به گزارش مشرق، دکتر بهزاد امیری، درباره بیماری سالک، ‌ گفت: سالک یک بیماری انگلی است که از نیش یک پشه کوچک به نام پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود. در صورتی که پشه آلوده باشد هنگام خون‌خواری این انگل را به بدن انسان انتقال می‌دهد. مخزن این انگل در شیوع سالکِ مرطوب یا روستایی، جوندگان یا موش‌های صحرایی هستند که این انگل از بدن آنها به این پشه‌های ماده انتقال پیدا کرده است. پشه خاکی در لانه جوندگان وارد شده و از خون آنها تغذیه می‌کند.

وی افزود: چنانچه محل زندگی پشه خاکی یا مخزن این بیماری به محل زندگی انسان نزدیک باشد، ‌ احتمال شیوع بیماری در انسان‌ها هم افزایش می‌یابد. این نوع پشه تا حدود ۲ کیلومتر هم توان پرواز دارد و می‌توانند هنگام خونخواری انگل را به انسان منتقل کنند. به این ترتیب ناحیه‌ای که توسط پشه گزیده می‌شود، عفونی شده و پس از چند ماه کم کم ضایعات پوستی که ابتدا مانند جوش هستند و سپس به زخم تبدیل می‌شوند، ایجاد می‌شود. این زخم‌ها عموما مزمن هستند و اگر به عفونت ثانویه تبدیل شوند خیلی شدیدتر خواهند شد. در غیر این صورت هم حداقل چندین ماه زمان می‌برد تا التیام یابد.

او در پاسخ به این سوال که آیا موش‌های متعدد موجود در شهرها از جمله پایتخت می‌توانند مخزن انگل بیماری‌زای سالک باشند یا خیر، بیان کرد: این موش‌ها تابه حال به عنوان ناقل یا مخزن انگل بیماری‌زای سالک شناسایی نشدند؛ اما به طور کلی موش‌ها تهدیدهای عمده‌ای برای سلامت محسوب می‌شوند.

او با اشاره به اینکه فصل فعالیت پشه‌های خاکی از اواخر بهار تا طول تابستان است، اظهار کرد: این به معنای آن است که زخم‌هایی که امروز در برخی افراد نمود یافته است، ناشی از گزش حشرات در تابستان است؛ اما چون پروسه تکثیر انگل‌ها داخل بدن و سپس تبدیل به زخم شدن چندین ماه طول می‌کشد، به همین دلیل اکنون علائم آن بروز یافته و بیماران شناسایی می‌شوند. در حال حاضر پشه خاکی فعال نداریم و این بیماری هم قابلیت سرایت انسان به انسان ندارد.

وی در خصوص راه‌های درمان سالک نیز بیان کرد: خدمات تشخیصی و درمانی این بیماری به صورت رایگان در مراکز بهداشتی و درمانی ما انجام می‌شود. ابتدا برای تشخیص بیماری از زخم ایجاد شده در بدن فرد که پس از گذشت ۱۰ روز بهبود نیافته است، نمونه‌گیری می‌کنند و تشخیص می‌دهند عامل زخم، انگل بیماری زای سالک است یا خیر. در صورت تشخیص سالک ۳ روش درمانی پیش روی پزشک وجود دارد. در روش اول اگر زخم کوچک و موضعی باشد با یک دستگاه موضع مدنظر را با نیتروژن مایع سرد می‌کنند که انگل از بین رود. در روش دوم که ترموتراپی نام دارد به موضع زخم دما می‌دهند. روش سوم و استانداردی که در مراکز بهداشتی و درمانی انجام می‌شود، استفاده از داروی گلوکانتیم به صورت آمپول است که در محل زخم تزریق می‌شود.

امیری ادامه داد: در برخی از بیماران که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، ‌ زخم ناشی از گزش پشه می‌تواند به کل بدن منتشر شود. در این افراد که زخم منتشر شده است آمپول گلوکانتیم به صورت عضلانی تزریق می‌شود.

وی همچنین تاکید کرد که خدمات مرتبط با درمان سالک در بخش خصوصی امکان پذیر نیست و به شکل کاملا رایگان در شبکه بهداشتی ارائه می‌شود.

به گفته امیری، شاه علامت تشخیص این بیماری نیز بروز زخم و آزمایش آن است و تا پیش از بروز زخم بیمار علامت دیگری ندارد.

وی افزود: با توجه به اینکه این انگل در بدن موش‌های صحرایی یا سایر جوندگان وجود دارد و پس از گزیده شدن آنها توسط پشه ابتدا به پشه و سپس به انسان منتقل می‌شود، هر زمان که این سیکل را متوقف کنیم می‌توانیم از ابتلا پیشگیری کنیم.

وی مهم‌ترین اقدام مردم را نیز حفظ بهداشت محیط دانست و گفت: به این ترتیب شرایط زیست پشه خاکی و جوندگان کوچک کنترل می‌شود و از بین می‌رود. دفع صحیح فضولات حیوانی، زباله‌ها و فاضلاب‌ها و روان آب‌ها اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت.

او تاکید کرد: مردم می‌توانند در فصول فعالیت این پشه‌های خاکی لباس‌های پوشیده، بلند و روشن بپوشند و یا از دورکنندگان حشرات که به صورت صابونی یا اسپری وجود دارد، در نواحی که امکان پوشاندن آن وجود ندارد، استفاده کنند. همچنین استفاده از توری‌های آغشته به سم برای درها و پنجره‌ها اقدام پیشگری کننده است.