بزرگ توسط سربازان گمنام امام زمان(عج) کشف و خنثی شد.
بازداشت جاسوس فرانسوی دومین مداخله رسمی فرانسویها در ماههای اخیر در امور داخلی کشور است. سفیر فرانسه پیش از برگزاری انتخابات با شارژ سیاسی یکی از نامزدهای انتخاباتی گفته بود: تا پیش از برگزاری انتخابات در ایران به توافق خواهیم رسید! مدتها از این وعده پوچ گذشته و ایران اروپاییها را به نقطه صفر مذاکره کشانده است. گزارش شده است که فرانسوی ها در روزهای اخیر ارتباط خود را با برخی اصلاح طلبان افزاایش داده اند!
مشاور ظریف در لندن: زودتر توافق کنید!
همزمان با افزایش تحرکات بینالمللی پیش از آغاز مذاکرات هشتم آذر در وین محمدعلی شعبانی یکی دیگر از جاسوسهای بینالمللی در یادداشتی قابلتأمل نوشته است که آمریکاییها بهتر است تا ایران به پیشرفتهای بیشتری نرسیده با آنها توافق کنند.
این جاسوس فراری که بهعنوان مشاور در تیم مذاکراتی ظریف حضور داشته مینویسد: به نظر نمیرسد درخواست ایران مبنی بر تضمین آمریکا برای خروج مجدد از برجام پایان یابد. این در حالی است که تهران احتمالاً میداند که واشنگتن نمیتواند تضمینهای قانونی که میخواهد را ارائه دهد. شعبانی ادامه داده است: ایران در این مدت با کاهش تدریجی تعهدات خود به برجام و گسترش برنامهٔ هستهای روبهجلو حرکت کرده است؛ بهتر است برای مدتی هم که شده این برنامه اتمی کنترلشده تا آنها به نقطه غیرقابلبازگشت نرسند! شعبانی توصیه کرده است که تیم دیپلماتیک بایدن به هر ترتیبی که شده با ایران به توافق برسد.
توصیه جاسوس نفوذی در تیم مذاکرات هستهای ظریف به کشورهای غربی در رسیدن سریع به توافق!
آمریکاییها میدانند که بر اساس قانون نانوشته «دوگانگی در تصمیم سازی» در واشنگتن امکان ایجاد تفاهم پایدار با جمهوری اسلامی ایران محال است، بایدن درک کرده است که اگر متن امضاشده در وین به کنگره سپرده شود تقریباً هیچ بندی از آن به تصویب نرسیده و چهبسا تحریمهای جدیدتری نیز وضع گردد؛ ازاینرو سیاست معلق کردن پیشرفتهای تهران را در دستور کار قرار داده است؛ آنها میخواهند مانند یک مار سمی به دور پیشرفتهای کشور پیچیده و بهمرور آن را از نفس بیاندازند. این افعی خطرناک هماکنون در رصد وزارت امور خارجه و نهادهای ناظر قرارگرفته است.