به گزارش مشرق، تصور کنید برای گردش به طبیعتی زیبا رفتهاید. به راهرویی که دیوارهایش از جنس کوه و کف آن از جنس آب خنک است وارد میشوید. برای دیدن آسمان باید سر خود را تا حد امکان بالا ببرید. سردرگم هستید که کجا را نگاه کنم؟ با خود تکرار میکنید این همه زیبایی فقط برای یک قسمت؟ باور کنید چنین منظرهای وجود دارد. اینجا تنگه دم اسب است.
در دل طبیعت فارس، تنگهای سرسبز با رودی خروشان که از میان آن میگذرد، جا خوش کرده است. شباهت زیاد آبشار آن به دم اسب باعث شده این نام را بر آن بگذارند.
در فاصله ۵۰ کیلومتری از شیراز، جایی در جنوب این شهر، تنگهای مشهور به تنگه دم اسب قرار دارد. این تنگه در نزدیکی روستای کره بس از توابع منطقهای به نام کوهمره سرخی استان فارس واقع شده است. منطقه کوهمره سرخی که از نظر جغرافیایی از شمال به خان زنیان و دشت ارژن، از شرق به بخش کوار، از جنوب به بخش میمند و از غرب به بخش جره و بالاده شهرستان کازرون محدود میشود، یکی از آخرین شاخههای جنوبی رشتهکوههای زاگرس به شمار میرود. کوه دلو با ارتفاع حدود ۳۲۰۰ متر از سطح دریا، عنوان بلندترین قله کوهستان کوهمره سرخی را یدک میکشد. این منطقه عشایرنشین را در دوران ساسانیان «رم دیوان» میخواندند. واژه رم در دوران ساسانی به ایلات و عشایر اطلاق میشده است. رم دیوان یکی از گروههای عشایری ایران است که عقبه آن به حسین صالح برمیگردد و در منطقه کوهمره سرخی شیراز قرار دارد.
تاریخچه تنگه دم اسب
میدانید این طبیعت زیبا چگونه شکل گرفته است؟ از یک اتفاق ناگوار. در گذشته زلزله بزرگی در این منطقه رخ داد که باعث تغییری در مسیر گذر رودخانه شد. در ادامه مسیر رانش زمین رودخانهای به طول ۲۰۰ متر را به وجود آورد. این منطقه در دوره ساسانیان به «رم دیوان» شناخته میشد که محل زندگی عشایران باصفا و خونگرم بود. بعد از انقلاب بیشتر مردم محلی به شیراز مهاجرت کردند و امروزه افراد کمی در این منطقه سکونت دارند. اغلب ساکنان عشایر هستند که آنها هم با رسیدن فصول سرد این منطقه را ترک میکنند.
خانه سنجابهای ایرانی
در دل طبیعت کره بس، یکی از روستاهای منطقه کوهمره سرخی، منطقهای شگفتانگیز و دیدنی وجود دارد که گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری را به سوی خود میکشاند. تنگه دم اسب مانند بسیاری از تنگههای شگفتانگیز ایران، چشم هر بینندهای به خود خیره میکند. در دل این تنگه رودی خروشان با همین نام روان است که سرسبزی و آبادانی تنگه از آن نشات میگیرد.
تمام مسیر تنگه با درختان بلوط و انار و همچنین درخچههای و بوتههای گیاهان دارویی آراسته شدهاند. این منطقه سبز، میزبان حیوانات و پرندگان بسیاری است. از حیوانات و پرندگان شکاری تا خزندگان کمیاب. یکی از دیدنیترین منظرههای طبیعی در این تنگه، تماشای جست و خیز سنجابها میان درختان بلوط جنگلی است.
آبشاری شبیه به دم اسب
رود بعد از عبور از تنگه، وارد دریاچهای به بلندی ۲۰۰ متر میشود. این منظره بسیار زیبا و جذاب از پی لرزش و رانش زمین خلق شده است. با گذر از دریاچه، به آبشاری میرسیم که نام تنگه را به دلیل وجود این آبشار، دم اسب نامیدهاند. این آبشار زیبا و خروشان که ارتفاع آن به حدود سی متر میرسد، شباهت زیادی به دم اسب دارد، به همین علت اهالی نام آبشار و تنگه را دم اسب نهادهاند. آبشار از بلندای صخرهای مرتفع سرازیر میشود که سراسر صخره پوشیده از درختچهها و درختان سرسبز جنگلی است و این در کنار هم قرار گرفتن المانهای طبیعی، منظرهای بسیار دیدنی و زیبا را خلق کرده است.
تماشای دم اسب
تنگه دم اسب مقصدی رویایی برای گردشگران طبیعت دوست و ماجراجویان بیباک است. مسیر تنگه بسیار پر فراز و نشیب است و برای رسیدن به آبشار باید از گاهی از صخرههای سخت بالا رفت و گاهی تن به آب زد. در بخشهایی از مسیر، عرض تنگه به قدری باریک میشود که تنها اجازه عبور یک نفر را میدهد. اما تماشای زیباییهای بیپایان تنگه، دیدار از آبشار و قدم زدن در میان طبیعت رشته کوههای زاگرس ارزش این سختیها را دارد.
مانند تمام تنگهها، تنگه دم اسب نیز هوای خنکی دارد و بهار و تابستان بهترین فصلها برای سفر به این منطقه هستند. سرمای شدید در فصلهای سرد سال، شاید اجازه لذت بردن از طبیعت را به شما ندهد.
پوشش گیاهی و جانوری تنگه دم اسب
در تمام طول مسیر اطراف تنگه درختان بلوط قد کشیدهاند. سنجابهای فراموشکار این درختان را کاشتهاند نه انسانها. البته درختان بلوط تنها پوشش گیاهی این ناحیه نیستند، شما میتوانید انار، پونهکوهی، درختان و بوتههای زیبای دیگری را ببینید که رنگسبزدرخشان خود را به رخ میکشند. در اینجا میتوانید میوه درختان بلوط را امتحان کنید. ممکن است شما از مزه بلوط خوشتان نیاید؛ اما ارزش تجربهکردن را دارد. اگر صبح خیلی زود به تنگه سر زدید، میتوانید سنجابهای ایرانی را ببینید. این منطقه علاوه بر سنجاب، جانوران دیگری هم دارد؛ بهعنوان مثال عقاب و مارمولکهای کمیاب. اما آسیبزدن انسانها به جانوران معصوم، باعث فراریشدن آنها از ما شده.
امکانات گردشگری تنگ دم اسب
این تنگه تقریباً هیچ امکانات گردشگری ندارد. جاده تنگه دم اسب بسیار زیباست؛ اما نمیتوان با ماشین از آن عبور کرد. فقط ابتدای جاده برای عبور ماشین مناسب است و باقی مسیر را باید پیاده طی کنید. بهتر است غذای سبک همراه داشتهباشید؛ زیرا رستوران یا سوپرمارکت در تنگه وجود ندارد. همچنین هتل یا مسافرخانه هم درکار نیست. اگر به گذراندن شب در طبیعت علاقه دارید، گروههای ۵نفره برای تضمین امنیت کافی است. نزدیکترین مکان دارای امکانات گردشگری مناسب مثل هتل و رستوران، شیراز است. سرویس بهداشتی در منطقه صحرایی است. میتوانید خوراکیهایی مانند پنیر، ماست و نان را از عشایران ساکن در منطقه خریداری کنید.
بهترین زمان سفر به تنگه
استان فارس آب و هوایی گرم دارد؛ اماگول نخورید، در تنگه دم اسب وضعیت متفاوت است. تنگه هوایی بهتر از حد تصور دارد. نسیم خنکی که با ملایمت پوست بدن را نوازش میکند یا رطوبت مناسب هوا که باعث شادابی میشود، میتواند علتی عالی برای سفر به اینجا باشد. اگر قصد شنا یا خوابیدن در منطقه را دارید حتماً لباس مناسب بردارید وگرنه هوای خنک باعث بیماری شما شده و شما را از ادامه سفر منع میکند. سفر در فصلهای اول سال برای شما خاطراتی تکرارنشدنی میآفریند. این خصوصیات مربوط به فصل بهار و تابستان بود و شامل فصول سرد سال نمیشود؛ چراکه برف و بوران زمستانی در این منطقه بسیار رایج است.
جاذبه های گردشگری اطراف تنگ دم اسب
پل کره بس
پل کره بس در مسیر رسیدن به تنگه دم اسب قرار دارد. عبور از کنار این پل کهن یک توفیق اجباری اما دلچسب را به وجود میآورد. دیدن پلی که جز آثار ملی ایران است بدون شک تجربهای بینظیر برای گردشگران است. پانزده کیلومتر که از شیراز دور شوید، به کره بس میرسید. تعجب نکنید پل قبل از تنگه قرار دارد و شما میتوانید اول از پل دیدن کنید. پل همانند سایر پلهای قدیمی جنسی از سنگ و گل دارد. با تماشای این پل به یاد سی و سه پل اصفهان میافتید؛ چون ظاهری شبیه به آن دارد. قدمت پل کره بس را نمیشود با قدمت سی و سه پل مقایسه کرد. قدمت پل کره بس به دوران پهلوی میرسد. برای حفاظت از پل تاریخی، پل دیگری از جنس بتن نزدیک به پل کره بس ساختهشده.
کوهمره سرخی
کوهمره سرخی رشته کوهی در مجاورت رشتهکوههای زاگرس است. این رشتهکوه با انبوهی از درختان قدیمی مانند بلوط پوشیده شده. در جنوب شرقی شیراز و در فاصله ۳۵کیلومتری آن رشتهکوه قرار دارد. با جستوجو در نقشه متوجه میشوید که کوه در میان دو جنگل با نامهای «ماله گاله» و «میان کتل» واقع شده. توصیف این دو جنگل فرصتی جدا میخواهد؛ چراکه هرکدام از آنها تاریخ و طبیعتی کهن به درازای تاریخ دارند. در کوه آبشار، رودخانه و چشمه از دیگر جذابیتهای این کوهستان است.
آبشار کوهمره سرخی
آبشار کوهمره سرخی از جاهای دیدنی شیراز محسوب میشود. با گذر از بین درختان چنار و بلوط بلند قامت کوهستان کوهمره سرخی به آبشار میرسید. صدای بلند آبشار که با آواز پرندهها مخلوط میشود، روح شنونده را نوازش میکند. بوی خاک نم خورده، بوی رطوبت جنگل حسی را در انسان ایجاد میکند که کلمات از وصف آن ناتوانند. برای رسیدن به آبشار باید ۵۰ کیلومتر از شیراز دور شوید و ۳۰ دقیقه پیادهروی کنید. میدانید که هر زیبایی منبعی دارد. منبع این آبشار زیبا هم چشمه ابوالخیر است. بهراستی که اسم چشمه برازنده آن است. فریاد آبشار نشان از ارتفاع زیاد فرود آب دارد. ارتفاع آبشار بیش از ۶۰ متر است.