سرویس دفاع و امنیت مشرق _ در دهمین سال از انقلاب مردم یمن و نهمین سال آغاز جنگ در این کشور با تجاوز ائتلافی از کشورهای عربی قرار داریم؛ در این مدت میدان نبرد در خاک یمن فراز و نشیب‌های زیادی به خود دید و علی رغم برتری یکطرفه تکنولوژیک، تجهیزاتی و اقتصادی متجاوزین به این کشور، انصارالله و گروه های مردمی یمن با همراهی بخشی از ارتش این کشور که به مردم خود وفادار ماندند موفق به حفظ مناطق راهبردی از جمله صنعا پایتخت یمن شده و در نهایت مزدوران تحت امر عربستان و امارات متحده عربی را وادار به آتش بس و پذیرش صلح با شروط انصارالله کردند.

در سلسله گزارشات زیر قصد داریم به معرفی مهمترین تجهیزات بومی طراحی شده توسط متخصصین یمنی و عملکرد آنها در میدان نبرد بپردازیم.

موشک‌های ثاقب؛ دست توانمند پدافند هوایی یمن

در سالهای ابتدایی جنگ، با توجه به برتری سنگین تجهیزاتی دشمن متجاوز در آسمان، نابودی یا از کار افتادگی تقریبا کامل نیروی هوایی یمن و نبود سامانه های دفاع هوایی مناسب و کافی، آسمان یمن عرصه تاخت و تاز جنگنده های سعودی و اماراتی و همچنین پهپادهای رزمی و جاسوسی امریکایی شده بود؛ هزاران نفر از مردم غیرنظامی یمنی در بمباران های بی رحمانه ائتلاف سعودی به شهادت رسیدند و رزمندگان یمنی نیز بدون داشتن سلاح مناسب برای مقابله، زیر فشار حملات هوایی دشمن قرار داشتند.

اما این وضعیت به تدریج از میانه های نبرد تغییر کرد و متخصصین یمنی موفق شدند برخی سامانه های پدافندی و حتی موشک های غیر پدافندی موجود در زرادخانه خود را با تغییراتی تبدیل به سامانه های پدافندی توانمندی کنند که ده ها فروند پهپاد و بالگرد دشمن و حتی در مواردی جنگنده آنها را سرنگون سازد و دیگر خبری از آسودگی خاطر خلبانان دشمن برای بمباران شهرهای یمن نباشد.

سامانه های پدافندی نظیر صقر، برق، فاطر، ثاقب و ... که در این مطلب قصد داریم خانواده موشک های پدافندی ثاقب را معرفی کنیم.

ثاقب۱ : به طور کلی خانواده موشک‌های ثاقب حاصل تغییر کاربری موشک‌های هوا به هوای سابق نیروی هوایی یمن به موشک زمین به هوا هستند. متخصصین یمنی با دریافت کمک‌های فنی لازم از کشورهای دوست موفق به انجام این فرآیند نسبتا سخت و پیچیده و تبدیل موشک مشهور R۷۳ به موشک زمین به هوا شده‌اند. موشک تحت عنوان ثاقب ۱ حدود ۲.۹۳ متر طول و ۱۰۵کیلوگرم وزن داشته و با سرعت حدود ۱.۵ ماخ و برد ۹ کیلومتر به نبرد با اهداف خود می‌پردازد.

به جرات میتوان گفت موشک ثاقب ۱ بیشترین شکار را در بین سامانه‌های پدافندی انصارالله به نام خود ثبت کرده و با توجه به مانورپذیری بسیار بالای خود فرصت فرار را از پهپادها و بالگردهای کند و با توان مانور پایین دشمن سلب میکند. از جمله مشهورترین موارد شکار این موشک میتوان به ساقط کردن چندین پهپاد تهاجمی MQ۹ ریپر امریکایی اشاره کرد.

به طور کلی در سالهای جنگ یمن دست کم ۶ فروند پهپاد رزمی امریکایی از مدل های MQ-۱ و MQ-۹ توسط موشک های پدافندی یمنی سرنگون شدند که موجب وحشت ارتش امریکا و قطع پروازهای جاسوسی آنها بر فراز صنعا و صعده شد.

ثاقب۲ : این موشک نیز حاصل تغییر کاربری موشک هوا به هوای R۲۷ است که در گذشته در نیروی هوایی یمن خدمت میکرد. موشک تحت عنوان ثاقب۲ با طول ۳.۹ متر و وزن ۱۲۵ کیلوگرم دارای سرعت ۲.۵ ماخ و برد ۱۵ کیلومتر است. موشک ثاقب۲ عملکرد درخشانی در جنگ یمن داشته و حداقل در ۲ مورد موفق به هدفگیری و وارد کردن خسارت شدید به جنگنده مشهور F۱۵S نیروی هوایی عربستان شده است. همچنین تعدادی از پهپادهای تهاجمی دشمن سعودی و اماراتی نیز توسط این موشک شکار شده است. موشک ثاقب۲ از ماه دسامبر سال ۲۰۱۶ میلادی تا کنون در خدمت یگان پدافندی انصارالله یمن است.

ثاقب۳ : در میان خانواده موشک‌های ثاقب احتمالا مرموزترین و ناشناخته ترین موشک ثاقب۳ باشد. اگرچه در گذشته برخی منابع مدعی استفاده از موشک‌های R۷۷ روسی در نقش زمین به هوا توسط نیروهای یمنی شده بودند اما به هیچ عنوان تصویر یا فیلمی از استفاده این موشک در دسترس نبود و برای نخستین بار در نمایشگاه اخیر استفاده انصارالله از این سامانه به شکل رسمی اعلام شد.

موشک با طول ۳.۶ متر و ۱۷۵ کیلوگرم وزن دارای سرعت ۲.۵ ماخ و برد حدود ۲۰ کیلومتر است و بر خلاف دو موشک ثاقب ۱ و ۲ که از هدایت حرارتی استفاده میکردند دارای شیوه هدایت راداری بوده و گفته می‌شود در سرنگونی جنگنده تورنادو سعودی مورد استفاده قرار گرفته است.

خانواده موشک‌های پدافندی ثاقب توسط یک مهندس جوان یمنی طراحی شده بود که بعدها در نبرد مشهور الحدیده هنگام دفاع از این بندر استراتژیک به شهادت رسید؛ این مهندس یمنی عبدالعزیز المهرم نام داشت که بعدها نمایشگاهی از دستاوردهای ارتش یمن به منظور بزرگداشت خدمات وی به مردم مظلوم یمن در شهر صنعا برگزار شد.