به گزارش مشرق، مسعود فرزانه در مراسم رونمایی و نقد و بررسی کتاب «عیدگاه» جدیدترین اثر محمد خسرویراد که عصر یکشنبه در خانه تاریخی داروغه مشهد برگزار شد، گفت: خواننده از خوانش کتاب «عیدگاه» لذت میبرد و سرگرم میشود، چیزی که امروز در داستانهای ما گم شده است. این اثر توام با اقلیم مشهد و داستانی با محوریت امام رضا (ع) است که یکی از نقاط قوت آن است.
فرزانه بیان کرد: ما در حوزه داستان به شدت نیازمند خلق آثار با نگاهی به جغرافیای منطقهای هستیم، یکی از ویژگیهای مهم کتاب، داستانی بودن آن است و اینکه درباره آداب، رسوم، لهجه و محلات مشهد نوشته شده که برای مشهدیها کاملاً آشناست. این اثر شروع جذاب و عجیبی دارد و پایان آن هم به فضای ملکوتی بارگاه رضوی ختم میشود.
وی ادامه داد: خواندن این کتاب برای خواننده توام با یک آسایش است؛ اگرچه نوشتن آن برای نویسنده سختیهای زیادی به دنبال داشته است. پایان داستان برای خواننده قابل حدس نیست. اثر شعاری نیست؛ بلکه رسالت محور است.
لزوم پرداخت اقلیم مشهد در آثار داستانی
سید علیرضا مهرداد نویسنده و دبیر نشست رونمایی کتاب «عیدگاه» گفت: برگزاری این نشست در خانه داروغه مشهد که با میراث تاریخی و فرهنگ مشهد و محله عیدگاه ارتباط دارد، اقدامی ارزشمند است.
وی تصریح کرد: من آثار دیگر خسرویراد را همچون نقل گیتی، قصه دلبری و …خواندهام. بوم مشهد، محلات، فرهنگ، آداب و رسوم، مفاخر آن در آثار داستانی سطح کشور کم دیده میشود به طوری که در حد یک منطقه در داستان "سید رضا" میخوانیم. نویسندگان در بیان اقلیم مشهد در داستان غفلت کردهاند.
مهرداد با تاکید براینکه خسرویراد با نوشتن مجموعه «قصههای محمد» ادامه دهنده راه مرحوم تشکری در بیان اقلیم مشهد در داستان است، تصریح کرد: مرحوم سعید تشکری آغاز گر این راه بود و او ادبیات شهر مشهد را به حوزه داستان وارد کرد.
وی ادامه داد: نویسنده در کتاب «عیدگاه» شخصیتی خلق کرده است که استعداد زیادی برای تبدیل شدن به یک تیپ و پرتره دارد. در این اثر به جای اینکه با لوکیشن محلات مواجه باشیم با سرفصلهای اخلاقی انسانی روبه رو هستیم شخصیتها حیا، ادب، امانتداری، رفاقت و جوانمردی دارند که مشخصه بچههای محله عیدگاه در دهه ۶۰ است. آداب و رسوم، اخلاق محوری، بیان فضائل اخلاقی واحترام به پدر ومادر دراین اثر ساری و جاری است.
روانی و سادگی زبان، ویژگی برجسته شاهکارهای ادبی
محمد خسرویراد نویسنده اثر در این نشست گفت: من زمانی که کودک بودم، آثار نویسندههای برجسته و شاهکارهای جهانی را میخواندم با خود میگفتم چقدر ساده است و همه میتوانند مشابه این داستانها را بنویسند. همواره سعی کردم در آثارم از زبان خاصی استفاده کنم. بعد از گذر از دوره راهنمایی و دبیرستان سعی کردم نثری بنویسم که ساده باشد و به خاطره نویسی و گزارش نویسی پهلو بزند و در عین حال زبان درام باشد. بعد ها به سراغ نوشتن ناداستان و داستان کوتاه رفتم. کسب این تجارب به من ثابت کرد که هر چه نثر یک اثر سادهتر باشد نوشتن آن هم دشوارتر است و من هنوز به این درجه نرسیدهام.
نویسنده کتاب «عیدگاه» ادامه داد: من همیشه برای نوشتن اثر، دنبال اقلیم و فضای خاصی در ژانر رئال، فانتزی، جادویی و … می گشتم، بعدها به این نتیجه رسیدم که اگر میخواهیم در حوزه داستان جهانی شویم باید قصه خودمان را بنویسیم.
خسرویراد تاکید کرد: ترکیب اقلیم به همراه فرهنگ منطقه مشهد مکتب خراسان را میسازد، در کتاب «نقل گیتی» نیز به نوعی به بیان فرهنگ مشهد برای مخاطب بزرگسال پرداختم که در نشر شهرستان ادب منتشر شد.
وی ادامه داد: در «عیدگاه» سعی کردم اثری بنویسم که هم ساده باشد و همه آن را بخوانند در عین حال داستان باشد و شعاری نباشند. این اثراولین تجربه من برای نگارش رمان ویژه نوجوان بود. سعی کردم اثری بنویسم که علاوه بر مخاطب نوجوان، بزرگسال هم از خواندن آن لذت ببرد. نمیتوانم ادعا کنم من نویسنده در اثر حضور ندارم ولی آنچه هم گفته شده کاملاً مطابقت با شخصیت من ندارد. دربخشی کتاب تجربه زیسته من بیان میشود و در برخی بخشها نیز از تجربهها دیگران استفاده کردهام.
بازآفرینی دهه ۶۰ در مشهد
مجید قیصری نویسنده و کارشناس کتاب نیز دراین نشست گفت: متن از ابتدای داستان دارای صمیمیت است. شخصیت نوجوان داستان امانتدار بوده و تا پایان داستان به این نکته اخلاقی پایبند است. او به همراه شخصیتهای نوجوان محله سعی دارد مشکلات خود را حل کند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از حوادث و فکتها برای مشهدیها باور پذیر است، افزود: آنچه در این اثر خودنمایی میکند بازآفرینی دهه ۶۰ در مشهد است. نویسنده در این اثر با خواننده فاصله نگرفته و قصه محمد و نویسنده یکی است. ما فضای داستانی را به شکل خاطره میخوانیم و این باعث شده خوانندهای که اهل مشهد نباشد، متوجه منطقه جغرافیای اثر نشود.
وی یکی دیگر از ویژگیهای کتاب را داشتن پس زمینه اجتماعی عنوان کرد و تصریح کرد: این اثر به خوبی فضای جنگ را با تبعات آن همانند مراسم تشیع پیکر شهدا نشان میدهد. در این اثر برخی شخصیتهای داستان به لهجه مشهدی و برخی به زبان معیار سخن میگویند.
کتاب «عیدگاه»، اولین کتاب از مجموعه قصههای محمد به نویسندگی محمد خسرویراد توسط انتشارات بهنشر در ۱۰۴ صفحه، قطع رقعی و شمارگان هزار نسخه با تصویرگری جلد اسماعیل چشرخ و صفحهآرایی سعید سلیمی با قیمت ۷۰ هزار تومان منتشر شده است.