سرویس ورزش مشرق - جام جهانی ۲۰۲۲ قطر روز یکشنبه کلید میخورد و دو تیم اکوادور و قطر آغاز کننده این تورنمنت بزرگ هستند. کارلوس کیروش که از لحاظ سن در رتبه دوم مسنترین مربی جام جهانی قطر است، چند روز پیش در یک کنفرانس خبری در قبال پاسخ به سوال خبرنگار اسکای بریتانیا برای بسیاری از روزنامههای بریتانیا تیتر یک درست کرد. (اینجا بخوانید)
این که چرا رسانههای بریتانیا از پاسخ کیروش به وجد آمدند و سخنان او را فارغ از سوال دیکته شده و کلیشهای خبرنگار اسکای به تیتر اول مطلب صفحات ورزشی و حتی اجتماعی خود تبدیل کردند، جای تامل و بحث و بررسی دارد.
خبرنگار اسکای از کیروش درباره وقایع اخیر در ایران و جریان اغتشاشات و بی نظمیهای خیابانی پرسید و کیروش، بدون توجه به سوالی که برای او دیکته کردهاند، کاملا غیر فوتبالی است و نحوه سوال کردنش نیز غیر اخلاقی است، اینگونه پاسخ میدهد: در ایران مانند هر کشوری یک شهروند حق دارد نظر خودش را بگوید، اعتراض کند یا اظهار نظر کند. در انگلیس هم همینطور است. هر جایی محدودیتهایی وجود دارد. آیا شما در رسانههای بریتانیا همه قوانین فیفا و قوانین بشری و اخلاقی را در حوزه خبرنگاری رعایت میکنید؟
وی ادامه داد: هر کسی در فوتبال حق دارد نظرش را از طریقی که غیر قانونی نباشد و آسیبی به دیگران نرساند ابراز کند. این طور نیست؟ شما زمانی در انگلیس برای نشان دادن اعتراض خود به نژادپرستی و رفتارهای غیرانسانی پلیس روز زانو مینشستید، آیا اجازه داشتید این کار را تکرار کنید؟ آیا به شما تذکر ندادند؟
کیروش افزود: برخی با آن کار موافق بودند و برخی مخالفت کردند. در ایران هم همین اتفاق رخ داده است و بازیکنان حق دارند به یک موضوع اجتماعی یا اقتصادی واکنش نشان بدهند و البته حق دارند هیچ واکنشی نشان ندهند. این یک انتخال شخصی است. اما این را بگویم که تیم ملی فوتبال ایران با بحرانی مواجه نیست و مشکلی در کار نیست، آن طور که شما دوست دارید من تایید کنم.
کیروش ادامه داد: بازیکنان من فقط روی یک چیز تمرکز دارند، آن هم این است که برای رویای خود یعنی موفقیت در جام جهانی فوتبال بدرخشند و با تلاش مردم کشور خود را شاد کنند. آنها میخواهند از مرحله گروهی صعود کنند.
اما پاسخ کیروش در مرحله دوم این پرسش خط داده شده، مهم بود، آنجا که خبرنگار اسکای درباره پول گرفتن کیروش از فدراسیون فوتبال ایران سوال میکند در شرایطی که به زعم خبرنگار اسکای حقوق زنان در این کشور مراعات نمیشود. کیروش در این خصوص سیاسانه و با کمی ابهام خبری پاسخ میدهد:
«برای کدام کشور کار می کنید؟ برای کدام شبکه خبری؟» او پاسخ میدهد: اسکای.
کیروش میگوید: «شما چقدر به من پول میدهید تا پاسخ این سوال را بگویم؟»
این طرز پاسخگویی از سوی کیروش واکنشهای زیادی داشته است، به عنوان مثال گری کولن از سان لندن مینویسد: کیروش خیلی خوب پاسخ داد، انگار کنفرانس خبری حقوق بشر است، او آمده به سوالاتی درباره فوتبال پاسخ بدهد، خبرنگار اسکای هم خبرنگار ورزشی است، اسکای نیوز هزاران خبرنگار در جهان دارد، خبرنگار بخش اجتماعی یا سیاسی خود را بفرستند و با مقامات ایرانی مصاحبه کند. اینجا که جای این سوالات نیست، از طرفی پاسخ کیروش هم جالب بود، او می خواست بگوید که تو پول می گیری و کار می کنی، همه این کار را می کنند، تو هم پول گرفتهای تا این سوال بی ربط را بپرسی. همین.
کیروش در ادامه به خبرنگار اسکای میگوید: یک پیشنهاد دارم، شما فعلا درباره وضعیت مهاجران در انگلیس بنویسید که چه رفتاری با آنها دارید، در این باره بنشین و فکر کن.
و اما موضوع مهمی که مطرح میشود این که واقعا انگلیس یا حالا که به آرزویش یعنی جدا شدن از قاره رسیده، بریتانیا چه رفتاری با مهاجران دارد؟ یک قانون نوشته وجود دارد که به عنوان مثال ۵ سال از ۷ سال اقامت در خاک بریتانیا ناشی از تبدیل ویزای تحصیلی به ویزای کار توام با فیش حقوقی و مالیات و سایر مدارک و شاید ۷ سال از ۱۰ سال منجر به اعطای پاسپورت بریتانیایی به شخص میشود.
این موضوع عجیبی نیست، شبیه چنین فرایندی در ۳ سال از ۵ سال ایالت کبک کانادا و ۳ از ۵ سال فدرال این کشور نیز وجود دارد. اما نکته اصلی این است که پاسپورت این کشور یعنی بریتانیا با اعظای امتیاز شهروندی متفاوت است. این فرد تا آخر عمر خود در گرید یا درجه دوم شهروندی حضور دارد و تا به شهروندی این کشور برسد راه طولانی در پیش دارد.
این فرایند تازه درباره کسی است که قانونی و با تمام ثروت و اندوخته کسب و کارش راهی بریتانیا شده اما اگر این فرد یک پناهنده باشد یا مهاجری که منتظر است تا بریتانیا زندگی دوباره ای به او هدیه دهد بسیار متفاوت است.
کیروش خودش سالها به عنوان یک غیر بریتانیایی در انگلیس کار کرده، ویزای کاری داشته و در نهایت مجبور به ترک بریتانیا شده چرا که ویزای کار او تمدید نشده است. شاید کنایه کیروش به هزاران پناهجوی ایرانی و افغانستانی باشد که از کانال مانش خود را به بریتانیا رسانده و در بدترین شرایط و غیر انسانی ترین نوع میزانی از پناهندگان به سر برده و اکنون در حال اعزام به کشور رواندا در خاک قاره آفریقا هستند.
نزدیک به ۷۲۰ ایرانی مهاجر به سمت بریتانیا تا پایان سال ۲۰۲۲ به منطقهای در شرق آفریقا در خاک کشور رواندا اعزام خواهند شد تا ضمن این که شانس حضور در بریتانیا را از دست می دهند این بار حتی از وعده های حداقلی مقامات انگلیس هم بی بهره باشند.
انگلیس وقتی قرار است در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از وضعیت پناهندگان به کشورش گزارش بدهد نامی از روآندا نمیآورد و هیچ خبرنگاری مخصوصا همین خبرنگار کنجکاو اسکای نیوز حق ندارد حتی یک جمله درباره رفتار بریتانیا با پناهندگان افغانی و ایرانی بنویسد چه برسد به این که در یک کنفرانس خبری از سرمربی تیم ملی فوتبال انگلیس، ساوت گیت سوال کند: آیا شما از کشوری پول میگیرید که پایین ترین حقوق انسانی پناهندگان را هم در کمپهای شبیه به زندان خود رعایت نمیکند؟