به گزارش مشرق، افتادگی لگن در زنان زمانی رخ می‌دهد که لگن از جایگاه اصلی خود پایین بیاید. لغزش رو به جلو یا پایین آمدن اندام‌ها را اصطلاحاً افتادگی آن اندام می‌گویند. افتادگی گاهی محدود به یک اندام می‌شود و گاهی چندین عضو را درگیر می‌کند.

زمانی که بافت پیوندی و عضله‌های نگهدارنده لگن ضعیف یا بیش از حد کشیده شوند، لگن دچار افتادگی می‌شود. مثانه، میزراه، راست روده، رحم و واژن اندام‌هایی هستند که ممکن است افتادگی لگن آنها را نیز درگیر کند.

افتادگی  لگن عمدتاً در زنان مشاهده می‌شود و در بانوان بالای ۵۰ سال شایع‌تر است. افتادگی لگن در زنان مشکل نادری نیست؛ به ویژه در زنانی که چند زایمان را پشت سر گذاشته‌اند احتمال ابتلا به این عارضه زیاد است. احتمال بروز این ناراحتی در بانوان پس از دو و چهار بار زایمان طبیعی به ترتیب هشت و دوازده برابر افزایش می‌یابد. 

شهرزاد زاده‌مدرس،عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به اینکه افتادگی لگن که در برخی موارد از آن به عنوان افتادگی مثانه یاد می‌شود، ناشی از شل شدن عضلات نگهدارنده کف لگن است، اظهار کرد: بی اختیاری ادرار به‌دنبال سرفه یا عطسه، خنده، از جابلند شدن و احساس عدم رضایت جنسی از نشانه‌های این عارضه است.

وی با بیان اینکه افتادگی لگن زمانی رخ می‌دهد که لگن از جایگاه اصلی خود پایین‌تربیاید و به دیواره واژن فشار بیاورد، افزود: مثانه، میزراه (پیشابراه)، راست روده، رحم، واژن و روده کوچک اندام‌هایی هستند که ممکن است افتادگی لگن عملکرد آنها را نیز درگیر کند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی خاطرنشان کرد:افتادگی لگن گاهی محدود به یک اندام می‌شود و گاهی چندین عضو را درگیر می‌کند ولی این عارضه عمدتا در زنان مشاهده می‌شود و در بانوان بالای ۵۰ سال شایع‌تر است.

وی افزود: افتادگی لگن با نشانه‌های دیگری نیز همراه است؛ به طور مثال برخی از زنان به محض احساس ادرار، باید سریعا خود را به دستشویی برسانند، این مشکل نوع دیگری از بیماری‌های لگنی است.

فوق تخصص زنان و ناباروری بیمارستان مهدیه با تاکید بر اینکه هر نشانه‌ و یا بروز مشکل ادراری صد ‌درصد از نشانه‌های افتادگی لگن نیست،گفت: شل شدگی عضلات کف لگن می‌تواند منجر به تغییرات آناتومیک شود ولی این موضوع لزوما به این معنا نیست که حتما باید بی‌اختیاری ادارای همراه باشد.

نشانه‌های رایج افتادگی لگن

احساس فشار روی دیواره واژن، احساس مبنی بر افتادن و بیرون زدن چیزی از واژن، آمیزش دردناک (دیسپارونی)، بی‌اختیاری ادرار، تغییرات در دفع برای مثال یبوست، درد پایین شکم و احساس پر بودن پایین شکم از نشانه‌های رایج افتادگی لگن است که این عضو هیئت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد و هشدار داد: بیرون زدن بافت از دهانه واژن از نشانه‌های پیشرفت عارضه افتادگی لگن است که نیاز به درمان فوری دارد.

زاده‌ مدرس به عوامل زمینه‌ساز ایجاد مشکل افتادگی لگن اشاره کرد و افزود: مشکلات زمینه‌ای، ژنتیک وهورمون‌ها نقش مهمی در ایجاد افتادگی لگن دارد.

فوق تخصص زنان و ناباروری بیمارستان مهدیه با بیان اینکه هورمون استروژن اثرات مثبتی بر تقویت بافت لگن دارد، اضافه کرد: با نزدیک شدن به سن یائسگی، برداشت تخمدان‌ها و یا هر شرایطی که به کاهش ترشح استروژن منجر می‌شود، ممکن است نشانه‌های بی‌اختیاری ادرار بروز کند، این علامت‌ها لزوما با افتادگی رحم یا لگن در ارتباط نیست.

علت افتادگی لگن

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: افتادگی رحم یا لگن در زنان می‌تواند ناشی از چاقی، زمینه‌های ژنتیکی، حاملگی(نه زایمان یا روش زایمان)، ورزش‌های سنگین، یبوست مزمن یا تقلای شدید هنگام دفع، سرفه مزمن، استعمال دخانیات، تومور لگن، جراحی لگن، اختلال‌های عصبی، بالا رفتن سن، یائسگی و سابقه خانوادگی باشد؛ بنابراین هرعلتی که فشار داخل شکم را بالا ببرد می‌تواند عاملی برای ایجاد آن باشد.

مهمترین موضوع در ایجاد افتادگی لگن

زاده‌مدرس تاکید کرد: مهمترین موضوع در ایجاد افتادگی لگن زمینه ژنتیکی فرد و ساختار بدنی اوست.

وی به روش‌های درمانی افتادگی لگن یا رحم اشاره کرد و گفت: باید زمینه بروزایجاد این مشکل بررسی شود؛ معمولا اگر ترکیبی از عوامل مختلف باشد بهترین روش جراحی است ولی نکته اینجاست که در برخی موارد  با کمک ورزش‌های لگنی، فیزیوتراپی، روش‌های نوین اصلاحی و یا درمان‌های دارویی می‌توان وضعیت و قدرت انقباضی مثانه را افزایش داد.

راه قوی تر کردن عضله‌های لگن

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی خاطرنشان کرد: آموزش تقویت عضله‌های کف لگن و نحوه منقبض کردن آنها این امکان را مهیا می‌کند که عضله‌ها قوی‌تر شوند تا فرد بتواند بر اندام‌های لگن در طول فعالیت‌های روزمره کنترل داشته باشد.

زاده‌ مدرس با اشاره به اینکه خدمات درمان عارضه‌های افتادگی لگن در تمامی بخش‌های زنان و جراحی زنان بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تحت پوشش بیمه و با تعرفه‌های دولتی ارایه می‌شود، ادامه داد: بخش‌های فوق تخصصی کف لگن در بخش‌های جراحی زنان این خدمات را ارایه می‌دهند.