مشرق- کیست که گوش جان بسپارد و نام امام حسین (ع) را در هیاهوی فرات نشنود؟ کیست که آزاده باشد و محرم را به سوگ ننشیند؟ کیست که حسین را چراغ راهش کند و در بیراهه های پر پیچ و خم گم شود؟ فرات هنوز شرمگین است بیچاره رود پیر قرن هاست آهسته و شکسته میرود هنوز چکاچک شمشیرها را میشنود هنوز صدای گریه بچه ها و نعره های دلیرانه را میشنود هنوز شیون های زنان و غم و اندوه اهل بیت(علیهم السلام) و شیعیان آنها شنیده میشود هنوز شهادت ها و دلاورى ها و شجاعت ها و ایثارهاى سید الشهدا امام حسین(علیه السلام) و یاران با وفاى او را میشود حس کرد خاطرات زیادی این پیر کهنه رود در دل دارد که همچنان در درون خویش محفوظ نگاه داشته است ظهر عاشورا سال61 است پیکری پاکی که زیر سم اسبان لگد کوب شده ای که روی زمین برهنه و بایر کربلا پاره پاره شده است زمینی که در آن نه علفی میروید و نه چمنی دارد بیابان خشک و سوزانی که تا ابدیت آهنگ حزن و اندوه را به رویش پاشیده اند چرا که در این سرزمین بدن تکه پاره حسین و سر بریده و مقدس پسر فاطمه ( س) را در روی زمینش سر بریدند همان حسینی که روح خویش را به خداوند تقدیم نمود ای پسر ابوتراب (ع) یا حسین (ع) وقتی که آن نامردمان دهان مبارکت را با چوبهای خود مینواختند آیا نمیدانستند تو نوه پیامبری و همان کسی بودی که پیامبر بر لبانت بوسه میزد ؟ خونی که از رگهای مبارکت ریخته و خشک شده معجونی آسمانی است که تاکنون هیچ سم اسبی با چنین رنگ الهی رنگ نشده است آیا قلبی پیدا می شود که وقتی درباره کربلا سخن می شنود آغشته با حزن و الم نگردد؟

امام حسین در عاشورا با اثبات مظلومیت و حقانیت خود به مسلمانان و جهانیان درس فداکاری و جانبازی آموخت او نام اسلام و دوستداران اهل بیت شیعه را در تاریخ ثبت و در عالم بلند آوازه ساخت هیچ نمونه ای از شجاعت بهتر از آنکه امام حسین (ع) از لحاظ فداکاری و تهور نشان داد در عالم پیدا نمی شود تمام مسلمانان و آزادگان جهان باید از سرمشق امام حسین (ع) که خود را در سرزمین نینوا قربانی کرد پیروی نمایند او خود را برای قبول هر ناراحتی و فشاری به منظور رها ساختن اسلام از چنگال فاسد بنی امیه آماده ساخت و روح حرکتش فنا ناپذیر و معنویت پیامش روشن بخش راه آزادگان جهان شد.


 در روز عاشورا امام حسین (ع) به مریدانش یاد داد كه پيروزي در متن فداكاري و خون به دست آمده است محرم ماه نهضت بزرگ سيد شهيدان و سرور اولياي خداست كه با قيام خود در مقابل طاغوت تعليم سازندگي و كوبندگي به بشر داد و راه فناي ظالم و شكستن ستمكار را به فدايي دادن و فدايي شدن دانست واين خود سرلوحۀ تعليمات اسلام است براي ملتهای جهان تا آخریت زمان ، یا حسین ما هر ساله در ماه محرم دل خویش را به بال و پر خونی ات دخیل می بندیم تا گره کور چشمانمان را به نور اجابتت باز کنی ما چنین بزرگواری را فقط در کرامت و بزرگی  نوه پیامبر خدا میتوانیم ببینیم یا حسین جان.

امام حسین مرگ با عزت و آزادگی را زندگی حقیقی میدانست و زندگی با ذلت و حقارت را مرگ میدانست امام حسین سردار پرشکوه قهرمانان و شکست ناپذیر روزگار و قهرمان یارانی که در برابر ذلت و تحقیر سر فرود نیاورده و به عصرها و نسلها درس جوانمردی و شرافت و مرگ پر افتخار را در زیر سایه شمشیرهای آخته داده بود و بر بیداد و فریبی که داشت اسلام را ریشه کن میکرد قیام کرد پسر ابوتراب کسی نبود در برابر ذلت و بیداد سر خم کند و نیز بیم آن داشت که اگر با پذیرش امان نامه کشته هم نشود ذلت بر او و دیگر آزاد منشان رهرو راهش و رهروان پدرش و شیعیانش تحمیل گردد و او مرگ پر عزت و افتخاری جاودانه را بر زندگی ذلیلانه برگزید آنها بلند آوازه شدند و غیرت و مردانگی و آزادی و افتخار را برای مسلمانان به خصوص شیعیان تا ابد باقی گذاشتند.

قیام امام حسين(ع) نشاني از زوال ظلم و بيداد بود و دانشمندان و متفکران دنیا همگی اذعان کرده اند که حضرت اباعبدالله الحسين عليه السلام به دنيا نشان داد که اساس ستم هر چند عظيم باشد در برابر حق چون پركاهي خواهد بود که بر باد خواهد رفت عاشورا سند سرافرازي شيعيان و یکی از درس های زندگی کردن مسلمانان و شیعیان است پس نبايد از پيام‌هاي عميق اين واقعه عظيم پر از رمز و راز غافل شد بلكه بايستي پيام عاشورا و فلسفه قيام امام حسين(ع) را در اعماق وجودمان نهادينه كنيم پيام‌هايي كه هر يك به تنهايي مي‌تواند زمينه ساز حركتي عظيم باشد پیام هایی که پشت مستكبرين عالم را به خاك میکشد عاشورا به عنوان احیای اسلام یک مکتب مربوط به یک دوران نیست بلکه پیامی است به همۀ نسلهای حال و آینده و اینک کار ما این است که به عنوان دوستان و منسوبان به ولایت امام حسین (ع) زیبائیها و جاذبه های عاشورا را تجلی سازیم.


یکی از پیامهای مهم عاشورا این بود که فتح و پیروزی عقیده ، و ایدئولوژی و فکر و اندیشه برتر از فتح نظامی است چون فتح نظامی سلطه بر سرزمین و خاک است و فتح عقیدتی و معنوی حکومت بر دلها و جانها است و آن کسی پیروز است که بتواند بر دلها و جانها حکومت کند هنوز سخنان امام حسین در عاشورا دلها را فتح میکند همانگونه که پدرش بر منبر دلها را فتح میکرد از این رو امام حسین (ع) و یارانش تا جهان برپا است بر دلهای خداجویان وآزاد اندیشان حاکمند و هرگز نمی میرند و ما در زیارت آن حضرت می‌خوانیم: اَشهَدُ اَنَّکَ قُتِلتَ وَ لَم تَمُت بَل بِرَجاءِ حَیاتِکَ حَِییت قُلُوبُ شِیعَتِکَ وَ بِضِیاءِ نُورِکَ اِهتَدی الطّالِبوُنَ اِلَیکَ وَ اَشهَدُ اَنَّکَ نُورُ اللهِ الّذی لَم یطفَأ ُ وَ لا یطفأ ُ اَبَداً ... شهادت می‌دهم که تو کشته شدی ولی نمردی بلکه به امید حیات تو دلهای پیروانت زنده میشود و با فروغ نور تو رهجویان تو هدایت میشوند گواهی می‌دهم که تو آن نور خدایی که هرگز خاموش نشد و خاموش نمی شود تو آن چهره پاینده الهی هستی که هلاک نشده ای و از بین نخواهی رفت شهادت می‌دهم که این تربت تربت توست و این حرم حرم توست و این جا شهادتگاه توست به خدا سوگند آن که تو را یاری و حمایت کرد خوار نیست و به خدا قسم کسی که تو را نصرت نمود مغلوب و شکست خورده نیست ، از مجموعه آنچه گفته شد چنین نتیجه می‌گیریم که راز ماندگاری عاشورا در طول قرون معنویت و خدایی دانستن آن است نهضت عاشورا چون بر پایه معنویت و حق خواهی بود و امام حسین علیه السلام و یارانش در این راه فدا شدند خداوند به حرکتشان برکت و آثار فراوان داد و در واقع آنان پیروز و ماندگار شدند و امویان مادی گرا نابود و فراموش گشتند بنابراین هر کس در هر زمان و مکان به فرمان امام زمان خویش یا نایب به حق او راه امام حسین را دنبال کند و در برابر قدرتی ظالم و ستمگر بایستد عاشورا و کربلایی دیگر آفریده و پیروز است.

یکی دیگر از مهم ترین پیام های واقعه عاشورا بحث توحید است اینکه تمام سختی ها و مصایب عاشورا به دلیل این بود که امام حسین فقط تسلیم امر خداوند بوده تا جاهلیت به وجود آمده را ازبین ببرد اگر در جملات آخر امام قبل از شهادت تأمل کنیم می بینیم که ایشان می فرمایند: خداوندا من تسلیم امرتو هستم و به قضای تورضایت دارم ومعبودی جز تو نمی شناسم و پرستش نمی کنم و فریادرس فریاد رسان هستی.

پیام دیگر عاشورا این بود که امام حسین به تمام جهانیان در طول تاریخ نشان داد که چه کسانی در برابر او صف آرایی کرده بودند این یک حرکت سمبولیک برای آشکار شدن نوع عملکرد و تفکرافرادی بوده که در برابرامام صف آرایی کرده بودند در شدیدترین شرایط  طوری رفتار کردند که امروز برای بشریت هیچ نقطه مبهم و تاریکی باقی نماند و امام حسین (ع) می دانستند که چه گروه جاهل و متحجر و دنیا طلبی دربرابرش صف کشیده اند.

و یکی دیگراز مهمترین پیامهای بیشمار عاشورا بحث امر به معروف و نهی از منکر است: امام حسین به خوبی میدانست پنجاه سال از غروب آفتاب آسمانی وحی گذشته است و بیش از بیست سال بود كه زمین و زمان از تابش خورشید قسط و عدالت محروم شده بود پنجاه سال پیش از این پیامبر اسلام (ص) رحلت فرموده بود و در طول این نیم قرن تنها چهار سال و نه ماه آفتاب عدالت پدرش حضرت علی (ع) درخشیده بود دیگر هرچه بود سیاهی بود و ستم ، ظلم بود و ستم و هوی و هوس پرستی و هرچه عقربه ‌تاریخ جلوتر میرفتند سیطره‌ سیاهی و ستم و فساد بیشتر می‏شد و این سیطره چنان باسرعت پیش می‏رفت كه دیگر امید به نور نجاتی نبود می‏رفت كه نام قرآن و اسم اسلام نیز به فراموشی سپرده شود و این یعنی محو حقایق و نابودی انسانیت و به باد دادن تمام زحمات و خدمات پیامبران و اصلاح گران تاریخ به عبارت دیگر تحریف و تدفین تاریخ ، تاریخی كه رسولان حق از آدم تا خاتم به آفرینش آن كمر همت بسته بودند و با تحمل سختیهای طاقت‏ فرسا و با صداقت و صمیمیت فوق العاده خویش آن را ساخته بودند و چه میثم‏ تمارها كه در حراست از آن به سر دار نرفته و چه ابوذرها كه به خاطرآن شكنجه و تبعید نشده بودند و از همه مهمتر حضرت علی (ع) آن عین عدل و عرفان و انسان كامل در این راه مقدس شهید شده و با خون خویش و این ابرمرد كسی جز امام حسین(ع) و این كار سترگ جز با حماسه بی‏نظیر كربلا نمی‏توانست باشد این كار با منبر و خطابه یا با نوشتن نامه و رساله تحقق نمی‏یافت خون خـدا می‏بایست دین خدا را از نو زنده كند و با شهادت خویش حجاب از چهره‌ اهل تزویر بردارد امام حسین (ع) با آگاهی تمام به آخر كار با شوق و اشتیاق و شهامتی وصف ناپذیر به دیدار دوست رفت تا كربلا راعرش عشق و مستی کند و عاشورا را قیامت قرآن و محرم را تولد نابودی ستمگران کرد واقعه پیروزمندانه عاشورا و جنگ كربلا را تا ابد زنده و بالنده کرد و تا بلندای ابدیت بالا برد هنوز هم كه هنوز است جهانخواران و زورمداران و ریا كاران تا نام كربلا و عنوان عاشورا را می شنوند خوابشان آشفته می شود و كربلا بزرگترین و مهیب‏ترین كابوسی است كه خواب را بر چشم همه یزیدیان حرام كرده است.

از دیگر پیام های عاشورا رمز و راز بقاء و ماندگاری روز عاشورا است که گذر از مرز زمان و مکان بود قیام امام حسین در معنویت و خدایی بودن آن نهفته است و همین مسئله است که الگویی برای پیروزی پیروان آن حضرت در هر زمان و مکان در برابر ظالمان و ستمگران میباشد عاشورای حسینی تبلور یک الگوی راهبردی در هر زمان برای احیای دین و ارزشهای معنوی در اندیشه ها، جان ها، زندگی ها و تربیت و سازندگی انسانی است که اگر به درستی تبیین گردد و با واقعیات جاری زندگی انسان و فرهنگ جامعه در هر زمان به اجرا درآید آن جامعه بیمه می‌گردد و شکست در آن معنا ندارد.


تنها نهضت خونینی که از مرز زمان و مکان فراتر رفت و همچنان از فراز قرون و اعصار به زندگی بشر حیاتی دیگر بخشیده و همچون خورشیدی فروزان فرا راه انسانهای خداپرست معنویـت گرا و آزادی خـواه پرتوافشانـی میکند عاشـورای حسینی است حماسه عاشورا شورانگیز‌ترین حماسه تاریخ بشری است كه احساسات میلیون‌ها انسان را برانگیخته و از مرزهای جغرافیایی و اعتقادی نیز گذشته است و شگفت و تعجب از اینكه قداست خویش را در میان سایر ادیان نیز حفظ كرده است ارزش و اعتبار و عظمت شخصیت دلربای امام حسین‌(ع) و نهضت آن بزرگوار امروز همه را تحت تاثیر قرار داده به طوری كه نه تنها دوستان و پیروانش بلكه بیگانگان هم در مقابل نام با شكوه و خواستنی او سر تعظیم فرود می‌آورند و قیام مقدس كربلا را با احترام و تكریم یاد می‌‌كنند آن هم نه در برهه‌ای از زمان بلكه هر چه از تاریخ وقوع آن می‌گذرد بر عظمتش افزوده می‌شود عاشورا تجلی گاه سترگ بالاترین و والاترین ارزشها و تعالیم معنوی و انسانی است عاشورا همواره مسلمانان و آزادگان را به شناخت آن تعالیم و ارزشها و تعهد عمل به آنها در زندگی فرا میخواند عاشورا عرضه جاودانة تجلی ایمان یاد خدا و دعا و نماز اطاعت از سنت پیامبر(ص) باور به آخرت اجرای عدالت و در یک کلمه معنویت در همه عصرها و نسلها است.

نهضت عاشورا و قیام امام حسین آنچنان نفوذی دارد که نه تنها مسلمانان بلکه تمامی ادیان و مذاهب بر عمق و عظمت این حادثه و معنویت آن معترفند و پیام عاشورا تا پایان دنیا به عنوان ناب ترین شعار عدالت خواهی و آزادگی به هنگام ظلم و بیداد در هر جای این کره خاکی سروده خواهد شد نهضت عظیم و پرصلابت عاشورا از آغاز تاکنون و تا همیشه تاریخ بشریت چشمه سار آزادی و آزاد مردی باقی خواهد ماند و هر انسان طالب حق و حقیقت برای رسیدن به آزادگی و عدالت باید قدری از معارف و پیام های عاشورا را درک کند.

بی شک قیام امام حسین (ع) در زمان و مكان خاصی نمی گنجد زیرا بعد از قرن ها زمانها و مكانها را درنوردیده و برای همه تاریخ نورافكنی خواهد کرد حسین(ع) با قربانی کردن عزیزترین افراد خود و خانواده اش که همه از اهل بیت پیامبر خدا  بودند برای همیشه تاریخ و تا ابدیت روز عاشورا را ماندگار کرد حسین عاشورا را یك مكتب و یک فرهنگ کرد كه باید از آن درس گرفت و در زندگی به كار بست آری باید با عاشورا زندگی كرد و در هوای كربلا بال و پر گرفت تا بتوان به مفهوم واقعی اسلام و تشیع دست یافت.  

یکی از حزن آورترین و تراژدیک ترین وقایع اسلام در روز عاشورا اتفاق افتاد شهادت حضرت امام حسین (ع) در روز عاشورا در عین حزن و اندوه فراوان تسلیم کامل به اراده الهی بود که نشانه فتح نهایی روح واقعی اسلام را در روز عاشورا به بار آورد اسناد حماسه ساز عاشورا نشانگر این حقیقت است که حسین و یاران آزاده اش در گذر زمان در برابر استبدادی ددمنش و خونخوار و در برابر سپاهی دژخیم در بیابانی خشک و سوزان رو به رو شدند تا به انسان های سرکش و زیاده خواه بفهمانند که ظلم و استبداد مقام و موقعیت و شرف و بلند مرتبه گی نمی آورد.

شهادت امام حسین در هزار و چهارصد سال قبل سطح فکر بشریت را برای فرار و برون رفت از ذلت و تحقیر شدگی یک انسان ارتقا بخشید اینک شایسته است مسلمانان شیعه و وارسته یاد و خاطره و پیام ها و پیامدهای عاشورا و این نهضت بزرگ الهی را برای همیشه در تاریخ ثبت کنند چرا که زنده نگه داشتن عاشورا درسی برای زندگی کردن شرافتمندانه و افتخار آفرین مسلمانان و آزادگان جهان است و اينکه اين نهضت براي بشريت با هر گرايش و سليقه اي راهگشاي رسيدن به زندگي سعادتمند و باعث گسترش عدالت و آزادگي است.

عاشورا آغاز راهی است كه به جاده انتظار حضرت مهدی (عج) منتهی می گردد در حقیقت عاشوراییان همان منتظران و اهل انتظار تربیت شده و درس گرفته عاشورا هستند پس شایسته است كه بر درس های عاشورا كه مشق امروز منتظران است مروری داشته باشیم حقیقتا آن شجاعت و دلاوری که امام حسین و یاران با وفایش از خود بروز دادند به درجه‏ ای بوده است که در تمام این قرون متمادی هر کسی که آن را شنید بی اختیار زبان به تحسین و آفرین گشود این عده انسان غیرتمند نامی بلند و غیر قابل زوال برای خود تا ابد باقی گذاشتند.

احمدرضا بهمنیار