سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.

**********

روزنامه‌های امروز شنبه ۲۳ تیرماه در حالی چاپ و منتشر شد که پیام پزشکیان به رسانه‌های جهان، ادامه گمانه زنی‌ها درباره اعضای احتمالی دولت چهاردهم، دیپلماسی پارلمانی برای تغییر مناسبات اقتصاد جهانی و نقد عصبانیت‌های انتخاباتی در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

یک روزنامه اصلاح طلب با اذعان به اینکه دولت چهاردهم با خطر درونی نیروهای سهم‌خواه روبروست تاکید کرد که این سهم خواهان سابقه عملکرد و مواضع شان در دولت‌های خاتمی و به‌ویژه روحانی، چندان مثبت نیست. روزنامه هم میهن در مطلبی نوشت:

آنچه در شرایط کنونی و در محافل و مباحث درونی نیروهای حامی رئیس‌جمهور منتخب بیشتر مایه نگرانی شده، تردیدهایی است که درباره سازوکار تشکیل دولت و همکاران رئیس‌جمهور وجود دارد و این نگرانی را شکل می‌دهد که مجموعه فشارهای بیرونی و مناسبات درونی، به سمتی رود که نیروهای کارآمد، توانمند و باورمند به توسعه و تغییر حاشیه‌نشین شوند و کابینه‌ای فاقد توان کافی برای تغییر وضع موجود شکل گیرد.

بنا بر تاکید این روزنامه، دولت چهاردهم، با خطر درونی نیروهای سهم‌خواهی روبه‌روست که سابقه عملکرد و مواضع آنان در دولت‌های خاتمی و به‌ویژه روحانی، چندان مثبت نیست. نیروهایی که بیش از منافع عمومی و پیشبرد سیاست‌ها و رویکردهای دولت و دفاع از مواضع اصلاح‌طلبانه و توسعه‌گرایانه آن، در پی منافع شخصی یا باندی خود هستند و در روزگار عسرت و سختی نیز، عموماً کنار می‌نشینند و در انتظار گرفتن ماهی خویش در زمان گل‌آلود شدن آب می‌مانند.

هم میهن همچنین با نام بردن از این نیروها با عنوان «مجاهدین شنبه» می‌نویسد:

این نیروها حتی در انتخابات اخیر، چندان نقش مؤثری نداشته‌اند و بیش از دریافت احکام ستادهای انتخاباتی و یا گرفتن عکس‌های یادگاری، نقشی بازی نکرده‌اند. بسیاری از این نیروها متأثر از راهبردی هستند که اصولاً در ابتدا مخالف حمایت از نامزدی پزشکیان بودند و با راهبرد روزنه‌گشایانه‌ای هم که پزشکیان بر مبنای آن به مجلس دوازدهم راه یافت و در ادامه به ریاست‌جمهوری رسید، تعارض داشتند و اکنون هم، به نظر می‌رسد در پی دامن زدن مطالبات و فراموش کردن سریع واقعیات و مناسبات موجود در ساختار سیاسی هستند. آنها تصور می‌کنند پیروزی پزشکیان اتفاقی ساده‌ و تنها متکی و مبتنی بر خواست و اراده اصلاح‌طلبان بوده است و اینک، به‌سادگی می‌توان دولت را صرفاً با نیروهای همسو چید و معادلات کلان را ندید.

این روزنامه اما در ادامه با اشاره به کنار کشیدن افرادی همچون محمدجواد ظریف و بی رغبتی برای حضور در کابینه نوشت، مشخص نیست دلیل تصمیم این چهره‌ها، خواست شخصی خود آنهاست و یا آنکه با مشاهده فضای حاکم بر دولت جدید، کناره گرفتن و حاشیه نشستن را ارجح دانسته‌اند. اگر این تصمیم، شخصی باشد که آشکارا غیرمسئولانه است. اگر هم دلیل کناره گرفتن این چهره‌ها، فضای شکل‌گرفته حول پزشکیان باشد که قطعاً باید در رویه موجود تجدیدنظر کرد و اندیشید که چرا و چگونه روندی شکل گرفته که ستارگان کمپین پیروز ۱۴۰۳، رفتن را بر ماندن و فرار را بر قرار ترجیح داده‌اند.

بررسی این مطالب اما بیانگر آن است که؛

۱ - رئیس جمهور منتخب این روزها به شدت از سوی سهم خواهان تحت فشار بوده و این مساله باعث نگرانی های عمیقی میان حامیان وی و اصلاح طلبان میانه رو شده است.

۲ - بر اساس احصاء صورت گرفته از مطالب بیان شده در رسانه های اصلاح طلب، سهم خواهان که به «مجاهدین شنبه» معروفند بخشی از همان اصلاح طلبان ساختاری می باشند که از انتخابات مجلس شورای تا انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ در تضاد به روزنه گشایان بوده و تحریم انتخابات را توصیه می‌کردند.

۳ - یکی از انتقادات جدی اصلاح طلبان میانه‌رو به سهم خواهان و نیروهای رادیکال آن است که آنان تایید صلاحیت و رای آوری پزشکیان را محصول تحریم انتخابات مجلس تعریف کرده و از این رو برای خود اعتبار و منزلتی در دولت جدید قائل هستند.

در این میان اما نیروهای میانه رو، پیروزی پزشکیان را محصول شخصیت خود وی و حرکت وی در چهارچوب های نظام ارزیابی می کنند.

از پزشکیان رفتارهای رادیکال نخواهید

عطاء الله مهاجرانی نسبت به تلاش برخی رادیکال ها برای پیش کشیدن موضوع حاکمیت دوگانه واکنش نشان داد و تاکید کرد که مسعود پزشکیان به دنبال ساختار شکنی نیست. مهاجرانی طی یادداشتی در روزنامه اعتماد با بیان اینکه بیضی دو کانون دارد، اگر کشور و ملت را شبیه بیضی تصور کنیم؛ این دو کانون و نسبت بین آنها چیست و کدام است نوشت:

مطابق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ولی‌فقیه و ملت ایران دو کانون این بیضی هستند. رییس‌جمهور که توسط ملت با اکثریت آرا انتخاب می‌شود، در حقیقت پل ارتباط یا حلقه اتصال بین رهبری و مردم است. این سخن به این معنی نیست که رهبری مستقیما با مردم ارتباط ندارد، سخن بر سر اعمال حکمرانی است. مسعود پزشکیان بیش از همه نامزدها بر سیاست‌های کلی نظام که توسط رهبری ابلاغ شده و می‌شود، تاکید کرد.

وی در ادامه تصریح کرد: پزشکیان حتی این سخن بلکه ایده سیاسی را که نخستین‌بار توسط شهید سیدمحمد باقر صدر مطرح شده بود؛ بر زبان آورد و با صراحت گفت: «او ذوب در ولایت فقیه است!». پزشکیان با هوشمندی این پیام را با صراحت تمام بیان کرد که او رییس‌جمهوری در تراز قانون اساسی جمهوری اسلامی است و نباید از او انتظار ساختارشکنی داشته باشند یا اینکه کشور را به طریقی اداره کند که دوباره موضوع «حاکمیت دوگانه» مطرح شود، در حقیقت رییس‌جمهور می‌تواند نماد یگانگی باشد.

در این صورت کشور و ملت قرار و آرام و طمأنینه و تعادل پیدا می‌کند. تا فرصت‌های از دست رفته توسعه شایسته و آبادانی کشور جبران شود و همه همدل و یک زبان برای اعتلای ایران بکوشند.