به گزارش مشرق، وزارت امور خارجه اوکراین در بیانیه‌ای در سی‌امین سالگرد امضای «تفاهم‌نامه بوداپست» که منجر به خلع سلاح هسته‌ای اوکراین شد اعلام کرد کی‌یف رسما هرگونه تضمین امنیتی که قرار است به عنوان جایگزین برای عضویت کامل کی‌یف در ناتو ارائه شوند، رد می‌کند.

به نوشته پایگاه «یونایتد ۲۴ مدیا»، پنجم دسامبر ۲۰۲۴ مصادف با سی‌امین سالگرد امضای «تفاهم‌نامه بوداپست» است؛ سندی امضا شده در ۵ دسامبر ۱۹۹۴ برای ارائه تضمین‌های امنیتی توسط امضاکنندگان در ازای الحاق بلاروس، قزاقستان و اوکراین به پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای. این تفاهم‌نامه در ابتدا توسط سه قدرت هسته‌ای روسیه، بریتانیا و ایالات متحده امضا شد و بعدا چین و فرانسه نیز در اسناد جداگانه تضمین‌های فردی تا حدودی ضعیف‌تر ارائه کردند.

در نتیجه این پیمان بلاروس، قزاقستان و اوکراین در فاصله ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۶ از سلاح‌های هسته‌ای خود دست کشیدند. اوکراین تا آن زمان سومین انبار بزرگ تسلیحات هسته‌ای جهان را داشت.

با این وجود وزارت امور خارجه اوکراین به دلیل الحاق شبه جزیره کریمه در سال ۲۰۱۴ به روسیه و حمله سال ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین به‌عنوان مدرک اینکه امضای چنین سندی از سوی کی‌یف یک شکست بوده، اشاره کرد.

در بیانیه وزارت امور خارجه اوکراین آمده است: «نقض تفاهم‌نامه بوداپست توسط روسیه یک سابقه خطرناک را ایجاد کرده که باعث تضعیف اعتماد به ایده خلع سلاح هسته‌ای شده است.»

این وزارتخانه مدعی شد فقدان وجود تضمین‌های امنیتی واقعی در دهه ۱۹۹۰ یک «اشتباه استراتژیک» بود که باعث جسور شدن مسکو شد. وزارت خارجه اوکراین از آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین و دیگر امضاکنندگان پیمان عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای خواست به اوکراین تضمین‌های امنیتی الزام‌آور عرضه کنند.

در این بیانیه نوشته شد: «ما مجاب شده‌ایم تنها تضمین واقعی امنیت برای اوکراین و بازدارنده در برابر تهاجمات بیشتر روسیه علیه اوکراین و کشورهای دیگر، عضویت کامل اوکراین در ائتلاف ناتو است. ما با پشت سر گذاشتن تجربه تلخ تفاهم‌نامه بوداپست دیگر هیچ جایگزینی به جای عضویت کامل اوکراین در ناتو را قبول نخواهیم کرد.»

در حالی که غرب و آمریکا با پیشبرد توسعه‌طلبی تحریک‌آمیز در ائتلاف ناتو و بی‌اعتنایی به منافع امنیتی روسیه در طول سالیان گذشته موجبات عملیات نظامی مسکو در اوکراین با هدف دفاع از منافع خود را به وجود آوردند اما وزارت امور خارجه اوکراین در این بیانیه مدعی شد عضویت کی‌یف در ناتو تنها بازدارنده موثر در برابر حمله روسیه در آینده است.

در این بیانیه ادعا شد: «دعوت کردن از اوکراین هم‌اکنون برای پیوستن به ناتو یک مقابله موثر با باج‌گیری روسیه بوده و باعث زدودن شدن توهمات کرملین درباره امکان مختل کردن همگرایی یورو-آتلانتیک اوکراین می‌شود. این تنها شانس برای متوقف کردن تضعیف اصول کلیدی عدم اشاعه هسته‌ای و بازیابی اعتماد به خلع سلاح هسته‌ای است.»