سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم. در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
********
روزنامههای امروز یکشنبه، یکم آبان ماه در حالی چاپ و منتشر شد که بدهی ۱۰ هزار میلیارد تومانی سازمان تأمین اجتماعی به بیمارستانها، پیام آمریکا برای توافق، طغیان آنفلوانزا و خطر بازگشت کرونا و تأثیر اغتشاشات بر بازار ارز در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده است.
روزنامه هم میهن در شماره امروز خود به بررسی دلایل سکوت و حاشیه نشینی خاتمی، احمدینژاد و روحانی در حوادث اخیر پرداخته و نوشته است:
باید ریشه سکوت و انفعال نیروهای میانه و اصلاحطلبان را در سطحی کلانتر از موضوعاتی چون عافیتطلبی و یا هزینه کنش سیاسی دید. از ن منظر، اصولاً گفتمان و راهبرد اصلاحی نمیتواند وارد روندها و مسیرهایی شود که اولاً ثبات سیاسی و اجتماعی را به چالش میکشاند و ثانیاً (و مهمتر) فاقد برنامه، چشمانداز و رویکرد اثباتی سیاسی است. آنچه اپوزیسیون به عنوان راهبرد سیاسی مطرح میکنند و اصلاحطلبان و اکثریت جامعه را نیز به همراهی با آن میخوانند. اصولاً فاقد ویژگیها و الزامات یک راهبرد سیاسی است.
رحیم بوالحسنی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز در این رابطه گفته: آقای خاتمی اگر قرار بود در این ماجرا حرف بزند باید جزئی از جریان میشد؛ اما ایشان نمیخواهد جزئی از این جریان باشد. درباره آقای احمدینژاد میتوانم بگویم که او عنصر پیچیدهای است که این جنبش هم جنبش احمدینژاد نبود.
روزنامه سازندگی با طرح این سؤال که ماجرای پهپادهای ایرانی چیست و ادعای فروش آنها به روسیه از کجا آغاز شد؟ نوشته است:
این اولین بار نیست که غربیها به پهپادهای ایرانی، این هواپیماهای کوچک بدون سرنشین، واکنش نشان میدهند و مدعی استفاده روسیه از آنها در جنگ علیه اوکراین هستند. این موضوع حتی بر تحریمهای جدید ایران نیز سایه انداخته و باعث شده که غرب محور تحریمهای خود را بر مدار کمکهای ایران به روسیه قرار دهد.
در ادامه این گزارش آمده است:
حتی اوکراین نیز با ادعای اینکه روسیه در این جنگ از پهپادهای ایرانی استفاده میکند، اعلام کرد که روابط سیاسیاش را با ایران کاهش میدهد. اولین بار یک مقام آمریکایی خبر داد که روسیه درصدد خرید پهپادهای ایرانی اس، نه ایران این خبر را تأیید کرد و نه روسیه. با این حال برای ایران خبر خوشحالکنندهای بود؛ زیرا تسلیحات نظامی ایرانی مورد توجه کشورهای مهمی قرار گرفته بود.
خط فقر چقدر است؟
روزنامه آرمان ملی در تیتر یک امروز خود به بررسی راهکارهای برون رفت مردم از دایره خط فقر پرداخته و با تیتر «خط فقر ۱۸ میلیونی و درآمدهای ۶ میلیونی» نوشته است:
عدم تناسب بین درآمدها و افزایش قیمتها به قدری است که به گفته کارشناسان خط فقر به مرز ۱۸ میلیون تومان رسیده است، هرچند شاخصهای تاثیرگذار در اعلام نرخ تورم در شهرها و مراکز استان با توجه به دلایلی چون مسائل اجتماعی و فرهنگی متفاوت است اما افزایش قیمت اقلام اساسی و غیراساسی در کشور به هیچ وجه تناسبی با افزایش میزان حقوق و درآمدهای مردم ندارد و در این بین افراد بیشتری از دایره سطح درآمد متوسط خارج شده و به گروه آسیبپذیر میپیوندند.
این روزنامه اصلاحطلب مینویسد:
به گفته نمایندگان مجلس این وضعیت باعث نارضایتی مردم شده است و تحمل آن را حتی برای نمایندگان مجلس سخت کرده است. به نظر این گروه افزایش حقوقهای ناچیز ۹۰۰ هزار و یا ۲ میلیون تومانی دردی از مشکلات گرانیها را حل نمیکند و در صورتی که راهکاری اساسی اندیشیده نشود تبعات منفی به دیگر حوزههای اجتماعی و خانوادگی کشانده خواهد شد.
ماجرای پیام محرمانه آمریکا به ایران چیست؟
روزنامه صبح نو امیرعبداللهیان را عکس روی جلد کرده و با عنوان «پیام پنهانی آمریکا به ایران» سخنان اخیر وی را مورد توجه قرار داده است. این روزنامه نوشته است:
علی رغم آنکه مقامات آمریکایی در اظهارنظر رسمی خود و برای ژست دروغین حقوق بشری گفتهاند که مذاکرات از دستورکار این کشور خارج شده است اما وزیرامورخارجه از پیام پنهانی آمریکا برای شتاب در مذاکرات خبر داد. حسین امیرعبداللهیان که در ارمنستان به سر میبرد در جمع خبرنگاران گفت: سه روز پیش پیامی از طرف آمریکا دریافت کردیم. آمریکاییها در تبادل پیامهایشان حتی تعجیل دارند بر این که هرچه زودتر به نقطه توافق برسیم... م. تغییر رویکرد امریکا در خصوص مذاکرات اثبات کننده این موضوع است که میدانند ایران کشوری نیست که با جو رسانهای، بیانه و تحریم متزلزل شود و یا اینکه در مقابل غرب عقب نشینی کند. همچنان که امروز از نزدیکی روسیه، چین و ایران به هراس افتادهاند و دریافتهاند که بهترین راه برای رسیدن به خواستههایشان مذاکرات هستهای و احیای برجام است.
روزنامه کیهان نیز سخنان دیروز امیرعبداللهیان را تفسیر کرده و با عنوان «التماس آمریکا برای مذاکره بعد از ناکامی در آشوبها» نوشته است:
آمریکاییها پس از آنکه دیدند از دمیدن در آتش اغتشاشات و توسل به عملیات روانی و تبلیغی و اعمال تحریمهای متعدد و سریالی علیه تهران، آبی گرم نشده و نمیتوانند از جمهوری اسلامی ایران امتیازی بگیرند با ژست دیپلماسی به التماس برای مذاکره روی آوردهاند.
در این گزارش آمده است:
هنوز چند روزی از ادعاهای جدید آمریکاییها مبنی بر اینکه «برجام در دستورکار ما نیست»، نگذشته که وزیر خارجه کشورمان دیروز شنبه از شتاب واشنگتن برای توافق با ایران خبر داد. رویکرد متناقض آمریکاییها به حدی آشکار و علنی شده که اظهارات آنان در قبال مذاکرات هستهای را بیش از پیش، پیشپاافتاده و غیرقابل اطمینان ساخته است. مقامات آمریکایی تا چند روز پیش به بهانههای حقوق بشری و حمایت از اغتشاشگران و همچنین به بهانه ادعاهای جعلی پهپادی علیه ایران صریحاً اعلام کردند مذاکرات احیای برجام در دستورکار آنها نیست و واشنگتن به توافق فکر نمیکند ولی حالا پیغام میدهند که حاضرند هرچه زودتر به نقطه توافق برسند!
روزنامه ایران با استناد به اظهارات اخیر وزیر امور خارجه درباره رویکرد آمریکاییها نسبت به ادامه مذاکرات، تیتر زده «امریکا روی دور تناقض» و نوشته است:
وزیر امور خارجه کشورمان از پیام چند روز گذشته امریکاییها پیرامون مذاکرات رفع تحریمها در وین خبر داده است. پیامی که درست در بحبوحهای ارسال شده که دولتمردان امریکایی مدعی شدهاند نگاه خود را از روی مذاکرات برداشته و بر حمایت از اغتشاشات داخلی در ایران دوختهاند.
ایران در ادامه مینویسد:
در حالی که وزیر امور خارجه از پیامهای خصوصی واشنگتن به ایران برای دستیابی به توافق رفع تحریمها و تزویر آنها خبر داد که «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه امریکا همچنان بر حمایت آشکار کشورش از اغتشاشات ایران تأکید کرده و در عین حال مدعی شده که توافق قریبالوقوع نیست چون ایرانیها کماکان خواستههای فرعی مطرح میکنند. بلینکن در حالی در مواضع اعلامی خود نشان میدهد واشنگتن عجلهای برای توافق ندارد که پیامهای شتابزده این کشور به موازات مداخله در تحولات اخیر ایران باز هم از یک سیاست تاریخ مصرف گذشته برای کسب امتیازات بیشتر در زمین مذاکرات حکایت میکند.
روزنامه «جوان» هم مانند بسیاری دیگر از روزنامهها امیرعبداللهیان را به خاطر روایت اخیرش از درخواست آمریکاییها برای مذاکره، عکس یک کرده و نوشته است:
محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رئیسجمهور نیز چند روز قبل به طعنه گفته بود که امریکا سیوچند بار تقاضای ملاقات مستقیم با ایران ارائه کرده، امیرعبداللهیان دیروز با لحن صریحتری در این باره صحبت کرد. وزیر خارجه در پاسخ به سؤال فارس درباره اظهارات مقامات امریکایی که گفتهاند مذاکرات رفع تحریمها از دستورکار خارج شده، از تداوم پیغام و پسغامهای مقامهای امریکایی با ایران درباره مذاکرات احیای برجام صحبت کرد و گفت: امریکاییها گفتار و رفتارشان متناقض است.
جوان در واکنش به پیام محرمانه آمریکا مینویسد:
سه روز پیش پیامی از طرف امریکاییها دریافت کردیم؛ گفتیم موارد اتهامی آژانس حل و فصل شود. وزیر خارجه ایران هرچند در صحبتهای دیروز هم تأیید کرده که «امریکاییها تلاش میکنند در مسائل روزهای گذشته در ایران بدمند»، ولی تأکید میکند که برخلاف روایت رایج این روزها بین مقامهای امریکایی، ارزیابی ما (ایران) از پیام طرف امریکایی این است که نه تنها [مذاکرات] اولویت آنهاست بلکه شتاب هم دارند.